Onze Peel.
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Provinciaal Nieuws.
De belastingrol itiek.
Vrouwenorganisatie
Door een postduif gered.
De socialisten en de
burgerwachten.
_Zat#rdag_J5_J^ebpuari_J_019_
40e Jaargang. No 6
PEEL EN MAAS
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 60 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 90 c.
af zonder I. nummers 5 c.
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
PRIJS DER
ADVERTENTIBN t
20 c.
5 e.
van 1—4 regels
elke regel meer
In on> blad van 1 Februari namen
in baar geheel op de rede, door
bet Venrajecbe Kamerlid, den Heer
Jan Poels, gehouden op 24 Januari
1319. Met name werd hierin door
den heer Poels aan den Minister getroffen.
dat de heer De Vries dien kant uit
gaat.
Z\jn plannen, gelukkig zijn het
nog geen voorstellen, bewegen zich
in een richting, waarbij volstrekt
geen rekening wordt gehouden met
de draagkracht der indivuduen;
integendeel zullen vaak de minst
draagkrachtigen het zwaarst worden
gevraagd
le. bet ontwerpen van een land-
bouwprogram en het instellen eener
commissie, waarin deskundigen uit
verschillende streken des lands zou
den zitting nemen;
Ze. te verklaren, dat bij de be
langen der Peelafwatering, kaualisa-
tie, aanleg van wegen en buurtspoor
wegen en ontginning op royalen
rijkssteun kon worden gerekend.
Thans laten wij volgen het ant
woord van Zijne Excellentie den
Mlnieter van Landbouw, Nijverheid
en Handel, gegeven op 30 Januari
d.a.v. in de Tweede Kamer, voor
zoover dit op de rede van den Heer
Poels betrekking beeft
le »Öe Heer Poels heeft ge
vraagd of ik een landbouwprogram
zoude willen vaststellen. Ik heb mij
in verband met dit vraagstuk genoopt
gezien, reeds (huns onder leiding
van den Directèur-GeDeraal van den
Landbouw eon commisste samen le
roepen van de meest bevoegde perso
nen op dit gebitd, die hem bij de
belangrijke vraagstukken, die zicb
thans voordoen zullen terzijde staan
Ze »Met onverdeelde belangstel
ling heb ik de rede gevolgd van den
Heer Poels, betreffende de ontginning
van de Peel. Ik ben inderdaad over
tuigd, dat het een groot nationaal
belang zoude zijn die streek vrucht
baar te maken en in cultuur te
brengen.
Ik ben bereid een plan, als door
den Heer Poele bedoeld met alle
kracht, waarover ik beschik, le
steunen en ik zie dus gaarne overleg
met belanghebbenden ten deze tege
moet. Op niet minder eteun kan elk
rationeel voorstel, dat mij bereikt ter
verbetering van de afwatering,
rekenen. Ook daarover zal ik met
-mijn Ambtgenoot van Wateretaat
overleg plegen,"
Wij zien dus dat het antwoord
van den Minister een groot succes
ie geweest voor onzen afgevaardigde,
die zoo flink en zoo royaal voor onze
belangen opkwam, een succes voor
Venray, voor de geheele Peelstreek,
voor geheel Noord-Limburg en Oos
telijk Noord-Brabant. Het beet thans
aanpakken en doorzetten, bet ijzer
■meden als het heet is; wij twijfeleD
niet, of de Vereeniging .Peelbelang''
waarin de Heer Poels mede-lid is
van het uitvoerend comité, zal de
handeD aan den ploeg slaan en met
voortvarendheid en energie de vele
plannen uitwerken.
De plannen van Minister De Vries
zijn niet geschikt om hem populair
te maken, schrijft de Old.
Nu is het een feit, dat een Minis
ter van Finanoiën bet maar heel
zelden tot zelfs een geringe popu
lariteit zal weten te brengen, want
den een of ander treft hij altijd en
wie door hem mat rust wordt gelaten
bekommeren zicb om hem licht ook
niet al te veel.
Intusschen kan
Financiën het
maken,
De groote gezinnen bijvoorbeeld
democraten den voet dwars gezet
bebben, heeft ook onzen Hollandscben
sociaaldemocraten veel geleerd.
