UitgeverW. A. Van dei) Munckhof, Venray.
Landbouworganisatie
ö'Bsfok goed gmqji iiièi.
QQ&le .Jaargang-
in binnen en buitenland
in.
Mengelwt rk.
Abonnementsprijs per kwartaal
Prijs
der Advertentiën:
Een andere Katholieke organisatie
rUnione cattolica in Lombardije
telt ongeveer 300 landbouwafdee-
lingen, die verschillende doeleinden,
zooals uitbreiding van het larnl-
bouwcrediet, coöperatieve aankoop,
verbetering der zuivelindustrie, enz.,
nastreven.
De reeds in ons artikel over de
Casa del popoio te Bergamo
genoemde ünione cattolica agricola
Bergamasca werd in 1894 naar
hetzelfde voorbeeld als de bovenge
noemde organisatie opgericht. Haar
credietbank Piccolo Credito berga-
tnasco had in 190 een omzet van
meer dan 13 raillioen Lire.
Van groot gewicht voor de
landbouworganisatie zijn in Italië
tevens de bekende volksbanken, die
deels een stedelijk deels een landelijk
karakter dragen, waarbij reeds voor
tien jaren waren aangesloten
362,369 leden, waaronder 90,671
kleine boereu en 15,813 landar
beiders. De depots der volksbanken
bedroegen meer dan 400 millioen
Lire.
Ook in Portugal is het landbouw-
vereenigingswezen goed vooruitge
gaan. De Ligue des Agricultenes van
Ba8-Alemtejo zet jaarlijks bij den
coöperatieven aankoop van voeder»
artikelen meer dan 1 millioen franken
om.
En wat vooral met 't oog op de
laatste gebeurtenissen in ons land
van gewicht is er bestaat in
Portugal sedert 1860 eene konink
lijke landbouwvereeniging, die zich
vooral ten doel stelt het organiseemn
van landbouwtentoonstellingen, fttf
houden van landbouwcongressen enz.
De zoogenaamde Miserecordias of
lanébouwcredietbanken van Portugal
hebben een jaarlijkschen omzet van
p.m. 4 millioen franken. Er bestaan
meer dan 200 zulke banken.
En nu, van het zonnige zuiden
naar de Noordsche. landen, Dene
marken, Zweden, Noorwegen en
Finland.
Deze landen overtreffen nog verre
de landbouworganisatie der zuidelijk
gelegen staten.
Denemarken staat zeker aan de
spits aller natiën. Slechts enkele
oyfers willen wij uit dat landbouw-
land geven, want moesten wij er
veel geven, wij zouden nog n
mooiere millioenenrede kunnen hou
den dan onze Minister van
Financiën. En zoo iets zou voor
onze lezers wel wat al te vermoeiend
wezen.
Volgens een der laatste statis
tieken, die voor ons ligt, bestaan
in Denemarken meer dan 1300
melkeryen, 1013 dezer instellingen
hebben het kapitale sommetje van
29,600,000 Mark gekost. Bij deze
1013 melkerijen zijn aangesloten
148,000 leden met 842,000 koeien,
hebbende eene melkproductie van
1820 millioen kilogram.
Denemarken heeft verder een 25tal
coöperatieve varkens-slachterijen,
waar jaarlijks meer dan 700,000
krulstaarten geslacht worden ter
waarde van 30 millioen Mark.
De Deensche Grootinkoopsver-
eeniging voor den landbouw vindt
wel in geen enkel ander land ter
wereld haars gelijke. In 't jaar 1902
telde de vereeniging 900 onderaf-
deelingen met 150,000 leden. Haar
omzet was meer dan 20 millioen
Mark.
De kroon aller Deensche land-
bouwvereenigingen spant de konink
lijke landbouwvereeniging »det kgl.
dansk Landhush.oldingsselskab" ge
sticht den 29 Januari 1769.
Haar doel is .-
1. Vertegenwoordiging van den
Deenschen landbouw tegenover het
buitenland.
2. Ondersteuning van den arbeid
van 't Ministerie van Landbouw bij
de leiding der velschillende staats»
instellingen.
3. Houden van vergaderingen
met voordrachten en discussie.
4. Uitgave van landbouwkundige
werken en eer. orgaan gen aan. n
Tidsskri/t for Landockonomi
5. Verspreiding van landbouw
kundige boeken.
