Uitgever en A. Van den lunekhof, Venray. Plicht en genoegen. De dikke Trom. Zaterdag- 1 Mei 1909. 3Qste .Jj argang No. 18 -i tilfsETsia Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN. Feuilleton. Sterke ontwikkeling. PEEL Abonnementsprijs per kwartaal voor Vbnrat 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummers c. MAAS der Ad vertentiën: Prijs van 1 4 regels elke regel moer lettors en vignetton naar plaatsruimte. Ad vertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend. 20 - 5 Wij hebben allen een plicht te vervullen in deze wereld, ons te kwij ten van een eigene ons bijzondere taak. Of ze in zwaren handenarbeid be staat, dat de zweetdruppelen ons van 't voorhootd gutsen, of in verstande- lijken maar dikwijls niet lichteren arbeid. Of ze ons bezig houdt het grootste gedeelte van het etmaal, dar. wel sléchts enkele uren vordert van den dag. 'Of wij oud zijn of jong, reeds werkzaam in den strijd des levens of nog ons daartoe voorbereidend op schoolbank of in de hoogere studie. 't Is a! om 't ever.. Dag aan dag roept ons dit woord als een ernstige waarschuwing voor 'den geest doe uw plicht. En 't schijnt zoo vastgesteld in Gods scheppingsplannen dat de plicht en de door dezen ons opgelegde taak ais beschermengelen ons geleiden ts midden der gevaren des levens. Zij sluiten ons oor voor de sirenen- stemmen der verleiding, zij loodsen ons te midden der gevaarlijkste klip pen veilig langs goeden weg. Zij schenken ons, na onzen plicht volbracht en onze dagtaak te hebben verricht, behalve de verdiensten die wij opgeteekend mogen veronder stellen in het grootboek van ons le7en, die zoete voldoening, dat in wendig fluisteren van goedkeuring, omdat wij gedaan hebben wat wij moesten doen. 3. Wat maakte het beweerde Lowie, of de scbjèpen meeging; hij kende er toch «gei loot" van. Zoo spraken ze het af en men vertrok vroeg uit het dorp. Maar verschillende fanfaarders waren reeds op en rieden bun beiden goede reis. Zooals we gezien hebben was Juni in het land. De zon was ook al bezig zich gereed te maken voor hare dagtaak en de beide reizigers hadden schik in de frissche lucht van het bosch. Ze snoven met wel behagen de vochtige, fijne lucht op. Het kleine torentje van Dilrath kwam in 't gezicht. „Dao lik Ro" zei Lowie die voorbij liep. Goddankzei de schjèpen eich bun papmeug." Zij landden in een herberg aan die zoo wat voor station dienst deed. Lowie vroeg aan de kasteleinnesse, wanneer de tram vertrok. Deze keek hem eenigzins verwonderd aan en zei dat. ze het niet precies wist. Er was een morgentram en een middagtram Deze kwamen gaarne te Iaat en liepen niet op het uur, wel op den datum. Gelukkig echter duurde het wachten maar een uur- Toen kwam 't -Zugeltje." Van uit het bosch rommelde met veel stangenbeweging de miniatuurlocomotef met twee wagens op 't pleintje, waar Lowie de eenige reiziger was cn instapte. De conducteur in uniform voorzag hem uit een biikken doos van een biljet en scheurde er een hoek af. Er zijn er treurig genoeg velen, die met schuldige nalatigheid hun plicht verzuimen. De wijzers van de klokken en haar slagen vermelden ons bij aanhouding dat de uren voorbij zijn gegaan; zij begrijpen het niet. De jaren van ons leven vliegen voort bet een na het ander, met onbegrijpelijke snelheid; en ook hun gelijk ons allen is't een groote on bekendheid of niet heden of morgen de dood hem zal kenmerken en raken aan 't voorhoofd met zijn ijzige hand maar ze veinzen het niette bedenken. Schuldige nalatigen, of lafaards ook, die in de ure des gevaars aan 't snood verzuim de voorkeur geven, om 't lijf te bergen ei zelfs hun ge makzucht te voldoen. Doch ook zijn er, die helden ge noemd worden en helden ook werke lijk zijn, omdat ze met waren helden moed de standplaats blijven innemen door plicht en laak hun eenmaal aangewezen, omdat za desnoods er zelfs sneuvelen. Wie