Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Woor Curagao
Zaken zijn zaken.
Adverteert m dit bind. "7- wa,< i-» d. t«»de m.,i 0»g
Mengelwerk
Hij had de klok hooren
luiden....
De paardenhandel in
Limburg.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 28 October 1919
40e Jaargang. Na 48
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 60 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 90 c.
afzonderl. nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
PRIJS DER
[ADVERTENTIEN
van 1—7 regels 35 c.
elke regel meer 5 c.
ii
Curagao draagt den naam van
•noodlijdende kolonie." Dat is zij
doorgaans, en in hooge mate.
Maar hoe komt 't dan, zult gef
sragen, dat de menschen er zoo blaadje verteerd zija, een langzamen
al te brak water te halen. De gevol
gen van zulk een gebrek blijven dan
ook niet uit. Daar komt ziekte en
sterfte onder menschen en dieren.
De arme menschen worden aange
tast en langzaam onder veel lijden
uitgeteerd door de vreeselijke ziekte
van scheurbuik, terwijl de dieren,
als 't laatste grasspiertje en groen
arm zijn Wordt er dan niet ge» hongerdood sterven. I)at is alles niet
kweekt Men heeft den neger weldenkbeeldig of. overdreven, geachte
sens ---■■■ J J:-
liever
hl 1VJLOU UCOlli UÜU DDgOl tv ul j wvuauuoiuig ur, UVOIUtOVDU,
lui genoemd iemand, die'lezer. Zulke treurige toestanden heb
lui daD moe is. Dat is hij be- ik, helaas, te dikwijls meegemaakt,
paald niet. Ondanks de verzengende
son de tropen en het afmattende van
het tropisch klimaat, kan hij werken,
zoo goed en zoo stevig als de beste,
en wil ook werken, zelfs voor een
matig loon, hier zou men zulk een
loon een hoDgerloon noemen. Dat
blijkt toch ook wel uit het feit, dat
de Curacsosche werkkrachten zoo»
veel gezocht en graag gewild zijn.
Maar de eerste, en tweede en
derde en ten slotte alles verklaren
de redsn van de bijna algemeen
heerschende armoede is Curaeso
is een lacd zonder water, 't Scbijnt
dat van Humbold belaas, maar al te
zser gelijk had, toen hij in zijn tijd
bewserde, dat de West-Indische ei»
landsn gedoemd waren om heelemaal
uit te drogen.
't Gaat er mooi, of liever, leelijk
naar toe Dat is het treurige van
onze arme buitenbevolking.
Industrie is er uiet, of aitbans zeer
weiDig. Ik noem de stroohoeden-
induBtrie, die zoo goed als algemeen
bsoefend wordt, doch waarmede
verreweg de meesten te weinig ver»
dienen om van te teven en te veel om
Tan honger te sterven. Of zou u de
verdiensten van 20 tot 30 cent per
dag een menschwaardig bestaan
durven noemen Dit is bovendien de
industrie der vrouweD. En de mannen
dan f Die zyo, bij gebrek aan indus-
tri* aangewezen op den landbouw.
Maar ga nu eens landbouweo, als 't
meest noodzakelijke element voor
dsn landbouw, d.i. de regen maar
steeds op sich wachten laat. Wat zou
by voldoenden regenval ons Curacao
een paradijs zijn Helaas i Jaar in
jaar uit mislukt, door gebrek aan
regen, ds oogst, die onze arme be
volking haar hoofdvoedsel verschaf
fen moet. Niet oogst, maar misluk
king van den oogst is er geregeld.
Het sterntje soms weemoedig, ieder
jaar op nieuw bij de eerste regen»
bui de menschen met nieuwen moed
en vol hoop op de toekomst te zien
planten, maar hjjna evenzooveel
malen dien arbeid vruchteloos, die
hoop ijdel te zien. En dat beteekent
dan alweer een jaar van armoede
en ellende en ziekte. Inderdaad, het
kost moeite 't «ene eind van 't jaar
aan 't ander te knoopen en hoe
de menschen 't klaar spelen, blijft een
raadsel. Met bange vrees en beklemd
hart zien we telken jare den zooge»
naamde regentijd tegemoet. Zal 't een
goed jaar zijn Dat is de vraag,
die u telkens op de lippen zweeft, die
iedereen bezig houdt.
