UitgeverW. A. Van den Manckhof, Venray
St. Jozefsfeest te Smakt
Vergunning.
Zaterdag1 7 Maart 190S.
39st Jaargang.
No. 11
Feuilleton.
UMILTA.
Wat Gezuiverde melk
of zuivergemolken melk
Abonnementsprijs per kwartaal
Prijs der Advertentiën:
Dezer dagen lazen wij het be
richt, dat de Belgische volksver
tegenwoordiger Hellinckx bij de
Kamer een wetsontwerp heeft
ingediend tot afschaffing van de
vergunning voor den verkoop van
sterken drank on invoering van een
algemeenen aanslag van 25 frank
's jaars voor alle gelegenheden
waar getapt wordt.
In de toelichting zegt Hellinckx,
•lat in België het vergunningsrecht
de drankslijterijen niet verminderd
heeft. Er was er 1 op de 40
inwoners in 1889, er is er 1 op
de 35 nu. Wel is waar is het
aantal drankslijterijen, die geen
vergunning hebben en dus geen
sterken drank tnogen verkoopen,
aanzienlijk vermeerderd en hel
aantal met dat recht verminderd,
maar in die inrichtingen zonder
vergunning, die geen belasting
betalen; wordt in het geniep het
meeste sterke drank gesleten. Dat
is bovendien oneerlijke mededinging
van de eerlijke slijters, die voor
hun vergunning betalen.
Ziedaar in korte trekken, het
geen de heer Hellinckx wil en
waarom hij deze regeling noodig
acht.
Wie eenigszins bekend is met de
wetgeving op den drankverkoop in
ons land en met de wijze, waarop
die handel wordt gedreven, zal
erkennen, dat de Belgische toe
stand veel overeenkomst heeft met
dien in ons land.
Ook hier is het aantal vergun
ningen sedert 1881 sterk verminderd
In genoemd jaar bestonden 33.201
vergunningen voor den verkoop van
sterken drank in het klein, in 1899
24,308 en op 31 December 1904
nog 22,416, terwijl het maximum
volgens de wet op laatstgenoemden
datum 16,087 bedroeg.
Ook het gebruik van gedistilleerd
verminderde langzamerhand. In
1882 bracht de accijns op het
gedistilleerd op f 22,107.6/7 en
bedroeg het gebruik per hoofd 9,43
L. a 50 pCt. in 1893 waren deze
cijfers respectievelijk f 26,551,03o
en f 7.82 L.
Een merkwaardige conclusie
meenen wij uit genoemde cijfers te
mogen trekken, nl. deze: Ofschoon
hel aantal vergunningen met ruim
een derde
met circa 11000, nam
gebruik slechts met 1 4
hoofd d. i. met een zesde
verrni; derde, ijl.
r i.Ti"ver-
1,. per
deel af.
meestal
dan voldoende
De zaak zou geheel and4. s w len
indien dat maximum nog rkë»
lijk werd verlaagd en voo il, indien
de clandestine verkoop vm: jenever
in de bierhuizen kon woru|tj u .el
Het aantal bierhuize, is in de
laatste jaren schrikbare oe no»
men, vooral in het Zuiden j|cs iands ,-
toch is het bieryerbruik! niet veel
gestegen. Immers in ]8'.M was de
opbrengst van den aeci'vs op bet
bier f l,055,513.95i/2 ot r.O per
hoofd der bevolking er:
f 1,319,733,86 of 0,25 pe*
Intusschen verminden)/
brengst van den accijns o>
f 0,38 oj>f 0,33 per hoohf.
Uit het bovenstaande blijkt o. i.
duidelijk, dat de bierhuizen weinig
bijdragen tot meerder gebruik van
bier. maar wel tot meerder gebruik
van jenever.
En dit feit is zeker zeer betreurens
waardig. De drankwet beperkt on-
meedoogend het aantal vergunningen
de drankweer werkt niet niet genoeg
te prijzen ijver, om het misbruik van
sterken drank in de eerste pjaats,
maar ook dat van alle alcoholische
dranken tegen te gaan, maar de
clandestiene verkoop vermindert
voor een groot deel de goede resul»
taten, door drankweer en drankwei
verkregen en nog te verkrijgen.
903
p«
De gemeentelijke politie, soms be*
staande uit een of twee veldwachters
kan en wil ook vaak geen proces»
verbaal opmaken tegen al die weis»
overtredingen.