Maar enkel revolutie maken viDden
onze sociaal democraten wel aardig;
Troelstra en de zijnen zouden bet
maar wat graag. En de partij der
S.D.A.P. beeft zich nog niet tegen
de revolutie durven verklaren, ze
zou daardoor te veel leden verliezeD.
Maar met het voorbeeld van
worden door indirecte belastingen en Duitschland voor oogen, zou zij toch
accijnzen onevenredig zwaar gedrukt wel kunnsn v éten, dat revolutie ook
den arme komen zij iu absoluten zin voor ons land beteekent burgeroor-
op evenveel te staan aU den rij ke
verhoudingsgewijze derhalve op veel
meer.
Dat zijn twee feiten, welke Minis
ter De Vries niet uit het oog mag
verliezen, wil hij op blijvende mede
werking van de rechterzijde kunnen
rekenen.
We weten wel, dat de beheerder
onzer schatkist voor een beet moeilijk
geval staat, nu ook voor de directe
belastingen welhaast tot het uiterste
is gegaan, maar er zijn toch oog
wel bronnen, welke zonder dat met
recht of billijkheid in conflict wordt
gekomen, gerust wat dieper kunnen
worden aangeboord.
Als de Minister zich daarheen
wendt, gelooven wij niet, dat bem
hindernissen vsd beteekenis in den
weg zullen worden gelegd.
Onlangs laten we in de Heinsber-
ger Volkszeitung, dat te Heinsberg
Je Katholieke Kiesvereeniging eeDe
vergadering had gehouden, eerst van
de katholieke mannen en toen van de
katholieke vrouwen en dat 700
vrouwen uit alle etanden te zamen
waren geweest, om de verkiezing te
bespreken.
Wat in Duitscbland reeds plaats
gehad heeft, zal weldra in Nederland
moeten gebeuren.
Want het vrouwenkiesrecht is
eene kweetie van tijd; en z«>als men
weet, zijn nu reeds vrouwen verkies
baar, ook voor de Provinciale Staten
en de Gemeenteraden.
Gelukkig beginnen onze katholieke
vrouwenbonden in vele plaatsen van
zich te doen booren; zoo zagen we,
dat deze bond te Rotterdam voor het
winterseizoen 1918'19 op.zijn pro
gramma had staan moedercursus,
verstalcursus, knippen en vermaken
van eigen goed, cursus over maat
schappelijke vraagstukken, moderne
letterkunde, cyclus van vier avonden
over de vrouw, liturgie en opvoed
kunde.
Zoon prachtig programma kan een
groote bond als Rotterdam geven;
maar iedere plaats kan toch een deel
biervan ten uitvoer brengen, all de
katholieke vrouwenbond wil werken.
En ontwikkeling op leder gebied
is noodig, wil de politieke ontwik
keling tot haar recht komen, nu de
vrouw zal gaan deelnemen aan bet
bestuur van land, provincie en ge
meente.
Daarom hopen w\j, dat de vrouwen
zelf zullen willen beginnen, om de
vrouwenorganisatie tor band te
nemen.
log met toof en doodslag
De Burgerv>«cbten, die opgericht
worden om iedere revolutie, dus ook
die der sociaal-demoeraten met alle
kracht te weerstaan, kunnen dan ook
geen genade vinden bij de sociaal
democraten
Daarom worden door ben deze
Burgerwachten bespottelijk gemaakt.
En wee den socialist, die ze zou
durven steunen
Zoo ging bet gerucht, dat de soci
alistische burgemeester van Zaandam
de burgerwacht aldaar ontvangen bad
Groote verontwaardiging bij de
sociaal-democraten
Maar nu komt Hel Volk verklaren
dat ter Laan, de Zaandamsche burge
meester, op bevel des Ministers
slechts eenige mededeelingen aan de
Burgerwacht gedaan had.
Persoonlijk was hij tegen de
burgerwachten, maar als burge
meester moest bij de boodscbap des
Ministers overbrengen.
