Oorlog
Uitgave van Firma W. Van de.i Munekhof, Venray.
Kweekschool voor
vroedvrouwen te Heerlen
t-r
Zaterdag 12 October 1912.
33ete Jaargang.
No. 4:1
Dit nummer
bestaat uit
TWEE BLADEN.
op den Balkan.
w
Abonnementsprijs per kwartaal
der Advertentiën
Met bestuur der Kweekschool
voor vroedvrouwen te Heerlen doet
een beroep op de bewoners van de
zuidelijke provinciën om steun voor
deze instelling van zoo groole be-
teekenis.
Van welk een groot b'lang de
vroedvrouwenschool voor onze stre
ken is, zet het bestuur in een bro»
chure uiteen.
Op den voorgrond staat: te voor»
zien in het gebrek aan verloskundige
hulp.
ï)e brochure zegt
De eerste bedoeling bij de oprich»
ting dezer school was natuurlijk om
voor Zuid Nederland de verloskun»
dige hulp te verbeteren en gemak»
keiijker bereikbaar te maken. En dat
was noodig, dringend noodig. De
cijfers zijn daar om het te bewijzen.
Noord Brabant en Limburg leve-den
daarvan 3077.
In 1909 waren die getallen 7,767
en 2673, terwijl we vinden voor
1910 de volgende cijfers
Voor geheel Nederland 7571.
Voor Noordbrabant en Limburg
2782.
We zien dus, dat de beide Zuide«
lijke provinciën veel meer dan een
derde gedeelte van de bevallingen
zonder verloskundige hulp op hare
rekening hebben en we moeten dan
ook zonder eenig voorbehoud de
vraag, of in het zuiden van ons land
de verloskundige hulp voldoende is,
meteen beslist »neen" beantwoorden.
Ter aanvulling vao dit tekort was
de oprichting van eene kweekschool
voor vroedvrouwen de aangewezen
weg.
Geen ander middel kan op betere
wijze voorzien in dat tekort, want
door die oprichting werd dat tekort
alleen aangevuld zooals het aange»
vuld behoorde te worden, doordien
nu de gelegenheid werd geopend om
te voorzien in de behoefte aan katho»'
lieke vroedvrouwen. Dit laatste doel
van de oprichting dezer school is in
de vergadering van de Tweede
Kamer bij de behandeling van de
subsidie duidelijk en onomwonden
op den voorgrond gesteld.
Dan worden de woorden aange»
haald van Minister Heemskerk en
het Kamerlid Schaper, die beiden
volop instemden met het, doel,
katholieke vroedvrouwen op te
kweeken voor een overwegend ka»
tbolieke bevolking.
Dat er een tekort aan katholieke
vroedvrouwen bestaat, bewijzen de
feiten.
De brochure zegt verder
In het tijdvak van 1905 tot en
met 1909, dus in 5 jaren, slaagden
voor het examen van vroedvrouw
131 candidaten. Van die 131 waren
er 7, zegge zeven, afkomstig uit
katholieke gezinnen, dat is dus even
5 pCt. En daar nu vaststond, dal er
voor eon groot deel van ons land
werkelijk behoefte bestond aan ka
tholieke vroedvrouwen, was het toch
van zelf sprekend, dat men eeue
gelegenheid opende in een katholieke
s'.reek, in een katholiek milieu, waar
meisjes, die katholiek zijn opgevoed,
ook uit andere streken van ons land
hare opleiding zullen komen zoeken.
Dat wil niet zeggen, dat de school
een zuiver katholieke zijn zal. Ook
andersdenkenden worden toegelaten.
Dat de school levensvatbaarheid
zal hebben, bewijst het feit, dat er,
zonder dat er een oproeping voor
leerlingen is gedaan, voor de 15
plaatsen die bezet moeten worden,
reeds meer dan 50 aanvragen in»
kwamen.
Ook de vraag, of er wel een vol
doend aantal patiënten zullen komen,
meent hef bestuur met vertrouwen
bevestigend te moeten beantwoorden.
Een tweede zaak, die de groote
beteekeriis dezer kweekschool voor
ons Zuiden in het licht stelt, is, dat
er van haar een opvoedende kracht
zal uitgaan, die ten goede zal komen
aan het bestrijden der groote kinder
sterfte in het Zuiden.
In de zuidelijke provinciën blijft
die sterfte schrikbarepd hoog.
