Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Bekendmaking. Vogelbescherming. Soberder leven. FEUILLETON De dochter van den kapitein. Openlucht-meeting te Venray Zaterdag 81 Mei 191Ó 40e Jaargang.No 22 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL s voor VENRAY 60 c. franco per post 70 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 90 c. afzonder!, nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRA7. PRIJS DER ADVERTENTIBN van 1—7 regels 35 c. elke regel meer 5 e. Da Burgamaaater van Vanray, brengt ter slgemeene kennis de hierna" volgende legerorder Miniaterieele kennisgeving van 6 Mei 1919, afd. Dienstplicht no. 162 M. vertrek naar het door de Belgen bezette gebied van Duitsohlard. Nederlendsobe militairen, die naar bet door de Bilgen bezette gebied van Daitscb- land wenscben te vertrekken, moeten bet j volgende in acbt nemen: le Zy moeten voortien zijn van een door de bevoegde militaire autoriteit afge» geven bewys, dat zij gedemobiliseerd zijn; 2e Zij moeten burgerklseding dragen; 3e Zy moeten toestemming cm vanger hebben om het bezette gebi id te bi treden Voor het onder le bedonlde bewi 8 z&' knonen dienen de hun uitg>re:kte verlof pas. De toestemming bedoeld onder 3e. moe' blijken uit een z.g. -perm's ie circulation' afgegeven door bet Bureau de C ronlation (Direction Sureté Militaire) te Brassel. De -permis de circulation'' moet recblatreekg of door tusschenkomst van een Belgisch coosuhat in Nederland worden aaoge» vraagd. Het verzoekschrift moet zyo ge* schreven in bet Fra&sch of in bet Hol* laudsob en in het laatste ceval vergezeld gaan van een Fraoscbe vertaling. Uit het versoeksebrift moet blyketi bet doel de" re s, de reisroute en de plaats, waarheen belanghebbende zich wenscit te begeven. Het verdieDt aaobevel ng, deze opgaven, alsmede de noodzakelijkheid van de reis to doeu bekraohtigeo door het hoofd van de plaatsdyke politie. Onderdanen van onzydige staten kunnen het bovenbedoelde bezette gebisd niet anders binnen komen dao via de Belgisch» Daitscbe grens. Het bovenstaande berust op voorschriften van de buitenlandscbe autoriteiten. Nederlandsen® militairen moeten echter, wanneer zy naar het buitenland wenscben te vertrekken, behalve van de bovenbedoel* de stokken, voorzien tyn van een door de Nederlaodsche autoriteit afgegeven bewijs, houdende toestemming om zich in het buitenland op te boaden. Deze toestemming moet worden aange vraagd by den Commissaris der Koniogia in de proviocie waar belaügfcebbeDde wooDt indien by onbepaald [klein) verlof of groot verlof geniet- Io alle andere gevallen moet zy worden aangevraagd aan den Minister van Oorlog. Voor zooveel het betreft personen, die tot de Zeemacht bebooren, moet de toe stemming tot verbiyf boitenslaods steeds worden aangevraagd by den Mioister van Marine. De in deze kennisgeving ooder 3e be doelde toestemming is ook noodig voor beo, die naar het door de Belgen bezette gebied van Doitschland wenscben te ver trekken en geen militair zyo. Venray 14 Mei 1919 jee. o. van de lo De Burgemeester van Venray, <r.v> nr T O0. Jaren lang heb ik mij bepaald ge ërgerd over den directen en indirec- ten rogelmoord in 't groot, welke hier in onze gemeente, vooral in 't voorjaar, wordt gepleegd. 't Is vooral de dorpsjeugd, die er op uittrekt eu met eeo ijver, een betere zaak waardig, uren in den omtrek alle heggen, boomen en struiken onderzoekt, om eieren en jonge vogeltjes te rooven. 