Prachtig toch, zulke socialistische
burgemeesters
Geen wonder, dat Minister Ruijz
verklaard heeft, geen socialisten
meer tot burgemeester te benoemen
zonder ze „aan den tand gevoeld
te hebben.'-
We zaten bij 't knetterend haardvuur,
dat felle üchtêchiUeringen en kleureffcoteo
tooverde op de geelroze Louii XV-meube«
,V1-
Io een groote casy-cbair leonde met
groote gratie mijn vriend. Zijn scherp
Engelsch profiel was soms wazig zicht»
baar, door groote rookwolken, die zijn
fijngeteekende lippen ontweken.
-55Un dagboek lag op myo kcie geopend
bij een pagina, waar boven stond A.
pigcjon Saves two men. Heel aaodachtig las
ik ais pagina oVpr eo heel we'willand
vertelde mr. Yeton.de détails erbij, die,
ofschoon o zoo gobftr geuit, juist paeten
by de gemaakte.nopties.
En bij vertelde als volgt
Het was op een kouden Deeembermor»
gen, myo dagboek wees den 4deo aan, dat
ik plotseling wakker-scbrok door 't venynig
gerinkel van de atarmschel. In minder dan
geen tijd bad ik mijn uniform aangescho
ten en meldde mij bij mijn commandant.
Opstijgen over 10 minoten mtt Sclore,
Bale en Davis, klonk bet commando,
vjjacdtlyke vliegtuigen in aantocht.
Met razende snelheid kleedde ik my aan
trok myo dikke pels aan, schakelde de
electrische warmte uitstralers in en was
gereed om op te stijgen.
Nooit had ik byzonder geloof geslagen
aan de verdiensten van postduiven en zoo
ze niet by de uitrusting hadden geboord,
waarvoor de mechanician moest zorg
dragen, dan had ik ze deze-maal zeker ver-'
geteD. We hadden immers ome draadlooss
installatie
In de machine kregen we 't dadelijk bar
koud Eeo druilende motregen viel uit
laaghangende gr«u*e luchten, die nevens
over onze hoofdeD joegen, in de verte
zagen we de witgekopte .golven van de
Noordzee, die onder ons lag als eea groote
verweerde «pipgel De wolken schenen me
als aanwaaiingen van melancholiio uit een
land van enkel treurigheid
Tragisch floten de lucht-soijdende draden
van mijn stuurinrichting en in de schemer-
Onze Nederlandsche sociaal-demo
craten zijn doodsbenauwd vool de duisternis knipten^hter en daar de zoeklich-
anarchie, die de aoarchizten of revo- tee van torpedobooten als oogep van balls
een Minister -van ]utioiins:re socialisten als bet hoogste ,oh°uim konden^we^n duidelijk opgeriobldeze Commiaeia werkt niet
er gemakkelyk naar ideaal scbijnen te beschouwen. onderscheiden, enkele honderden meters direct op flnantieel gebied maar zal die
om 7«n alle sympathie ver- j Het voorbeeld van Duitschland, onder ons,'t was netöfse wegvluchten gezinnen bezoeken, welke moreelen steun
Plotseling, terwyl ik half verdoofd door
't dondergeweld van myn motor wegdom
melde, alleen myn- aandacht gecoDoentreerd
op de 111 2 voor me, rinkelde plotseling
de apreekboisschel van den waarnemer, die
pal achter me was gezeten. Fokker in
aantocht, vallen aan, bovenvaur, hoekige
opslag, klonk Bales stem.
Ik atnwde de machine onder een bijna
rechten hoek de hoogte in om boven de
wolken te komen, teneinde tevoorkomeo,
dat ik aangevallen werd uit de laaghangende
wolken.
Kleine vuurstraaltjes, uitgebraakt door
mitrailleurs kondigden de Fokkers aan,
Plotseling, terwyl myn waarnemer den
mitrailleur iu stelling bracht, krseg ik een
gevoel of men mij fan achteren by myn
jas uit de machine wilde wippen. Een
geweldige luchtdruk kondigde my a&o, dat
we vielen, voor vol plané was 't te laat
de machine kantelde en met verpletterende
snelheid daalden we. Ik behield mijn
tegenwoordigheid van geest, rukte bét
hoogtestuur omlaag de kop van 't toe-»
stel zakte en met donderend geweld kwak'
ten we in de golven, die boosaardig meters
hoog over onze hoofden spatten.
Wat te doen oa den eersten, hevigen
schrik Da Doodpylen waren nat doornat
de draadloote installatie weigerde, we
waren dus aangewezen op onze duiven.
