vaat VII RAT HORSY en omstreken.
UitgeverW. A. Van den Munckhof, Venray.
Zaterdag1 11 September 19O0.
SOrtte Jaargang
No. 37
Dit nummer
bestaat uit
TWEE BLADEN.
Hoe de Drankwet werkt.
Mengelwerk.
Bankdiefstal.
PEEL
Br#
MAAS
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Vknrat 50 c.
franco por post 65 c.
voor het buitenland by vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Prijs der Advertentiën:
van 1 regels
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2:naal berekend.
20 c.
5 c.
Aan de verslagen van de werk
zaamheden en bevindingen van d
inspectors voor het toezicht op d
naleving van de Drankwet over het
dienstjaar 1908, die als bijvoegsel
zijn opgenomen bij 110. 202 cL.
"St.-Crt." ontleenen wij de volgende
opmerkingen van algemeen belang.
I)e heer Franken (4e inspectie)
schrijft in zijn inleiding o.m.-
»Het is niet te ontkennen, dat
de praktijk neeft doen zien. dat aan
de drankwet gebreken kleven, even
zeer echter leerde do ervaring, dat
uit die wet niet al het goede gehaald
wordt, dat bij een actieve toepassing
verkregen kao worden.
De zoo nuttige bepalingen van art.
7 komen in tele gemeenten nog niet
tot haar recht; zij zoude nergens
ongebruikt mogen worden gelaten,
Veler wenscb is .local option."
Volkitemmingen werden in enkele
gemeenten zelfs gehouden, waarbij
een noemenswaardige meerderheid
zich voor de toepassing van zulk een
algemeen verbod van den verkoop
van sterken drank verklaarde.
Reeds in 1905 boden echter de
bepalingen van art. 4, tweede lid,
2e en 3e, de gelegenheid, om een
keteflkenisvollen stap in deze richting
te doen. In 1910 staat hiertoe weder
de gelegenheid open.
Ook do lauw heid van vele gemeen
tebesturen, waar het de uitvoering
van deze wet geldt, kan er niet loe
leiden, die resultaten te bereiken, die
bij een krachtige uitvoering er van
zeker zouden verkregen kunnen
worden.
Omtrent het absinthgebruik in otis
land deeldt de inspecteur het volgende
raed? i
In de eerste tien maanden van het
jaar 1908 is volgeus verkregen
inlichtingen hier te lande van
buitenlandsch (rechtstreeks en entre-
pót) door betaling van de verschul
digde belasting vrijgemaakt 730
liter absinib, waaronder 373 L. uit
België, 240 L. uil Frankrijk en
117 L. uit Pruisen.
In een gemeente werd in een elftal
slijterijen en inrichtingen voor maat
schappelijk verkeer, absinthverkoop
geconstateerd. Algemeen werd daar
te kennen gegeven, dat de verkoop
zeer gering was en in hoofdzaak aan
vreemdelingen geschiedde.
In een andere gemeente kwam in
een 16-tal inrichtingen absinlhver.
koop voorin de meeste daarvan was
de verkoop zeer gering .een glaasje
per jaar", in een geheel jaar slechts
een paar glaasjes, .6 flesscheo per
jaar" i/z flesch per jaar" etc.
Een groote firma zou in haar 28
winkels in verschillende steden geen
100 hatve literflesscben per jaar
verkoopen.
Hollanders zouden hoogst zeidon
dien drank vragen; vreemdelingen
hoofdzakelijk Franschen (ook Fianseb
dienstpersoneel) en Belgen moeten
dit volgens den directeur van een
groot hotel wel doen.
Eén firma zoude volgens haar zeg
gen per jaar 100 liter verko. prn
dit schijnt mij aan gerechten twijfel
onderhevig.
Fransch sprekende heeren zouden
dezen drank nog wel eens mee nemen
op reis, lerwijl in het reisseizoen door
hen nogal eens absinth gevraagd zou
worden.
In de restauratie van een spoorweg-
slation werd, naar een der adjunct
inspecteurs waarnam, gevraagd .een
oude zeewater", hetgeen bij onder
zoek bleek te zijnjenever met absinth
De drie zeer jeugdige heeren. die
dezen drank bestelden, schenen daar
door .gewichtig" te willen doen.
Over het algemeen kreeg de adjunct,
inspecteur, die het onderzoek instelde
den indruk, dat zich hij verschillende
absinthve, koopers een soort schaam
tegevoel openbaarde, dat zij de^en
drank ten verkoop in vooraad
hadden. «Men moest echter ook wel
dien drank hebben, als er eens naar
gevraagd werd". Ook werd wel
geantwoord nu ia. maar wij verkoo
pen maar een half fleschje per jaar.
