;pï. W.
Weekblad voor Venray, Horst en omstreken
1
Zaterdag- 31 Augustus 191S
33ste
No.
Uitgave van Firma W. Van den wlunckhof, Venray.
Dit nummer
bestaat uit
TWEE BLADEN.
Waarborg zonder
eenig voorbehoud.
De Belgische boerinnenbond
Geneeskracht der zon.
PEEL
MAAS
Abonnementsprijs per kwartaal
voor VENRAY 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers - 4 c.
Prijs der Advertentiön
van 1—4 regels
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
20 c.
5 c.
Tot de meeat bekende en meest
populaire instellingen in Nederland
behoort voorzeker de Rijkspost»
spaarbank.
Haar inleggers vindt men dan ook
onder alle rangen en staoden, en van
alle leeftijden, kinderen die nog op
de acboolbaeken zitten en ouden van
dagen, die nog een kleinigheid af.
zonderen.
Geen verwondering behoeft dat te
baren, waar elk bedrag, boe klein
ook, kan worden ingelegd, op schier
elke plaats waar .posterijen een
vertegenwoordiger beeft in den vorm
van hulpkantoor of brievengaarder,
terwijl de in en afschrijvingen
kunnen geschieden op bijoa alle uren
van den dag en dagen van de week.
en de terugoetaimgen zonder
formaliteiten kunnen geschieden.
Deze gunstige bepalingen waren
dan ook zeker oorzaak dat de Rijks,
postspaarbank spoedig over geheel
bet land en bij ieder bekend werd,
en er duizenden en duizenden gebruik
van maakten.
Was er dan ook betere en ge.
makkelijker gelegenheid zijn spaar,
penningen te beleggen Beter en
veiliger belegging dan bij de
Rijkspostspaarbank kan men niet
denken. Zonder eenig voorbehoud
waarborgt immers de Staat aan de
inleggers de teruggavehunnerinlagen
en de betaling der aan hen verschul
digde rente, betgeen volgens art. 11
der wet van 25 Mei 1880, Staatsbl.
no. $8, is bepaald.
Door zulk een waarborg moest
alle vrees voor ontrouw of fraude,
voor diefstal en verduistering wel
verdwijnen. Men was immers ver.
zekerd dat al wat bij de Rijkspost.
spaarbank werd iugelegd, ook te
allen tijde zou worden teruggegeven
zonder eenigen aftrek of vermindering
Zoo leefde men in vol vertrouwen
voort tot plotseling, de ontrouw van
eenige postbeambten (brievengaar
ders) in enkele plaatsen van ons
land, de door ben gepleegde fraude
in zake de Rijkspostspaarbank en de
daarop gevolgde beslissing van den
Raad van Toezicbt op da Rijkspost»
spaarbank, den schrik bracht onder
de inleggers en het bericht dat in de
plaatsen, waar de malversatiën
plaats hadden aan sommige inleg
gers niet werd terugbetaald hetgeen
zij bij de Rijkspostspaarbank be
legden, heeft het vertrouwen in de
waarborg van den Staat aanmerkelijk
geschokt.
Wat was de oorzaak van deze
veranderde stemming
Uit de nieuwsberichten der pers
heeft men kunnen lezen, hoe in
sommige plaatsen van ons land, te
\o
Kruisland, Houtrijk en Palanen, te postkantoren alsmede
Wanrooij en Zeeland, de postbe- hulpkantoren der
ambten over een reeks van jaron een 1 daartoe door onz«n Minitter
schromelijk misbruik maakten ran
hunne positie en aanmerkelijk groote
bedragen, aan hen afgedragen als
belegging in de Rijkspostspaarbank,
uiet aan die instelling afdroegen
doch ten eigen bate aanwendden,
Om dit zulk een langen tijd onge
straft te kunnen doen, hielden zij er
zeer eigenaardige practijken op na.
Aan sommige inleggers werd
nimmer een Rijkspostspaarbank-
boekje verstrekt, doch deze kreeg
van den brievengaarder'n hoekje van
eigen vinding waarop deze de inlage
boekte.
Anderen werd slechts een kwitantie
verstrekt voor de afgegeven gelden.