bewondert den dapperen brandweerman niet, die eens anders leven uit den verstikkeuden rook of den poel des vuurs willende redden, zelf Diet terugkeert Den dokter of de zuster van liefde die om den evenmensch tot heil te zijn, niet schromen zich zelf het grootste onheil te berokkenen Den priester die voor 's broeders hoogste welziju zoo gaarne den cijns van zijn leven betaalt Naast den plicht staat als trouw en noodzakelijke gezel in ons leven hel genoegen der gepaste uitspanning al bestaat ze in haar minste gedaan te slechts in de ontspanning der rust. Geen schoolkind kan gedurig aan Toen nu de tram het slangewegje door het veld brommend ging volgen, trok Lowie voor de warmte zijn jas uit en kreeg hij bezoek van den conducteur, die vroeg of het gepermitteerd was bij hem te komen, zittten. Ook deze deed gemoedelijk met een excuus zijn jas uit. Lowie vond dat er geen excuus noodig was en dat dat van zelfs sprak. De zon was in haar volle kracht en zoo zat dehaammaker met zijn nieuwe kennis onder de allengskens meer warm wordende wagendak. De hoofdconducteur vertelde hem veel. Hoeveel kilometer ze in 't uur wel konden maken, als dat zijn moest dat ze nog nooit iemand overeden hadden, hoeveel stations er waren voor Broekkolstad. Hij klaagde bitter over de beleedigingen zijn tram aangedaan door de fietsers op het gedeelte van een uur lang waar de groote weg vlak langs de lijn liep. Deze hadden dan de onbeleefdheid hen bij te houden en om het heele personeel uit te dagen tot een wedloop wat het niet aan durfde te nemen „van wèges den alden ketel" die niet te vertrouwen was en diesmeer. Lowie begon het reizen prettig te vinden en beklaagde den schjèpen die nu door de zon liep. Hij kon in de tram praten, uitrustenhet vond het dan ook onprettig dat zijn ambtelijke reisgenoot af en toe voor een gehucht of dorp na zijn uniform aangeworpen te hebben, weg moest gaan. Maar Lowie moest zeggen dat de men- schen hun best deden en hem zeer eerden voor zijn zes grosschcn geld. Zeker had de de hoofdconducteur aan machinist en stoker gezegd, om eens te laten zien wat J ze konden want toen ze achter Voor bosch bergaf liepen deden beiden laatste in de boeketr zitten biokk.'en daglooner zonder rusten zijn zwaar WIJ werk verrichten. Maar daar moet ontspanning zijn voor het van denken of let en ver moeide hoofd en voor die -van uit putting haast tintelende spit en. De natuur zeil gebiedt het, als een strenge wet en niet ongestraft wordt deze ovei trelen, omdat de krachten hersteld moeten w rden en nieuwe weer verzameld voor hetgeen ons nog te doen staat. Wordt haar genot niet g smaakt als geen voorafgaande in; panning haar noodig opeische, dubb» zoet is de rust na volbrachten arbe:omdat ze dan verdiend is en sl chts het verdiende loon na waarde w »mU ge noten Ook hier zijn er, die>ich aan overdrijving schuldig m ikr »d, den waren middenweg aan de ,-:ene of andere zijde verlaten. Strengzmnigen die den uur der rust beknibbelen tot een allerge ringste nietsdoeners die .;en duur uitdrijven op bovenmatige v nze, 't Een is zoo dwaas als lu andere: want ook hierin is de recht, orde te bewaren, willen wij waren. Onze moderne tijd heeft lange jaren deze waarheid uit het oog verloren; men wilde evenzeer als uit de machine, den zoo goed als niet onderbroken ai beidsduur ook eischen van den mensch, geestelijk en stoffe- lijk. Het kwaad strafte zich zelf en de daaruit ontstane reactie te hersteilen kostte veel meer dan de overdreven eischen van de arbeidskrachten kunnen verkrijgen. In het maatschappelijk zoo goed daarom als in het persoonlijk bestaan zal slechts dan het doel ten volle worden bereikt, wanneer naast plicht 'en laak, genoegen en uitspanning zich bevinden in wederkeerig orde lijke verhouding. Openbaringen natuur, hoogere en menschelijke wijsheid vermanen ons tr.el dezelfde lessen cn waarscbu» wingen