Als 't niet waar was, dat »hoop
doet leven" was Curagao al lang uit»
gestorven. WaDt op veel meer dan
hoop met nog iets erbij leeft de
Curagaoenaar niet.
De gevolgen van zulk een toestand
laten zich begrijpen.
Geen regen beteekent geeD oogst.
Geen oogst beteekent gebrek voor
mensch sn dier gebrek aan 't meest
noodzakelijke om te leven, voedsel
sn drlnkwatei zelfs. Ja ook aan
drinkwater, lezer. Want goed zuiver
drinkwater is voor een groot deel der
buiten bevolking een haast ongekende
en dreigen op 't oogenblik weer,
als er niet spoedig hulp komt.
Dat onder zulke toestanden het
godsdienstig leven lijden moet, laat
zich gemakkelijk begrijpeD.
Het weinige dat er verdiend wordt
met hoeden vlechten is nauwelijks
voldoende om 't armzalig bestaan
te rekken. Aan 't koopen van kleeren
om de godsdienstplichten te kunnen
waarnemen of om de arme kinder»
tjes naar school en katechismus te
sturen, valt haast niet te denken.
Alle zeilen moeten bijgespannen,
alle bandjes aan het werk gezet om
de mondjes open te kunnen houden.
Hoe dikwijls is 't niet gebeurd, dat
moeders schreiend bij me aankwamen
en zeiden, met den besten wil van de
wereld de kiüderen niet naar school
te kunnen sturen, omdat ze geen
eten en geen kleeren voor haar
arme stumperde hadden. Hoe dikwijls
ook is het gebeurd, dat die arme
kleinen vanverre naar school kwameD
op niets anders dan een beetje zwarte
koffieGelukkig dat te dan nog
een Pastoor hebben, bij wien ze niet
bang behoeven te zijn om aan te
kloppen, en die, zoolang als hij nog
wat te geven heeft, ze niet met ledige
handen zal laten gaan.
Geachte lezer, gij weet aan wien
ge uw aalmoes zenden kunt aan
de redactie van dit Blad, of aan
ondergeteekende, die met grocte
dankbaarheid, ook de kleinste gift
aanvaardt. (Wordt vervolgd).
PATER Fr. I. VERRIET, O P
trie na de andere.
Hoeveel mark koop je niet voor 'n
dollar
Om te schateren.
Maar terwijl het vet den Ameri»
kaan langs den baard gleed zie,
daar kwam John Buil, de engelsche
zakenman binnenvallen.
De Amerikaan maakte een bewe»
Da achtjarige Hannes van den jager
Treffer stond bij het achterhuis. Hy boorde
daar binnen zijoe ouders, die hem misschien
ging van ODgeduld wat kom jij hier n'e^ m®rkten, tegen elkander spreken. De
doen, bij de.... Hunnen. m09der "ïeen vertellen,
J i waarvau Hannes niets kon verstaan: de
Zaken zijn zaken, was t antwoord. ïsd9r Iei d,arop wa, ,6gen de moeder,
kiQ do Engelschman scharrölde en waarvan het kiDd alleen deze woorden
sjouwde, kocht en verkocht.. men opving: den burgemeester denleei
is nu al bezig met het stichten van hem doodsohieten.
een clearinghouse inBerlijn, een soort De?"lfda.D dag verhaalde bet onnootele
Lees deze twee berichten 'ns na
elkaar
Gisteren arriveerden te Fraokfort a. M
v.rscheideoe laatanto'. u t Pargi, die .'»n
lading aan eea eugros zaak daar afleverden.
De .Matin" ontvangt uit Casabiaoca een
alarmeerend telegram over dea toeataod,
welke ten gevolge vao de plotselinge
daling vau deu franc ia Marokko is out.
staao, Het baodelsleveo is volkomen stop
gezet. Br wordee bijeenkomsten gebonden
Door de straten trekken patrouilles. De
banken worden door militairen bewaakt.
Ie Marakesj bebbeu 10 000 inboorlta
gee de baak bestormd eu buo geld opge
eisebt.
Wij plaatsen deze berichtjes onder-
elkaar omdat ze pakkend illustreeren.
Ie. dat 't met de Fransche franc
slecht gaat.
dat de Franschen alweer
zaken doen met de Duitschers.