Weer anderen kregen wel
boekjes, maar de inlagen werden op
waardelooze strookjes geschreven
die naar willekeur verwijderd konden
worden. Weer anderen hadden
boekjes m«l goede strookjes waarop
de inlagen geschreven werdeo d<>ch
deze werdeD niet in cijfers herhaald
en niet opgeteld, alsmede- niet
voorzien van handteekening of
Dat deze postbeambten eer ver
riuftig «aren in het bedenken van
allerlei middelen om de voorschriften,
betreffende den dienst der Rijks
postspaarbank te ver«-aarloozen en
bij deinleggeis toch het vermoeden
te vestigen dat hun geld werkelijk
bij die instelling was belegd is
\oldoende aan het licht gekomen.
Toen hun kwade praktijken aan
het licht kwamen, werd een streng
onderzoek ingesteld, de verduisterde
bedragen werden vastgesteld, en de
ODtrouwe beambten aan de Justitie
overgeleverd, die bun een welver,
diende straf oplegde.
■Doch waten biermede de inleggers
gebaat In tal van gevallen kregen
die bun aan die ontrouwe postbe
nmbten ter belegging op de Rijks
postspaarbank toevertrouwde gelden
niet terugbetaald Want de Raad
van Toezicht besliste, dat alleen dan
de Rijkspostspaarbank tot terug
betaling gehouden was, wanneer
hetgeen is ingelegd op lormeele wijze
als tegoed in een Rijkspostspaar-
bankboekje staat vermeld.
Is er eenige grond voor deze
beslissing
De Raad vao Toezicbt meeot
natuurlijk van ja, anders had zij
zulk een beslissing niet genomen,
maar er zijn er ook die een andere
meening zijn toegedaan en zeggen
Alleen dan is er grond voor zulk
een beslissing, wanneer de wet als
inlage' beschouwt, datgene wat op
formeele wijze in een Rijkspost.
spaarbankboekje staat vermeld.
Maar de wet zelve zegt niet wat
eene inlage is. In art. 5 waar de
wet het eerst het woord .Inlage"
alle
die
van
Waterstaat zijn aangewecn'', en
kon dus het woord iril'rge geeD
andere beteekenis hebuen dan
stortingen, te meer waa" art. 5
alleen bepaald, waar de Stortingen
voor en de terugbetaling! o uit d
Rijkspostspaarbank kunnen geschie
den.
Zelfs bij art. der wet, waar
bepaald wordt, dat alle inlagen en
terugbetalingen door .de postbeamb
ten moeten worden ingesciireven in
een spaarbankboekje ten name (Ier
inleggers en zij m i de hanóteekening
van deo beambte en met tien afdruk
van zijn kantoorstempe moeten
worden gewaarmerkt, kan het woord
inlage niets anders b-teekenm dan
storting.
Een inlage moet «orden ngegchre»
ven, dus de inlage heeft j isais voor
de inschrijving, want i er geen
inlage dar. kan de poslb imbte die
niet inschrijven, en heeft dus voor
de inschrijving een stnrti van hel
bedrag voor dë Rijkspe- tiaarbank
plaatsgehad. Zoodra d 'Vran den
l,,l...-.-„rl. n 11,t- j t\ I jg
toevertrouwd om dit ie beieggen in
de Rijkspostspaarbank beeft men een
inlage. Met de storting isde handeling
vari den inlegger voltooid. Op den
postbeambte rust nu de plicht die
nlage in te schrijven, te onder»
teekenen en van een afdruk van liet
kantoorstempe! te voorzien. De
postbeambte voltooit dus de verdere
handeling der inlage waarmede de
inlegger zicb niet behoeft in te laten.
Iedere inlage heeft dus een twee
ledige handeling, het eerste deel
voltooit de inlegger door de storting
van het geld dat moet iDgelegd
worden. Het tweede deel is het
werk van den postbeambte, zij ode
het inschrijven, onderteekenen en
afstempelen.
