Uitgave van Firma W. Van den Munckhof, Venray.
Zaterdag ÏO Mei 1913.
34ste .Jaargang.
No. 19
WMgNjED Dit nummer
bestaat uit
TWEE BLADEN
VI as teelt,
Algemeen Nieuws.
Abonnementsprijs per kwartaal
voor VENRAY
franco per post
voor het buitenland bij vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
4 c.
Prijs der Advertentiën .-
van 1—4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c.
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
bijgeloof, bijgeloovigheid is het, als
men 1aan woorden of zaken eene
bovennatuurlijke kracht toekent,
welke ze niet hebben, en 2. als men
Qod of de Heiligen vereert op een
wijze die tegen de leer of het ge
bruik der Kerk is.
Voorbeelden: 1. Sommige men-
schen gelooven dat. als er 13 aan
tafel zitten, een van hen, en wel
degene die onder een spiegel zit,
binnenkort moet sterven.
Hoe kan uit het getal' 13 eerder
dan uit 14 of 15 de dood volgen
En als er eens 13 spiegels in plaats
van een was
2. Den Vrijdag aanzien als een
ongeluksdag. Al wat men op dien
dag begint, zegt de bijgeloovige,
mislukt.
Stel twee boeren, die op eon
Vrijdag een proces aangaan, de een
wint, de andere verliest. Dat kan
niet, immers als de Vrijdag een on
gelukkige dag is, moesten ze allebei
verliezen.
3. Een omgevallen zoutvat voor
spelt ongeluk, wrusie". Welke kracht
kan toch een omgevallen zoutvat
daartoe hebben
4. Frederik de Groote van Pruisen
verlegde tafelmessen en vorken als
ze kruisgewijs over elkander lagen
en bij beschouwde dit als een teeken
van ongeluk.
5. Als men God tot dankzegging
of om iets te verkrijgen een dier zou
slachtofferen.
6. Als men meent, dat een ge
bed juist op een bepaalden dag, uur,
plaats of met een bepaald getal nood
zakelijk zou moeten gedaan worden,
opdat God het verhoore, bij7. als
men op Goeden Vrijdag, ter eere
van 't bitter Lijden 3 rozenkransen
bidt, de een staande, de andere
gaande, de derde zittende, en meent
deze 3 rozenkr. zouden geen zoon
krachtige vereering van den ge-
kruisten Verlosser zijn, indien ze
op een andere wijze, bijv. geknield
werden gebeden.
7. Als men meent, dat men om
de koorts te verdrijven, den len dag
7, den 2den dag 6 O.V. en zoo
telkens een O. V. minder zou moeten
bidden
Zoo kan het gebeuren dat het
gebed goed is, zooals bijv. hier het
Onze Vader en de 3 rozenkransen,
maar men voegt er zekere dwaze
dingen aan toe, in de meening als
waren deze dingen tot het verkrijgen
der gewenschte uitwerking volstrekt
noodzakelijk.
Zie hier nu, wat in Venray en op
de Rectoraten op het oogenblik
rondspookt.
Er worden briefjes, zoogenaamde
van den volgenden inhoud.
Gebed. O Heer Jezus heb
medelijden met de gansche mensch-
heid en behoed ons van alle gevaren
door Uw kostbaar bloed en leert ons
voor U eeuwig te leven. Amen. Wie
dit gebed minstens 1 maal daags
bidt, zal God voor alle ongelukken
bewaren.
Dit schrijven werd mij gezonden
met de wensch het verder te ver
spreiden. Ik verzoek u dit briefje
geheel over te schrijven en dagelijks
verder te zenden van den dag af dat
u het ontvangt totdat ge 9 afschriften
aan 9 uwer kennissen verzonden
hebt. Zoo zult ge zien wat den negen
den dag geschieden zal. Gedurende
het schrijven wenscht men iets voor
zich zeiven wat men het liefst heeft,
of zou willen dal geschiede en het zal
u gegeven worden. Dit schrijven niet
onderteekenen.
De lezer en lezeres zullen thans
welbegrepen hebben, dat h.er super
stitie, bijgeloof of bijgeloovigheid in
het spel is. Deze briefjes moet men
dus aanstonds verscheuren of ver
branden en men moet er verder
maar ge-^p praat over maken.
