De verkiezingen voor onzen Raad. Denkt er aan Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Adverteert in dit blad EETJILEETO N Zijn jongste zuster. Zaterdag 22 Maart 1919 40e Jaargang. No 12 PEEL EN MAAS ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 60 c. franco per post 70 c. voor het buitenland bij vooru:tbetaling 90 c. afzondert, nummers 5 c. Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. PRIJS DER ADVERTENTIEN s van 1—4 regels 20 elke regel meer 5 c. IV De eerst* uitslag. De eerste stemming in de Katb. Kiesverenigingen van Ventsy, om te geraken tot oen officieele csndi- datenlijst, welke 8 April a.s. moet worden ingeleverd, is geschied. En iaat mij er maar aanstonds bijvoe gen tot groote voldoerdng der Besturen onzer Kath. Kiesvereeui- gingen. De tweede stemming, n.i. die op de groslijst, zal plaats hebben Zon dag 6 April a s. Op de meest democratische wijze, zonder dat den wil der kiezers in iets geweld is aangedaan, kunnen mat dit stelsel onze kiezers zich uitspreken, hoe zij willen, dat de nieuwe Gemeenteraad er zal uilzien. Uit een oogpunt van billijkheid hebben de Besturen onzer Kiesver eenigingen gemeend goed te doeD, wanneer zij vóór elk der beide stem mingen een advies gaven aan haar leden, om met eenige afzonderlijke belangen rekening te houden. Dat advies, zooals het luidde voor de eerste stemming, die thans voorbij is, iB men kaD gerust zeggen trouw opgevolgd. Op de gehuchten zoowel als in het dorp heelt men de billijkheid van dat advies ingezien en men heeft op el kander^ candidaten zijn stem uitge braebt. Dat is een glansrijk begin en eert onze Venraysche kiezers, hun gezond versland en hun billijkheids gevoel. Het stemt ons optimistisch voor het verdere verloop der ver kiezing. Reeds werden in een bulletin van dit blad het stemmenaantal gepubli ceerd. door de verschillende candi daten behaald. Het is dus niet ooodig, dit alsnog hier te noemen. Nood'g is het echter het aantal geldig uitgebrachte stemmen te kennen, om te weten, wie er op de groslijst zullen geplaatst worden. Om n.i. daarop te komen moet men 1 tiende van het aantal geldig uitge brachte stemmen (stembriefjes) be haald hebben. Er werden uitgebrachtin het dorp 691 stemmen, waarvan 21 ODgeldig, in Oostrum 103, waarvan 3 ongeldig; in Oirio 185, waarvan 3 ongeldig; in Mers lo 137, waarvan 2 ongeldig en in Leunen 185, waar van 12 ongeldig. Totaal dus 1301 uitgehrachte stemman, waarvan 41 van onwaarde; dus 1260 geldige stemmen Wie 1 tiende van deze 1260 is 126 stem men heelt behaald, komt op de groslijst. Gevolg is, dat van de voorloopige lijst drie candidaten afvallen, welke dus niet op de groslijst zullen komen. Het zijn P. J. Steegbs Castenray, die 123, P. M. Classens te Klein Oirlo, die 119 en J. Verstappen te Oirlo, die 102 stemmen behaalden en dus bleven onder 126. O. H. Nelissen te Oirlo heeft be dankt, zoodat de groslijst yier namen minder zal hebban dan de voorloopige lijst. Men meene nu niet, dat het pleit feitelijk ai beslist is, en dat do 13 candidat6n welke de meeste stemmen behaalden, zeker de nieuwe Raads leden zuilen zijn en de vijf volgende de officieele plaatsvervangers, d. i degenen, die vanzelf lid van den Raad worden zonder een nieuwe stemming wanneer een of meer leden van den Raad door bedanken, overlijden enz., daarvan ophouden lid te zijn. Want behalve dat de stemmen op anderen kunnen