Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Gestoord geluk. HULDE -A-A-INr PASTOOR Martinus Joseph Janssen, HISTORICUS, Openbare Vergadering Gemeenteraad te Venray, FEUILLETON Z-t-rdag 80 November 1918 89e Jaargang No- 48 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 60 c. franco per post 70 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 90 c. afzonder!. nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. PRUS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels 20 c. elke regel meer S c letters en vignetten naar plaatsruimte Adverten- tiën, 3 maal geplaatst, worden 2 maal berebem.. OP HET VEERTIG-JARIG PRIESTER-JUBIfcÉ, IN BLIJDE VIERING EN UIT WARE VEREERING 1878. GEBRACHT. 1918. n ui i Herdenk in stille vreugd den schoonstee dag der dagen Toen Gij voor de eerste maal het Offer op mocht dragen, Als pas gewijd leviet aan Christus' Zoenaltaar. Wel rasch vervliegt de tijd; 't zijn nu reeds veertig jaar, Dat G^j als Priester Gods voldaan terug moogt schouwen. Op de afgelegde baan, waarop ge in zoete trouwe Uw herdersambt vervult vol liefde en zielskracht, En ge ons in stillen, onverdroten arbeid placht Te schenken van den rijkdom, dien Gij weet te garen Uit de oude kerkkronieken en historieblarén. Zoo kwam door uwe haDd het meesterwerk tot stand Van Oostrum's Lieve Vrouwe i) en 't oude »Sparreland" 2) 't Provinciaal Archief blijve U in eere noemen, 't Genootschap «Limburg" bljjve werkend lid U roemen; Dat Oostrum's Lieve Vrouwe U jaren lang bewaar' Gezond van hart en geest tot 't volgend jubeljaar NUNHEM, 5. IV. 18. ALF. MEIJER, Lid v. h. Genootschap «Limburg" I) O. L. Vronw «0 Oostram i» het ratrekaleuse beeldje einde 1400 eldear ver- efcrd, det de eeuwen door tel ven vrome pelgrim. aan rjjn voet zag nederknielen en nog ten bnidigen dage de meeat bekende en drnkbeeochte bedevaart van noordelijk Limburg ia, gelegen aan de lijn Venrey, welke elation in bet centrum der bedevaar t ligt. t) Sparreland of Spraeland, volgena Janeeen ook geichreven Spralaot of Sparlant, ia het voormalige kasteel uit 1200, ridderbuiziog einde eeuwen verdwenen, doch wier standplaats te Oostram nog duidelijk te onderscheiden ie. Zij0 oudste bezittere vrije heeren van Spraeland vindt men in de 13te eeutv geboekt, zij Stamden van bet buis Ooy bjj Nijmegen en voerden: drie zeeble.derige roten, waarboven eet, barensteel van vijf hangers in bun wepensobild. (Ibid.) Pastoor Janssen van Mesrloo, L., is de stiilq werker, die zijn groot ste genot er in vindt, naast zijn herderlijke bediening, zijn kostbare dagen te bestsden aan den hem dankbaar Ioonenden en zeer vruchtbaren arbeid, de oude chróüieken, kerk- en gemeeDte archieven door te pluizen, tot nog toe ons onbekende gegevens te verzamelen, te rangschikken, historische feiten opnieuw aan bét licht te brengen en in verschillende brochuren, periodieken en boeken als de Publications, Maasgouw, Limburg e. a. vast te leggen en voor de Geschiedenis te bewaren. Wat hij dost is gedaan, hy verricht nooit half werk. Zoo herinoefen we ons de Wellscbe opgra vingen, de Gun onder S wolgen, de Sinte Gewiervereering met het in eer herstelde St. Goarkapelletje te Meerloo, de eenige vereering in ons iand, en last not least de Historie der aloude heerlijkheid Spraeland-Oosti um van de O. L. Vr. Kapel met het mirakuleus beeld en het gilde alda.tr, hst meest volledige handboek, een Geschiedenisprijs waard, uit de dagon dat hij te Well kapelaan' waa (1896), te recht door Pat. Krooenbug r geroemd als «nauwkeurig en goed gedocumenteerde geschiedenis, me t ▼afmelding van alle bekende bronnen.'' Dankbaar