't Is te dom om voor den duivel
te dansen. Wie weet hoeveel van die
sneeuwballen op het oogenblik in
Venray en rectoraten al aan het
rollen zijn. Twee van verschillende
hand aan verschillende personen ge
richt werden ons thuis gebracht.
De personen waren zoo verstandig
er niet aan te gelooven, ons te waar
schuwen en eens hartelijk met dien
prul te lachen.
Ten slotte. Is superstitie groote
zonde Bijgeloof of superstitie is
altijd verboden; dikwijls toch is het
geene doodzonde, omdat men meer
uit vrees en on wetenheid dan uit
kwaadwilligheid handelt; maar in
dien men iets door de hulp des
duivels zoekt te bekomen, dan is het
een zware doodzonde.
Naar aanleiding van het bericht
uit Wanroy over vlasteelt aldaar,
schrijft de «Dommel en Aabode"
Zou dus de 7lasteelt in onze zand
streken weer worden ter hand ge
nomen
Er is een tijd geweest dat ook in
de Meierij veel aan vlasbouw werd
gedaan, op sommige plaatsen zooveel
dat er wel haast geen landbouwer
was, die niet in grootere of mindere
mate er aan deed. De beste gronden
werden dan meestal voor den vlas
bouw bestemd, maar met de tegen
woordige wetenschap en de nieuwere
bemestingsleer kan men wellicht op
de lichte gronden ook goede resul»
taten verkrijgen. Men weet dat in
de Zeeuwsche kleistreek telken jare
nog veel vlas verbouwd wordt
Dat hier in de omliggende dorpen
nog veel aan vlasbouw gedaan werd
zal zoowat een 35 tot 40 jaar geleden
ir&t ewerkin-
f het aan de
■iigegroeid is,
het land te
•t het van
H aps en Mill waar en er zich op
toelegde. In dien lijd werd veel van
iet, product verhandeld op de beurs
of staalmarkt 's Maar dags te Uden,
Dinsdags te St. Oe bm. ode, Woens
dags te Schijndel en t ^oral Donder
dags te Veghel.
Het was in dien 1 d dat men in
den winter 's avonds a de boeren-
haardsteden ook no;; vrij geregeld
en vrij algemee* M spinnewiel
hoorde snorren. Mcder de vrouw
was er toen nog op fedacl om het
garen in eigen haaid 3 spinnen voor
de voorziening van h .re linnenkast.
Het vlas is een tn oi gewas; een
rechte stengel die eer leDgte bereikt
tot bijna 1 M. op v-ilk< stengel,
die in tegenstelling 'an den koren
stengel blaadjes he;ft, een blauw
bloempje komt, dat ds men in den
bloeitijd eene me vla iedekte vlakte
ziet een mooi gezichi
Het zaad van bet as wordt lijn
zaad genoemd, dat 0 «k een handels
artikel is, waar ieder ij vanzelf ook
veel omging.
Het vlas heeft be
gen te ondergaan,
markt komt. Als ha'
wordt het geplukt
drogen gelegd, u&
zijn zaadbolletjes 0 toaan, ,n bussels
gebonden, vervolgens een zekere tijd
in een sloot of kuil in 't water gelegd
om vervolgens weer boven een vuur
gedroogd te worden.
Dat in 't water leggen en weer
drogen dient om den stengel broos
te maken. Na de droging worden de
stengels gebroken, welke bewerking
men hier «braken" noemde, vervol
gens worden de gebroken stengels
zooveel mogelijk uitgeschud, dan
wordt het vlas, dat is overgebleven
gezwingeld, om er de ingebleven
vezels uit te verwijderen.
Dat zwingelen geschiedde veelal
met de hand, doch het werd ook al
met behulp van eene machine gedaan.
Na het zwingelen wordt het afval
dat na het zwingelen aan het uit»
einde der overgebleven laDge vezels
is blijven hangen, daarvan afge»
scheiden. ïn bussels gebonden werd
het vlas daar indertijd verhandeld
en de berekening had dan plaats
per «steen" is 3 kilo.
Om welk<3 reden de verbouwing
van vla* in onze streken op den
achto^grond is geraakt, weten wij
niet met zekerheid. Echter waren
mindere vraag naar het vlas van
deze streken en daarna evenredige
prijsvermindering wellicht de oorzaak
ervan.
Zal dat nu weer veranderen, zal
er weer meer aan vlasteelt gedaan
worden Wij zien met belangstelling
uit naar wat er van komt.
l)e bewerking, die zoo veelzijdig
en omslachtig was eer het vlas
»marktklaar" was is wellicht ver»
anderd en verbeterd.
