Uitgever Munckhof, Venray. Zaterdag 3Q Januari 19Q9. 3C*te Jaargang- TWEE 'Vxt nummer bestaat uit BLADEN. No. o Tegen het Nieuw- Malthusianisme. Feuilleton. Villa Rustoord. Leer toch een vak. PEEL per Abonnementsprij s voor Venray franco per post voor het buitenland by vooruitbetaling afzonderlijke nummers MAAS Prijs der Advertentiën: van 1 4 regels 20 c. elke regel meer 5 c. letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend. Niet te ontkennen jvalt, dat hel zedebedervende Nieuw Mallhusia- nisme^ voortwoekert en dat het na bij ongeloovigen en hall ge- loovigen^te zijn doorgedrongen, ook helaas in katholieke kringen meer en meer voortsluipt, Is tégen]] dat gruwzaam euvel nog iets anders te doen, dan wat de bedienaars der kerk tot nu toe met lofwaardigen ijver deden? Zou het mogelijk, om menschen, in wier achting of althans in wier piactisch leven de tijde lijke belangen van zoo overwegenden invloed zijn geworden, dat zij niet zelden ;det eeuwige doen verwaar- loozen, zou het mogelijk zijn om zulke menschen van het kwaad •f te schrikken. Ook door den ,pv:kko; van .'ijdelijk. voordeel 1 Hebben wij het in,andere gevallen niet meermalen beleefd en gezien, dat de bevordering der tijdelijke belangen werd dienstbaar gemaakt aan den zedelijken voortgang Wil men voorbeelden is men er niet in geslaagd den boerenstand te be veiligen voor de gevaren, waaraan geloof en 2eden blootstaan, door middel van liet behartigen hunner tijdelijke belangen De christelijke boerenbonden, wat doen zij anders, dan als naaste doel de stoffelijke welvaart beharti gen der leden, terwijl ze als laatste en hoogste doel hun eeuwige be» oogen Wat is dat al weer anders dan door behartiging van het Stort-Iijke het geestelijk welzijn te bevorderen I En zou het nu ook niet mogelijk Communie doet; enVruiks zijn door een dergelijk streven het' weder voor kindeic-'- zijn eerste om eiken aan va) te trotseeren. geldt noodlottige Nieuw Malthusianisme in zijn voortsluipen onder de katholieken tegen te houden M, a. w. zou er geen instelling in het leven te roepen zijn, die tijdelijk voordeel bezorgde aan de katholieke gehuw den, die niet meedoen met het Neo Malthusianisme Bij den eersten oogopslag lijkt deze vraag een zeer moeielijk raad- Oorspronkelijke novelle van F. De Sinclair. 0. Zooiets als de Havelaar. «Er ging een schok door 't Nederlandsche volk" of hoe schreven ze daar toen ook weer over Juist had'ide„heer Ekko weer een vlijm scherpe zin in 't hoofd aan 't adres van ayn laatsten regiments commandant, toen by op het pad, dat voor langs de villa liep ©én geselschap zag'naderen. 'n Kleine smerige jongen liep vooruit, daarachter volgde een meneer met een hoogen hoed ietwat^ scheef op zijn hoofd; verder een stuk of wat dames en op 'n kleine distantie 'n jonge dame in 't wit die voor cavalier een jongmensch bad, gesto ken in een bruin pak met een bruin hoedje op. Wat zou dat wezen mompelde de heer Ëkko wiens belangstelling eu verba zing nog grooter werden, toenjhet jongetje met veel gesticulaties iets^mededeelde aan den hoogen hoed en daarby herhaaldelijk en4'nadrukkend.op de villa en, naar de heer Ekkoimeende, opNe.serre wees. 