't Is bepaald ergerlijk 't Is eveneens ergerlijk, hoe ouders 't dulden, dat bun zonen heele risten van uitgeblazen vogeleieren als wandversiering tn hun vertrekken ophangen. t Is nog meer ergerlijk, dat vaders in den vroegen Zondagmorgen met hun zonen op neslroof uittrek» ken. De vogelwet zal hierin verbetering brengen, zoo dacht ik en velen hoop ten 't met mij. Maar hoewel die wet sedert 1 JaDuari 1914 in werking is, bloeit bovengenoemde moord- en oofzaak in gelijke mate als voorheen Ds afgnvaardisde Tydeman zei 14 Maart 1912 in de Tweede Kamer woordelijk «Jammer, dat 't NederlaDdsche volk nog niet beschaafd genoeg is, om uit eigen beweging de vogels te beschermen." Welnu, als vogelbescherming een maatstaf is voor de beschaving van een volk, dan staat 't Venraysche belaas op zeer laag peil. Maar 't is niet alleen een kwestie van beschaving, 't is vooral ook een zaak van groot economisch belang. Niemand minder dan Prof. Ritse- ma Bos verklaart, dat de beste ver delgers van emelten en dergelijk ontuig in de akker- en weilanden de spreeuwen, roekeu, merels, kwik staarten enz. zijn. En vernietigen meezen, vinken bastaard nachtegalen, roodstaartjes, enz niet dagelijks een zeer groot aantal schadelijke insecten in onze boomgaarden 1 Landbouwers, bescherm de vogels verdrjjf de nestroovers van uw eigendommen Dit kan iets helpen, maar meeste hulp verwacht ik in dezen van de politie. Er is een jachtwet, maar ook een vogelwet. Om een overtreder van de jacht wet te bekeuren, offert men zijn nachtrust op, waagt men weieens zijn leven, terwijl de overtreder van de vogelwet vrij lijn snood bedrijf kan uitoefenen. En wat beeft meer bescherming noodig, 't wild, dat 't jonge graan en de klaver afvreet of de vogels, die 't land en de boomgaarden zuiveren van ongedierte meen nut krachtig worden aangevat. De bovengenoemde schrijver wijst als voorbeeld op de demping der Zuiderzee, waardoor atraks ooit meer productieven landarbeid zal vrij komen. En vooral dringt hij er op aan, dat bjj de invoering van den 8urec dag de vrijgekomen tijd buiten ambt of vak in arbeid op het land, den tuin. het huishouden zal worden besteed. Dat tijd geld is, moet nu vooral worden verstaan. E.ne Noord-Brabsiilscbe dorpsgeschiedenis. SLOT. Iedereen meende dat hierop geen hod son worden gedaan, maar toen de ve'd» waobter, meer voor den vo-m dan dat men sr heil van verwaohtte. de gebruikelijke eeomaal, andermaal, aanhief, stond eens. klapa een joDge boer, dezelfde die kapitein Max tegen de boeren in beaoLerm'ng nam, reoht, en aprak met luider stemme Men-er de notaris, net voer m ij o nog i&O rieageo op de massa. Dit evan verrassends als onbegrjjpsltjk bod verwekte onder de dorpelingen eeoe groot. opschudding zoo zelfs dat oog de veldwachter, nog de notaris zioh kondeo doen verstaan, en toen de notaris, wion de saak eveneens vreemd voorkwam hem vroeg of bfj goed veritaan had, herbaalde de dorpeling Ik beb gezeed 150 eloage, meneer de no'erie. Ne eenige oogenbhkken las de klerk De massa ingezet op 2000 gulden gehoogd met 50 boogen en opoienw ge. hoogd door Willem Sanders mot 150 hoogen, wordt toegewezen aan gezegden Willem Saodere voor f 2500 als zijnde dn massa honderd galden boven het bedrag De »N«d." bevat enkele wijze vermaningen, waarmede wij geheel insieuimen. »Wij zullen, zegt het blad, om aan de armoede der wereld, ontetaan door vernietiging en door het on productieve oorlogsambacbt, bijna vijf jaren lang, door millioenen ge voerd, het hoofd te bieden, op be scheidener voet ons moeten inrichten van weelde uitgaven ons moeten spenen; trachten mouten te sparen en op deze wijze de stijging van den levensstandaard dragelijker maken. Met loonsverboogingeu atiéén ze zijn in menig geval noodzakelijk en onontkoombaar wordt niet alles bereikt. Enkel loonsverhooging drijft de pi ijzen alweer