6. Onderzoekingen in chemische
laboratoria.
7. Proefnemingen in 't verwerken
van mout en tarwe.
8. Steunen van rationeele metho
des der zuivcllabricatie.
9. Steunen van rasfokkerijen,
enz.
10. Het plaatsen van leerlingen
op boerderijen tot practische op
leiding in den landbouw.
11. Steun bij de beroepsopleiding
van landbouwers.
12. Onderzoek van landbouw
machines en gereedschappen.
13. Belooningen voor kleine
boeren die bijzonderen ijver toonen.
14. Ondersteuning der landbouw
bedrijven in Noordelijk Deensche
bezettingen.
15. Het toezicht op Deensche
granen en voederstoffen in de ha
vens.
16. Voorbereiding van congressen
die in den beginne alle 3 en later
alle vijf jaren gehouden worden.
Dan komt de groote boerenbond
van Denemarken yForeningen af
jijdshe LandboJoreningeri'die zich
ook het houden van groote tentoon
stellingen ten doel stelt en meer dan
33,000 leden telt.
Daarnaast staan nog verschillende
kleinere boerenbonden met 100,000
en minder leden. Het zou ons te
ver voeren, het werk al dezer ver-
eenigingen te beschrijven. Maar wij
hopen bij gelegenheid eene afzon
derlijke beschrijving van de Deensche
landbouworganisatie in dit weekblad
te geven.
En wat te zeggen van de Deensche
spaarkassen en landelijke crediet-
vereenigingen l
Wanneer men leest, dat in
Denemarken per hoofd der
bevolking ruim ömaal meer gespaard
wordt dan in Nederland., dan zullen
wij over de Deensche spaarkassen
wel met veel cijfers behoeven te
geven
In 1899 telde Denemarken reeds
532 spaarkassen met 765,000,000
Mark depot en 1,121 400 spaar
boekjes. Er zijn in Denemarken
ook spaarkassen, uitsluitend werkend
voor het landelijk dienst) :rsoneel.
Daarbij werden in Denemarken
in den tijd van slechts twee jaren
170 landelijke voorsche'banken en
vereenigingen opgericht, die door
den staat met 5 mi 11 icon kronen
gesubsidieerd worden er die vooral
zijn opgericht tot bevordering van het
kleingrondbezit.
De ruim 100 Deensche oolkshooge-
scholen gaan tevens ten deele van
landbouworganisaties uil Zij heb
ben als voorbeeld gegoldi i voor alle
volkshoogescholen van üuropa en
worden zeer druk c >or jonge
boerenzonen en dochters ezocht.
Slot volgt.
voor Vbnrat
franco per post
voor het buitenland bij vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
0 c.
MAAS
van 1 4 regels
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsrnimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
20 c.
5 c.
ii.
Helmer werd met buitengewone belang
stelling beschouwd.
Hij beeft immers ook een moord be-
gaan. Als hij bedreigd werd, was hij tot
alles iu staat. Hij was er een, -die van
leer trok". Maar li ij had zoo verschrikke
lijk veel geld.
Slechts een man stond openlijk tegen
over hem met een onverzoenlijker) haat.
Dat was boer Erich Waar hij Dro.wson
kon tegenwerken hetzij in goed of kwaad,
deed hij bet uit alle macht, en dal zou hij
gedaan hebben, al had het hem huis en
hof gekost.
Op zekeren diig ontmoette Drowson zijn
tegenstander in het bosch en ging recht op
hem af.
Wij beiden schijnen geen goede
vrienden te zijn, sprak hij, maar waarom,
dat weet ik niet.
De boer wierp hem een woesten blik toe
doch gaf geen antwoord.
Denk eens wat wij zouden kunnen
doen, als wij het eens waren, in plaats
van elkander in den weg te staan, zooals
thans.
De boer zweeg nog altijd doch het
kookte in hem.
Ik zou je in je zaken menigen goeden
wenk kunnen geven, als ik wilde.
De boer spuwde op den grond.
Bah. Met jou zaken doen 1 viel hij
uit. Al was ik zoo arm, dat ik geen
muis den kost zou kunnen geven, dan zou
ik toch niet luisteren naar een wenk van
jou. Men weet wel, wat voor wenken
menschen van jou slag gewoonlijk geven.
Drowson hield zich verbaasd.