't Is waar villa "Rustoord mocht gezien worden, maar zoo'n belangstelling ..1 Me dunkt peinsde de heer Ekko daar n?"el t^ch rer biz n^-re rod^n zijn Toch schijnt een alle hoop gevende oplossing te zijn gevonden. Een paar echt Katholieke mannen die niet op de eerste plaats geldelijk voordeel najagen, en die zelfs groote geldelijke offers er voor gebracht hebben hebben een plan uitge» dacht en na nauwgezette studie en onder medewerking van knappe deskundigen uitgewerkt, een plan, dat zij eerst eerbiediglijk ter beoor deeling hebbt n voorgelegd aan de Bisschoppen van Nederland die in hun schrijven van den 3 Juli 1908 het voorgenomen streven hebben aangemoedigd, een plan, dat nu in c i d r wcQP.Ji j?1):iTnenr wjïrdt bekend gemaakt, en dat verdient met warme toejuiching door de Ka tholieken te worden vernomen. Daar is dus opgericht een nieuw soort van levensverzekering, die tracht de geldelijke bezwaren weg te nemen, die de gehuwden dikwijls vreezen, als de gezinsvermeerdering grooter gaat worden, dan men wol wenscbte. Ja, wat anders maar al te dikwijls wordt gevreesd ten nadeel der zede lijkheid, wordt nu, door deze ver* zekering, een der zedelijkheid ten goede komende wensch. De verzekerde gehuwden ont» vangen geldelijke uitkeeringen voor» eerst zoo dikwijls een kind geboren wordt. Zoo hebben de oudeispok tijdelijk belang bij de godsdienstige op» voeding. ij. Ten derde, zoo dikw Aï- een meer» derjarig kind volgens do .ischen der Kerk met een Kalholljk trouwt. Zou dit niet kunnen heiben om den lichtzinnige, die een ongeoorloofd, die Inmiddels was het gezelschap thans op den weg vlak voor liet huis gekomen en bleef daar staan. Jen is det 't nou schreeuwde een dame met een vreemdsoortig veldbouquet op haar hoed. De aangesprokene knikte bevestigend, zette zijn handen aan zijn mond en riep: Echo Echo Wel alle donders 1 mompelde de bewoner van villa «Rustoord" ik geloof waarachtig dat ze mij roepon en met klimmende verbazing staarde hij naar 't vreemde gezelschap voor 't huis. Echo laatu houre schreeuwde de dame van 't veldbouquet met schrille stem. De heer Ekko spiong op. Clau Mama I waar zijn jullie kom es gauw hier Ha echo waar zit je den schreeuwde bet jonge mensch met de bruine paletot. Echo geif antwoord potferdikkie brulde de meneer, die Jen scheen te heeten en een schaterend gelach volgde op die ant woorden. De heer Ekko verbleekte want er was iets dreigends in dien roep van Jen. Ik begrijp èt niets van, sprak hij, eerst riep er aldoor een mijn naam, toen schreeuwde een juffrouw: «Ekko waar zit je dan en nou beginnen ze weer ik ken die menschen niet, wat moeten ze van me - Gaat er is even naar toe, adviseerde rouw, een gemengd of ontij cl L huwelijk wil aangaan, tegen te hc Men Zal (lit van geen invloe j zijn op de ouders, om tijdig te wak'n voor hun kinderen, dat zij geen pnbedachte stappen wagen Eindelijk geschiedt ui'keering bij overlijden Opdat men aan al di j voordeelen deelachtig worde, moeteen matige maandelijksche premie orden be» taald. Daar zijn verschillende klassen en tarieven, zoodat deze verzekering ook in het bereik is van minder vermogenden. Men besuideere de polisvoorwaarden, men make ver gelijking met andere ve vekerings» maatschappijen en men '/.al tot de slotsom komen de voorwaarden zijn zeer. gunstig- .Tv1 V 'giet iichtvaardig gesteld maar eerst na gegronde en nauwkeurige, studie zoodat de verzekering stand kan houden en hare verplichtingen te allen tijde nakomen. Eere en dank aan de heerer. H. J Bodenstaff en J. P. W. Franke, die er zich voorgespannen hebben om niet zonder belangrijke offers het eerst zulk eene specifiek Katholieke onderneming te beginnen, Het zal