Weekblad voor
iöRSr en omstnksn.
UitgeverW. A.
den
Uunckbof, Venraj.
Het Retraitenhuis.
Zaterdag 1 Februari 190R
Oste Jaargang*.
No. 6.
Feuilleton.
UMILTA.
Hollanders in Amerika.
het get».,*. I 7 ',""ee
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Vknray 50 c.
franco per post 05 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers q c>
i'r,
der Ad verten tiën
20
van 1 4 rogels
elko ro»ol meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advorten'iön, 3maal geplaatst worden 2maal berekond.
5 c.
Wanneer men met den trein het
station Venlo is binnengekomen, en
men wil van daaruit in zoo kort
mogelijken tijd op den Kaldenker-
kerweg zijn, dan behoeft men bij den
uitgang van 't station slechts even
de tramlijn Venlo—TegelenSteijl
le overschrijden, het poortje door te
gaan en men bevindt zich midden op
den weg, die met zijne flinke nieuwe
gebouwen aan Venlo het karakter
eener beduidende provinciestad geeft
en die ongetwijfeld bet schoonste deel
dezer bedrijvige Limburgsche stad
vormt.
Hier gekomen slaat men even
rechts af, en weldra zal men a^n zijne
linkerzijde op een afstand van enkele
jpinuten zien verrijzen een trotsch en
Statig nieuw gebouw, dat, öp eene
hoogte gelegen, over geheel de omge
ving domineer^,
Wept gil n^g niet, wat voor een
gebouw dat is, dan zal het kleinste
kind u weten te zeggen, dat «Jaar het
pieuw petraitenhuis ligt, en de Ven?
Jonaar, die evenals ieder ander lokaal
patriot, de eer zijner vaderstad
gaarne hoog houdt, zal u zeggen
«Daar ligt een monument, waarop
Venlo trotsch mag wezen".
En inderdaad, ook op ons heeft
het retraitenhuis, dat wij dezer dagen
dank zij de goede aorgety v«jn
gtyve|' vjin fief'terrein, waarop het
huis is opgebouwd, den heer Jules
Thyw'issen te Venlo, bezoeken moch-
tpR. een werkelijk go^en, jnjruk
gemaakt,
Het statige, maar toch eenvoudige
gebouw, doet ons onmiddellijk den
ken aan het hoogst ernstige en edele
werk, dat straks door Eerw. Paters
Jezuïeten binnen zijne muren za
voltrokken woidpn, fervpjl d# omgë-
Jlfig van het huis eveneens volkomen
beantwoordt aan *t doel der gesloten
volksretraites.
Alles is er rustig, stil.
Men hoort er slechts de stern of
de werktuigen van eenige arbeiders,
die nog aan de verdere voltooiing
werken, terwijl in de bosschen
sTechts hier en daar vernomen wordt
't gepiep eener eenzame musch.
Geheel de streek die rijk door
moeder natuur gezegend is, draagt
het karakter van iets landelijks, iets
vreedzaams, van iets wat u dadelijk
tot overwegen stemt,
E11 zoo moet het immers voor een
retraitant zijn.
Doch treden wij 't gebouw binnen.
Met eenige verbazing zien de
werklieden den wel wat vrijpostigen
bezoeker aan, die, gewapend met
potlood en papier, reeds druk bezig
is, met zijno indrukken neer te
schrijven.
Belieft U den opzichter te spreken,
mijnheer K., zoo luidt de vraag van
een hunner, die ons klaarblijkelijk
herkend had,
Juist vriend, dien moeten wij
hebben,
Dan zal ik U even de keet wijzen
waar de opzichter zich bevindt.
En in de keet gekomen, ontmoet
ten wij een der opzichters, den heer
H. Geerards, bouwkundige te Venlo,
die onmiddellijk bereid was ons het
geheele gebouw rond te 'pjd^n.
2.
Ze verzon de mooiste verhalen, waarin
ju (|e prippes, de heldip was, eii wat '1
ongeluk was, ze gi"g denken, dat ^ij veel
hooger stond en beier was dan al die
anderen, dat zij voor wat beters geschapen
was. In één woord, ze werd trotsch en
ontevreden.
Nu zijn dit zulke mooie eigenschappen
wel niet, maar toch is .iet dikwyls het
begin geweest, waai uit iets werkelijks
goeds tot stand kwam.