De Raad van Toezicht besliste,
dat alleen dat wordt terugbetaald,
wat op formeele wijze in een spaar
bankboekje als tegoed staal vermeld,
dat dus op wettige wijze in een goed
spaarbankboekje is ingeschreven,
door den postbeambte is ondertee
kend en van een afdruk van zijn
kantoorstempel is voorzien.
Volgens deze opvatting is dus
geen inlage, elk bedrag, dat aan
den postbeambte ter belegging op
de Rijkspostspaarbank is verstrekt,
doch door deze Diet op de juiste
wijze is ingeschreven, met een
valscbe handteekening is voorzien of
met een verkeerd stempel is gewaar
merkt. Maar kan hetpubliek dit
alles weten, kan het weten of de
stempels duidelijk zichtbaar in ieder
kantoor aanwezig moeten zijn, iets
wat niet het geval is. zoodat contro-
leeren onmogelijk is. Eo dan nog
zouden er velen zijn die niet in staat
waren de juistheid te controleeren,
vooral niet op kleine plaatsen.
Komt men ten kantore met een
inlage maar zonder boekje dan zal
de beambte het bedrag moeten
weigereD. Zonder boekje is de
beambte niet in staat het bedrag ter
inlage in te schrijven op bet boekje
en kan bij niet nakomen de ver
plichtingen hem in deze door de wet
of andere voorschriften opgelegd
maar dit is een zaak die hem en Diet
het publiek aangaat. Wil de be
ambte zijn voorschriften niet nako»
men, dan komt dat te zijner verant
woording hiervan de inlegger de
dupe te maken is ons inziens zeer
onbillijk, en deze onbillijkheid is
gepleegd tegenover de inleggers, die
te 7eel vertrouven hadden in de
brievengaarders, die zich aan fraude
schuldig maakten. Onder die men-
schen zullen er allicht gevonden
wordeD die noch lezen noch schrijven
konden eo die vertrouwen stelden
in alles wat de brievengaarders bun
omtreot de Rijkspnstspaaroaim oe«
liefden mede te deeien.
Zeer begrijpelijk is het, waarom
de wetgever bepaalde, dat de inla
gen en terugbetalingen door de
postbeambten moeten worden inge.
schreven en met de handteekening en
fdruk van den kantoorstempel
worden gewaarmerkt. Hoe zou
anders ten kantore der directie, de
controle mogelijk zijn eD hoe zou
men zich kunnen overtuigeD dat een
ingeschreven bedrag werkelijk ook
was gestort en wie bet bedrag in
ontvangst had genomen, en hoe zou
men, als de datumstempel van het
kantoor ontbrak de rente kunnen
berekenen.
Hiervoor worden jaarlijks de
boekjes tot bijschrijven der renten
opgevraagd, maar vele malen niet
opgezoDdeD. Maar boe dikwijls zal
de uitnoodiging van de directie tol
opzending van de boekjes de be»
trokkenen niet bereiken, als de
brievengaarder dat uiet wil. Hij
toch heeft het in zijn macht die uit»
noodigingen achter te houden.
De weigever had de artt. 5 en 6
andeis kunnen redigeeren, hij bad
duidelijk moeten bepalen, wat een
inlage is en de contróle door bet
publiek mogelijk moeten makeD, als
hij de vervulling van alle formali»
teilen noodig vond, om het reent
van den inlegger te doen ontstaan.
Maar nocb in de gids voor in»
leggers bij de Rijkspostspaarbank,
noch in het spaarbankboekje zelve,
bpambte, wien men toch zijn volle
vertrouwen schenkt, iets verkeerd noch in do belangrijkste voorschrif»
doet, of bij geen valscbe handtaeke- ten betreffende den dienst der
ning beeft geplaatst of een verkeerd Rijkspostspaarbank, vinden wij als
stempel heeft gebruikt; Wil het eisch voor de terugbetaling der
gebruikt, wordt gezegd dat .inlagen publiek dit controleeren dan zouden inlage vermeld, dat die op formeele
en terugbetalingen uit de Rijks- modellen dei strookjes met vermei- wiize moeten zijn ingeschreven,
postspaarbank kunnen geschieden ding der wijze, boe diedji^de boekjes Zelfs in de Gids. hierboven genoemd!
op den voet en de wijze bij alge» moeten worden aan^efj.^acht, als» wordt het woord inlage verwaar
bepaalt dat de Staat .zonder eenig
voorbehoud aan de inleggers waar»
borgt de teruggave hunner inge»
brachte gelden", en niets omtrent
die formeele wijze der inlage bepaald
is, moet ook aan de inleggers
wordeo terugbetaald, wat bij de
Rijkspostspaarbank is ingelegd en
moet de Staat deze terugbetaling
zonder eeuig voorbehoud waar»
borgen.
