m
UitgeverW. A. Van den Mutickhof, Venraj.
Landbouwonderwijs
Zaterdag1 15 Februari 1908.
39© te Jaargang.
No. 8.
in het leger.
Feuilleton.
UMILTA.
Tuin- en Landbouw.
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Venrat
franco per post
voor het buitenhuid bij vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
der Advertentiën:
Prijs
van 1 4 regels
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3rnaal geplaatst worden 2maal berekend
20 c.
5 c.
Algemeen is de klacht, niet
alleen ten onzent maar ook in
andere landen, dat de militaite
dienstplicht zooveel boerenjongens
van het 1 boeren werk en het land
leven afkeerig maakt. .Jongens,
die te voren met lust en liefde in
het vaderlijk bedrijf werkzaam
waren, zoeken na het volbrengen
van den militairen dienst vaak in
de groote steden of industrieplaat
sen werk. Zij hebben in hun
diensttijd met de genoegens van het
stadsleven kennis gemaakt zonder
van de schaduwzijden veel op te
merken. Later worden die hun
meestal wel duidelijk, maar dan is
het soms te laat, vooral wanneer
zij zich door een huwelijk met een
stadsmeisje den terugweg naar het
platteland hebben afgesneden.
Daarbij is de bejeging, die de
boerenjongens vaak van stadsche
kameraden vinden, ook niet ge
schikt om hun zelfbewustzijn als
buitenman te verhoogen. Men
weet hoe het gaat al in den
recrutentijd moet een jongen van
buiten dikwijls liefelijkheden nooren
als boerenlummel, kaffer enz. De
jongens uit de stad achten zich
ver boven hem verheven 011 steken
den gek met zijn onbeholpenheid.
Het gevolg is soms dat de boeren
jongen zich schuw en verbitterd
van zijn kameraads terugtrekt
maar toch meestal dat hij zich
schaamt, maar van een boerendorp
te komen, en er zich op toelegt,
zooveel mogelijk op de anderen te
lijken en hup liefheboerijen en
ideeën over te nemen. In dat
geval zal hij ook na volbrachten
diensttijd niet bij voorkeur naar
4.
't Was raidden in den zomer. Er
heeischte in Italië een ellendige gewoonte,
nl. om den heelen langen zomer het
jongo vee in de stallen te laten. Maan
denlang, als 't snikheet is in den nauwen
donkeren stal. staat het vee daar en
geeft zijn leed te kennen in klagend
geloei en geblaat. Umilta zocht dat leed
te verzachten, door van het beste en
jongste groen daar buiten voor de
dieren te snijden.
Virginio zag haar na, zooals ze daar
voortging in 't zachte licht van den
morgen. Hij was, hoe vurig ook. toch
niet indringerig van aard en daar zij
blijkbaar zijn gezelschap niet wilde, liet
hy haar alleen naar het veld gaan, zich
zeiven afvragende of de rijzende zon ooit
iets schooners beschenen had, dan dit
mooie schepseltje.
Het warme, zachte licht vulde het
gansche dal, maar de heuvelen waren nog
donker. Umilta ging uit 't licht in het
donker en hij verloor haar uit 't oog.
Het vee loeide en blaatte haar ua. En uit
de hoogte hoorde bij haar stem roepen:
„Ik kom dadelijk weer, wees maar stil,
arme dieren
Zij heeft een edel hart, dacht Virgino,
zijn dorp terugkeeren, maar liefst
het iri de stad zoeken, waar hij
zich zoo goed heeft leeren amu
seeren.
Vooral in Duitschland, waar
twee en drie jaar achter elkaar
gediend wordt, keeren zeer velen,
na hun diensttijd afgemaakt te
hebben, niet meer naar het platte
land terug, tot groote schade van
den landbouw, die zich aldus van
zijn beste krachten berooid ziet.
Daarom is men in Beieren er in
den laatsten tijd op bedacht
geweest, het euvel te verhelpen,
door te trachten den jongelui, ook
in het leger, belangstelling voor het
boerenbedrijf in te boezemen. Men
iaat hen in hun vrijen tijd deelnemen
aan een landbouwcursus, waardoor
zij de lielhe'oberij voor het werk,
waarin zij van jongsaf zijn opge
groeid, onderhouden en veel
nuttigs leeren, waarmee zij graag na
afloop van den dienst op': het land
hun voordeel zullen doen.