uitgebracht worden dan men deed op de voorloopige lijst, komen de candidaten, die van de voorloopige lijst overbleven, weer in alphabetische volgorde op de groslijst, Drarop wordt nu niet gestemd door het zwart maken van de witte stip voor hun naam, maar nu moet Toen Poos da dsu- ope&de sloeg hem •en dikke rook in het gelaat, doch met een enkele oogopslag had bij gezien, dat de brand van geen erestigeo aard was. Hy wenkte twee arbeiders, die naby do fabriek woonden en die op bet alarm nader by gekomen waren, spoedig hadden deze een paar brandslangen aan de water leiding geschroefd en kon bet vuur bestreden worden. Terwijl aanhoudend twee krachtige waterstralen in het vuur plasten, zocht de fabrikant by het schijnsel der opfl kkerde vlammen naar de oorzaak van den brand lo een boek der fabriek lagen een hoop werk en met olie doortrokken lappen, waarmede dien m'ddag de machines ge poetst waren, daar wss waarschijnlijk de brand ontstaan en bad zich aan een paar Houten werkbanken medegedeeld. Te meer bleek die onderstelling gegrond te zijn, omdat daar vlak bij een kleine omvergeworpen lantaarn lag. Hoe die daar kwam, kon van Delden niet begrijpen, eveenrn als het losraken vaD een laogeo drijfriem, die half over den grond hing. Uit die gegeveDS kon bij niet anders opmaken of er was iemand buiten zijne voorkennis in de fabriek geweest, die door groote onvoorzichtigheid het ongeval bad veroorzaakt. Inmiddels was de eerste spuit der brandweer aangerukt, van Delden ging naar bniteD om te zeggen dat ze geen water behoefde te geven, daar de brand byna geblusckt was. Toch traden een paar spuitgasten de fabriek binnen en namen de waterslangen der arbeiders over. Naarmate het vuur verminderde, werd het donker in 'i gebouw, du en dan was het alsof alles plotseling in diepe du sternis werd gehnld, maar dan weer sloeg de vlam helder op en kaatste verblindend hul tv'üg op het g'immende staal der werktuigeu Anna Brenning was bang geworden, zy durfde geen voet meer verzetten uit vrees van tegen de machines te loopen docb spoedig liet van Delden den gasmeter openeo. De laa'ste vlam was gedoofd, en de fabrikant ging overal licht ontsteken. Anna bleef ia tyne nabijheid, zy vroeg zich af waarom zy met hem mee'was geloopen, daar zy hem toch van geen dienst kon zyn, maar zij koD er zich geen rekenschap van geven, eeo blinde angst had zich van haar meester gemaakt en bad baar voortgejaagd. Op eenige schreden afs'aods vao de plaats, waar de brand vermoedelijk ont staan was, verhief zicb eene booge houten stelling, die bijna tot aan de zoldering reik'e. Daarlusschen stond de machine, die juist gerepareerd was en weer io ge bruik zou worden genomen. Het bevreemde daD fabrikant, dat daar boven een drijfriem was luBgeraakt en eon eiGd over den grond sleepte. Hij giog om de hosten «telling been om daar ook een gaspit aan te steken en een Dader onderzoek in te stellen maar een klaps trad by verschrikt achteruit. Vlak voor hem lag een man uitgestrekt, doodsbleek, met bebloed gelaat. Fors van Delden kende hem onmiddel lijk die man was zyo zwager, Eduard Brenniug. Een vreeseiijke gedachte doorkruiste het brein van den fabrikant. Plotseling j men cijfers zetten voor eiken naam, (minstens voor 9 namen en hoogstens voor 18). De 18 candidaten, welke de meeste stemmen hebben, d.w.z. de 18, voor wier naam de meeste keeren een cijfer staat, onverschillig