Daar ga je nu met die economische
afzondering van Duitschland. Mid»
den in den oorlog, men zal zich
dat nog wel herinneren, is er
zwaar geboomd over een ekono»
mische Entente tegen Duitschland.
Men zou den oorlog na dezen oorlog
op handels- eu industriegebied voort
zetten. Samen zouden de broeder»
volkereu der Entente geld verdienen
eu Duitschland zou geen kans krij
gen.
Maar toen de oorlog nog niet was
vao verreksukantoor, dat de gekochte
duitsche goederen overneemt en
daarvoor 50 pCt. engelsche afgewerk
te produkten en grondstoffen levert.
Intusschen scholden de Franschen
nog altijd op den Boche en klonken
hun liefste woordjes tot de vrienden
der geassocieerde en geallieerde
landen
Doch als ze ginds iets wilden
koopen, dan kregen zij voor hun
kleine franfeskes maar bitter weinig
goed. De franc is tegenover het
engelsche pond en den amerlkaan.
schen dollar bitter weinig waard.
Daarentegen kochten pond'en dol
lar io Frankrijk, wat zij te pakken
konden krijgen.
Frankrijk, dat zich arm gevoch»
ten heeft dat voor Engeland half
dood is gebloed zou ekonomisch zich
ruïneeren, als bet zaken bleef doen
met het Westen, met de lieve vrien»
den van de slagvelden.
Naar de Boches, beval Clémen»
ceau.
Tegenover de duitsche mark is de
ftansche franc nog 'n kraan.
En omdat de duitsche spoorwegen
niet veel aan kunneo, worden de
fransche goederen, naar bovenge»
noemd bericht meldt, per lastauto
naar Duitschland vervoerd
Les affaires sont les affaires
zaken zijn zaken.
De ekonomiscbe na-oorlog wordt
door de Entente onder elkaar uitge»
vochten, naar men ziet.
afgeloopen, was Uncle Sam, de
»reuzenzakenman" al in Berlijn en
weelde. Dikwijls moeten ze een half sloot kontrakjes af. De Amerikaan
uur tot een uur ver gaanom een em» had de zakken vol geld en kocht wat
m«r en dan nog vuil, drassig, en niet hij krijgen kon, de eene grootindus»,
Wij lezen in de Veehandel
Zooals wij voorzien hebben, gaat het
met den handel in paarden steeds slapper
vooral in de fxportpaarden gaat weinig of
niets om, evensoo in aoderhalfjarfge en
hengstveulens. Zij, die van deze soorten
te verkoopen hebben, houden nog te veel
vast aan de boog opgevoerde prijzen
zijn nog niet geneigd tegen lagere
prezen te verkoopen.
Een onderzoek, door ons ingesteld in
het bezette gebied van Duitsohlaod, doet
ons hopen, dat de werkpaarden aldaar
eerlaDg wel weder een goeden prijs
kunnen opbrengen. Bet goede jonge vrou
welijke fokmateriaal ie oog steeds voldoen
de gevraagd de Limburgsche commissie
heeft haar aaDkoop van 10 merrieveuldna
waarbij aoderhalfjarige gedaan en daar
voor prezen besteed van gemiddeld f 1800,
terwijl door Limburgscbe groot fokkers
partijen eerste klasse merrievsulens wen
den aaDgekocbt, om ze verder op te fok»
ken voor ds beste merrieveuleos van dit
aar werden nog prezen ran 2700 en
3000 gulden besteed eo soms nog tover'
geefs geboden. De Zweedsche oommissie
kooht eenige tweejarige merriën in Lim»
burg voor pryzen van ongeveer f 4500,
terwijl een der hoogst bekroonde twee»
jarigen (een Mordions-dochter) voor een
beduidend booger bedrag naar den stal
van een vooraanstaand Zweedsoh fokker
gaat verhuizen. Eenige der voornaamste
fokkers van Goeree en Overfiakkee, ver»
rykten eveneens bon stallen met jonge eer
ste klas Limbnrgsohe fokmerries, terwijl
enkele naar andere provincies verhuisden.
Het eerste klas fokmateriaal doet steeds
opgeld, ondanks de malaise eu zal ook in
de toekomst zijn grooie waarde behouden, f
joogsken als eea belangrijk nieuws aan
zijne schoolmakkers
Mijn vader heelt gezegd, dat hij dien
leelykerd van een burgemeester zal dood"
schieten.