hun, zooals zij zeiven verklaren in hunne circulaire, niet ontbreken aan critiek. Critiek vaji modernen wegens de zedelijke strekking, critiek van naijverigen, critiek misschien van wetenschappelijken wegens het nog niet beproefd zijn van de kansbere» keningen. Ze zijn echter gewapend Hebben de Bisschoppen hun edel doel gezegmd, dan zeker behooren de Katholieken zich niet alleen te onthouden van tegenwerking, maar, waar het pas geeft, behooreo zij ook rnee te werken en het hunne bij te dragen opdat bet groote doel van deze nieuwe onderneming bereikt worde: de voortsluiping van het Nieuw Malthusianisme onder de Katholieken te stuiten. V. Jii heb goed pralen antwoordde* haar echtgenoot als ik Maar hij kon den zin niet eindigen. Het gezelschap voor't huis hief plotse»» ling 'n yselijk geschreeuw aan; de meneer die Jen heette klapte in zijn handen, het veldbouquet scheen te joelen, de bruine paletot zette een zou'n groote mond op. dat ze van uit de serre in zijn keelgat kon den kijken en de overige leden van het gezelschap krijsten en -brulden zoo dat de heer Ekko kippenvel opzijn rug voelde komen. Ineens was 't stil 'n dreigende stilte. Dan zei plotseling 't veldbouquet hard: Nou sjig ik hoor niks. Ik sie 'n men, riep 'n andere juffrouw terwijl ze naar de serre wees. De heer Ekko verbleekte. Terug beval hy op 'n echten krijgsmanstoon tot z'n vrouw en dochter en hij gehoorzaamde zelf 't eerst aan dat bevel door 'n paar passen naar achter te wijken. Maar die menschen zullen ons toch niet opeten, protesteerde mevrouw. Dat weet je niet ik geloof dat 't zigeuners zijn en 't is hier een eenzame streek had ik mijn revolver maar die man met dien hoogen hoed neemt telkens dreigende houding aan, en de heer Ekko zette 'n gezichW nij gevaar liep zoo dade lijk door een Atjeher besprongen te worden. D'r benne nog meer mense in riep de bi u p.'l t.-t. De werkloozentellingen in ver schillende plaatsen van Engeland hebben aan het licht gebracht en het verschijnsel doet zich niet alleen in Engeland voor dat onder de werkloozen de ongeschoolde arbeiders een zoo groot percentage vormen. Uit eenige weken geleden verschenen officieele opgaven blijkt o. a. dat van de 13 070 lieden, die zich in 1907 bij de verschillende ondersteuningscomité's in Londen aanmelden, niet minder dan 6681, dus meer dan 50 pCt. gerangschikt moeten worden onder de ongeschool de arbeiders, dus onder lieu die geen vak kennende, een karweitje aanpakken, waar dat maar te krijgen is, mits geen vakkennis hiervoor wordt vereischt. Het «Eduction Committee of the London County councel ('Opvoedings commissie van den Londenscheü Graafschapsraad) heeft deze zaak nu eens aangevat. Het richtte een rondschrijven tot de ouders, hen wijzende op de noodzakelijkheid van vakkennis voor hun kinderen. Voorts het comité dat de Staat zal optreden om verbetering in den toestand te brengen. Ten aanzien hiervan wordt allereerst de vraag overwogen, of de wederinvoering van het leerlingstelsel redding zou kunnen brengen, welke vraag door Echo tje geif es asem krijschte het meisje io het wit. Zijn 't soms kennissen die ons zoeken vroeg Glau nu, 'n stapje vooruit doende. Och ik zal ei' wel es heen gaan. mopperde haar moeder ongeduldig. Pa altijd met zijn angst voor alles.. Angst Ik i riep de lieer Ekko uit, vraag dat aan kaerels. die onder mijn leiding sneuvelden in Podjoradja Nou gaat dan drong mevrouw aan. Gaan