werd zijn arbeid doof da Regeering aanerkend. Moge hij nog veel doen voor de Geschiede! sin en de Wetenschap, zij 't dan ook zonder veel drukte, in stille, neder iga verborgenheid, wat hem nog des te meer tot sieraad strekt. -Limburg" Provinciaal Genoot.cha; van den op Zaterdag; 23 November voormiddags 11 uur. Afwezig de heeren Gear's en Stappers, van welke de eerste mst kennisgeving. De Voorzitter opende de vergadering met gebed en deelde mede. dat bij een eokel woord wilde spreken naar aanleiding van dff diepe beroeringen en wereldschokkende gebsartenis8en van uezan tijd. Wie onzer bad kannen denken, dat in ods laud geen algemeeneo juichtoon zou opstijgen, bij het vernemen der blijde mare, dat de wapenstilstand gesloten was en daardoor aan den verscbribkelijkstea aller oorlogen; zoo goed als een eiode was gemaakt. Helaas, bange zorgen hebben ons de laat ste dagen omringd, tengevolge van bet openlijk afkondigen der revolutie door eeD kleine, misdadige partij, die door een staatsgreep de huidige Regeering omver wenschte te werpen. Dank zij het kracht dadig optreden onzer Christelijke Regeer» iog is deze poging echter mislukt en staat de R?geering hechter dan ooit te voren. Sprei; er achtte heb zich dan ook ten plicht vanaf deze plaats dank te brengen fceo eerst', aan God, d«D gever van alle goed. amdai Hy ons vaderland ook tbaos weder om gespaard heeft voor de gruwelen van een .burgeroorlog, ten tweede aan 03ze Regeerii»^ voor haar vastberaden optredeD en ten der-d® aan de Venraysche Vrijwil ligers, die goed en bloed veil hadden ter verdediging van Koningin en Regeeriug, Algemeens bijvalsbetuigingen. Varder deelde de Voorzitter mede, dat vau den beer Geurts eeu schrijven was igekomen, waarin deze berichtte, dat hij ve Tbinierd was deze vergadering by te woiteo «n waarin hy zyoe volle instem ming" betuigde met het voorstel tot het verleeueo van f 100 subsidie ter aanbied ng vao te.u huldeblijk aars de vrijwilligers en verzocht bij der Raad hiermede in konDis te st-illen.. Vervolgens werd overgegaan tot beban deling der agenda. 1. Notulen De Voorzitter «telde met bet oog op den beperkten tijd voor om het voorlezen der Dotuleo aan te houden tot de volgende vergadering. Werd goedgevonden. 2. Voorloopige vaststelling der refce- oing, dieost 1917 De Voorzitter deelde mede, dat blykens het rapport der commissie van onderzoek de rekening met de daarby behoorende bescheiden door deze Dauwkeurig was onderzocht en in orde bevonden, en ad viseerde zy den Raad deze rekening voor loopig als zoodanig vast te stellen. Aangaande verschuldigde grondrenten aan diverse beurzensticbtingeD, aao de Kerk te Oirlo en het Kasteel te Horst, -venschte de commissie echter gaarne 6 Di aangesproken* tag hem doordringend ui., 't Is lang geleden, doch ik herinner my u seer wel, mijnheer Steinacb. Wat vesschaft my de eer —Ik wilde zoo vry zyn, graaf, zei Frans met bevende stem, naar bet welvaren uwer ecbtgeooote te vragen. Gij vergist u, zeide bij, ik heb geene vrouw. Frans deinsde terug. Geene vrouwherhaalde hy. Is Alma dood 1 Wees gerust, zei de graaf koeltjes, juffrouw Alma Welberg is nooit mijne ▼rouw geworden, zy leeft, doch ik weet oiet waar. Dag myoheer Steinach. Fraas wankelde naar zyn stoel terug. Was 't waarheid, wat hij zoo even gehoord had. Was Alma niet de vrouw vat deie gehaten man Waar mocht ze woaen f Waar kon by haar vinden om ■haar vergiffenis te vragen f Hij ondervroeg den kellner, doch te vergeefs Vroeger kendé de beele stad den fabrikant, nü wist men zyn naam niet. Frans ging naar Dr. Schultze, dén oucle advocaat en vriend der familie, doch