op. Niemand minder dan de radicale Max miliaan Harden heeft dazer dagen geschre ven Er is maar één middel de regeer ing d.w.z. de Duitsche socialis tische regeering moet, desnoods door bijbetaling uit de schatkist, een aantal levensartikelen verlagen in prijs, maar dan tevens: de ioonen een flmk eind naar beneden drukken. Het kan niet anders willen we weer op normalen voet komen. Daarnevens persoonlijke bezuini ging- Een schrijven in de Nationale er kent, dat deze bezuiniging veel dieper in bet gemeenschapsleven zal ingrijpen dan oppervlakkig voor de hand ligt. Als we bezuinigen bijv. op tabak, zal een belangrijke inkrimping van tabakbouw, maar ook van sigaren fabrieken en handel daarop moeten volgen. Werkeloosheid in allerlei bedrijf, texiiel, confectie e.d. zal het gevolg zijn, bijzonderlijk in de weelde, artikelen-bedrijven. Inderdaad een troosteloos vooruitzicht. En ander werk zoeken zal gemakkelijker ge zegd dan gedaan wezen. Daarom moeten werken van alge Zondagmiddag had alhier voor de R.K, Werkliedenvereenigiog nit den kring Ven ray, waa-onder ressorteeren de gemeenten Venray, Horet, Sevenom, M*eilo, Tien- ray en Waossum, eene openlncbtmeetiog plaats, die uitstekend geslaagd mag heeteo. Omatreeks 2 uur werden de verschillen de deelnemende vereenigingen door Ven» ray's Fanfarecorps aan het Patronaat af» gehaald en in optocht trok men van daaruit naar de Parochiekerk, alwaar om half drie een plechtig Lof werd gebonden. Na het Lof trok de stoet onder de vroolyke tocen van Venray'a Fanfare langt Hofstraat. Kerkstraat, Eind eD Schoolstraat- Daar bet Henseniusplem, al waar de meeting xon plaats hebben. De vooriitter der afdeeling Venray opeode de meeting met den ohristelyken groet -Geloofd zij Jezus Christus", heette de talrijke aanwezigen hartelijk welkom eD sprak de hoop uit, dat de woordeD, welke zoo aanstonds door de verschillende sprekers zonden gesproken worden, door de leden zouden worden ter harte genomeo eD de buitenstaanders er door aangespoord mochten wordeD, om alsnog toe te treden tot hunne respectievelijke vakorganisatie, opdat deze meeting vele vruchten in het algemeen belang en bijzonder in dat van den kring Venray mocht afwerpeD. Hy gaf vervolgens het woord aan den heer Maantn. De beer Maaoen begon met te wyzen op den atryd die op vandaag s'ond ge» streden te worden, den strijd tnsschen waarheid en leugen, tusschen geloof en ongeloof, tusschen macht en recht. Verder wees bij er op, hoe de revolutie in Rusland uitgebroeid, zioh langzamer hand over Hongarye en Duitscblaud had verspreid en zich ook wellicht reeds over ons land zou hebben u tgebreid, indien we bier niet gehad baddeo zulk eeo krachtig Christelijk Ministerie dat, onder de bekwame leiding van onzen onversaag- den Jhr Ruys, het roer van het schip van s'aat met vaste haDd weet te sturen. Ook wees by op de sociale verbeteringen, welke door deze RegeeriDg reeds waren tot stand gebracht en op de hervormingen die zyn in u'tzioht gesteld, en was bet, volgens spreker, zoowel de taak van werkgever als van werknemer naar ver mogen mede te werken, cm die planDeD ten uitvoer te brengen. der gezamelijke inkoopen. Mng ik weten of ge de goederen voor u z*lf of voor een derde gekocht hebt. vroeg de notaris. Alle dorpelingen spitsten de ooren om bet antwoord te vernemeo, maar buone nieuwsgierigbeid zou niet bevredigd worden waot op den notaris toetredende, fluister de by dezen eenige woorden in bet oor- Een fijn glimlachje speelde om den mond van den magistraatspersoon en hy beloof de de zaak in orde te breDgeo. Een uur later, toen al de kaanjes in bier waren omgezet en het bier in de ruime magen