Van 1901 tot 1910 stierven van
de 1000 levend geboren kinderen in
het geheele rijk ruim 125, in Lim
burg 169, in Noord Brabant 174, in
Friesland ruim 83. En wanneer we
het jaar 191LJ)eschouwen met zijn
abnormaal heeten zomer, dan vinden
wij deze cijfers.
Het rijk 13,74, Limburg 20,56,
N. Brabant 22,57, Friesland 7,51.
De oorzaken dezer kindersterfte
zijn vele en velerlei en het wordt tijd
dat de strijd daartegen systematisch
ter hand genomen worde.
En in dien strijd zal de kweek
school voor vroedvrouwen 'n machtig
hulpmiddel blijken te zijn, omdat
eerstens gezorgd zal worden voor
betere verloskundige hulp; maar-
vervolgens ook, omdat aan die
school tegelijkertijd wordt verbonden
eene kweekschool voor verpleegsters.
Het is van algemeene bekendheid,
dat in het Zuiden de ziekenverpleging
vrijwel uitsluitend in handen is van
geestelijke zusters. Wij zullende
laatste zijn, om niet te erkennen, dat
ze zeker aan geen betere handen
zou kunnen worden toevertrouwd;
want het kan niet ontkend worden:
de beste ziekenverpleegster is die,
welke naast de noodige kennis, de
meeste onbaatzuchtige toewijding
bezit. En het is van algemeene be
kendheid, daarin worden onze reli
gieuzen niet overtroffen, en kunnen
zij ook niet overtroffen worden.
Intusschen, indien in het Zuiden
een katholiek meisje verpleegster
zou willen worden, zonder tegelijker
tijd den kloosterlijken staat te om
belzen, dan kan zij bijna geen plaats
vinden, tenzij in de groote neutrale
ziekenhuizen boven den Moerdijk,
en menige moeder is huiverig en niet
ten onrechte, haar dochter alleen
naar een groote stad f laten ver
trekken.
Welnu, in de hier bestaande be
hoefte zal worden voorzion,
Naast de kweekschool voor vroed-
vrouwen te Heerlen verrijst clan
weldra de kweekschool voor ver
pleegsters, liet besturr van het
St. Joseph-hospitaal, dat na de uit-
Jbreiding, die er weldra aan zal
worden gegeven, 150 bedden telt,'
stelde zijne inrichting ter beschik-!
kir.g voor het onderwijs in de zieken
verpleging.
En daar zal van Je leerling-
ziekenverpleegster niet gevergd
worden, dat ze bij een werkdag van
10 of 12 uur, nu en dan les krijgt,
en in vrijen tijd moet studeeren,
maar systematisch zal het onderwijs
geregeld zijn, 5 of 6 uur per dag
zullen b°steed worden aan de prac-
fsche ziekenverpleging, opii per dag
aan het theoretisch onderwys, en
twee uren per dag aar> gezamenlijke
studie onder toezicht.
En na een cursus -an drie jaren
zal de leerlinge het diploma kunnen
verkrijgen voor algecaeene zieken
verpleging, kraamvi' iwverpleging
en zuigelingen v©ro' otr, terwijl
bijzondere zorg zaï werden besteed
aan hel onderwijs in tfijkveipleging,
terwijl er te Heerlen en in den
omtrek gelegenheid te over bestaat
voor practische oefening.
En wij behoeven niet te zeggen,
welk een factor van beteekeriis de
wijkverpleegster is in den strijd
tegen de kindersterfte.
De groote sociale en hygiënische
beteekenis eener vroedvrouwen»
school is hiermede duidelijk aange
toond.
Doch met de subsidie van rijk,
provincie en gemeente alleen zijn de
hooge kosten niet te dekken.
Daarom wordt een beroep gedaan
op de bewoners der zuidelijke pro
vinciën. Iateekenbiljetten zijn met
de brochure rondgezonden.
Men verzoekt deze na invulling
aan een der dames-correspondenten
te doen geworden.
Mogen velen aan de uitnoodiging
tot inteekening gevolg geven, opdat
de Vroedvrouwenschool het vele
goede zal kunnen schenken, dat van
haar wordt verwacht.
ring, splitsing van invaliditeits- en
van ouderdomsverzekering, waarbij
de eerste, voor zoover zij niet valt
onder de Ongevallenwet, worde
overgebracht bij de ziekteverzekering
en d i laatste verbeterd worde door
toekenning van ouderdomspensioen
op öOjarigen leeftijd met toekenning
van een hooger pensioen indien dit
eerst later wordt genoten.