de advocaat was dood en 't buis iü vreemde handen overgegaan. Frans ging naar 't. hotel terng, waar hij «nn oude studievriend ontmoette, ze hadden elkander veel te vertellen. Eigenlijk verwonder ik mij, z-^i ,de vriend, dat gij ten gevolge van 't ODf pskk der Welbergs niet eerder zyt teruggekt itEta. Welk ongeluk, zei Frans. Weet ge dat niet Ik kreeg beriobt van den dood van den fabrikant, en dat Alma niet de vrouw is geworden van graaf Kartoff, verr.am ik pas beden, waarom Diet Merkwaardig, de zaak heeft ^00>D opzien gebaard, Folter my oiet langer, riep Frans ongeduldig, spreek, wat wr.s bet t Zoo juist herinner ik 't my niet meer, 't is aï tien jaar geledeD. Het bleeldat de taken van Welberg niet bri'laod gton- den. Er kwam een oude schuld "aao den dag, die den val van 't huis tea gevolge had. En toen liet de graaf de ongelukkige vrouw in den steek, riep Frans veront waardigd, Welk eene laagheid I Neen, men sprak van een jareD lang bedrog. Het was eeDe leelyke geschiede nis en de graaf als officier bad alleen de keus de verloviog te verbreken of onislsg te nemen, Man, riep Frans, wat zegt ge daar. Ik zeg je dat zyn leugeDS, die men verteld. Bedrog, armoede, srhande, dat zou vreeset lijk zyo. Ik wist. Diet dat u de zaak zoo zou treffen, ik vertel u alleen, wat men toen maals algemeen zeide. Vergeef my myuc drift, hernam Fraas. ge kunt ook niet weten, hoezeer al dat Dieuws my treft.'Ter vyl ik Alma ryk' eu gelukkig schatte, en ik baar in een ander wereldeel trachtte :e vergeten, was zy en de haren in nood en had niemand, TJ0DSC nadere inlichtingen en zal spreker hiernaar een onderzoek instellen en daarover zoo spoedig mogelyk aan deD Raad verslag n tbreogeo. Op voorstel van den Voorzitter werd deze rekening dan ook voorloopïg vastge» steld als volgt de ontvangsten op f 465700.405, de uitgaven op f 440400.565 zoodat deze sluit met eeu batig saldo vaD f 25299.84. De Voorzitter bracht daarna namens den Raad een woord van dank aan de commissie van onderzoek, die zich op zoo correcte wyze van de bun opgedrageD taak hadden gekweten. 3. Aanbieding GemeenteeegrootiDg dienst 1918 De Voorzütsr deelde mede, dat deze begrooting bij dezen den Raad werd aan geboden en gedurende veertien dagen ter secretarie ter inzage zou wordeD nederge- legd. De leden van den Raad kannen deze alsdan bier komen inzien en zal bun dao teeds iemand ter beschikking worden gesteld, om nadere inlichtingen te ver strekken en kunnen degeneD, die de be grooting ook Dog eens aan buis wenscben bestudeeren, deze ook nog voor een paar dagen ter hunner beschikking hebben. Werd goedgevonden. 4 Voorstel tot het verleenen van eeo absidie groot f 100, tot aanbieding van een tnldeblijk aan de Vrijwilligers ver lofgangers. Dit voorstel werd zoüder verdere be raadslaging en zoDder hoofdelijke stem ming aangenomen. 5. Verzoek van den onderwyzer F. Reijntjes van Veerssen om eervol ontslag als onderwyzer te Leunen. De Voorzitter deelde mede, dat deze oDderwyzer op 't oogenblik met zieken verlof was en dat bij met ingang van 1 Februari a.s, eervol ontslag bad aange vraagd. Hoewel overeenkomstig onze verorde ning aan den beer Reintjes met ingang van een vroegeren datum eervol ontslag kon worden verleend, stelden B en W. voor om overeenkomstig het verzoek van den betrokkene bet eervoi ontslag te doeo ingaan op 1 Februari 1919, Werd goedgevonden, 6. Ingekomen stukken en mededee» liDgeö. De voorzitter deelde mede. dat van Heeren Ged. Staten de goedkeuring was ontvangen op de verordening tot toelating van kinderen op de O. L. School. Verder deelde de voorzitter mede, dat by Dog enkele