Naar de steden. Onze Gemeenteraad. Zaterdag 13 September 1913. 34:8 te Jaargang. No. 38 Uitgave van Firma W. Van den Munckhof, Venray. tUhgTHEö Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN Gezellenhuizen en gaarkeukens. Abonnementsprijs per kwartaal voor VENRAY franco per post voor het buitenland bij vooruitbetaling afzonderlijke nummers Prijs der Advertentiën van 1—4 regels elke regel meer letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maai berekend. De eer*, hear J. Kitslaar schrijft in Het Huisgezin. Het, doel van dit artikel is niet om nogmaals te wijzen op de menig vuldige gevaren, die onze-dorps- menschen bedreigen als zij naar de steden trekken. Wij hebben daarover reeds meer malen geschreven. Doel van dit aitikei is om eens zoo eenvoudig en helder mogelijk aau te toonen, hoe men in Duitsch- laud zich voorstelt volgens de con clusies der twee laatste Katholieken dagen de wijze, waarop den eenmaal bestaande» trek van dorp naar stad, van stad naar stad door de vinding rijke christelijke liefde kan geholpen worden. Sommige dezer maatregelen wor den ook iu ons laud bier en daar toegepasi ot ilju, wal Limburg be treft, dank de forsehe stuwkracht, van dr. Poels in naaste voorberei ding. Deze kwestie is op de twee laalsle Duitsche Katholiekendagen in Aken en in Metz een ernstig punt van behaudeliug geweest in de zaaklijk besloten vergaderingen. Hetgeeu er te Metz over gespro ken is, en de conclusie, die aldaar met veel sympathie werd gesteund, is de aanvulling van hetgeen op den onvergetelijken Katholiekendag te Aken er over gezegd is. Hoe stelt men zich de zaak voor De Meldeamter, die natuurlijk op de hoogte zijn van alle nieuwe be woners der stad, zijn gaarne bereid de adressen der nieuw aangekomen personen aan de katholieke Zonlral- stellen of dergelijke inrichtingen op te geven. Deze katholieke inrichtingen zorgen, dat deze adressen worden bezorgd aan de betretfeude pastories en verder aan katholieke jengds- en staudsvereenigingen Deze katholieke vereenigingen zorgen er voor, een voldoend aantal geschoolde, vertrouwde personen te hebben, die tot taak hebben de aan gekomen katholieken te bezoeken, hun hekend te maken met de inrich tingen der zielzorg, met de intrede in katholieke jeugd- en staudsver eenigingen, met de katholieke bladen enz. Dat is natuurlijk een zeer goed middel om die menschen in kennis te brengen met hetgeen zij als ka tholieken moeten weten. Begrijpelijk echter is het, dat de mannen, die zoo dit plan ineenvoeg den, vooral echter daadkrachtige hulp verwachten van het platteland zelf. Daar wenschen zij dat ernstig ge waarschuwd wordt tegen het licht zinnig verlaten der geboorteplaats, dat aldaar in school, predikatie, catechismus, in jeugdverenigingen enz. ernstig gewaarschuwd wordt tegen de godsdienstige en zedelijke gevaren van het stadsleven, daar moge beleering gegeven worden over beroepskeus en vooi waarde tot voor uitkomen in den vreemde. Zoo stond de zaak tol voor den katholiekendag te Metz. Waarover sprak men zich daar in 't bijzonder uit Men betoogde daar de noodzake lijkheid van tehuizen voor ongehuw de personen van verschillende be roepsstanden, gelijk de Gezellen ver eenigingen, die met schitterend suc ces voor hun medeleden hebben in gericht en gelijk die hier en daar reeds bestaan. Zoo heb ik er meermalen een be zocht in Oberbausen. Het zoogenaam de Arbeiterheim", aldaar bestuurd, door Broeders, is inderdaad een prachtige inrichting. Die tehuizen, al worden zij tal rijker opgericht, voldoen echter niet aan den geweldig stijgenden drang naar woning en kostgelegenheden, daarom wensclite men, dat het tath - r.ilp'i.g.