Ik acht een algeheel verbod van
aanmaak, vervoer en verkoop van
dit gevaarlijk vergift hoogst ge-
wenscht. Mits men den verkoop en
het gebruik er van geen tijd late tot
verder doordringen, acht ik noemens
waardige ontduiking van een even
tueel verbod niet te verwachten."
De inspecteur in de 2e inspectie,
de heer Op ten Noort, merkt o.a. liet
volgende op
Met voldoening kan allereerst
worden gemeld, dat het met het
weren'van den drank uit het open
bare leven, de goede richting uitgaat.
'Tentoonstellingen mogen niet meer
op de vergunning drijven, maar
moeten uit zich zelve levensvatbaar
heid hebben. Het betalen van belas
ting. het 'stemmen bij verkiezingen,
in1 éèn -woord, het gebruiken van
ergunningslokalitieitep of van-
lokaliteiten, welke daartnedebinnens-
huis gemeenschap hebben, voor rijks,
provincialen of anderen openbaren
dienst, zal slechts bij hooge uitzon
dering gedoogd worden. Er wordt
ernstig gestreefd naar beperking
an het voorbereidend militair onder
richt in lokaliteiten, waar sterke
drank te krijgen is.
Een gelijk streven om den drank
te weren, daar waar men wezen
moet ter voldoening aan wettelijke
of maatschappelijke plichten, valt
duidelijk waar te nemen.
Gemeentebesturen beginnen in te
zien, dat men zich kan outspannen
zonder drank te gebruiken. De
overheid gaat gevoelen, dat het
drankmisbruik, bijheerschende werk
loosheid, dikwijls oorzaak is van het
geringe uithoudingsvermogen van
gezinnen uit den werkmansstand.
Naar dé misbruiken, welke een
gevolg zijn van de gelijktijdige
uitoefening van het scheepbevraehters-
vergun-
wordt
bedrijf mot dc bedrijven vi
nnig- en vefföfhötider,
onderzoek gedaan, mede in hoeverre
met den steun der Regeering,
beperking of opheffing van liet
kwaad kan worden verkregen.
Tot nu toe werd niet' de hoop
vervuld, dat de Inspectie geregeld
wenken zoude ontvangen van de
zijde van organisatiën en personen,
welke een goede drankwet begeeren,
omdat zij gedeeltelijk daarvan, de
beteugeling verwachten van een
kwaad, hetwelk zoo diep in het
volksleven heefi ingegrepen.
De Inspectie ontving slechts bij
hooge uilzondering een wenk en dan1
nog soms te laat.
Menigmaal werd door de lnspectie
de aandacht gevestigd, vau hen die,
op grond hunner beginselen, daar
voor aangewezen waren, op midde
len, welke de Drankwet aan de
hand doet om beslaande n.ristanden
te verbeteren of misstanden, welke
voorzien werden, te vi-ofkomen,
maar die aan bun opmerk tamheid
ontgaan waren.
Reeds in een vroeger ver.ag werd
er op gewezen, dat. hoeve-1 nut de
propaganda der drankbesti derver-
eenigingen ook sticht, niet .oorbij
mag wórden gezien ''he~ dia»
onmiddellijk bereikbare".
De inspecteur Hermans (3e inspec
tie) vermeldt het volgende zeer
zeldzame geval
.Omdat de openbare lagere school
te klein was geworden voor het
toenemende aantal schoolgaande
kinderen was door het gemeentebe
stuur een vergunning.lokaliteit, de
bovenzaal eener dorpsherberg
gehuurd, om daar aan de leerlingen
elegenheid te geven, lager onderwijs
te ontvangen. Daar waren de
wanden van het schoollokaal, behalve
met platen voor het aanschouwings
er, liet aanvankelijk leesonderwijs,
ook .versierd" met eer. afdruk van
de Drankwet en met een afschrift
der acte van vergunning!..
Aan Gedeputeerde Staten werd
dóór mij bericht dat een vergun
ningslokaliteit niet een. geschikte
leerplaats voor de kleinen kon
worden geacht.
Door tusschenkomst van dit
College is de gemeenschap binnenshuis
tusschen genoemde bovenzaal en de
gelijkvloers gelegen vergunningsloka-
liteit verbroken en is de bovenzaal
afgevoerd van de akte en van bet
afschrift der akte van vergunning
P. K.
Het gevaar is groot. Wordt gc gepakt dan
zijt ge zeker van oen half dozijn jaren
Hoeveel denk ge Brooker dot er uit tr
halen is vroeg vroeg de ingenieur.