Intusschen, in dat eenzame dorpje tus-
scben de bergen waren de menschen d.e
gen net zoo goed als de apdpr en dacht
er geen schepsel aan, zich boven zijn
raedemensch verheven te wanen. Niemand
dacht er aan 'n ander bestaan dan dat van
eerzame landbouwers, n bestaan waarin
niet gezaaid, geploegd en gedorscht werd,
kon men zich niet voorstellen.
Er kwam nog bij, dat Umilta veel te
mooi was om niet den naijver van andere
vrouwen op te wekken. Ja, ze was
werkeylk heel mooi en van buitengewone
gracie. Onschuldige lieden zejden wel »ze
gaat ons voorbij als 'n koningin
Ze hadden nog nooit een koningin ge
zien, maar hadden zich er een des te ver-
o—
Wij begaven ons 't eerste naar den
hoofdingang van he^ retraitenhuis.
Het hyis binnengetreden, komt
men onmiddellijk in eene ruime
veranda, die de respectabele lengte
heeft van ruim 40 M. bij 7 meter
breedte.
Yêrvolgt men door de vqrand^
links zijnen weg, dan ko.ipt men in
de kapel.
Deze kapel met haar vriendelijk
torentje, is kruisvormig gebouwd.
Zij heeft eene oppervlakte val rui in
120 vierkante meter en zal -voi r
60 a 70 personen kunnen be a ten.
In de muren zijn biechtstoelen inge
bracht, terwijl boven plaats 1 voor
't hoofdaltaar en twee zijaltaro
Van daaruit begaven wij on naai
de hal en kwamen wij in de ij, iard-
en recreatie-zaal, die respect: elijtv
eene oppervlakte van pl. m. óf' 1 60
vierkante meter beslaan.
Daarnaast vindt men den refter
12,30 metei lang en 8,24 in ter
breed.
Na deze lokalen, waarin uien
overal no& druk aan 't werk. was,
bezichtigd te hebben, gingen wj naai
de eerste en tweede verdieping oven
Op elke verdieping bevinden zie 1 een
twintigtal retraitanten kamertjes ter-
«ijl aan de linkerzijde van 't ge .<>uw
zich nog een twintigtal retraita ten-
kamertjes bevinden, zoodat er p'aats
is voor een OOtal retraitanten.
Geheel de inrichting is zoo uoel-
matig mogelijk.
Weder beneden gekomen, heg-ven
ij ons naar het patershuis, aa., de
rechterzijde van het retraiter huis
gelegen en daarmede een g< eel
vormende.
De hoofdingang van dit-n*.*-
In den onderbouw bevinden zich
de kelders, benevens een aparie diepe
keider voor de centra'e verwarming
eti twee keukens.
liet geheele retraitenhuis zal door
160 gaslampen worden verlicht, hei
heeft eene oppervlakte van circa
1100 vierkante meter 73 bij 15
terwijl 't terrein, waarop '1 gebouwc
staat, ongeveer 3 H. A groot is.
Voor het gebouw zal een terras
worden aangebracht.
Naar men ons mededeelde, denkt
men omstreeks Paschen met den
Douw van 't Venlosche retraitenhuis
geheel klaar te zijn, en zal dus de
plechtige opening van het gebouw
tegen dien tijd plaats grijpen.
A. K.
vestig ingeji
Er zijn op het oogenblik meer dan
100.000 gegoede Hollanders in de
Vereenigde Staten; en met de hier
uit Hollandsche ouders geborenen,
zijn er genoeg om een staat te vormen
even bevolkt als Montana, zoo lezen
wij in nNeerlandia", het orgaan van
het Alg. Nederl. Verbond, in eer;
artikel van den Amerikaan Herbert
bevindt zich aan de achtera; 1in| "7-' -*
Bij, den hoofdingang heeft men
of Umilta blooisvoets liep lussclien het
koren, of in Zondagsche kleeren stond
onder den bloeienden laur ierboom op het
dorpsplein altijd was zij -koninklijk" in
den volsten zin van het woord.
Daarbij kwam nog dat ze een zeer
goeden smaak had, om den ^nijrak van
haar persoolyke v^rschyuiug te verhaogeo.
Jfoo.it' zag men haar kakelbont gekleed en
nooit erg opgepoetst. Een roode anjelier
op de borst, deed het blanke van haar
huid nog sterker uitkomen.