ïh ,x.. zorgf voor goede adressen over passende woningen, slaapgelegenheden en kosthuizen. Verder wenschte men te werken naar het voorbeeld van 't stations» werk (plakkaten in stations enz.) om de inkomenden in de steden met de bestaande voorzorgsmaatregelen in kennis te brengen. Men betoogde verder de nood" zakelijkheid der inrichting van comité's in groote steden, in een groot industriegebied, werwaarts een sterke trek heerscht tot studie dezer vraag en tol opstellen en door voeren van practisehe maatregelen. Ziedaar de samenvatting van het" geen de Duitsehe Katholiekendagen ons over deze kwestie leeren. Mag ik er twee opmerkingen aan verbinden 1. Volledige practisehe inlich» tingen over hetgeen voor katholieke Nederlanders in groote Duitsehe steden gebeurt in hun waarachtig belang vindt men in een onlangs verschenen werkjes »De Gids voor de Nederlanders in Duitschland''. Waarom geeft men naar Duitschland vertrekkende werklieden toch niet minstens zoo'u boekje mee Dit boekje is verkrijgbaar hij G. de Bruin te Berohem tegen betaling van 5 cent. 2. Weinig vat zal het katholieke vereenigingsleven in de steden op onze buitenraenschen hebben, zoo» lang zij op eigen dorp niet wat meer het vereenigingsleven leeren kennen. Door den Limb. R. K. Werk» liedenbond zal in onze mijnstreek, zegt het Katholieke Volk, een Gezelleuhuis met Gaarkeuken worden opgericht. j De plannen zijn re ds klaar en nog dit jaar zal met d< n bouw worden begonnen. Daarom is het dapelijksch bestuur van genoemden boi 1 iu gezelschap van zijn adviseur,. Dr. H. Poelsj verleden week naar Duitschland ge» weest, om daar ce inrichting van soortgelijke instellingen te bestu» deerec. In Keulen werden er velschillen» de aangetroffen, waarvan drie ka» tholieke. Onder d laatste is het merkwaardigste he Kolpinghaus in de Breite Strasse, een gebouw, dat anderhalf millioen mark heeft ge» kost. Dit gebouw beva niet minder dan 300 logeerkamers voor arbeiders, waarin 450 bedden een atzonderlijk apartement voor vrouwelijke bedien» den; een atdeelin voor de eerw. Zusters, met de I idir.g en het toe» zicht over het vr. uwelijk personeel belast; eeD aantal Fremdenzimmer" (slaapvertrekken vi )r vreemdelingen eene slaapzaal m t 26 bedden voor doorreizende ezelen; een kapel, een feestzaal, die '00 personen kan bevatten, een D. nlokaal, 2 ruime eetzalen, set een leeszaal, een groote keuken met machinale inrichting, een slachterij, een waschhuis en 16 badkamers, terwijl het benedengedeelte, gelegen aan de straatzijde, nog ruimte geeft voor een lOtal groote winkels. Een zeer interessant gebouw. Het reinigen der slaapvertrekken en het werk in keuken en waschhuis wordt verricht door een 20tal meisjes werkzaam onder leiding van zes eerw. Zusters, terwijl de bediening in eetzaal en restauratiekaraer is toevertrouwd aan vijf mannen. Natuurlijk is er dan nog een leider over het geheel personeel, de zoogenaamde -Hausmeister" een administratieve dienst en een hoofd» leider in den eerw. Rector, die men echter in het gebouw weinig aan» treft. Het logies kost den gezellen 2 a 3 mark per week, naar gelang zij in kamers met één of meer bedden slapen. Doorreizend» gezellen, leden van de Gezellenvereeniging, kunnen een nacht kosteloos logeeren en ont» vangen avondeten en ontbijt boven» dien. Middageten kost 36 cent. (Wij hebben een Vrijdags en een Zater» dagsmaal gebruikt in de Kolpings hausen te Keulen en Dusseldorf en waren alleszins tevreden over het gehalte en de smakelijke toebereiding der spijzen). Voor die 36ct. ontvangt