en eens pas zal die verhouw ding voor h-t ééne deel eindigen, als na volbrachte levenstaak de eeuwige rust ons wenkt. Moge de plicht van hierbeneden dan zoo zijn vervuld, dat het hoog verheven genoegen daarginds ons deel kunne zijn. moeite de opmerkzaamheid .van Lowie te trekken en wezen, toen hij uitkeek, me den vinger naar onder als om te betuigen hoe groote vaart "t „Zügeltje" had. Een oogenblik werd Lowie angstig, toen hij aan een der haltes plotseling het loco- motiefje het veld in zag snijden - maar de chef kwam Lowie dadelijk de vreemde zaak verklaren en nadat het voertuig zeer zwaar zuchtende terugkeerde met twee wagens ecner nabij zijnde fabriek, ging het spoedig verder en was de _Lère" weer gerust. Men was te Broekkolstad. Lowie gevoelde behoefte het personeel na zulke voorspoedige reis openlijk zijn dank te betuigen, gaf een glas bier, drie zijner sigaren, beloofde de zaak overal aan te bevelen en hoepelde dan vroofik over den warmen geel witten grindweg door Kolstad over den Brand naar den echten trein. De trein kwam er aan met heel wat meer beweging en vrij majestueuzer dan 't „Zügeltje" 't was een verschil van een heerenrijtuig en een „hoefkar." Loom liepen de conducteurs voor den trein na het stilhouden aan de stations. De velden dampten van hitte in hun gele pracht en de bosschen schu nen grijszwart van droogte. Boven alles eenc strakke schitterend zilverblauwe lucht. Lowieke kreeg honger en trek naar een boterham. Iiij at ceze te Venlo en voort ging het de Peel in langs Horst en Hclcna- veon. Nu had hij niets meer te doon, dan philosofeeren. Wij willen „Lère Lowie" in zijn gedachten volgen. Hij zat weer hcei gemoedelijk in zijn „bazjeroen." Wat zou hij te Tilburg zeggen, hoe groot zou hij de trom nemen... hij moest ze toch eerst goed probeeren... Zoo'n dikke trom moest heel anders klin ken als de klein „trumkes," die hij laatst In de 1 i.its'e j tien, schrijft m«n aan de Msb. ziet men den midden» stand vele pogingen doen om hare positie te verb» teren. Menigmaal slagen deze pogingen niettegenstaande er van verschillende zijden tegenwerking werd ondervon den. Menige groot producent of com binatie van groot producenten, heeft getracht elke versterking van don middenstand tegen te gaan; tot heden echter niet met het gewenschte suc» Ook de middenstand schijnt ge leerd te hebben, dat zij zich moet versterken en wel op de wijze zooals zij dat om zich heen ziel gebeuren. Aan de eene zijde ziet zij de groot producenten zich steeds vaster com bineeren, aan de andere zijde gaan de werklieden steeds door laogs po» litieken en economischen weg hun positie te verbeteren. Onnoodig te zeggen dat daarom de middenstanders trachten door zich te vereenigen meer kracht te ontwik kelen. Begrijpelijkerwijze kweekt hun actie ook reactie. Deze uit zich in allerlei vorm, maar slechts zelden hoorden wij van een zoo brutale actie tegen het goed recht van vereonigen als ons van uit Amsterdam wordt bericht. Daar hebben zich een aai.tal detail handelaren in brandstofT-m vereenigd, om te komen tot een goedkooper wijze van inkoop. 6n tot bezuiniging van onnoodige uitgaven. Iets wat alle dagen bier to lande en in bet buitenland gebeurt. Een gewoon sociaal verschijnsel Er is echter een groot lichaam in Duitschland. Het Bruinkolenbriket» tensyndicaat met een verkoopkantoor ie Amsterdam, 't welk deze handel» wijze zoo ongewoon, en blijkbaar zcj buitensporig acht, dat tij tot een maatregel is overgegaaa, welke nog nimmer d>or een syndicaat is ge» nomen. Dergelyke combionies ver» bieden wel, aan hare afnemers andere artikelen dan de hare te ver» koopen, doch nog niarmr is het voorgekomen, dat zij hare afnemers verbieden zich te vereenigen. Jlet Bruinkolensyndicaat doet uu het laatste wel. De handelaren die zich verbonden hadden lot een soort inkoopkantoor, kregen bericht dat zij hare