Weekblad voor VEISAY
UitgeverW. A.
Munckhof, Venray.
Het Arbeidscontract.
Landverhuizing.
Een vreeselijk gevecht.
Zaterdag* 24 Augustus 10O7.
:38ste Jaargang.
No. 34.
Mengelwerk.
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Vbnray 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlyko nummers 6
c.
Prijs der Advertentiën:
van 1 4 regels
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
20 c.
5 c.
1.
r-
Nu in de Eerste Kamer 't A
beidscontract voor goed zijn beslag
heeft gekregen, zullen enkele naile-
ré beschouwingen den lezer zeker
aangenaam zijfl.
Wij zullen deze in eenige num
uiers samenrapen uit de Gr. Ct.
waarin wij een duidelijk overzicht
vinden in zeer beknopten vorm.
De arbeidsovereenkomst te regelen
dat is het doel van dit wetsont
werp.
De arbeidsovereenkomst dat is de
verbintenis, waarbij de arbeider
zich vei bindt om in dienst vaneen
ander (den werkgever,) gedurende
zekeren tijd tegen een bepaald loon
arbeid te verrichten.
Tegen loon want zonder loons^
vergoeding bestaat geen arbeidscon
ti act, en zijn de bepalingen van di
ontw erp niet toepasselijk.
Zooals men uit de omschrijving
duidelijk zal begrijpen, zijn ook de
gewone dienstboden, die in huis
wonen, onder deze wet begrepen
i De heer De Savomin Lohraan
heeft in de Tweede Kamer nog ge»
poogci, bij wijze van proef en
omdat de verhouding tot het gezin
waar zij inwonen iets buitengewoons
ja deze huisdienstboden
uitgezonderd te krijgen. Maar zijn
amendement werd met 46 tegen 1.'
Stemmen verworpen.
Alle arbeiders, van allerlei soor
vallen nu dus onder 't arbeidscon
tract
En die verbintenis tusschen
werkgevers en arbeiders zal zoowel
schriftelijk als mondeling kunnen
worden aangegaan. Is zij bij ge
schrifte opgemaakt, dan zijn de
kosten der akto en onkosten ten
laste van don werkgever.
Wij willen nu eerst eens nagaan,
welke verplichtingen de werkgever
door deze wet weer krijgt.
Natuurlijk moet hij den arbeider
op den bepaaldeu tijd zijn loon uit-
keeren. Dit loon mag voor arbeiders
die niet inwonend zijn bij den
werkgever, niet anders worden
Vastgesteld dan in: I geld, II voedsel
dat genuttigd wordt ter plaatse,
waar het wordt verstrekt, en ver
lichting- of verwarmingsartikelen,
die gebruikt worden ter plaatse,
waar ze worden gegeven, III klee»
ding, in dienst te dragen, IV een
bepaalde hoeveelheid der voort
brengselen van het bedrijf, waarin
het loon wordt verdiend, of van de
grond-en hulpstoffen in dat bedrijf
gebruikt, doch alleen voor
zoover deze behooron tot de eerste
levensbehoeften of in het bedrijf
worden gebruikt, terwijl alle al
coholhoudenden drank streng wordt
uitgesloten, V 't gebruik van een
stuk grond of een woning, of'tge»
bruik van werktuigen en 't onder
houd ervan, VI bepaalde werkzaam
heden, door of vanwege den
werkgever voor den arbeider te
verrichten, en VII onderricht.
Iels anders dan wat in deze 7
puntjes is opgesteld, mag geen
onderdeel van het loon uitmaken.
Zoo ja, dan is dit onwettig.
In de Tweede Kamer waren er
leden, die wezen op 't kellnersvak.
Daar werd o. a. de aandacht geves
tigd op kellners, die alleen in de
fooien hun belooning vinden, en geen
betaling krijgen, ook geen loon
genieten in den vorm van voedsel.
We weten niet, of er veel zijn, die
dit laatste geheel missen zijn zeer,
dan vallen ze niet onder 't arbeids
contract, dat staat vast.
Het is hier de plaats, tevens wat
Ie zeggen van de gedwongen win»
keinering.
Deze is door den wetgever uit
drukkelijk ongeoorloofd verklaard.
I)e ai beidsovereankomst mag niet
bepalen, dat het loon op de een of
andere vooraf bepaalde wijze moet
worden besteed, dan alleen in deze
twee geva'len
le. bij deelneming van een ar
beider in een ziektefonds, dat dan
nog voldoen moet aan nader vast
te stellen eischen, 2e. hij eene ver
bintenis van minderjarige arbeiders,
w aarbij een deel van 't loon wordt
vastgezet in de Rijkspostspaarbank
of in een opzettelijk gesticht spaar
fonds.
Pp de vaststelling en uitbetaling
van loon kunnen nog o,m. van in
vloed zijn de boeten, die door den
werkgever den arbeider kunnen
worden opgelegd.
Zeer belangrijk zijn de bepalingen
hierover, en de Kamer heeft er lang
en breed over gepraat. We willen in
algemeene trekken even de regeling
schetsen, die is aangenomen.