Met zenuwachtige snelheid greep ik een
der papiertjes uit 't busje waarop gedrukt
stond in levensgevaar..., op en we.
vulden ioroute Fokkers, half 4 vao
Newkriekshire, richting N...O.
Met nerveus trillende handen bevestig»
de myn waarnemer de papiertjes in de
schachtjes aan den poot van den gevleugel-
den boodschapper deusteenblauwen doffer
werd voorzichtig de vrijheid gegeven en
was dadelyk achter de macbinevleugel»
verdwenen.
En we wachtten, wachtten in doodengst
esn uur, langer nog. Met groot geweld
werden we in onze kooi op en neer ge»
smakt.
Een balf uur daarna «aten we met een:
dankbaar gemoed in de officiersksjuit en
konden 't oos maar niet voorstellen hoe
blauwband bet gevonden had. De ploos, bet
zoute water, de motregen, de felle wind.
de tocht over water, hoe was 't mogelyk
voor zoo'n beest'f
Het eerst wat ik deed bij terugkomst
in de kazerne was de btaawbaud aaokoopen
die ik nu schromelijk verwen met hennep
zaad en andere lekkere hapjes.
En, vervolgde myD geïnterneerde vriend:
Op 't oogenblik it ik gezellig met jou by
dezen baard, wegens een smak met myn
jachtvliegtuig in de territoriale wateren,
maar gedurig wys ik er op in myn brieven
oaar Engeland, dat myn postduiven een
extra verzorging krygen.
En daarna deed de sympathieke marine-
vlieger my een uitvoerig verhaal oser de
inriehting en uitbreiding der duiveodienst
aan 't front, met n&uwkenrige gegevens,
over de africhting, ksuring, dienst der<
du ven, verzorging.
VENRAY, 8 Februari 1919.
Vergadering van de R.K.
Werkliedenvereenlglng,
Zaterdag jl. vergaderde de R K. Werk»
liedeovereenigiog er waren oDgeveer 40
leden tegenwoordig. Is 't niet trenrig te
moeten zeggen ,,de vergadering was goed
bezet". Waarachtig het bestuur der R. K.
Werkliedenvereniging is op dit gebied nog
oiet verwend, maar toob is er beterschap
te bespeuren, en dat stemt hoopvol. De
vergaderingen, welke eerst werden gehou
den in een der bovenzalen van het patro
naat, worden tbaüs gebonden in fest
Alcohol vry Lokaal. Deze eerste vergade
ring in voornoemd lokaal, is prachtig
geelaagd, eeD woord van lof mag hiervoor
den oovermoeideo, sooiaal voelenden
priester, kapelaan Dinekela niet onthouden
wordeo. Deze beminde Adviseur en ook
bet bestuur bebben hun tyd begrepen zy
kennen geen rust maar werken onvermoeid
voort aan.de grootmaking der Venraysche
R. K. Werkliedenvereniging, Het dorp is
nu in 10 wyken verdeeld en zyn hiervoor
aangesteld tien ijverige propagandisten.
Verwacht mag dos worden, dat bet ledsn-
tal aanmerkelijk zal worden uitgebreid.
Tot correspondent werd met algemeene
stemmen gekozen bet lid Hovenier, die
eene lezing hield, welke rear iu den smaak
▼iel en waarvoor by een dankbaar applaus
oogstte.
Eene Oommissie voor Liefdewerk werd
gehoond te blyven en wa »yn bang, j waar de Spartacieten den sociaal- met razende snelheid.
steun gewenzcht is, omdat er geleden
wordt zonder dat de buitenwereld er iets
van bespeurt, dan wordt daar door de
bevoegde personen ODgemerkt daadwerken
lijken steun verstrekt. Deze commissie
beeft echter nog geen officieeien naam.
Aan het bestuur werd opgedragen te
onderzoeken, of b,v. in andere gemeenten
ook ELF CENTEN per persoon voor wat
distributiebonnetjes betaald moet worden.
Er zyn bier io Venray geziouen, groote
gezinnen van 10 en 12 personeD, die er
in dezen tyd toch al niet kunnen komen,
en nu krygen zulke gezinnen oog een extra
belasting door die bonnetjes. EeD gesin van
12 personen betaalt voor een handvol
papier moer dan een gulden.