Geloof je nog aan dat oude vertelsel
Erich 1 Voor zoo dom had ik je niet aan
gezien.
Kr zijn nog wel meer menschen; die
daaraan gelooven, en die zijn noch dom,
noch onrechtvaardig.
En geloof je werkelijk, dat de Heer
mij zoo geholpen had, als ik
Zwijg daarover, riep de boer kwaad.
Op 't oogenblik gaat 't je nog goed, doch
wacht maar.
Je bent, ongeneeslijk.
De boer haalde de schouders op.
Zoó? Nu heb ik tenminste schoone
handen. Dat kan niet iedereen zeggen.
Zeg is het waar dat je Immanuel ook
vermoord hebt I Dat wordt overal van je
verteld, als je het soms nog niet mocht
weten.
Drowson verbleekte en beet zich op de
lippen.
Het zou beter, als je je eigen weg
maar ging. uütwooi'Jde hij.
Erich bleef 'lak voor hem staan.
Wou je dreigen Mij zill je niet
bang maken. Mij durf je niet aan,
lafaard want als je het zou willen
beproeven... Hij hield den ander de
vuist voor liet gezicht, dat bij schuw
terugdeinsde.
Ja, kijk maar om. Deuk je. dat er
een je te hulp komt Doch wees maar
gerust, mijn handen 2)jn te goed om ze
ariu jou vuil te maken Dat mag de
duivel doen. die kijkt zoo nauw niet.
Ik heb geen lust om nog langer met
jo tj praten, zeide Drowson doodsbleek.
Hij deed zijn best o;n zich te bedwingen
en heen te gaan, zonder verder iets te
zeggen. Doch haastig versperde de boer
hem den weg.
En toch zal je nog hier blijven. Doe
je het niet vrijwillig, dan gebruik ik
geweld.
De ander week «enige schreden terug
en haalde een revolver voor den dag,
-Maar als deze nu eens niet wil
zeide hij valsch lachend.
Jawel, zoo doet men in Amerika,
antwoordde de boer bedaard, maar hier
doet de rechtbank uitspraak. Je kunt
schieten als je wilt. maar dan ontsnap
je nietwant ik heb gezorgd, dat de
menschen welen met wie ik" hier sta
Hij deed een stap naar hem toen en
verschrikt week Drowson terug.
Berg hem weg, zeg ik je. Je bent
immers voel te laf om te schieten. Weg
met dat ding.
Hij was genoodzaakt te gehoorzamen.
Je zult mij niet heel ver behoeven
te volgen, wees maar niet bang. Niet
verder dan tot daar op dien berg. Daar
zullen wij het uitzicht eens bewonderen,
en daar zal ik je wat laten zien; ga
maar mee.
Drowson volgde hem verwonderd. Toen
hij zag, dat hij geen persoonlijke aanval
te duchten had voelde hij zich tamelijk
veilig. Boven gekomeD zag hij een oud
man, die op een rotsblok zat en naar het
dal staarde. De boer greep Drowson bij
den arm.
-Spreek niet, hij behoeft niet te weten,
wie jij bent. Kom dichterbij en zie wat
je gedaan hebt."
Willoos volgde hij, steeds n ar den
ouden man kijkenJ, die onbeweeglijk
bleef zitten en niet scheen op te merken,
dat er iemand in zijne nabijheid was.
Wees maar niet bang. Wees maar
niet bang, hij zal ja vandaag niet zoo
aanzien, als toen voor de rechtbank.
Drowson deinsde terug.
Hij is hetsiste hij tusschen de tandeu
De boer knikte, en zag hem strak
in de oogen.
Kun je dat niet verdragen vroeg
hij op harden toon.
-O heer in deo hemel, ik heb het niet
gedaan, ik heb het niet gedaan, kermde
Drowson.
Z>e je wel, hoe hij daar zit en naar
de diepte staart Sinds dat huis van jou
daar gebouwd is, gaat hjj eiken dag naar
boven. Kijk eens hoe mooi je huis schit
tert Als zuiver goud, niet waar Weet
je hoe de menschen het noemen Zeker
om dat het zoo blinkt: Olanson's geld-
tasch noemen zij het. Jawel. Olanson's
geldtasch
Brutaal richtte Drowson zich op.
Ik heb het niet gedaan- Wat kan het
mij schelen, wat de menschen zeggen
Zco luister dan eens, wat deze man
zegt."