Vennoot» oerfap fvecter hadden te ohtomuen op straffe van geen briketten meer te zullen ontvangen. Om nu die handelaren, die moge» lijk nog wilden toetreden tot de nieuwe vennootschap, daarvan terug te houden, werd een biljet ter teeke» ning voorgelegd, waarbij zij ver» klaren moesten geen lid te worden of aandeelen te nemen in de nieuwe combinatie van bandelaren, daar zij ook anders geen briketten meer zouden ontvangen. Wel een bewijs hoe machtig zich dat Bruinkolensyn» dicaat gevoelt, om zoo haar afnemers waaronder veel bemiddelde burgers, te rljrven behandelen. voor Boekholt hersteld had... Zou hii zoon groote trom wel even gemakkelijk kunnen herstellen, als die „doorgehoud" was. ja, natuurlijk... Hij zag zelfs kans als hij de materialen had, er ccne te malo n... Ifij schrok omhoog uit zijn denkroes. Station Best deur open deur dicht. Waarom deed men toch de moeite stil te houden, als er niemand in of uitging /.c i I.owi;- in zich zelf. Üisterwijk weer de zelfde vertooning. Dat alles boezemde hem geen belang meer in. Hij begon weer over zijn trom. Ja -- dacht hij ik zou ze wel in mekaar kunnen zetten. Toen kwam een spitsvondig, boos dui- velje, de geest van den handel, naast hem zitten cn hielp hem denken. De nieuwe trom kost 200 francs, veel geld; zou hij ze zelf niet kunnen maken, als hij te Tilburg het materiaal kocht cn zijn broer de „kopere", hem het „gehuus" maakte? Dan verdiende hij minstens 100 francs Accoord —fluisterde het zwarte manneke met het boksvoetje naast hem, en wipte van plezier omhoog en bet raam- weer uit, de Haarensche heide in, om in een der vele Tflburgsche schoorsteenen, die ter linker- en ter rechterzijde op daken waar het wat tc doen had, te verdwijnen. Lou ies plan was gemaakthij zou de „dikke trom zélf maken. V Tiiburg! Tilburg! werd geroepen. Hij str.pt u t. Nog nooit had hij zooveel en zoo groote fabrieken bijeen gezien, zelfs niet tc- .Luuk" of te „Mestreech" Het rock er op straat naar vet, oliesmeer en teer. 't Was een af en aan rijden van lange vierradige wagens met roode en zwarte roll» n goed beladen en er liep werkelijk een „Zügel- chen" zoo maar over de straat tot aan 4t Station, maar met zeven, acht wagens. In de herberg op den hoek eener lange straat waar hij iets ter verfrissching nam en zijn tweede boterham met een behoorlijk stuk leverworst nuttigde, wees men hem den weg naar de. bekende firma. ij landde daar veilig aan, nadat hij de politic-agent, u ien hij den weg vroeg in het plat Limburgsch hem naar zijne papieren gevraagd had. Daarop werd hij kwaad en zei dezen in zijnen verontwaardiging -ins de waarheid" ,en verweet hem, dat de Limburgers heter Hollanders waren dan de „Keesköp." Lowieke kwam in het magazijn, ging op zijn been staan en deed zich goed voor. „Zienc laame voot" hinderd h.m niet in het praten cn hij nam het rijkvoorziene magazijn goed op. Hij begon te vertellen dat hij een „dikke* trom moest repareeren en twee vellen moest hebben. Toen hem d< maten gevraagd werden, wees hij heel handig op een exemplaar dat daar stond, trok zijn mstok uit, nam tien centimeter meer niddellijn en nu ging de heer vellen halen voor zijn Lim- burgsche klant. In dien tusschentijd raat en telde de „Lère,. alles goed op, schreef de maten in zijn boekje lot hij den heer terug hoor de komen met de vellen. Nu vroeg Lowieke nog darmenkoord, zooveel en zooveel meter, ringen, schroeven schroefstaven, die thuis allemaal „dol" of uitgeloopcn waren, zooals hij aan den heer vertelde, die hem een nieuwe trom „aan wou printc." Hij betaalde contant, verwonderde er zich over, dat hij op zijn Holiandsche rijksdaalders geen „opgeld kreeg en trok daarop met een heele pak materialen onder den arm naar de statie. Hij was te vreden, zoo geslaagd te zijn maar gevoelde zich als bekwaam veldheer voor een grooten veldslag een beetje ge-

Peel en Maas | 1909 | | pagina 1