Invaliditeits- en
Ouderdomsverzekering
Door de Vereeniging van Neder-
landsche werkgevers is aan de
Tweede Kamer een adres gezonden
in zaxe de verzekering van werk»
lieden tegen geldelijke gevolgen van
invaliditeit en ouderdom.
De bezwaren samenvattend, zegt
adressanle, verwerpen wij het be
ginsel der dwingende regeling, geven
verre de voorkeur aan van over
heidswege geleide en gesteunde
vrijwillige voorziening, die niet
alleen aan loontrekkende arbeiders
doch aan alle gegadigden ten goede!
'komt, doch indien de Kameri
niettemin het stelsel der aanhangige
wetsvoordracht aanvaardt vra»
gen wij althans deze eene verbete»
Weekblad voor Venray, Horst en omstreken.
voor VENRAY 50 c.
franco por post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 4 c.
Prijs
van 1—4 regels
20 c.
5 c.
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
Ir 1906 '«-"Hon ?n Nederland
zonder verloskundige hulp geboren
8712 kinderen.
Plotseling, terwijl in de donkere,
dreigende wolken, die zich hoven den
Balkan samenpakten, eenige schemering
kwam, en lichtstraal'jas doordrongen, die
hoop gaven, dat het geweld.ge onweer
zou afdrijven, is het toch iosgeba-sten.
Montenegro heeft aan Turkije den oorlog
verklaard 1 Dinsdagmiddag om half éón,
zoo luidde een Reuter-telegram, is de
oorlogsverklaring door deu zaakgelastigde
van Montenegro aan de Porte overhmdigd
en een paar uur later heeft de Moutene-
grijn8che diplomaat Coustantinopel ver
laten.
Op het eerste gezicht van dit bericht
zal misschien menigeen schokschouderen
en meewarig lachen om den kleinen
Montenegrin, die het gewaagd heeft den
veel grooteren Turk den handschoen toe
te werpen. Montenegro, de zwakste van
de vier verbonden Balkaostaten. kan ter
nauwernood 50 000 man in het veld
brengen, beschikt slechts over 128 stuks
geschut en 20 mitrailleuses, terwijl het
Turksche leger bijna anderhalf inillioen
manschappen telt, van wie, zonder de
andere grenzen bloot te geven, gemakkelijk
eenigo honderdduizenden naar de Westor-
grens kunnen gezonden wordea om daar
met da Montenegrijnen af te rekenen.
Het zou dwaas zijn te veronderstellen
dat de zaakgelastigde van Montenegro
Dinsdag alleen op initiatief van zijn regee
ring gehandeld heeft De verbonden
Balkanstaten hebben hier ongetwijfeld de
hand in het spel gehad, en daarbij de
gewone, aliedaagsche tactiek toegepast
den kleinste op den tegenstander afge
zonden, om dan, terwijl deze zijn grootste
aandacht richt op den aanvaller, den
kleine plotseling ter hulp te snellen.
Montenegro was volgens uit Constantinopel
ontvangen telegrammen, door de drie
andere belast aan Turkije den oorlog te
verklaren om zoodoende de interventie der
mogendheden te voorkomen.
De mogendheden zouden dus te laat zijn
gekomen 1 En dat te laat komen zal zonder
twijfel geweldige gevolgen hebben. De
noodlottige oorlogsbrand is uitgebroken,
en de blussching zal wellicht vele bloedige
offers eischen. Turkije vooral wordt op
een zware proef gesteld nog is de oorlog
in Tripoli niet geëindigd, of de Turken
staan voor een nieuwen strijd. Wel belooft
deze bun meer succes dan de Tuiksch
Italiaansche krijg, maar rok hier zullen
groote en droevige offers gebracht moeten
worden.
Terwijl wjj dit neerschrijven en de
beide partijen wellicht de laatste band
leggen aan de oorlogstoebereidselen, om
dan tegen elkaar op te rukken, doet zich
de vraag voor -wat zullen de mogend-
beden doen Niets is daaromtrent met
zekerheid te zeggen en alleen staat het
vast, dat zij besloten zya den strijd te
localiseeren, d. w. z. al het mogelijke
zullen doen om den kamp tot den Balkan
en de betrokken staten te beperken.