De Eerw. Adviseur .gaf eenige inlich
tingen hoe men te bandelen bad, wanneer
men verdachte personen ontmoette of in
café'e vreemde gesiohtea zag welke royaal
met geld omspringen. De tijden zijn zeer
ernstig. Had men eventueel zulk een ont»
moetting, dat men dan zoo spoedig moge»
lijk de Eerw. Adviseur hiermede in konnis
stelle. Nadat er nog eeDige actueele
onderwerpen en vragen waren behandeld
eloot de voorzitter deze zeer geanimeerde
vergadering.
De wegblyvers hebben inderdaad veel
gemist.
Feest ven St. Anne- en
Mariavereenlgtog.
J l. Zondag was bet feest voor de
kinderen der St. AoDavereeDiging.
De -Leliebioscoop" uit Leiden Terblijddo
op dien dag oogevser 800 kinderhartjes
met zyn mooie en leuke films.
Onder de pauze spoorde Pater Amantius
de kinderen aan nooit bier of sterken drank
te gebruiken. Met twee suikerstaafjes in
de kleine bandjes gingen de kinderen ver*
genoegd naar buis.
Wat zullen ze aan vader en moeder
verteld hebben 1 Als deze nu maar zorgen,
dat het reglement der St Adds vereeniging
wordt nagekomen. Zy toeh hebben vry»
willig die verplichting op zich genomen en
moeten trouw en oprechtheid in hunne
kinderen aankweeken.
's Avonds gaf de Maiiavereeniging haar
jaarlijkscbe Feestvergadering. In haar
openingswoord wees Presidente er op, hou
schoon de taak der drankbestrydsiers is
werken voor de eer van Qod en het geluk
en den voorspoed in de huisgezinnen. Maar
is de taak zoo edel, dan moet men zicb
daaraan ook wyden metal de kracht der
overtuiging, metal de oprechtheid vao zyn
karakter.
10 naam van allen hernieuwde Presidente
de belofte voor 1919. Tenslotte protesteerde
zy en de leden met baar tegen de pogingen,
dte wordeo aangewend, om Limburg van
Nederland af te scheiden.
Een veertigtal aspirantleden werden ge*
iDitalleerd. En nu kwam de *Leliebio8eoop"
met zyn' boeieod programma voor den dag
en werkte tot volkomen tevredenheid van
tederren bestuur. Lang duurde de voorstel*
liog en toch «smaakte de perzik nog naar
meer
Kapelaan Dinckels, als waarnemend ad*
visour, sloot de vergadering. Hy onder*
streepte bet openingswoord der Presidente,
♦t Was niet genoeg »yo naam in het regis
ter te zetten en den feestavond mede te
maken, er moest ook opgekomen worden op
de gewone vergaderingen en de jaariykeche
bedevaart naar Oostrum. En dan vooral
trouw zij o aan zijn woord. Dat woord niet
houden, was laf. 't Ware te weuschen,
dat bet getal ledeD kleiner en bet gehalte
betïr -ware.
Moge het krachtig woord vao Kapelaan
Dinokels zijne uitwerking niet missen.
Moge de llariavereeniging vao Venray in
1919 rflk zyn aan leden van de daad 1
Kieskring Horst
In de afdeelingen der R. K. Kiesver*
eenigiog vao den kring Horst, omvattend
25 afdeelingen, zyn de volgeode punten
behaald door de beeren
1 J Poels, Venray, 37026 punten
2 P. Everti, Sevenum 33872
3 J. Ruttea, Waosum 30688
4 H. Jaosssn, Venrsy 24650
5 X. Thomeer, Horst 22203
6 Tb. Rotten, Horst 21085
7 E Haffmans Bet gen 17084
8 J. Broeder, Mook 11721
9 J. Titulair, Venlo 9342
10 O. v.d. Loo, Venray 8315
zoodat date candtdaten op de offioiesle
lijst der R. K. party zullen kernen.
Van de overige -verkregen
11 A. Peters, Genosp 6705
12 J. Wolters Gennep 5455
13 Seogerg, Mook 4893
14 J. Peeters Roermond 3627
^noodig bebben blykt dan, dat flnantieelen^*elkedii aanmerking konen,