Een enkelen keer wordt een inval
gedaan door de Rijkspolitie; er
worden dan eenige flesschen drank
in beslag genomen en er volgt eene
kleine boete.
Of dat alles veel helpt, schijnt aar.
gegronden twijfel onderhevig. Pessi»
misten verkondigen dan ook, dat de
clandestiene verkoop niet te weren is
uit bierhuizen en logement-vergun
ningen.
Ze willen daarom een eenvoudig
en radicaal middel toepassen, het
middel van den heer Hellinckx: laat
de herbergiers tappen wat hun ge»
vraagd wordt; laat den menschen
vrijheid van bedrijf, maar laat ze
flink betalen.
Een vergunningsrecht van 25 trs.
's jaars, zooals de Belgische afge
vaardigde voorstelt, zou voor ons
'and in ieder geval vee1 te laag
zijn.
Nu toch is het mini
nwg&récbt reeds 123" terwijl de
bierhuizen geen rechten betalen.
Men ziet het: 't middel is een»
voudig; maar zal het afdoende zijn
zal men vragen.
Herhaaldelijk is gebleken, dat het
tegenwoordige maximum-stelsel de
volle sympaihie van weinigen heeft
We zouden echter- de; richting,
door den Belgischen afgevaardigde,
gewezen, niet willen volgen.
Nu er echter van vele zijden studi.
wordt gemaakt van het drank vraag»
stuk, nu de drankweer zich eiken
dag krachtiger organiseert, nu wij
een drankweer inspectie hebben, die
bekend is met den feitelijken toestand
in het geheele land en de Regeering
van adv ies kan dienen, nu een com»
missie van drie hooggeplaatste heeren
verleden zomer door de Regeering
naar Zweden en Noorwegen werd
gezonden om de wetgeving en den
toestand in die landen met zoo gering
alcoholgebruik te bestudeeren en de
Regeeiing daarover in te lichten,
uu mogen wij hopen en vertrouwen,
dat eerlang de har.d aan den ploeg
zal woiden geslagen, om ons een
nieuwe drankwet te bezorgen, eene
wet, die rekening houdt met redelijke
en billijke eischen, maar die tevens
voorde matigheid het terrein in bezit
neemt, dat door de drankweer met
zooveel moeite is veroverd en tevens
aan de drankbestrijders de gelegen*
heid biedt, om ons volk meer en meer
te ontrukken aan de klauwen van
een vijand, die de beste krachten
rooft van ons Nederlandsche volk.
Tijd.
Ja vriend, dat is prachtig, zei
ik tot Peer Dekkers, die mij een
kijkje gunde in zijn schoonen stal.
t Maar fluisterde hij
op zijn g raat lag een vaas van zelf
voldaanheid, dat daar in 't geheel
niet misplaatst was.
De stal met zijne helderwit ge
kalkte muren zag er reiner uit dan
ik menige huiskamer in boeren»
woningen ben binnengegaan en zoo
waar, er lag een plafond in, waarop
geen vlekje was te bespeuren.
De boer van Vrede»Oord vestigde
mijn aandacht op dë gewaarmerkte
attesten van den veearts die met foto
van het beest boven elke koe hingen
en een zekeren waarborg boden,
dat de dieren geen ziekte onder de
leden hadden.
Rein onderhouden vensters sierden
de wanden en lieten het noodige
voor Venray 50 c.
tranco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 65 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 5 0.
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
By gelegenheid der jaarlijksche feesten
in de maand Maart, toegewijd aan den
grooten en machtigen Beschermheilige der
H. Kerk, aan den Patroon van een geluk
kigen levensstaat, der christelijke huisge
zinnen en van een goeden dood, zal op
alle Zon- en Feestdagen, nl. op I, 8. 15
19, 22, 25 en 29 Maart, des
namiddags om 3 uur plechtig Lof met preek
gehouden worden.
Donderdag 19 Maart, Feest van St.
Jozef. 10 uur Hoogmis met preek.
Woensdag 25 Maart (O. L V. Bood
schap) nam. 3 uur komt de II. Familie van
Vierlingsbeek.
Zondag 10 Mei zal de Congregatie van
O. L. Vr. uit Venray ter bedevaart komen
ert de Hoogmis met preek om 9 uur bij
wonen. 's Nam. 3 uur plechtig Lof met
preek voor de Congreganisten van Blitters-
wyk.