Zoo wordt een dubbel doel
bereiktde soldaten zelf worden
niet vervreemd van het landbouw
bedrijf, waarin zij groot zijn gewor
den en waarin hun ouders hun
bestaan vinden aij hebbed leer»
zame bezigheid en raken dus niet
zoo licht op verkeerde paden. En
van den anderen kant wordt de
landbouw gebaat door den jaarlijk-
schen toevoer van flink onderlegde
werkkrachten.
Daar de ondervinding in Beieren
tot dusver zulke uitstekende resul
taten heelt opgeleverd, wordt thans
ook In Pruisen van verschillende
zijden voorgeslagen, h'öt met de
landbouwcursussen in het leger te
probeeren.
In de regimenten, die voor het
grootste deel uit jongelui van het
maar wie, behalve de dieren, woont
daaiin
Vier, vijfmaal kwam z< van de heuvelen
naar beneden en schudde haar mand fnsch
voer in de ruiven en ging weer naar boven
nieuw hulon. En steeds door" zat Virginio
'n cigarette rookende voor de staldeur en
nam hij even de muts af als ze hem voor
bijging.
Intusschen was de heele familie opge
staan en Signora Rosa reeds druk bezig
een groote kan koffie te zetten, een drank
die alleen bij feestelijke gelegenheden ge
dronken werd.
De zon was nu boven den horizon en het
tooveracbtig roode morgenlicht week van
den hemel. I)e proza van den dag volgde
op 't sprookje van den morgen. En het
leven op den hof van Signora was prozaiscfi
genoeg, den heelen dag moest daar bard
gewerkt worden. De vrouwen werken
harder dan de mannen, 's Middags eten ze
een stuk hard, zwart brood en als 't avond
wordt, verzamelt de heele familie zich om
de soep.
Zoo is hun leven, een moeitevol hard
leven, waarin de tijd tot rusten uitgemeten
wordt. Maar wanneer 't dan ook feest is
dan is er groote vroolijkheid, er wordt
gelachen en op de guitaar gespeeld, het
jonge volkje danst en vrijt en de ouderen
praten een verstandig woordje met eikaar.
Hoog boven hun hoofd is de heerlijK blauwe
Italiaansche hemel en de lucht is zwaar
van bloemengeur. Zoo is het, ondanks ont
betingen toch een goed leven.
platteland bestaan, wil unngedu»
rende den winter t wee 11'i in de
week landbouwonderwijs doen ge
ven, terwijl voor het overige deel der
troepen van tijd tot tijd n n voor
dracht over landbouw moe gehou»
den worden, waarin vooral op de
beteekenis van den landbouw voor
staat en maatschappij, alsmede op de
voordeden van het buitenleven moet
gewezen worden.
Het eigenlijke onderwijs doet zoo
algemeen mogelijk gehouiMn wor
den, zoodat de ondersche de takken
aan boerenbedrijf alle beurt
krijgen. Het moet door lattdbouw-
onderwijzers gegeven woidon, .en
aan kleine, bevattelijke boe en over
landbouwonderwijs is geen ebrek
anders kunnen de landbou\ kamers
wel zorgen, dat er zulke ie- ooeken
gemaakt worden.
In den zomer kan het ia l'öouw»
onderwijs ook op het veld, n.'s- ihien
wel in aansluiting met de v udyefe-
ningen gegeven worden, n afloop
der wapenoefeningen zoud' 1 door
officieren, die in den I eibouw
belang stellen, en laar* is in
Duitschland geen gebrek voor
drachten kunnen gehouden /orden
tbi verklaring der o-j- -1-n
takken van boerenbedrijf, die ia een
bepaalde streek beoefend worden.
Door een dergelijk onderricht
zou zeker bij de boerenzoons de
lust en liefde voor het vaderlijk
bedrijf levendig worden gehouden
ja, het zou misschien dezen of genen
fabrieksarbeider uitlok keu, zich na
zijn militairen diensttijd aan den
landbouw te wijden.