Al wordt de verbouwing van vlas
hier ook weer «inheemsch", 't gesnor
van het spinnewiel zal wel voorgoed
tot de geschiedenis blijven behooren.
- ,z'Jn- Het waren Vooral Veghel, den
sneeuwballen per post rondgestuurd iDungen, St. Oedenrode, Schijndel,
Geen plaat* meer
Wegens gebrek aan plaats werden
Zaterdag uit de gevangenis te Roermond
vijf mannelijke veroordeelden naar die te
Breda overgebracht, om het nog onver
vuld gedeelte hunner straf aldaar te
ondergaan.
Verdronken.
Zondagmorgen werd te Roermond uit
de Roer opgehaald het lijk van het 7jarig
zoontje van v. E. De kleine was sinds
Zatermiddag vermist en moet ai spelende,
zonder dat iemand het bemerkte, in het
water zijn geraakt.
Smokkelen van aaecliarine
verhinderd.
Door het treinpersoneel van den mail-
trein, die 7 uur 's avoDds uit Vlissingen
vertrekt, werd Maandagavond bemerkt,
dat een reiziger, gezeten in een le klas
coupé van het naar Weenen loopende
rijtuig, zich eenigszins opvallend gedroeg,
waarop zij hunne collega's der N.B.D.S.,
die den trein te Boxtel overnamen, op
merkzaam maakten. De reiziger stapte te
Boxtel uit, waarna het personeel een
onderzoek instelde en ontdekte, dat achter
den rugwand der coupé, doordat deze was
losgeschroefd, zes pakken saccharine
waren verborgen, welke zij eruit namen
en bij den stationchef te Gennep depo
neerden. Elk der zes platte pakken
bevatte achttien doosjes van 250 gram
saccharinetabletfcen van Zwitsersch fabri-
caat, dus een totaal gewicht van 27 K.G.
De reiziger zette aijn reis met den onge
veer een kwartier later van Boxtel
vartrskl»«Rd*n *n*>ltrei0 voort en tal wel
zeer verbaasd geweest zijn, dat zijne
smokkelwaar, hoewel ze aan het grens
station niet werd ontdekt, töch was
verdwenen.
Eene waarMliuwing.
Zaterdagavond beging een achtjarige
knaap te Amsterdam de onvoorzichtigheid
in een beerput in de Van Heisstraat een
brandenden lucifer te werpen. Het
natuurlijke gevolg was een ontploffing,
waardoor het yzeren deksel omhoog
vloog en een aantal ruiten van de om
liggende huizen sprongen.
De knaap werd naar het politiebureau
geleid.
De gleeperastaking le
Rotterdam.
De te Rotterdam gearriveerde huzaren
doen geregeld dienst ter begeleiding van
sleeperstransporten. Er wordt merkbaar
meer gereden.
De huzaren hebben veel bekyks, doch
ongeregeldheden kwaraeu niet voor.
Tegen den Meisjeshandel.
De Duitsche Spoorwegdirectie heeft
voor de trajecten in Westphalen en Rijn
provincie eenige maatregelen getroffen
ter beteugeling van den meisjeshandel.
Het treinpersoneel is opgedragen ijverig
toe te zien, of er soms ook verdachte
sujetten, die meisjeshandel dryven of
voor hebben, in de coupé's toeven. Zij
hebben deze lage individuen dan onge
merkt in het oog te houden en de station
chefs te waarschuwen, die op hun beurt
weer de stations- of de gemeentepolitie
in te lichten heeft om de schurken on-
schadelyk te maken.
Mocht politiehulp in de eerste plaats
van aankomst te laat komen, dan moet
het treinpersoneel de politie van de
naastvolgende stopplaats waarschuwen,
hetzij telephonisch of telegrafisch. Nooit
mag het treinpersoneel zelf tot arrestatie
overgaan, dat is de taak der politie welke
wel op alle eerlijke manieren moet bijge
staan worden in de opsporing der
ronselaars.
Onmenselielijke mishandeling
Op Nieuwjaarsdag had te Geleen bjj
Sittard een mishandeling plaats, 200
vreeselyk en zoo woest, dat het baast
onbegrijpelijk is, boe het slachtoffer er
niet het leven bij heeft ingeschozen.