welk, komen op do officieele lijst. Doch bet is vsn belang welkt plaats men beeft op de officieele lijst, omdat als men behoort tot de eerste 13, dab is men lid van den Raad en van 1418 is men plaatsvervanger. Welke plaats nu iemand op de officieele lijst ontvangen zal, maken de kiezers weer uit. Ze geven aan eiken candidaat, (minstens 9 en hoogstens 18) een cijfer vanaf 1; het cijfer 1 geeft 18 punteD;2 geeft 17 punten; enz. Wie nu van deze 18 candidaten de meeste punten heeft, komt bovenaan; en zoo vervolgens. Eq daarom ligt het geheel en al aan de kiezers op de groslijst, wie tot de 13, wie tot de groep van 14 tot 18 zullen beboeren. In eon volgend artikel zullen we dit nog verduidelijken. Nog een enkele opmerking. Zooals iD ons tweede artikel is gezegd, luidt het in het tweede poli tiek advies, dat gegeven wordt vóór de stemming op Je groslijst o,a. dat ten sterkste wordt aangedrongen bij de kiezers, om een cijfer onder 14 te geven aan 5 candidaten uit 't dorp en aaD dien candidaat van elk gehucht, die bij de stemming, welke verleden Zondag plaats heeft gehad, daar de meeste stemmen behaald heeft eo dus de voorkeurman is van dat gehucht. Nu blijkt het, dat de voorkeur man van elk gehucht, ook overal elders de meeste stemmen behaald heeft. Dat levert dus geen moeilijkheid op. Deze voorkeur-mannen zijn voor Oirlo-Castenray J. H. Geurts; voorMerselo J M. Michels; voor Oostrum G. Camps; en voor Leunen G. flouben. Het federatief bestuur raadt dus ten sterkste alle kiezers der gemeente Venray aan, om ziker aan deze vier te voorschyo kwam. Op baar gillen kwamen oogeoblikkelijk eeoige personen toegeschoten, ook een politieagent, die met de brandspuit was meegekomen. Wie is dat, vroegen verschillende stem men Wat is er gebeuld Van Deidsn antwoordde niet. Met oogen onafgewend op zijn zwager gericht, bleef by als aan den grond genageld s'aan maar in zyn hart ziedde en kookte bet, daar lag da nnn, dien bij herhaaldelijk op de onbaatzuchtigste wyie uit den nood bad geholpen, die hem, ondanks al zijn weldaden uit nijd of uit afgunst een kwaad hart bad toegedragen en nu zyn diensten belooDde door als een geraeeoe brandstichter zijn fabriek te willen vsr nielen. Het speet hem niet, dat Eduard bij zyn raisdad-g werk zijoe straf bad ondervonden. Nu bad hij hem in zyon maebt du kon bij zicb de voldoening der wraak verschsfl'-n. Hij wist dat de zaken vaD EJuard slecht stonden, dai bij blij was geweest een gedeeits der bestelimgeo van hem, Fons van Deldeo, te mogen overnemen, terwijl de nood'ge reparatie's aan de machines werden verricht. Hij kon nu den ondankba e ru'neeren tot den laatsten cent, meer nog. hy koi zijn naam schandvlekken, hem als inbreker en brandstichter later veroordeeleD en by dacht er oiet eens aan. dat die ongeluk kig* de broer zyner vrouw was. Maar als bij eens dood was, als by voelde bij een zachte baud op zyo arm leen ongeluk gekregen bad of in den rook (leggen, bet was die van Anna. die niet'was geslikt? Langzaam kreeg de fabri» vermoeden kon welke vreeseiijke ontdek»!kant zijne kalmte terug en kwam tot king zij zou doen. Met starre oogen zag. inzicht, dat hy voorzichtig mosst zyn in de fabrikant baar aan en wees met den de keuze zijner woorden. viDger naar den man, die aan bard voeten 'lag uitgestrekt. I lo een oogenbiik had zij alles gezien. Eduard, Eduard, gilde zij en zonk naast den ongelukkige op de knieöa- Deze ver roerde zien Dist, hij lag daar met gesloten £jWat baatte bet eoD doode te betichten en aldus schande te brengen over zijn eigene familie. Ondeitusscbeo waren alle aanwezigen naderbij gedrongen. 