mededeelingsn m geheime utting te doen bad en schorste hy de openbare vergadering. Na heropeDiog der openbare vergadering, deelde de voorzitter mede, dat B en W. verband met de verbetering van de rooilyo in den Houtenhoek voorstelden om van den heer vao Aarsen 2 A. en 6 c, A. en van den heer van Gerven 2 c. A. grond te koopen tegen f 15. een rneu ve zal daardoor zoeken, doch eindelijk v» Welberg eo daarnaast r kleme straat verder per Are en aldaar alsdan baag te plantende weg 1 meter breeder wordeD, Werd goedgevonden. Verder deelde de voorzitter mede. dat de gemeente ter belegging op hypotheek nog de beschikking bad over een bedrag vao f 152000, maar wijl er momeDteel geen enkele prima hypotheek ter beschik- k'og was, stelden B eo W, voor aao Ged. Staten machtiging te vragen om dit be drag in Staatspapieren te mogen beleggen. Werd goedgevonden. De heer Fonck bemerkte daarop, dat onlangs was toegestaan om cursussen te geven in schoollokalen en bevreemdde 't hem, dat er te Oirlo een cursus werd gegeven, waarvan de eene helft in de school en de aodere .helft in een café te Castenray werd gegeveD, waarop de v> or- zitter antwoordde, dat de deelname aan deze cursus zoo groot was, dat meu wel gedwongen was om dezeu te splitsen in twee gedeelten en deze niet'beiden in. de school konden gegeven worden. De heer Winters deelde mede, dat, toen November 1916 de nieuwe regeling inzake de Inkomstenbelasting in bebande- deling kwam, ondervond deze onmiddelyk de algemeene instemming en was zy zeer zeker een groote stap in de goede ricbtmg. Spreker haddestijds voorgesteld om meer aftrek toe te staaa voor de gehuw den en de leeftijdsgrens voor kinderen hooger te sttllen, maar was zya voorstel oiet aaogenomen. De tijdsomstandigheden zijn echter op 't oogenblik vao dien aard, dat ons belastingstelsel dieDt gewijzigd te worden en wel zoodanigj dat we zullen krijgen een hoogere aftrek voor levens onderhoud. een verhoogde aftrek voor gehuwde personen en een progressieve kinderaftrek. Spreker zou daarom willen voorstellen eene Commissie uit den Raad te benoemen om oos belastingstelsel te onderzoeken en daarover binoen een be perkten tijd, b. v. 3 maanden rapport uit te brengen en alsdan in overleg met B eo W. een nieuw ontwerp in te d.ienen. De voorzitter antwoordde, dat bij bet met bet principe van den heer Winters volkomen eens was en is de kinderaftrek van f I 25, zeer laag, maar de strekking van destijds is.niet meer dezelfde als die van thans omdat bet geld tbans zooveel minder waarde beeft. Spreker zou willen voorstellen om door den gemeente ontvan ger een schema te lateD opmaken en dit aan den Raad voor te leggen en kon er alsdan eeD Commissie uit den Raad be noemd worden om dit ontwerp in over leg met B en W. nader uit te werkeD, eu kon meu daarna met eeu definitief voorstel by den Raad komen, maar moet meo den daarvoor beDoodigden tijd niet te beperkt Demen. De heer Winters constateerde met ge- ooegen, dat 4e voorzitter het geheel met hem eeDs was, doch vermeende by bij zijD voorstel te moeten blijven en mocht de tyd van 3 maanden te kort zya laat ons dao 6 maanden nemen spreker wil geen overhaasting, maar wel bespoediging die harer »antrok. Doc.h waar vind ik haar! Daarginds is 't adresboek, wanneer nn. i" de S,,d 6» «r h»ren Hieraan bad Fr'm in "•i° °i6' gedacht. Hij moest i vond by Wedu 't huisnummer eeu ,oderwy,0rei. Alma Welberg dic£, Het woord Frans sloeg het bo, - „,end je onderwijzeres bsrest %9rlate0 W83 gezegd hsd .arm en :jk w>, geliefde zyns harten, .terw» y v VII Den volgeoden dag Was bet weer stoimachtig eo onvriendelijk ai'a daags