der dorpelingen verdwenen was, begaf ieder zich naar bnis, druk redeneerende over bot vreemde en geheim zinnige eiDde, Emelie stond nu alleen op de wyde wereld. Spoedig echter stond baar een trooster ter tyde. het was dt< pastoor der parochie Hij deed wat l.y kon om bet meisje moed voor heden en hoop voor de toe komst in te boezemen. Eme'ie schikte zioh naar de randgevin- gen van den pastoor, de laatste pensioen uitkeering van den kapitein was voldoende om voorloopig in hare behoeften te voof» zieo en in dien tusscbentyd z >u er w«l ïe's gevonden worden, dat haar mtkomst bezorgde. Op zekeren aobtermiddag kwam de herder Emelie opoieuw bezoeken Zijn gelaat teeiende tevredenheid en vergenoegen, hy moest ongetwyfeld goede lijding hebben, en de niidrnkking xyoer oogen gaf dat zoozeer te keoneD, dat Emelie onwillekeu ig uitriep Hebt u eeoe betrekking voor my gevonden mijnheer pastoor f Gy zyt wel voorbarig, myn kind, sprak de pastoor goedig, maar bet ver langen om een eigen thuis te bebbeu, doet uw ongeduld verschoonbaar zyo. Een eigeo thuis, zuchtte het meisje, voor de arme. verlateD wees bestaat dat met meer. Ik zou al blij mogen zyo. zoo de eeoe of de andere familie my wilde opnemen en my in rail voor m^ja geringen arbeid brood en onderdak wilde geven. Ik bewonder uwe scherpzinnigheid, vervolgde de pastoor, die u deed ver moeden dat ik met eenig voorstel voor den dag zou komen, maar het rechte zant ge toch niet raden. Ik wilde namelyk voorstellen dit bnis te blijven bewonen Onmogelijk, myoheer pastoor, de kooper moet en zal te eenigeD tijd zyn eigendom opeiscben en behalve dat.... Ik weet wat ge zeggen wilt myn Tenslotte wees de heer Maanen op door deD R.K. Werliedenbond reeds was opgericht eo tot stand gebracht, o.a. de Secretariaten van Arbeid, de Ka tholieke Arbeidsbeurzen, de Gaarkeukens en Gezelienbu>zeo eu zyo de plannen voor het bouweo van eeo herstellingsoord voor de arbeiders io voorbereiding. Door de Centrale Wouingbouwvereeniging -Ons Limburg- zijn tot op boden reeds 3000 woniDgeu gebouwd en meerderen zullen spoedig volgen, want geen mensoh, aldus spreker, heeft meer reebt op eene goede eo gezonde woniBg. dan juist de arbeider, i Een daverend applaus viel den beer Maanen ten deel. Alsdan verkreeg het woord de heer Drubbers, die iu eeo takelyk betoog de vrageD behandelde a Waarom is vakorganisatie principieel noodzakelyk en b waarom in 't algemeeD noodzakelijk. Spreker vergeleek daartoe deo toestand der rakvereenigingen van 10 jaren terug met dien van beden eu bleek daaruit dat bet ledeDtal gedurende die 10 jaren ge- 8'egen was van 10000 tot 110000 ledeu. Ook vergeleek spreker de lage oontributie van voorheeD met die van thans en be taalde men nu daaraan nog meer per week dao toen per jaar. Tenslotte spoorde de heer Drubbers de a&Dwezigen aan om allen toe te treden tot hunne respectievelijke vakorganisaties en de R. K. VakbewegiDg zooveel moge lijk te steunen tot heil van Kerk, Staat eo Maatschappij. Ook deze spreker oogstte een luiden byval. De voorzitter bedankte de beide sprekers voor hunne interessante en leerrijke rede voeringen en hy koesterde de hoop, dat bet gesprokene door de aanwezigen zou worden ter harte genomen en voor de buitenstaanders een aansporiDg mocht zyo om alsDog toe te treden tot buDue stands- organisatie, respectievelijk vakorganisatie. Vervolgens kreeg het woord de Weleerw Pater Cassianus, die io een heerlijke en meermalen door applaus onderbroken rede de standsorganisatie wees op den plicht om haar leden by te brengeD le verataodelyke ontwikkeling; 2e sociaal, politieke ontwikkeling en 3a godsdienstige ontwikkeling. Z Eerw