't Is myobeer Eduard Brenniog, oogen, stil als een doode, terwyl een fyn fluisterde eea dor fabrieksarbeiders, by straaltje bloed langzaam onder zijne hareo^ schijnt een plank van den stijger op 't heeren bij de stemming op de gros- lyst een cijfer onder 14 te geven. Zooalg vroeger reeds is opgemerkt, is hiermede het federatief Bestuur niet persoonlijk in zijn advies, omdat reeds lang voor dat iemand wist, wie de voorkeurman zou zijn van ieder gehucht, werd aangeraden op hem te stemmen, wie het dan ook zijn zou. In het volgend artikel zullen wij de stemming voor de groslijst nader verklaren en tegelijk het politiek j advies, dat betrekking heeftop deze stemming op de groslyit. Nog zij tenslotte opgemerkt, dat het propaganda maken voor een be paalden candidaat niet per se te verwerpen is, mits le men zich streng boude aan het politiek advies,- en 2e die propaganda geen minder waardige zij, b.v. door drank of andere veroordeelenswaar dige verkiezingszeden,- en 3e de candidaten zich als mannen van eer houden aan bun ge geven woord, omhoede stemming ook uitvalle geen candidatuur buiten de Kath. Kiesvéreeniging te zullen aanvaarden. De gemeentebesturen zijn thaüs bezig met het opmaken van de nieuwe kiezerslijsten. Zooals men zich herinnert, zijn er het vorig jaar in verschillende Lim burgscbe gemeenten klachten gerezen omdat vele 25jarigen niet op de kiezerslijst waren geplaatst, hoewel zij daarop volgeDS da nieuwe wet, die het algemeen kiesrecht invoert, recht hadden. 4.De statistiek heeft uitgewezen, dat niet ten onrechte geklaagd is. Uit de kiezersstatistiek van het Bureau voor de statistiek zien we, dat er in Limburg slechts 90 pet. der 25jarigen op de kiezerslijst waren boofd gekregen te bebben, zie maar. Wie is dat vroeg een ander. Hebben ze daar den brandstichter, vroeg iemand, d e wat acl ter afstond. Anna had die woorden gehoord. Met een sprong was «ij overeind en bad n' bare zelf3beheeraching terug gekregeD, Krampachtig greep zij baar zwagor bij den arm en zei met trillende stem Fons. 't is mijn broer hy is dood. Van Deldeo zag dnidelyk op haar betraand gelaat hetgeen zy hem vragen ilde Blyf bedaard, Anna. z-ide hij. 't zal zoo erg uiet zijn Daarop wenkte hij een van de arbeiders eo teide Mijo zwager moest van avond nog io de fabriek zijn, eo schijnt bij ongeluk een plank van den stijger losgeraakt en op zijn hoofd gevallen te zijn. Mag ik hem naar uwe woning laten brengen, die is het dichtste bij, dan kunt gij aanstonds een dokter gaan ha'en. Qoed, mijnbeer, antwoordde de knecht. Door vier sterke mannen werd de gewonde opgeoomen en naar het dichtst byzijüde woning gebraebt De ove-ige verlieten de fabriek, om den volgende morgen, elk op zyo manier, bet Dieuws te gaan vertellen. In de kleine arbeidswoniog lag Eduard Brenniog op een eenvonding bed u tge» strekt. Het bloed was van zya gelaat gewas- scben en Anna bad, geholpen door de arbeidersvrouw, zoo goed mogelyk een verband om zijn hoofd gelegd. Toen Eduard bet koude water aau zyne slspsn voelde, bad bij een oogenbiik de oogen geopend, wezenloos bet kleine vertrek rondgestaard eD ze daarna spoedig weer gesloten. Zijo zuster