Maandag 8 Juni 2e Pinksterdag, om 3
uur plechtig Lof met preek, komt de H-
Familie van Overloon.
Zondag 14 Juni zal de H. Familie van
Venray ter bedevaart komen en om half
10 do Hoogmis en preek bijwonen.
's Nam. om 3 uur plechtig Lof met
preek voor de processie van Sambeek.
N. B. Z. H. Paus Leo XIII heeft aan
alle pelgrims naar St. Jozef te
Smakt een vollen aflaat verleend,
op een dag naar verkiezing ééns
in 't jaar op de gewone".oei -
waarden, mits men in de nieuwe
Kapel kome bidden tot Zijne
intentie.
7.
Umilta week terug, zich verbergend, ze
begreep alles nog maar half.
Vrouw Rosa stiet met den voet de deur
toe, Allo terug, wat hebben jelui boven
te maken riep ze ruw tegen haar gasten
en toen nog ruwer tot Umilta, hoe komt
dat in jouw bed
Die parel zei Umilta verlegen, hoe
weet ik dat
Maar ik weet 't wel, zei Netla be
slist en ze schudde de paarlen voor haar
heen en weer. Je hebt ze gestolen, dat heb
je En ik verlang gerechtigheid vrouw
Rosa. Het is 'n schande voor uw eerlijk
huis
Je zult gerechtigheid hebben, wees
maar niet bang, antwoordde vrouw Rosa,
en geloof maar gerust dat ik voor de eer
van mijn huis kan zorgen, zonder dat een
nest als jij mij den weg wijst. Ik denk dat
'i een vergissing is, die op zal klaren. Be-
fcf'jp jÜ 1 Umilta Hoe komen de paarlen
n jouw bed Heb jij ze gestolen
Eindelijk begreep Umilta. ze zag ineens
vuurrood.
Ik riep ze en lachte luid. Ik die
paarlen stelen Zijn jullie gek geworden
De paarlen lagen in jouw bed, je
hebt er op geslapen.
Het is dus niet juist tn b .vmrn, dal
het jeneververbruik vermindert, naar
mate het aantal afneemt En het is
aan grooten twijfel onderl, vig of het
jeneververbruik merkbaa/ zal dalen,
indien het wettelijk maximum
aantal vergunningen d. i. j uim. 16000
zal zijn bereikt Dit mav rrum im»
mors is zoo genomen, d iemand,
die jenever wil koope;.,\
daartoe nog meer
gelegenheid \indt.
in
Ik riep Umilta weer en ineens
scheen ze van schrik ineen te krimpen.
Maar ze richtte zich op en stond daar als
een steenen beeld, de bloote armen over
de -borst, gekruist, staarde ze in het
flikkerende lamplicht.
O. die dievegge die leugenaarster,
die slechte meid riep Netta.
Donna Rosa, u moet de politie laten
halen ik wil hef, want er ontbreken
nog twee paarlen mijn vader zal de
politie roepen
Doe zooals je wilt. zei de vrouw des
huizes koud on te trotsch om haar te
smeeken. haar huis voor die schande te
bewaren.
Umilta wees openhartig, je ziet, het
snoer is in je bed gevonden. Zeg eens wat.
Ben je onschuldig Ik kan 't niet gelooven
dat je gestolen zoudt hebben en toch
Umilta hoorde haar aan met koude ver
achting, schitterende oogen en bevende
lippen. Duidelijk was haar de zaak nog
niet en daarom gaf ze de paarlen die op
den grond lagen een schop en zei trotsch
Geloof van mij, wat jullie wilt.
En haar groote oogen schenen als twee
zwaarden Netta's bor9t te doorboren.
Ik weet niet wat ik er van denkon
moet, jammerde vrouw Rosa, die voor het
eerst vau haar leven, haar zelfstandigheid
kwijt was. En ik mag eeo gast in myn
huis geen genoegdoening weigeren. Umilta
kleed je aan en jij Netta roep je vader en
mijn man boven.
Er heerschte eene verbazende opwinding
onder de gasten eti in de uren. die nu
kwamen voordat het morgen werd, praai te
ieder er over en vond het een onverklaar
baar geval.
Umilta zei maar steeds in trotsche ver
achting en met een ijskoud gezicht
Geloof watjullie wilt.
Netta verlangde op beslisten toon dat
er gerechtigheid zou worden gedaan en
h'aar vader, die weinig zelfstandigheid
bezat, praatte zyn dochter naar den mond
en ging toen de dag aanbrak naar Lastra
om de politie: te halen.