men een bord soep, aardappelen met eieren of koek, visch of vleesch en als nagerecht pruimen, appelmoes of salade. Het warm avondeten kost slechts 18 a 24 ct. ontbijt 12 ct. In Dusseldorf ontmoetten wij een gezel uit Nederland, deze verteerde in het Kolpingshuis hoogstens f 1,20 per dag en kon bij een Ourigen arbeidsdag f3,24 verdienen. Hij was verver. Per dag hield hij dus over f2,04. Waar kan men daar in ons land een voorbeeld van vinden. In het Kolpingshuis te Keulen wordt het middagmaal gebruikt door gemiddeld 400 personen. Zondags door minstens 500. Men kan er ook melk, koffie of bier gebruiken met boterhammen, vla, taart of ander gebak. Vooral Zondagsmiddags wordt hiervan gebruik gemaakt. Voegen wij hier nog bij, dat overal de volmaakste orde en gioot» ste zindelijkheid heerschte, dan hebben wij eenigszins een beeld ge» geven van dit mooie en heilzame katholieke sociale werk. Het verdient onze bewondering, maar vooral onze navolging. Wie met ons de Raadsverslagen der zittingen van 28 April, 11 Juli en 2 Sept. gelezen en met elkaar vergeleken heeft, staat verstomd over de onbenulligheid draaierigheid, waarvau in deze vergade ringen blijk wordt gegeven. Wij volgen in deze de verslagen van •Peel en Maas", of liever de notulen in «Peel en Maas", waarvoor ook meer anderen deze tegenwoordig houden. 28 April. De Voorzitter vraagt, hoe de heeren denken over de splitsing der geajeooU in steindistrmtan H*«ren ried. Staten vragen ons advies over een request van den Boerenbond OirloCastenray, dat een apart stembureau vraagt. De heer Slits zegt dat het zeer waar is, dat sommige kiezers 5 tot 6 kwartier moeten loopen en dus veel tijdverzuim hebben. Wanneer er 1000 kiezers zijn moet tot splitsing worden overgegaan, en aangezien •„hans het getal 95f> bereikt is, zou hij er voor zijn er nu maar werk van te maken. De heer Th. Camps is ook voor een verdeeling, maar merkt op. als we Oirlo zijn zin geven, Merselo en andere ge huchten ook komen en zou hy derhalve en voor zijn een splitsing der gemeente ir een zeker aantal districten te bewerk stelligen. (De heer C. gaat dus veel verder dan Oirlovraagt. Zou dit. gemeend zyn geweest Of was het een handige kies- manoeuvre of... of handige afleider v.B.) De heer Fonck is het met den heer Camps eens. (Natuurlijk Een derde aftreder. v.B.) De heer Loeuen vreest de groote kosten en zou het laten zooals het wa3. (Dat spreekt toen Grootvader leefde, was het ook zoo en danste eenieder naar des Raadhuis' pijpen. v.B.) De heer Gourts zou niet weten, waarin de kosten bestaan. De heer Voorzitter zou er voor zijn thans geen beslissing te nemen. (Jammer, wat zou het er lekker doorgerold zijn. 't Was nog vöór de periodieke verkiezing, v B.] doch eerst uit te zien op welke manier de splitsing het best tot stand is te brengen. (Wil het dus de lui zoo ge makkelijk mogelijk maken, of..., v.B Er is wel veel werk aan, om het tot genoegen der geheele gemeente te doen. (Dit komt, omdat Ge iets geven wilt, wat niet gevraagd is, en wat mogelijk nog lang niet zou gevraagd worden, v. B Overijling geeft hetzelfde gezeur als met de schoolgrenzen. De heer Geurts. het voor en tegen gehoord hebbende, wenschte een stemming om te zien wie voor, wie tegen splitsing is. In omvraag gebracht stemmen allen yhör splitsing. (Zelfs LoenenPrachtig resultaat v. B.) 11 Juli. De heer Geurts vraagt, hoe ver men is gevorderd met de splitsing in stemdiatricten waartoe in de vorige vergadering met algemeene stemmen besloten is. De Voorzitter zegt, dat daar geen be sluit toe genomen ie er is slechts besloten uit te zien op