spoorde tens otte de aanwezigen aao, om de standsorgamsatie zooveel moge lijk te steunen io baar moeilijke taak om by baar leden met vasten wil diepere gods dienstzin en geloofskennis aan t9 kweeken. Daverend applaus. De Zeereerw. beer Dr. Derekx, daarop 't woord uemende, bedankte namens den voorzitter Pater Cassianus voor tyn heer lijke eo leerryke rede en by sprak de hoop uit, dat deze voor de toekomst rijke vruob» eo moest afwerpen. Als aalmoezenier van deteB kring wilde Z Eerw. echter ook een enkel woordje zeggen. Spreker riohtte zich dan hoofd zakelijk tot de nog al talrijke aanwezige vronweD eD wees ZEerw. er dezen op, dat ook voor haar ontwikkeling noodzakelyk was. Tevens wees by er haar op, dat zy meestal de oorzaak waren, dat bare echt- gen ooien en zoods zulke fliuwe leden buoDer organisatie waren. Ten slotte bedankte Dr. Derkx allen, die. op welke wyte dan ook. hadden penoingen betaald wareD Na lezing was bet meisje van verbaziDg niet in staat een woord u t te brengen. Ik begryp gij eene verklaring van my verlangt, Emelie, hervatte de pastoor, welnu, dezelfde persooD, die wist te be> werken dat gij uwe meubels mocht behou den, beeft eveneens het buis aangekocht en ter uwer beschikking gesteld. Maar ik bezit voor zoover ik weet, geen enkelen bloedverwant Ge knot een vriend hebben, die zioh uw lot aantrekt. Zoo gy die vriend waart, mynheer pastoor, Ge vergeet, dat ik slechts een arme dorpspastoor ben, die een he6le kudde te weiden heeft. Dit is waar, maar nu wordt my de zaak nog ingewikkelder. Kent gij Willem Senders Emelie Die j >Dgeling, die myn vader tegen de boeren in bescherming Dam, mijnbeer. Welnu bet is dezelfde, die u alles io vollen eigendom overlaat. Maar ik mag zulk eeu geschenk niet kind, maar indien ik u zei, dat huis enajt zijne band aannemen, hy is my een grond uw eigendom zyo. j vreemde, eD daarvan neemt een jong meisje Dan zou ik antwoorden, dat n soberst, geene geschenken aan* mijnheer pastoor, de verkooping is tochUc waardeer uw kiescb gevoel wel degelyk doorgegaan. Emelie, doch alvorens gy een bepaald Dit papier moge bet u oplossen. I besluit neemt, wilde ik o een gewichtige 1 Dit zeggende reikte de pastoor aan het yraag stellen* 'verbaasde mesje een document over, 't, Gevoelt ge roeping tut een hnwelyk welk iDhield dat bet huis en grond door £;Qq zachte blos overtoog de waugeo Mejuffrouw Max aangekocht en de koop- VAD bet meisje, terwyl zy sprak, welk eene vraag myotieer pastoor. Eeoe ernstige vraag, Emelie. Da joDgeling heeft eeoe ernstige genegenheid voor u opgevat* Ook gy knnt genegenheid voor hem opgevat hebben en dan moogt ge myns inziens zyn hand met een gerost geweten aannemen. Is hy u onverschillig, dan znlt ge, verstandig ge noeg zyn uw tydeiyk en eeuwig heil niet voor eigen belangzuchtige berekeningen in de waagsobaal te stellen. En biermede heb ik myn zending volbracht, welke ik op dringend verzoek van SaDders op mij genomen beb. die niet teu onrechte aanvoerde, dat een reoht- streekscbe aanvrage in uwe positie minder geweDsoht mocht beeten. Eo nu verlaat ik u. Denk bedaard over mijn voorstel na en bidt God om voorlichting en raad en dan moge uw hart en gewt-ten uitspraak doen. 's Meisjes hart en geweten hebben uitspraak gedaan en ten gunste van Willem Sanders. Toen de lieve Mei in het land kwam werden beide jongelieden een gelukkig paar, bet geheele dorp vierde feest, en zy leefden rustig eo vreedzaam io de nette woning, die door aankoop van vruchtbare 'akkers ec door de zorg eo het overleg der jonggehuwdeD eeu der bloeiendste en wiDstgeveudste boerderyen van het dorp werd. KINDE.

Peel en Maas | 1919 | | pagina 1