Sommige vertelden dat aan hunne ouders
over; doch dezen sloegen daarop, als een
kioderpraatje, weinig of geen aoht.
Veertien dagen later wandelde de burge»
meester, die by de dorpelingen niet zeer
bemind werd en onder ben meer dan één
vijand bad, voorby Treffers woning. De
bond Garro sprong* met een stuk ketting
aan den balsband uit bet bok en vloog op
den burgemeester toe; doch eer bet woe
dende beest dien beer bereikt bad, viel er
een schot; de bond tuimelde omver en bleef
onbeweeglijk liggen. Treff*r, die juist met
zijn geladen geweer van het veld terug
kwam, bad hem doodgeschoten.
Het toevliegen van het grimmige dier en
het diobt bij hem onverwacht gevallen
schot hadden den burgemeester zeer ver
schrikt; ontsteld kwam bij thuis.
Zijn tnioman, die Treffer niet lijden
mocht, herinnerde zich thans, wat zijn
zoontje veertien dagen geleden hem ver
teld bad (het ons bekende praatje van
Hannes) en nu hield hy 't voor stellig,
dat de jager eerst den hond op den bur
gemeester aangehitst en daarna op dien
heer geschoten, maar tegen zijn wil het
beest getroffen had. Alles wat by zoo van
de zaak dacht, deelde by den burgemeester
mede.
Deze vond het geval hoe langer hoe be>
denkelijker, omdat bij de vyandige gezand
held van sommige dorpelingen jegens hem
kende, hoewel hy niet begrypen kon, om
welke reden de jager boos op hem bad
kunnen zijn.
Ben half our later klopten twee rijks
veldwachters aan de woning van Treffer
en voerden hem als hnn gevangene naar de
hoofdstad der provincie.
Hoe bedroefd waren zijne vrouw en
kinderen 1
Doch 't liep nog al goed af.
Aan den rechter verklaarde by, dat bij
zijne thuiskomst zijne vrouw in het achter-
hois tot hem g«zegd had, dat hij Carro
wel in het oog mocht honden, omdat de
bond dien morgen eensklaps op een voor.
byganger was toegesoboten, die hem
evenwel met een stok van zich had ge
weerd, waarop by geantwoord had
De hood valt, na hij grooter wordt,
me geducht tc-gen; den burgemeester, die
bier dikwyls voorbykomt, zon bij ook wel
kannen aanvliegeD; ik zal deu leelykerd
aan den kettiDg leggen en beprosven, hem
die kuren af te leeren; want als hij het
weer deed, zou ik hem doodschieten,
Vorder zeide hij, dat by het beest bad
astgelegd, maar dat het den ouden ketting
had losgerukt en op den burgemeester
was toegeschoten, dat by daarop syne
bedreiging volvoerd en bet dier gedood
bad.
De reohter vond die verklaring in geen
de miDSte tegenspraak met de verklariog
van de getu'gen, noch in strijd met de om
standigheden van het voorval; en daar de
jager ook voor een braaf eD oprecht man
bekend stond, werd zyn onschuld a!s be
wezen aangemerkt, en sprak de rechter
hem volkomen vrtf van de misdaad, waar
van by beticht was.
Hoewel dit geval goed voor Treffer
afliep, had het tooh hem, z^jne vrouw en
zijnen kinderen veel schrik en droefheid
veroorzaakt, en hoe was dat gekomen
Wel de kleine Hannes had de klok hooren
luiden, maar wist niet, waar de klepel
hing.
Fraaie Praktijken
De distributietijd ia voor de eerlykbeid
van vele menschen eD zware proef geweest,
dat bljjkt nit een feit dat de »Res. b."
verhaalt
I In de Haarlemmermeer komt bet 7oor,
A J!i dat boer«o maal dezelfde tarwe inle-
zoet wius'je van f f 7 per H-L, op
levert.
En hoe leveren ze 'm dat f
De boereD hebben moeten opgeveD, o.m
ook hoeveel H.A, door hen mei tarwe
bezaaid is.
Nu zijn er die b.v. 10 H A. hebben
opgegeven, die ook bezaaid zyn geworden
en de gelegenheid kregen aan de Regee»
ring te leveren 500 H L., terwyl de op»
breogst gemiddeld maar 300 H.L. kon
z(jn cd was.