Toch waren er niet veel die in haar
gunst stouden. Menige jonge boer bad,
verblind door zooveel schoonheid, haar
hart en hand aangeboden, maar was met
zooveel minachting.ontvangen, dat hij snel
afdroop en bij andere meisjes, die naar hem
luisteren wilden, zijn kansen bp^roeyen
ging-
Alsof ik ooit een van hen tot man
zou nomen zeide Umilva vorachtelyk,
dreef de geiten verder door 't dennen
bosch en droomde vage, zonderlinge
droonien, waarin zij steeds een gouden
kroon droeg en de menschen voor haar op
de knieën lagen.
Wanneer ze toch maar eens wist, wie
haar ouders waren, van wie ze afstamde.
Daar moest ze telkens en telkens, weer
aan deuken. $ij de y.roolijke dagen, by
de feesten ter gelegenheid van het dorschen
van 't wijn lezen of bij den oogst, wan
neer de andere meisjes lachten en vroolijk
waren, met groote oogen zaten te luisteren
eerst twee spreekkamers, een por-
tierska,mer, en vervolgens een recre
atiezaal,
Daarna komt men in eene hal die
verder toegang vei leem voor bureau
en rei ter.
Van Hieruit komt men nog in eene
andere recreatiezaal en in de veranda
terwijl de bovenbouw voor kamers
dor Eerwaarde paters er. broeders is
ingericht.
Het patershuis beslaat eene op
pervlakte van ruim 250 vierkante
meter.
hevener voorstel van gemaakt. Inderdaad naar 't vertellen van 'n oud sprookje of
lustig mee instemden in i lied dat 'n
vrooiijke jonge man zong. zich op de
guitaar begeleidend, dan zat Vd.U'A aüeeu
en droomde droomde van haar gouden
kioon en neergeknielde volk.
Als x,a zulke buien had, werkte ze
slecht, Dan ging ze liefst alleen op haar
dakkamertje zitten, stiet 't venster open
en deed baar werk bij 't lient van de
maan. Nu en dan zag ze op en staarde
lang drooraerig naar het dal, waa<- 't
donker en sul werd en naar de bergen
die in sachten zilverglans daar lagen.
Wanneer dan een vrooiijke melodie op.
de guitaar van beneden opklom, dan werd
ze heelemaal ontevreden met baar lot. Zoo
leed ze aan d,e ergste koorts, die de wereld
kent.
'l'oen ze eens ap 'n avond weer zoo op 't
kamertje zat. (<e had boonen om te breken
meegenomen) was 't midden in den zomer,
en over eenige uren zou de diligence af
rijden, die voer naar een ver verwijderde
stad. toen hoorde ze plotseling een luiden
blijden uitroep beneden en toen lactite en
riep ieder dooreen en de stern van Signog<|
Rosa boorde ze boven alles uit
Mijn jongen o, mijn beate jongen
Vir^ipip. is ejiidelyk gekomen dacht
Umilta en brak rustig verder haar boonen.
Zo was zelfs zoo weinig nieuwsgierig, dat
ze niet uit haar venster naar beneden op
het voorplein keek. Virginio was eenvoudig
de zoon des huizes, dat zei niets.
Eu zoo werkte ze rustig door en pja al
't vrooiijke leven daar beneden bekommer-
L; is een groep der Hollandsche
steden in Z. W. Michigan, in Mus
kegon, Grand Haven, Vriesland,
Holland, Zeeland en Allegan is
een nijvere bevolking vjfci meer dan
150.000 en in de dichtbij gelegen
plaatsen Graad Rapids en Kalama
zoo. ia de groote Hollandsche
bevolking.
In lowa zijn ze verzameld m
Orange City ;-in Wisconsin hebben
ze de plaats De Pere en verscheidene
kleinere steden en in den ver
westelijken Staat van Washington
zijn ze meer dan 7 laiUioen dollars
rijk aan grondbezit in Spokane.
de zich öiet. To--n ze klaar was. schoof
za de schaal met schillen weg. zet'e het
bakje mat boonen op den grond en keek
naar de maan, die groot en glanzend van
tusschen donkere wolken baar heat wierp
op de toppen der dennen.
Beneden in 't dal luidden de klokken,
morgen was 't feestdag. En in de boscbjes
zongen nachtegalen.