naar,die bende Mevrouw knikte. Weet je wel wat je eischt Mevrouw haalde verachtelijk haar schouders op. Ga je of ik ga Dat was te veel Met een soort Javaansehen oorlogskreet snelde de heer Ekko naar buiten en rende op het troepje vreemdelingen toe, - Jeises 'n gekke men gilde't veldbouquet. - Wat motten jullie wat willen jullie van Ekko 1 schreeuwde de bewoner van Rustoord. i Oogenblik scheen het, dat de heele troep met Jen voorop op de vlucht zou slaan, maar de bruine paletot vond de gelegenheid le schoon om zijn onver- vyirokkenheid te roonen en bleef staan. Wat beteekend dat herhaalde de heer Ekko thans werkelijk dapper op barsch militairen toon. V.f u- ver- de commissie ontkennend wordt beantwoord. Bij de tegenwoordige induslrieele ontwikkeling acht zij het leerling stelsel niet meer mogelijk men moet met de bestaande toestanden rekening houden en dus niet terug grijpen naar het verleden, toen de toestanden geheel anders waren. Practisch uitvoerbaar acht do commissie echter de volgende wenschen, welke althans voor een deel de noodzakelijke verbfi rug zouden brengen .- 1. De invoering van leerplicht voor herhalingsscholen tot -n leeftijd van 17 jaren, vergezelJ een verplichte vermindering va. Je arbeidstijd voor jongelieden be «Ier. dien leeftijd, benevens van de in stelling van dagambachtsschol u 2. De verhooging van de leef* lijdsgrens vastgesteld voor het verlaten van de lagere scholen en afschaffing van het stelsel der halve schooltijden. 3. Instelling van commissies voor kinderarbeid, dio in overleg met de arbeidsbeurzen en in nauw verband met de lagere scholen van hef district .waarvoor zij zijn aangesteld, de kinderen, welke de school verlaten zullen, moeten steu nen bij de verkrijging van plaatsing bij een arbeid, die overeenstemt bij hunne neigingen en bekwaamheden. 4. Het verbod van straatventerij door kinderen beneden den leeftijd van 17 jaren. Van de invoering vau verplicht herhalingsonderwijs hopen de com missieleden de opheffing van de slechte gevolgen, die de te werk stelling van jongens uitsluitend als instrumenten van productie", zon der eenige bekommernis, over hunne toekomstige loopbaan, moet hebben en de verhooging van den schooi- plichtigen leeftijd wordt met hetzelf» de doel gevraagd. ouwereerd. Wat moeten jullie van me vraag ik herbaalde de ander. He paletót raakte verlegen, z'n metge zellen bleven op'n afstand stavi. Jen nep Piet kom hier maak nou geen mot.. Maar Piet dacht er niet over mol te maken, de barsche meneer leek hem toch welbeschouwd ietwat gevaarlijk on hij droop af, waarna hy op 'n goeie distantie gekomen, dapper en hard griunekend z'n gezelschap toeriep Wacht effe jongee, dat is 'n halve gare men die vroeg wet olfeme moste La me 'ra zoenhandjes geife, riep het veldbouquet da daad by 'i woord voegend en haar vriendinnen volgden haar voor beeld waarna Jen en zijn vrienden met hun stokken en hun hoeden begonnen te zwaaien. Toen gingen ?e verder. Sprakeloos van ontwaardiging en woede had de heer Ekko hen nagestaard en ook mevrouw en Clau waren thans buiten zmh zelf. Wat 'n rapaille nou zie je es., nou ben je in Holland barste mevrouw lus, ze beieedigen je rn je eigen huis. En heeren nog wel Mama, diee--n: droeg 'n hoogen hoed voegde Clau er bij. Zag je wel dat te dadelijk op de vlucht sloegen t vroeg haar vader, die vond dat-ie nou nog al 'n goed figuur gemaakt had. jTottfc

Peel en Maas | 1909 | | pagina 1