Wanneer dus die terugbetaling
onvoorwaardelijk wordt gewaar»
borgd is de eisch, welke voor en
boven alles aan bet spaarbankwezen
mag worden gesteld in de hoogste
mate vervuld en wordt bet doel der
spaarbank „bewaren en teruggeven''
in alle opzichten bereikt en zal bet
onvoorwaardelijk vertrouwen weder
m de Rijkspostspaarbank herleven.
Te Heveriee bij Leuven is de eerste
algeraeene vergadering gehouden van den
ËoenonenbGnd. de stichting welke de
gruoie katholieke Boerenbond naast zicb
in het leven geroepen heeft.
Sinds wij hier in 't land het boerinnen-
pensionaat hebben, door de volijverige
pogingen van Lierop's pastoor tot stand
7.e*i de M. Ct.
eigenlijk met meer uit te weiden noch
over het doel, Doch over bet groote nut
van dergelijke stichtingen.
Maar er zijn er nog altijd die ze met 'n
ongeloovig schouderophalen bezien en 't is
tegenover dezulken, dat wel eens gewezen
mag worden op den soellen groei dier
ingtelliogen in België.
Slechts 13 maanden geleden gesticht,
'8 de Boerinnenbond, moge hy de laatst
opgerichte afdeeling zijn van den Boeren
bond, niettemin een der bloeiendste. 48
Boerinnenkringen vereenigen thans reeds
4092 huismoeders en 1307 jonge dochters.
Tal van kringen bestonden reeds sedert
eenige jareo, andere zyn door een bood in
het leven geroepen
Te Heveriee, waar een ontelbare menig
te boerinnen bijeen waren, gaf deimog-
eerw. kaounnik Luytgaerens rekening en
verantwoording van de werking van den
bond. Een zuster sprak er over -de
moeders"; professor Fra'eur over de
kalvereoft kkerij en gezamelyk bracht meu
een bezoek aan de scboooe en flinke huis
houd- en landbouw8tichtingen ter plaatse.
voet en de wijze bij alge» moeten wordea
meenen maatregel van inwendig mede de handteekening qWbetrokken
bestuur te bepalen op al de beambten en de afv<v \ken der
loosd.
Waar
de wet van 25 Mei 18S0
Een ieder weet, hoe door deo invloed
van het zonnelicht schadelyke bestand-
deelen in den vorm van zweet aan het
menschelijk lichaam ontrokken worden.
Eveneens is uitgemaakt, dat door de
zonnemtte of liever door de bestraling
gedurende een zekeren tijd door dat
uemeilichaam het aantal bloedlichaampjes
by den mensen toeneemt, terwijl omge
keerd Poolreüigers verklaren, dat in die
streken, waar de zoo zich weken achtereen
schuil houdt, zoowel de reizigers als de
ioheem8che Eskimo's teekenen van bloed
armoede toooen.
Ja, de zon beeft zelfs een gunstigen
nvloed op de versterking der beenderen
en het is geen toeval, dat de in eeuwigen
nacht levende diepzeevisschen slechts een
geraamte van kraakbeen bezitten.
De gewichtigste fuoctie van de zonne
stralen schuilt echier in hun macht, reeds
binnen eenige uren bacteriën te doodeo,
zelfs in slytn gebuide lubercel bacillen zijn
aao dat lot onderworpeo.
Zelfs door vuil warer dringt deze werking
van het hemellicht door. En zoo verwon»
deit bet ook al weer niet. dat dit eo
andere sterke lichtbronnen de buid tot op
een zekere diepte doordringen, een feit,