De hoofdzaak is en blijft in»
tusschen, door die landbouwcur»
sussen te verhinderen, dat jaarlijks
zooveel boerenzoons na volbrachten
diensttijd niet meer naar het
platteland terugkeeren.
Eu Virginio Donaldi hield het voor het
heerlijkste leven hier op aard.
De Toscaner is met hart en ziel gehecht
aan zijn land Hij trekt de wereld in en
wordt een dapper, geduldig soldaat, maar
hoe lang hij ook dient, zijn hart hangt aan
hot kleine dorpje in 't gebergte of in de
vlakte Waar hij geboren is.
En als hij tot groote eer en roem komt,
toch gaat hij altijd weer naar zijn land
terug. Hij is tegelijk de trots eu de ver
twijfeling van zijn officieren. Zoodra het
hem veroorloofd wordt, hangt hy 't geweer
aan den kapstok en keert naar den ouden
houten ploeg, naar zijn land. Het oude
leven is hem liever, dan waar elders ook
roem en eer.
Zulk een was ook Virginio Donaldi. Zijn
officieren en meerderen hadden alle moeite
gedaan hem te bewegen in dienst te blijven
Toen hij zijn driejarigen dienstplicht achter
den rug had. had bij op hun aanraden bij»
geteekend, en veel onderscheidingen waren
hem daarna te beurt gevallen.
Maar hij was 't soldatenleven moe. hij
verlangde naar zijn dennenbosschen en
was vastbesloten, na verloop der nog
dienstplichtige jaren naar huis te gaan en
van zijn recht als eerstgeborene gebruik
makend, heer te worden op den hot.
Op zijn eigen land te wonen, onder zijn
eigen dak te zijn, leek hem.schooner dan
alle goud op den wapenrok des konings.
Hij was in de oogen der buren en
familie een held, een gedecoreerd soldaat.
Toch ging hij al dien eersten morgen mee
Misschien zal van militaire zijde
tegengeworpen worden, dat de
dienst eronder lijden zal. Maar
daartegen wordt al aangevoerd,
dat er Duiten de diensturen, die
natuurlijk niet beperkt mogen
worden, nog voldoer.de tijd over
blijft voor twee uren landbouw»
onderwijs in de week.
Er is toch wel tijd voor zangon»
derwijs, voordrachten over vreemde
lauden en volken, dan kunnen er
ook wel twee uren voor landbouw»
onderwijs tusschenges choven wor»
den. En in den zomer zal den
meesten soldaten, bij wie de liefde
voor de natuur nog niet heelemaal
verstikt is, een bevattelijk en
onderhoudend onderwijs in de
buitenlucht werkelijk een aangename
ontspanning zijn van de vermoeiende
veldoefeningen.
De waarde der militaire oefenin»
gen wordt er niet door verminderd;
want een soldaat, die den veldbouw
kent, zal gemakkelijker den weg
vindenen daar zei fslandiger optre
den.
De manschappen stellen ook meer
belang in de omgeving van de
garnizoensplaats en in de streek, die
zij b'j marscben dnort.i;<'kkep.
Daardoor zou meteen een einde
komen aan de stompzinnigheid, die
sommige manschappen bij marschen
en oefeningen toonen en die de
officieren soms tot wanhoop brengt.
De landbouwcursussen in het
Beiersche leger voldoen, zooals wij
reeds aanstipten, uitstekend. Ei
wordt ijverig door soldaten eu
officieren aan deelgenomen, en zelfs
vele officieren wonen het landbouw»
onderwijs bij.
Het laat zich aanzien dat Pruisen
weldra het voorbeeld van Duitschland
zal volgen. Wij gelooven dat men
ook hier te lande met het denkbeeld
zijn voordeel zou kunnen doen.
naar het veld. en weikte als alle anderen,
hoewel niemand het van hem verlangde.
Tot belooniDg was hij nu steeds in
Umilta's nabijheid en het edele, mooie ge
zicht van het meisje deed hem het hen
omringende landschap neg schooner zien.
Het was Juni en maaitijd. Als goud
waren de gele nalmen en het weer was
heerlijk.
De groene takken van den ahorn, door
wijndruifranken ^omgeven, boden den
maaiers die op het veld werkten hun koele
schaduw, En steeds door hoorde men het
ruiscben van beekjes, als muziek die hen
begeleidde.