Hoeveel Ken vermogen riep Broo
ker levend,
Waar is het dan?
Denkt ge soms dat ik alles vertellen
zal? Neen zoo dom ben ik niet. Het moet
u voldoende zijn. wanneer ik u verzek»
dat ge in een nacht misschien een schat
rijk man kunt zijn.
De oogen van den ingenieur fonkelden.
Kerlijk gezegd, zegde hij aarzelend,
heb ik tot nu 10c lichte zaakjes bij de
hand gehad
Weet ik wel... oplichting, spel, meende
Brooker minachtend.
Dc mcnsch moet nu eenmaal leven
antwoordde de ingenieur. Lichtzinnigheid
heeft mij op dwaalwegen gebracht, doch
de hemel weet, dat ik gaarne een eerlijk
man zou worden indien ik de middelen
had hier vandaan tc gaan en wat goeds
te beginnen.
Om die middelen te verkrijgen
behoeft men slechts ja tc zeggen'. Kunt gc
met ccn brandkast omgaan
Dat wel, maar...
Ik zie het al, gij behoort tot het
wceke soort. Maar stelt u gerust. De
menschen die ik een bezoek heb toegedacht
zijn rijk genoeg om cenige duizend- dollars
tc kunnen missen. Nog eens, wilt ge of
niet.
Laat me een half uur bedenktijd,
Goed. doch geen minuut langer. Er
haast bij. want een ander zou ons voor
kunnen zijn.
Geruimentijd zat Smith, of de „ingenieur'
zooals hij onder de kornuiten naar zijn
oorspronkelijk beroep genoemd werd als
een standbeeld Het hoofd op de linker-
1 fh
figuren teekenend. staarde hij in zijrrgias
blies dc rook zijner sigaar voor zich
uit Broker keek van tijd tot tijd op de
klok.
Om, riep hij eindelijk, ja of neen
Ja, antwoordde Smith.
Luister nu fluisterde Brooker. Kr
sprake van de sedert vier maanden
bestaande krediet- en nijverheidsbank van
Wilser, Moore en Co., Broadway, die
zooveel over zich doi t spreken.
Het publiek is dol bestormt de bank
bijna, om er zijn geld aan toe t vertrou
wen. Aanzicnlijkt kapitalen zijn elders op
gevraagd om ze de nieuwe bank te brengen
De bestuurders schijnen voor hun geld
fabelachtige hooge rente tc kunnen krijgen
men hoopt reeds het eerste jaar op een
winst van veertig procent.
Enkel d<- laatste week ontving de bank
vele honderdduizenden.
Ge begrijpt dat daar wat te halen is.
het is moeilijk werk. Ik ben er herhaalde
malen geweest cn heb goed rondgezien
Overal ijzeren deuren van ijzeren grendel*
voorzien. Doch de straat is stil en wij
finnen er gemakkelijk in!;- 'men. Als gij
t maar met do brandkast klaar speelt.
Wanneer moet het gebeuren
Morgennacht.
hij het open schoof
In een heiberg in een oostelijk deel
van New-Vork zaten in een donkere hoek
twee mannen, aan een tafeltje. Dc jongste
was als heer gekleed, de oudste maakte
in zijn blauwe linnen kiel den indruk van
een werkman.
Zooals ik gezegd heb, ingenieur
fluisterde de laatste, als het ging. zou ik
't zaakje alleen opknappen, want waarom
te deelen. als men alles zou kunnen
hebben. Maar met de geldkist speel ik
het niet klaar, daar moet een vakman bij.
En ons antwoordde de ander, beval
len dergelijke dingen niet, eerlijk gezegd.
Alles was tot nu toe uitstekend gelukt
het openen van dc brandkast leverde
voor don ingenieur geen moeilijkheden
op. Met een begeeipg gezicht volgde
Brooker de beweging van zijn makker
Is het zoo ver vroeg hij.
Ja-
- Reik mij dan toe wat ge vindt. Ik
licht wel bij. En hij liet een schijnsel van
de dievenlantaarn in een gat vallen, dat
den ingenieur in den wand gemaakt had.
Alle duivels, riep Smith tcrugdein-
zend.
Wat is er
Het ding is leeg.
Leeg Gij zijt gek.
Er is tenminste geen geld. Papieren
anders niet.
Onzinlaat mij zelf eens zien.