voren. Uit het raam vao een buisje ia eene stille straat viel een lichtstraal op straat. Het was nog geen dag eu toch za t reeds n zeveutieojarige joDgen te sobryven. Hy was zoo yverig aan 't werk, da* by niet eens hoorde, dat een meisje binnen kwam. Eerst toen ze zich over zijn schou der boog zag hy op Bruno, zei ze, je zit reeds een uur hier, wat doe je toch Ylug wilde hij bet boek dicht- slaan. Laat maar, zei ze, ik weet toob dat ge weer een vertaliDg begonnen zijt, ik wil niet, dat ge zoo hard werkt. Moet ik jou dan alleen laten zorgen, riep Je knaap, ge hebt dag nog nacht rust. Ge zet er zoo bleek en afgemat uit en hebt-reeds zoo kng dien kwaden hoest. O, dat bete<u«mt niets, zei Alma oen weip g verkouden Zeg maar niets aan Mama, waDt zy ie reeds zoo spoedig beng. Alma begon de kamer in orde te bren gen, die als eet eu woonkamer dieno'e. Ze moest bard werken om in 't onder' boud fce voorzien, want de interest van bet overgebleven kapitaal was niet toereikend om te leven. Zoo waren jaren verloopen en Alma bad eindelijk rust geYonden, het loon van deD arbeid. Eenvoudig was bet leven der kleine fa untie maar toch Diet vreugdeloos, de een trachtte deD last van den aodere te veri lichten. Aima had echter hare krachten overschat, Ze begon ziekelijk te wordeD. Deze morgen gevoelde zy zich bijzonder vermoeid, doordat ze s'nachts .veel gehoest bad. Brnno keek baar van tyd tol tyd aan, als by baar hoorde hoesten. Ge moet van daag niet uitgaan, Al» -ut zei Bruoo, 't is zulk guur weer eu ge zoo verkouden, ben. ~Va4r denkt ge aan! ik kan toob an niet verzuimen. myna less. alzeggeD, wanneer ik naar Ik ga Zi school ga. 't gaat nisc, ik kryg Neen Bruoo, betaald, en ik heb vam daag myoe lessen \r, ofschoon de de huur nog Diet by elka. maand by na om is Zie je. zei Bruoo dan is t ik mijne vertaling afmaak en geld k vo- .Mevrouw Welberg trad binnen. Zyt ge al weer aao 't werk kinde Te®' zei ze, ge maakt me elkoo dag beschaam Gaarne zou ik armoede verdragen, indie. ik uwe jeugd vreugdevoller kon maken, maar helaas.... I Beklaag ons niet, manta, riepen, bet- J den, wy zijn tevreden met ons lot. baiten, m zulk weer moest baar kind bet buis uit om voor z<ch en de baren in 't onderhond te voorzien. Daar werd gebeld. Mevrouw Welberg ging Daar de deur om te openen. Een vreemde beer trad binnen. Ik zoek mevrouw Welberg zei by, is zij te sprekeo Ik hen mevrouw Welberg, zei ze eu bracht den vreemdeling in een kleine kamer Ik beb de eer u niet te kennen, zei ze, terwijl ze den gast eeD stoel aan bood. De vreemdeling stak baar beide armen toe en ze zag dat er tranen in zyoe oogeo stonden. Moeder, riep bij, moeder, hebt ge dan uweo ondankbaren zoon geheel verge ten 1 Frans, hoe is 't mogelyk. Gy hier we waanden u reeds laDg dood. -Ja, ge moest me wel dood wanen, omdat ik Diet kwam om u uit 't ongeluk te redden, maar mat Gods hulp wil ik u helpen eo verdedigen tegeo uwe vijanden die u van ècbuld en onreobt betichtten. Ge vergist u Frans, de aobuld waar om men ons verstooten heeft, was waar heid- Frans schrok. Moeder, spreekt ook gy vao schuld. Ik moet het» rei mevrouw Hedwig met gebogen boofd. j^aog spraken ze samen en zy vertelde bare beele treurige geschiedenis. Alm*. vas verwonderd, toen ze twee later aan huis teruggekeerd, een ir vrt \etnde heer in druk gesprek vond met n, wy zijn tevreden mer on« iuk. m06jer. Ondertusschen was bet tyd geworden hare riep deze verheugd, zie hier i» t»l« eraan an i Slot volgt. voor Bruoo om naar school te gaan en voor Alma om lessen te geven. i Frans, Mevrouw Welberg kf*k bezorgd naar i

Peel en Maas | 1918 | | pagina 1