De misdaad gebeurde in een herberg,
die vol bezoekers was, verhit door den
drank en opgewonden door den alcohol.
In het begin van den avond had reeds
zekere Diederen uit het naburige Schin-
nen, een mijnwerker, een eerste vechters
baas, die als de schrik van de omgeving
kan worden beschouwd, met een mes een
steek in het been gekregen, waardoor D.
veel bloed had verloren. Toen het later in
den avond werd. kwam een broer van D.
ook in de herberg het zal zoowat 9 a 10
uur zijn geweest, toen verschillende be
zoekers der herberg, voor het meerendeel
mijnwerkers, zich op straat begaven. Ook
D., die zeer slecht loopen kon tengevolge
van de steekwonde in het been, begaf
zich naar buiten. Daar werd plotseling
geroepen Vooruit jongens, slaat er maar
op los. En als kannibalen hebben zij er op
los getimmerd met keien en andere pro
jectielen werd in het nachtelijk duister
gebombardeerd.
De gebroeders D. vluchtten in de her
berg, achtervolgd door verschillende per
sonen, die zich op-straat bevonden. In de
keuken liep een der D's zich vast, hij zat
gevangen als in een kooi. Eenige oogen-
blikken later vond men hem bewusteloos
op den vloer liggen, hij was afgrijselijk
verminkt met een voorwerp, vermoede
lijk een mijnwerkersbijl, was de schedel
van D. bewerkt de schedel was stuk en
vertoonde verschillende verwondingen,
over het gelaat liepen lange, diepe soedeu,
een mondhoek was opengescheurd en de
onderkaak was gedeeltelijk verbrijzeld
de taDden lagen op den grond. Met een
dikke gummislang naü i>,"J vertier nog tal
van slagen opgeloopen.
De toestand van D. was zeer critiek, hij
werd ter verpleging gebracht naar het
hospitaal te Heerlen en is er wonder
boven wonder genezen.
Gedurende twee maanden heeft D. niet
kunnen werken, toen bij genezen was van
deze ernstige verwondingen, kreeg hy
longontsteking en roodvonk ook deze
ziekten is hjj te boven gekomen.
De marechaussee uit Beek arresteerde
de gebroeders S., beiden mijnwerkers,
als verdacht van bovenomschreven laff®
mishandeling, eD Woensdag hadden zij
zich ter zake voor de Maastrichtsche
rechtbank te verantwoorden. Zij ontken
den, waren niet ter plaatse geweest, toen
de misdaad gepleegd werd de eene lag
reeds te bed, de andere stond met zijn
vrouw aan de deur naar de vechtpartij te
k'yken.
Door het O. M. waren 18 getuigen
gedagvaard, waaronder dr. Joosten uit
Sittard als deskundige.
Merkwaardig niemand had iets van de
mishandeling gezien, dan de broer van D.
en deze zelf, voor zooverre hij geslagen
was. toen hij nog niet bewusteloos was.
De meeste getuigen logen op een
schandalige wijze, zooals de officier op
merkte, die dan ook zijn groote veront
waardiging uitdrukte over de wijze, hoe
met den eed blijkbaar is omgesprongen.
Hoewel het bewijs niet gemakkelijk te
construeeren was, meende het O. M.
toch. uit de verklaringen der gebroeders
D. en uit de tal van aanwijzingen, wettig
en overtuigend bewezen te achten, dat de
gebr. S-, die tot heden een blanco straf
register hebben, zich schuldig hebben
gemaakt aan levensgevaarlijke mishande
ling, en eischte tegen elk hunner eene
gevangenisstraf voor den tijd van twee
jaren.
De verdediger, mr. Leo Schons, be
twistte, dat de bij dagvaarding ten laste
gelegde feiten wettig en overtuigend
bewezen zijn. en vroeg vrijspraak voor
de beide beklaagden, waarvan de oudste
28 jaar oud en gehuwd is. en hun on»
middellijke invrijheidstelling.
Ds rechtbank ging in raadkamer, beval
dat de gebroeders S. terstond uit het
huis van bewaring zouden worden ont
slagen, en bepaalde het vonnis op over
14 dagen.
Den nek gebroken.
De lljarige J. G. te Nienwdorp, viel
van een rijdenden wagen asphalt, brak
deu nek en was dadelyk dood.
PEEL
EN
MAAS
Weekblad voor Venray, Horst en omstreken.
1