Gij hebt gelijk, mompelde hij, zijn
makker verbluft aangapend. Wat moet dat
beteekenen
Begrijpt gc dat niet? D<- gehccle
bank is een vuile oplichterij en «ie heeren
Wilser en Moor< hebben klaarblijkelijk
alle gelden in veiligheid gebracht, om r
mee van door te gaan Onze speculatie is
mislukt.
Dc ander stiet een vloek uit.
Niets, een paar dollars in het eencj
vak licht bij wc zullen deelen
Die sta ik gaarne aan u af, ver I
klaarde Smith en lerwijl de andere hg'
geld opstreek bladerde dc ingenieur in
de papieren, «lie de kast bevatte. Op een
in blauw carton gebonden schrift bleef z>ja
blik rusten.
Plotseling vouwde
het in zijn borstzak.
Wat hebt ge daar? vroeg Brooker,
De lijst der cliënten anlwoord.de dc
ingenieur. Ik zal eens zien of er ook een
rijke piet bij is, wien het de moeite beter
loont.
Goed... waarschuw mij dan.
Teleurgesteld ondernamen beide» den
terugtocht. Smith glimlachttc echter nu
en «ian in zich zelf en toen beiden buiten
gevaar waren, moest hij zelfs hardop
lachen.
Ge neemt het koelbloedig op. ant
woordde Blooker.
Eerlijk
kerels.
gezegd, bewonderde ik de
- Valt er wat tc
le vergeefs. Daarmee
hand tot afscheid.
- Vergeefs Misschcn
mompelde deze.
bewonderen Alle
reikte hij Smith <1
niet geheel
Wilser als houder der ka*, ontdekte de
inbraak het eerst. Hij riep dadelijk Moe re.
Beiden keken n tijdlang vol verbaz ng
naar het gat in dc brandkast, toen barstu n
zij in luid gelach uit.
Handig gedaan zeide Moore. D.-»
heeft zweet en arbeid gekost.
Men zou bijna modelijden met 1
hebben. Intussehen zijn wij het er ze» i
wel over eens, om hel maar niet aan te
sjèvcn bij de politie.
De spitsboeven zullen hun doen wel
niet aan dc groote klok hangen en wij...
hm, ons kon niets qtgurs jp'CcköflBÊh. Mix
t leeg zijn van «leze kas waarin /djll
millioenen vermoeden en die zij met eer
bied bekijken.
Overmorgen is het de eerste, die
moeten wij nog meenemen.
Dat bctcekent twee of driehonderd
duizend dollars.
Daar schat ik het op.
Dan moeten wij d schade hier zien
te verbergen.
Ik zal er een gordijn voor hangen
behalve wij beiden heeft niemand iets met
kas te maken.
Het sloeg tien uur toen een klerk een
heer aandiende, die Wilser of Moore, of
beide wcnschte tc spreken.
Wie is het vroeg Moore.
Een meneer Smith.
Zeker een geldbelegging?
Daar ziet hij niet naar uit.
Niet Nu Iaat hem in dc spreekkamer
bezoeker groetc den directeur, doch
beantwoordde den groet nauwelijks
want dc sehunnig-elegante kkeding van
den bezoeker liet een bedelpartij Vcrwad -
Dc
Wat wen!
Heb ik
vroeg d-* directeur,
meneer Wilser te
Moore.
Dank
u het is mij ccn groot ge-
n.
Wat verlangt gc Tijd is gel«i.
Dat weet ik cn wed dat de aan mij
bestede tijd veel geld voor u vertegen
woordigt.
Wat wilt ge -daarmee zeggen
Wees zoo goed meneer Wilser te
roepen. Ik zou gaarne eveneens met hem
kennis willen maken,
Wat zijt ge van plan»?
lk£wil mijn zaak liever in tegenwoor
digheid van beide bestuurders behande
len.
Moore belde en riep den binnentredende
bediende toe
Mijnheer Wilser.
Deze verscheen aanstonds.
Niemand kan ons hier beluisteren
vroeg dc vreenfder
Beide heeren zagen den bezoeker ver»
wonderd aan.'
Hei js namelijk beter, dat wij de
zaak met gesloten deur» n behandelen,
Wat voor een zaak
De vreemdeling nam een stoel, zette dien
voor de deur cn ging er op zitten.
Ei» is van nacht bij u ingebroken,
begon hij fluisterend.
Wilser cn Moore keken elkander ver
baasd aan*
I loe weet ge «lat wilde Wilser roepen
doch Moore nam hem met een knipoogje
het woord af.
Bij ons ingebrokenzefde hij'. "Daar
moeten wij dan toch'dok'ietsN*an weten.
Hoe *komt ge aan dat nieuws.