Umilta zat daar en drewvrwie. Hoelang ze
zoo zat Van ondbï Kiep plots een heldere
stem. T Wa* Donna Rosa, die riep
- Umiha! Umilta! komt toch, zitje
daar weer
Umilta nam den bak met boonen en ging
zwijgend de trap af. De deur van de
keuken was direct aan den voet van de
trap; ze ging binnen en zag tot baar ver-
baling id de keuken, die door twee olie
lampjes flauw verlicht was, alle buren
druk praten en zich den halsrekkend, bij
een. Eu midden in de keunen stond do
oorzaak van al die kerrie, een flink gebouw
de jonge mzvu, van zoowat 27 jaar, Hij
had eon denker mooi gezicht, dat half
yorEargen was onder de lange groene
veeren van zijn schako en hij droeg da
uniform der Bergartillerie.
Umilta riep Donna Ros» glimmende
van vreugde eo trots, kom eens hier, kom
dan toch, wees blij. Kijk, mjjn zoon Vir
ginio is thujs gekomen en als korporaal,
begrijp je bel, als korporaal
Umilta zag onverschillig vanonder haar
lange zijden wimpers, naar hem op en
zeide kaïn:
Deze Holllandsche
bloeien nu zeer.
Omsteeks 6.0 jaar geleden werden
zij gesticht door mannen en vrouwen.
Aan het hoofd van iedere groep was
een geestelijke, en hun eerste werk
was een stuk grond te kiezen, waar
op een kerkje kon worden gebouwd.
Zij sloten zich nauw bij elkaar aan,
zooals godsdien-st-imigranten steeds
hebben gedaan en bootsten het
vaderland zooveel mogelijk na.
Zij zijn met Holland steeds op
goeden voet geweest, maar nooit
«as de vriendschap hartelijker dan
nu.
Met de HollandAmeri ka-lijn
kwamen 't vorige jt^ar meer dan 500
Hollandsche zakenmanne^ diamant
handelaren en anderen, over en
haalden de handelsbanden nauwer
aan.
De vriendschap voorde Hollanders
uit zich op verschillende «ijzen. Zij
jetalen de hoogste prijzen voorde
werken hunner kunstenaars.
Hollandsche kunst, in al haar
vertakkingen, wordt in de huizen en
uiusea zeer op prijs gesteld.
In alle deelet» der Vereenigde
Stalen worden Hollanders gevonden,
hun natie bekent, ^aai,. a
Het valt te betreuren, dat geen
Amerikaan nog een volledige juiste
beschrijving in 'i licht heeft gegeven
van wat (le Hollanders voor de
Amerikaansche beschaving in vroe»
gere dagen gedaan hebben.
Eén schrijver, Washington Irving
heeft de geschiedenis onjuist en
belachelijk geschreven en niemand
van gelijken invloed is er opgestaan
om dit te verbeteren.
Maar het feit blijlt beslaan, dat
onze schuld aan de Hollanders der
17a eeuw zeer groot is.
Juist ten tijde toen Amerika
gekoloniseeid werd, was Holland op
-Goeden dag". lei-wijl Virginia
heel diep. «n bevallig boog en zyn schako
zoo diep afnam, dat de veeren den grond
veegden.
-Wat, voor oen verkleedde p'inseshebl
ge nu in buis genomen vroeg by later
aan zijn moeder.
Umilta boorde het, en teislu.ks keek
za hem aan die soldaat scheen begrip
van dia dingen te hebben.
Virginio Dooaldi was een mooie, slanke
en toch krachtige jonge man, moedig en
verstandig.
Hij diende al zeven jaar en was in bijna
elke garnizoensplaats van Italië geweest
en bad menigen bloedigen strijd gestreden
tegen roovere.
En hij kende ook Rome.
Nu had hij zijn familie al in vier jaar
met gezien en was eindelijk plotseling
met een maand verlof thuis gekomen. En
natuurlijk, by was nu de held van den
dag en moeders glorie.
Een Bersaglieri hier boven in de met
dennen beplante heuvelen, een man, die
in Rome, de heilige stad, was geweest
misschien wel een der heiligen zeiven
gezien bad, een man, die over zee naar
Sicilië en Sardinië was gevaren en hon
derdmaal in levensgevaar had verkeerd
zoon man had Mosciano nog nooit
geziea.
Wordt vervolgd.
PEEL
EN
MAAS
"in."' 3 „i
«««uw» -