Vrouw Rosa zat op den drempel van
haar huisdeur en schreide. Een man van
't gerecht was nog nooit over haar drempel
gekomen. Dat haar eigen dienstbode, een
jong meisje, dat vijf jaar bij haar in huis
was geweest, onder zoo'n schande gebukt
van haar zou gaan, vond ze vreeselijk.
En 2e was woedend op Netta.
Ze had de zaak niet aan de groote
klok hoeven te hangen en overal rond te
vertellen, zeide ze tegen haar dochters.
We hadden die geschiedenis best onder
elkaar kunnen afhandelen Ze is een wreed
slecht meisje. Ze heeft immers haar paar
len weer, en voor de twee, die nog ont
breken. had ik haar nieuwe gekocht. Maar
•ze is wreed en slecht.
Intusschen werd Umilta gevoerd door
twee politieagenten met kletterende sabe's
langs stille wijngaarden en hagen van
olijven naar de hoofdplaats van de provin
cie. Op al hun vragen antwoordde zo
slechts
Er ztjr. gemeenten, waar een ben
kende' van den herbergier in alle
bierhuizen jenever kan koopen.
Ik heb de paarlen niet aangeraakt, ze
mogen zeggen wat ze willen.
En de b1 ambten noteeiden in hun
boekje, dat de gevangene een trotsch,
eigenzinnig schepsel was. Ze was te eigen
zinnig om de waarheid 'o bekennen. Dat
ze de paarlen gesoleri hal, was imraeis
duidelijk.
In Lastia. 'n kleine stad in de provincie
Florence, werd Umilta dadelijk in verhoor
genomen.
Lastra heeft een alleraardigst politie
bureau. een klein witgepleisterd huis,
door wyndruifranken omgeven, Het lijkt
meer op een houtvesterswoning en de
bewoners ervan zagen er ook lang niet zoo
isegrimmig uit als men wel denken zou.
Maar toch kon geen martelaar de inquisitie
vreeselyker vinden dan Umilta dien zon-
nigen kerker op dien vroolyken herfst
morgen. Wat wilde men van haar
Zij begreep er niets van. Ze had in die
goedkoope leesboeken vreeselijke dingen
over gevangenissen gelezen en dacht dat
de toestanden nog steeds zoo waren. Haar
gezicht was doodsbleek, maar niemand
kon aan haar den angst zen, waaraan zij
ten prooi was, want haar lippen waren
vast opeengeklemd en beefden niet.
Het was negen uur en alle smeden,
stroovlechters en allerlei handelaren, die
i 't kleine plaatsje bewoonden, kwamen
1 naar buiten, om de nieuwe gevangene te
zien.
Verduiveld, wat is die mooi, riep de
een, zoo'n slechte meid schreeuwde een
ander.
Umilta richtte hare liooge gestalte neg
houger en zog met bitteren boogaardigen
spot neer ip de om haar heen zich ver
dringende menigte, die liet zelfs de politie
(toady k maakte haar le beschermen.
De steile straal met de biuin» deur
daarboven scheen voor haar oogen heen en
weer te zweven, toch vond re kracht ver
der te gaan, zonder te wankelen.
Ze brachten haar de sto. p op en in 'n
kamer, vol pratende, nieuwsgierige boeren
die daar waren om de processen, die binnen,
aanhangig waren te volgen. In de zaal
daarop volgend, zat de rechter in zijn
zwarte toga en baret.
De anders zoo vriendelijke gerechts
dienaar zag er nu op zijn arabtsstoel ach
ter den hoogen lessenaar gezeten, gewich
tig en ernstig uit.
En achter het traliehek stond een
nieuwsgierige en naar wat verstrooiing
verlangende menigte.
Umilta zag er, tusschen de twee politie
dienaren, nog trotscher uit, dan op den
dag, dat ze Virginio van zich stiet. Het
ernstige goede gezicht van den rechter
toonde medelijden en belangstelling, maar
dat zag Umilta niet. Ze zag een zee van
zonnelicht en een zwarte vlek daarin, die
naar haar gezegd werd, de rechter was.
Het verhoor nam een aanvang. En toen
naar haar ouders gevraagd werd en iemand
voor haar antwoordde -onbekend", schrok
ze en kwam er een kleur op baar wangen.
Wordt vervolgd.