Intusschen is reeds de oorlog begonnen
en doet bet oorlogskanon zijn donderend
gebrom op den Balkan weer booren. Zoo
als te verwachten was, is Montenegro
begonnen met een aanval op Berana, het
tijdens den Malissorenopstand veel ge
noemde plaatsje vlak aan de Montenegrin,
scbo grens Turkije heeft in die richting
troepen uit Skoetari gezonden, die echter
bij Tuu<i werden aangevallen door de
Malissoren. De uitslag van dit treffen kan
van veel invloed wezen op de eerste botsing
tusscben Turksche en Montenegrynsche
troepen.
Ook de houding van de Malissoren is
van veel belang daarbij. Het is de vraag
of de veel onderdrukte en gekwelde
volksstam zooveel patriotisme heeft om
zich nu in het uur vau gevaar met de
Turken te verzoenen, of dat hij gemeene
zaak maken zal met hen, die zich immers
opwerpen als de verdedigers der onder
drukte Christenen en die onder deze leuze
ook den oorlog zijn begonnen. Het laatste
is het meest waarschijnlijke, vooral daar
de Malissoren vroeger reeds voeling
onderhielden met Montenegro en daar
hei haaldelijk steun zochten en vonden.
Dat zal de positie van de Tu-ksche
troepen in de buurt van de Montenegrin-
scbe grens in de eerste dagen niet aange
naam maken, daar zij dan feitelijk tegen
over een dubbelen vijand staan.
En tevens ook een vijand, dia al heel
spoedig waarschijnlijk ook vao aodero
zijden nog hulp krijgen zal. Woensdag
was de oorlogsverklaring van Montenegro
nog niet door een oorlogsverklaring van
de andere Balkaostaten gevolgd. Maar die
andere oorlogsverklaring kan men elk
oogenblik verwachten eD de feitelijke
aansluiting van de andere Balsanstaten bij
het kleine zusterstaatje dat zoo overmoedig
den Turkschen reus den handschoen in het
gezicht slingert,, kan ieder oogenblik gemeld
worden.
Omtrent de onderlinge afspraak, die er
lusschen de Balkanstaten bestaan 20u en
de verplicbtiogen, waartoe zij zich zou
binden, doen allerlei berichteD en geruchten
de rondte.
Volgens enkele bladen zou Bulgarije
hoofdzakelijk Montenegro tot de oorlogs
verklaring hebben aangezet met de toe
zegging dadelijk bij te sprmgen en Servië
dan ook tot steun en medewerking over te
balen.
Andere bladen melden weer, dat Mon-
renegro tot zijn oorlogsverklaring hebben
zou zijn overgegaan om de stappen door de
mogendheden te doen door zijn optreden
vruchteloos te maken.
Wat er voor waarheid in die berichten
schuilt is moeilijk na te gaau. Feitelijk
doen zij op het oogenblik weinig ter zake
Van meer belang is een veronderstelling
niet ten onrechte misschien door enkele
vooral Duitsche natuurlijk bladen uit
gesproken, dat Rusland toch weer de
hand in 't spel zou hebben. Een dergelijke
veronderstelling krijgt vooral eenigen
meerderen grond door het feit, dat de
eerste stap juist uitgaat van het Montene-
grijnsche vorstendommetje in duo decimo
formaat, dat wel het minst reden tot
klagen had, daar het na den jongsten
Russiseh-Turkschen oorlog ten koste van
Turkije in grootte wel verdubbeld werd.
Het zou niet de eerste maal zyn dat Mon
tenegro zoo als de troef gelden moet door
den grooten Russischen politicus uitge
speeld.
Ook buiten dat is intusschen bet uit
braken van den oorlog vol gevaren en be
dreigingen voor de internationale politiek.
Oostenrijk zal bijvoorbeeld een vereeni
ging en voeling tusschen Montenegro en
Servië over het van Oostenrijksch stand
punt af onaantastbare sandjak Novibazar
te verhinderen hebben en wordt dus reeds
direct met den oorlog betrokken.
En in dadelijk verband daarmede rijzen
weer andere kwesties en moeilijkheden,
die den internationalen politieken toestand,
ondanks alle plechtige verklarmgen der
mogendheden om den oorlog te beperken,
tot een zeer gevaarlijke en dreigende
maken
Onder deze droeve omstandigheden doet
het wel als een soort tragi comedie aan, dat
ju st terwijl de zes groote mogendheden
vol diepen ernst steeds maar aan het be
raden en onderhandelen zyo, en de diplo
maten van die mogendheden met zorg en