Op dit oogenblik wendde de oude man
op het rotsblok zijn verwrongen gelaat
met vlammende oogen naar hem toe.
Drowson kroop ineen; hij knipoogde alsof
de zon hem verblindde.
Komt, komt, sprak Olanson de
hand wenkend, haast u, het fonkelt nu zoo
raoui
Zijn stem klonk als die van een krank
zinnige.
-Ga er dan toch heen. Bang ben je zeker
niet, want je hebt immers niets gedaan",
zeide Erich, terwijl hy Drowson voort
stiet.
-Kijk, kijk", lachte Olanson, op het
groote, witte huis wijzend, dat helder
uitkwam tusschen de groene velden
-Zie je nu wel, dat 't van goud is, van
mijn goud, van gestolen goud 1 Ha, ha.
weet je niet, dat het mijn geldtasch is.
de mijne, de mijne...."
Olanson stond op en kwam naar Drow
son toe, hem aandachtig opnemend. Deze
ging terug, alsof hij vreesde een slag te
zullen krijgen. Doch de oude man nam
hem bij den arm en zeide vertrouwelijk:
-Ik zie datje hier vreemd bent, maar
je zult mij zeker helpen ze terug te krijgen,
niet waar
Drowson's lippen bewogen zich doch
hij kon geen w.oord uitbrengen.
-- Ja. ja ik zie het," stamelde Olanson
-ik zie het."
Opeens bracht hij de handen aan het
hoofd en scheen over iets na te denken.
Toen liet hij ze weer zinken, en zyn ge
laat was aschkleurig.
-Ik krijg ze terug, ik krijg ze terug.
Ik zal je wat vertellen, maar je moogt er
niet over praten," fluisterde hij den
bevendeu Drowson vertrouwelijk in het
oor. -De aüder is ook teruggekomen, de
UUUUÜ A lU.lJUUUUii
jst b
-j:»-- :*>-
litiu uianijio
en hij zegt, dat ik mijn geldtasch nu
spoedig terug krijg."
Verstijft van ontzetting staarde Drowson
hem aan.
Immanuel kreunde hij.
Ja Immanuel die hij door vergift uit den
weg geruimd heeft. Hij en ik. wij zullen,.,
geloof je ook niet, dat wy de geldtasch
zullen terugkrijgen.
Nu kwam boer Erich naderbij en nam
den ouden man in den arm.
-Kom Olanson, wy gaan naat
huis."
Deze volgde hem, doch keerden zich
om en zeide:
Wacht even, als je Immanuel soms
ontmoet, zeg hem dan... zeghem.dat
hij goed de wacht moet houden over de
tasch, dat hij ze niet uit het oog verliest.
Ik pas er bij dag op. Iraraauel heeft be
loofd, bij nacht de wacht te houden. Haha-
ha, eiken nacht gaat Immanuel naar
bineden en maakt hem wakker, zoodnt
hij niet kar. slapen, zooals hei mij
langen tyd ook gegaan is. Dat is niet
aangenaam, neen zeker niet. Dat was
toen zyn schuld weet je, maar nu zal
Immanuel hem voor alles laten boeten.
Denk je niet, dat hij nu blij zou zijn, als
hij de geldtasch kon kwijtraken
-K >m ga nu mee, Olanson. Ik geloof
dat Immanuel met dezen heer alleen wil
zijn" sprak de boer en nam den ouden
man mee.
-Je zult hier voortaan prettige nachten
hebben" ging hij voort tot Drowson. -Ja.
ja, vroeg of laat haalt de duivel degenen
die hem toebebooren.
Hij trok den ouden man met zich
mede den berg af.
Lang bleef Drowson nog zoo staan zijn
tanden klapperden tegen elkander
plotseling kreeg hy een gevoel alsof
iemand achter zijn rug naar hem toe
kroop, en zich op hem wilde werpen èn
hem worgen. Met een gil van ontzetting
stormde hij voort, alsof hy door wolven
vervolgd werd.
Na dien avond zag men sleeds den
geheelen nacht in Drowson's slaapkamer
net licht branden. En in den nacht, toen
Olanson stierf, brandde het rijke, deftige
huis van Drowson tot den grond af. Hij
zelf verdween en kwam nooit lerug.
Dat is de geschiedenis van Olanson's
geldtasch.