welke wijze dit hei best te regelen is (Pardon Burgemeester, toen heeft men zich ook uitgesproken vóór splitsing, óók UEd.Achtbare en de bettfe Wethouders v, B.) Hij wil echter wel zeggen, dat het Dag. Best. er tegen is als men niet moet, zal het niet gebeuren. (Ik zal voortaan wel tegen stemmen, denken wellicht de meeste raadsleden, want anders hen ik des kiezers vriend niet meer. v. B.) Wethouder Janssen komt nog met het vermakelijke aandragen Hm de groote gemeente Bergen heeft maar één district Ho ho roepen 5, 6 Iegelijk Vijf asjeblieft 'Ja, Heeren vijf en dat wist Mynheer Janssen ook bijzonder goed, edoch, net mocht eens helpeD, he En Horst zelfs drie, en daar was die splitsing, toen er een nieuw regime kwam, in een paar weken klaar, terwijl de heeren van het Raadhuis er een goeie 34 uren aan werkten. Hier echter kost het weken voorbereiëens, teekeningen van kadastrale kaarten en God weet. wat nog. Waarom' Om het tegen te houden en geniepig tegen te werken, v. B.) 2 September. Mijnheer de Secretaris is met de verdeeling in vijf districten klaar. Een concept-besluit, vergezeld van een kadastrale teekening wordt aange boden. Volgens deze teekening zijn groepen van kiezers echter zoo mooi bij elkaar gegooid, dat het voor sommige lui nog moeilijker wordt dan thans. Heusch voor zoo'n splitsing waren minder uren noodig geweest dan thans maanden. Of was er wellicht een soort van ge- h'eimü afspraak tusfohei; dan Vader der groote splitsing en den Uitvoerder van des Raads Besluit Als er eenvoudig was voorgesteld District I. Oirlo, Klein Oirlo. Castenrav en Hoogriebroek. District 2. Merselo tot en met het gehucht de Beek en Weverslo. Distr. 3. Leunen, waartoe behoort, alles wat ligt tnsschen 1 en 2, behalve Blakt, Brukske, Wieën, Veltum en Nach tegaalschen dijk, die tot district 4 belmoren Distr. 4. Venray dorp, 't overig deel der gemeente. Dan was het stemmen voor [niemand moeilijker dan thans, doch misschien voor 95 percent gemakkelijker. 't Concept-besl. kelderde natuurlijk en wel met algem. stemmen behalve Geurts en G. Camps. Voor wie het heele gedraai goed doorziet, is dit geen wonder. Het wel eens genoemde -groene hout" uit den Raad heeft zich thans echter laten kennen. Erm Venrooy Als zelfs het groeue hout zoo weinig karakter toont, wat moet dan toch het dorre doen En de vader van het voorstel Hij rookte zijn sigaar, hield zijn gewone wandeling, en dacht -We zitten weer voor 6 jaren en tegen dien tijd zijn ze vergeten, hoe smerig ik ze heb heet gehad. Zou de heer C. en anderen voor Juni ook zoo hebben durven handelen Over de houding des heeren Strijbos alleen dit Heere Heere! vergeef het hun. want zij en weten niet. wat zij doen. Het zal echter de moeite looneu een blauw boek aan te leggen en daarin aan- teekening te houden van alle tegenstiijdig- heden en onzinnigheden, welke men ais volksvertegenwoordiger uithaalt, om deze bij elke periodieke verkiezing het publiek voor te leggen. Dan zou het wel eens kunnen gebeuren dat men slechts 4 3 2 of 1 puntje aandikte. Ten slotte aan Oirlo dezen raad Ga maar stilletjes door, en boogere machten zullen heslissen, dat nu de ruim 100 kiezers, die allen gemiddeld 5 kwartier van Venray wonen, niet langer meer zoo'n weg behoeven te maken om hun kiesplicht te vervullen. Er zijn nog rechters buiten Venray JAN VAN BUITEN. Zij die zich met Ingang van 1 Oct. a. s. op PEEL EN MAAS abon- neeren, ontvangen de nog voor dien datum verschijnende num mers GRATIS. PEEL EN MAAS Weekblad voor Venray, Horst en omstreken. 1 50 c. b5 c. 85 c. 4 c. 20 c. 5 c.

Peel en Maas | 1913 | | pagina 1