De 300 H L. (werkelijke opbrengst)
wordt geleverd voor f 30 per mud, waar
na ze te Hoofddorp worden geveild en
(door een laathebbei) teruggekocht voor
f23 a f24.
Dan gaat de volgende reis de resteeren-
de 200 mud naar de iDleveriDgsplaats en
wordt 200 maal f 6 a f 7 gegrepen of zoo
de regeering f 12 f 1400 benadeeld.
Men wist te verzekeren, dat die dubbe
le inlevering de regeering wel eens een
paar ton kon kosteo, alléén in de Haar
lemmermeer.
Blykbaar vermoedt de -Res. b," dat
elders ook wel dergelijke fraaie praktyken
worden toegepast.
Uloord te Echt,
Zondagavond had aan het douanekantoor
te Koniugsboach by Echt een bloedige
veobtparty plaats, die een zekere Dyks
uit KoDingsbosob het leven kostte.
Den vermoorde werden een 7 tal diepe
steekwonden toegebracht, waarvan eenige
door den hals drongen. De dood trad
spoedig io.
De dader, zekere Wolters, ond 30 jaar,
wonende Diergaarde, nam de wyk naar
zyne wooing en werd daar door de Mare
chaussees nit Echt gearresteerd.
Zijn met bloed bedekte kleeren heeft
hij voorzichtigheidshalve in den grond
verstopt.
Eenige inwoners van Koningsbosch, die
bij den dood aanwezig waren, hebben in
W. den moordenaar herkend.
W. legde eene volledige bekentenis af.
Nieuw kanaal.
De door de maatschappij Helenaveen
aangekochte gronden van de gemeente
SeveDum worden doorkruist door een
kanaal.
De eerste werkzaamheden reeds ter band
genomen.;
Een reisavontuur.
Een p-ofsssor uit Groningen had eenigen
tijd geleden een onaangenaam reisavon
tuur, Hij kwam met zyn vrouw uit Breu»
kelen en wilde naar zyn woonplaats terug.
In Utreoht moesten de reizigers overstap
pen. Do,or de haast vergaten ze een hoe
dendoos mee te nemen. Tusschen Utrecht
en Amersfoort kwamen ze tot de ontdek
king, dat ze Diet al hun bagage hadden.
Daarom stapte de professor in Amersfoort
nit, om even naar Utrecht te telefoneeren,
dat ze de hoedendoos moesten doorzenden
Daar Groningen. Hy bield ziob echter te
lang op en het gevolg was, dat de trein
vertrok zonder den professor. Het is te
begrijpen, dat zijn vrouw nu allesbehalve
op haar gemak was en ze besloot eindelyk
om in Zwolle op baar man te wachten. Ze
dacht, dat die wel met den volgenden
trein zou komen. Ze dacht er echter met
aan, om bun reiskoffer uit het bagagenet
te nemen en die ging dus mee door naar
GroniDgen.
Zoo was dus de hoedendoos in Utrecht,
de professor bevond zich te Amersfoort,
zyn vrouw stond op het perron t§ Zwolle
en de koffer zette alleen de reis voort.
Geen vrije uitvoer.
Men achryft nit Winterswijk aan het
Hdbl:
Pas de vorige week Maandag is de be
schikking in werking getreden, waarby
het vervoer van alle artikelen in de grens
plaatsen in de eerste linie gelegen, werd
vrygegeven. of de inspecteer der belastin
gen heeft zich verplicht gezien, dit vrije
vervoer weer op te heffen root zoover
betreft zeep, margarine, oliën en vetten,
wollen garens, sajet, wollen en katoenen
gebreide goederen en spek, zoodat deze
alle weer, evenals voorheen, aan dekking
op het vervoer zyn onderworpen. De
smokkelarij van die artikelen schijnt in
die paar dagen al zoodanlgen omvang ge
nomen te hebben, dat tot deze maatregel
moest overgaan worden, 't Is zelfs te
verwachten, dat het besluit ever nog meer
artikelen uitgebreid zal worden en we
langzamerhand terugkeeren tot den vroege»
ren toestand.
Een revolutie
op technisoh gebied, die groote economische
gevolgen kan hebben, werd door Lloyd
George in zyn oonferentie met de myn»
werkers aangeduid.
De spoorwegen zijn niet langer onmis
baar, nu het getal auto's toeneemt, maar
de steenkool 't ook niet meer, want voor