zat bij bet bed en de fabri kant zat bij het raam, in gedachten ver» diept. De rrouw dee bnitee wee mat een boodschap near Tan Daldeoe woning en de warkman telt naar den dokter. Fooi, sprak het meieje op geemoor. geplaatst. Op Limburg volgde Drente met 95 pet. en daarna Zuid Holland met 96 pet. vervolgens Noord Hol» land met 97 pet. In de overige provincies stonden overal meer dan 98 pet. der 25jarige mannen op de kiezerslijsten voor de Tweede Kamer, in vier provincies ytrecht. Friesland, Overijssel en Groningen zelfs ruim 99 pet. (Iet gemiddeldo over bet geheele rijk was 97 pet. In Limburg waren op 2 Januari 1918 93,132 mannen, die den leeftijd van 25 jaar bereikt hadden. Daarvan waren slechts 83.876 op de kiezers lijst voor de Tweede Kamer ge plaatst. Hoe ongunstig dit cijfer is, kan uien opmaken, wanneer men het met dat van andere provincies vergelijkt, Men vergelijke b.v. eens 25jarigen kiezers Utrecht 74,199 74,033 Frinsland 94 337 94,179 N.Brabant 161,704 159,410 Zeeland 56,586 55,722 Overijssel 101,705 100,977 Groningen 83,078 82,332 Limburg 98,132 83,876 Wellicht had de Katholieke Partij bij de Tweede Kamerverkiezing een zetel meer gehaald, wanneer in onze provincie de kiezerslijsten beter waren opgemaakt. De uitslag der verkiezing voor da Provinciale staten, die op 31 Maart nog volgens de thans van kracht zijnde kiezerslijst zal gehouden wor den, kan in Limburg onmogelijk een zuiver beeld geven van de sterkte der verschillende partijen. Moge dit belangrijk werk dit jaar overal met de uiterste zorg geschie den. Daarvoor is noodig, dat de be sturen der Kath. Kiesrereenigingen of propagandisten de lijsten, wanneer deze van 23 Maart tot en met 21 April ter inzage liggen, goed gaan controleeren. Er hangt te veel vanaf den toon. De fabrikant hief het hoofd op. Wat is er, vroeg bij. Anr.a beproefde te spreken, maar tranen verstikten hare stem. Fons, herhaalde zij eindelyk aarzelend beloof je mij EJuard te sparen en geen •achtbaarheid te geven aan de zaak. Ik zal handelen naar omstandigheden, antwoordde by koel. Het meisje weende. Ik za! u al de schade vergoeden, sprak zy, maar heb medelijdeo met Eduard. als hij ten minste nog ia leven blijft doe je bet niet om tem. doe bet dan ten minste om mij, ik smeek bet u, en met hare g.-oote zwarte oogen zag z^j hem treurig aan. Van Delden antwoordde niet. Ik weet Diet of hij in 't leven zal blyveD, vervolgde zy een bik werpend op den gewonde, maar doe Diet met Eduard gelijk, hy met u gedaan heeft, en maak ook my niet ongelukkig. Wacht ten miDSte, totdat alles van zelf zal worden opgehelderd. Sinds wanc-eer heb ik je brcer behandeld, gelijk bij mij behandeld heeft vroeg de fabrikant bits. Enfin, om u zal ik wachten en niets doen voor je broer volkomen hersteld is. Meer kan, meer wil ik u niet beloven. Op dit oogenbiik kwamen de werkman en de dokter binoen. Deze laatste onderzocht den gewonde, schudde bedeokelyk het boofd en zeide Ik durf niet zeggen, dat by verloren is volstrek niet, maar ik mag u ook niet met al te groote boop vleien. De hersens scbyoen geraakt to zyn er zullen koortsen komen, voor bet oogenbiik is er echter dog geen ODmiddel» lijk gevaar. Vao Dalden vroeg of de gewonde ver voerd mocht worden. Als hy over eenige uren de koorts krygt zal bet niet meer gaaB, sprak de dokter, nu is bet nog te wagen. Wordt vercolgd.

Peel en Maas | 1919 | | pagina 1