Virginfo had nooit van Rutli gelezen of
gehoord, anders zou hij aan haar gedacht
hebben bij het zien van Umilta, die daar
stond tusschen het gele koren, de sikkel in
de hand en rondom haar volle, roode
klaprozen. Ze deed haar werk zonder ook
maar een oogenblik te letten op den kra-
nigen soldaat naast baar, die haar zoo
graag het werk uit de banden zou genomen
hebben.
Flink en vlug hanteerde zij de sikkel en
droomde verder haar droom van den gouden
wagen, die eenmaal stellig komen zou om
haar te halen.
Netta Sari, die zooals buurkinderen wel
meer oij zulke gelegenheden doen, was
gekomeu om te helpen, keek telkens naar
Umilta en haatte haar, vooral toen ze zag
hoe dicht de soldaat bij haar ging zitten,
toen ze allen te rusten lagen onder den
schaduw van een grooten ahornboom.
Grasmest.
Dat ook de weide eu het hooiland
moeten bemest worden, wie twijfelt
er tegenwoordig nog aan 't Is maar
de vraag hoe, waarmede 'l
Toch is die vraag niet moeilijk te
beantwoorden. Er is geen enkele
reden, waarom liet bouwland wel,
en het grasland niet zou moeten
hebben een volledige bemesting. Ook
de weide moet dus, behalve Kalk
(die gij waarschijnlijk reeds gegeven
hebt) tot bemesting hebben Stikstof,
phosphorzuur en kali. Zonder de
stikstof ontstaan er te veel klavers,
zonder het ^phosphorzuur en de kali
verdwijnen ze.
Een uitstekende bemesting voor de
weide en het hooiland (zoowel in het
voorjaar, als na de eerste snede) is
daarom Ohlendorfl's speciale gras»
mest, die opzettelijk voor weidebe»
mesting vervaardigd is op de basis
van Peru Guano.
Vooral de gra»sen hebben
voedingstoffen noodig, die hun
gedurende de gansche groeiperiode
ten dienste staan. Dat vinden zij in
de organische Peru Guano, dus ook
in genoemde grasmest.
Wanneer men in Februari of
Maart ongeveer 500 a 800 KG. van
deze grasmest per Hectare uitstrooit,
bespaart men zich een massa werk
en is men er zeker van, dat de
stikstof én het phosphorzuur én de
kali gelijkmatig verspreid zijn. Het
gras zal overvloedige en in betere
kwaliteit groeien, Zure grassen,
mossen enz. verdwijnen en de
weide betaalt honderdvoudig het
haar'gegevene terug.
Maar ook daar gaf Umilta niet meer
om hem dan om de kleine veldmuis, die
voor sikkel en hark haastig vluchtte; in
tegendeel ze nam al zijn beleefdheden heel
kalm op, wat Netta nog meer buiten haar
zelve bracht.
En ze is toch maar 'u vondelinge,
dacht Netta bitter, terwijl Umilta, de
handen geschoven onder heur dik gouden
naar, keek naar het vlugge heen en weer
schieten der kleine groene hagedisjes.
Maar in haar hart genoot toch Umilta.
Want meer dan van vrouw Rosa's driftige
uitvallen had ze te lijden, de trotscbe
vondelinge, van de fijnscherpe en spotten
de manier van spreken der zusters van
Virginio en huune vriendinnen.
't Was een voldoening voor haar, dat
hun meest geliefde broer haar bewonder
de en ze genoot toen zo zag, hoe allen
vergeefsche pogingen aanwendden, om
hem dichter by Netta te brengen. Zn
lachte inwendig toen zo merkte dat hij
haar volgde en Netta Sari uit den weg
ging.
Maar daarom kon er toch voor
Virginio zelven geen enkel lachje over
schieten. Ze had genoeg aan haar
zegepraal. Wie haar dien triumf deed
genieten, was haar 't zelfde.
Toen 't avond werd en 't er op de
boerderij weer vrooiijk toeging, toen er
gedanst en gezongen werd, ging zij naar
haar kamertje en deed de deur op slot.
Wordt vervolgd.