Boete mag slechts worden opge
legd bij overtreding van bepaald
aangeduide voorschriften van een
reglement, terwijl het bedrag van
elke boete in dat reglement moet
zijn voorgeschreven,
Voorts zal, als bij do overeen
komst reeds boete is bedongen, die
overeenkomst schriftelijk moeten
zijn aangegaan. De boete mag nooit,
noch middelijk, noch onmiddellijk in
den zak van den werkgever terecht
komen, noch in den zak van hem
die de bevoegdheid heeft de boete op
te leggen.
In de overeenkomst of het regie»
ment moet dus de bestemming der
loetgelden nauwkeurig worden aan
gegeven.
Ook is er in de wet over het be
drag van de boete een zeer scherpe
oepaling opgenomen Binnen een
week mag geen hooger bedrag aan
gezamenlijke boeten worden opge»
egd, dan 't loon van den arbeider
voor een dag bedraagt.
Deze laatste regeling in zake de
boeten geldt echter alleen voor de
aroeiders, wier in geld vastgesteld
oon meer dan f 4 per dag bedraagt.
Als gevolg van do ellenlange dis
cussie in de Tweede Kamer over deze
boete bepalingen gevoerd, is ook be»
>aald, dat b.v. 't geven van schade
vergoedingen enz. onder de bepa»
ingen betreffende boeten zullen be
grepen zijn.
Deze nieuw ingevoegde zinsnede is
niet duidelijk j De moeste commen
tatoren van de nieuwe we:, meenen,
dat de werkgever voortaan bij het
opnemen van bepalingen in reglement
of overeenkomst omtrent vergoeding
van schade (b.v. hei broken van
ruiten) de voorschriften omtrent de
boeten zal moeten in acht nemen.
In een tweede artikel zuilen we
verschillende bijzondere regelingen
bespreken en wat er nog meer van
den werkgever wordt gevorderd,
door deze wet, om dan in een laatste
artikel de verplichtingen van den
arbeider te behandelen en enkele
losse zaken, die nog afzonderlijke op«
merking verdienen.
Do wet op de landverhuizing in de
Vereen. Staten van Noord Amerika,
die met 1 Juli jl. in werking is ge
treden, is buitengewoon streng niet
alleen, maar geeft aan agf eten van
stoomvaartmaatschappijen wat
te doen.
In de eerste plaats moet door elk
persoon, man, vrouw, kind, tot
zelfs zuigeling, die in New York
aankomt, 4 dollar -hoofdbelasting"
(head (ax) worden betaald.
Deze belasting moet betaald worden
tegelijkertijd met het koopen van de
reiskaarten.
Ten tweede: Aan elk reisbiljet
van uit Amerika naar het buitenland
moet een biliet gehecht worden, hel
doet er niet toe of de passagier eerste
tweede of derde klas reist, van den
volgenden inhoud
Volle naam, ouderdom, geslacht,
vak of bezigheid, waar geboren, ras
laatste woonplaats in de Ver. Staten
waar de laatste vaste woonplaats is
geweest, in wat land men zich in het
vervolg voor vast denkt te vestigen.
De datum wanneer hij of zij de
laatste maal in de Ver. Staten is aan
gekomen.
Dan of hij reeds Amerikaansch
burger is. Dit laatste moet door den
reiziger bewezen worden voor den
agent, 'van wien hij de reiskaart
koopt.
Men ziet dus dat er heel wat aan
verbonden is als men een reisje over
den Oceaan wil maken.
Het bureau voor landverhuizing
te Washington heeft aan der gouver
neurs der verschillende staten eenige
vragen gericht. Het doel is om de
.andverhuizers doelmatiger te plaat»
sen dan tot dusverre gedaan werd.
De voornaamste vragen, welke
den gouverneurs zijn gesteld, zijn
deze
Waar is de vraag voor werklieden
het meest dringend
Welk soort van arbeid is benoo»
igd.
Zijn er nederzetters op het land
..oodig
Aan welke nationaliteiten of rassen
geeft men de voorkeur
Biedt uw staat of territory voor-
deelen aan nederzetters op het lar.c
aan
Alle emigratie records in de
geschiedenis des lands werden ge
broken door het totaal van het
dienstjaar 1907, op 30 Juni ge
eindigd. Het totaal emigranten in
Amerika geland gedurende het jaar
was 1,285,439 tegen 1,100,735
geland in het dienstjaar van 1906.
De vermeerdering gedurende net
vorige jaar was omstreeks 8 percent
over het grootste aantal emigranten
tot dusver in een enkel jaar immer in
Amerika aangekomen. Van het
totaal aangekomenen gedurende de
laatste 6 maanden waren 132,185
Russen
Geen etiköfë ro%Cïlf"had (t* nehoot^'L
rost, en al was mijn eigen lot slecht ge
noeg. het werd inderdaad ondragelijk
gemaakt door de wanhopige kreten en
lamentaties van mijn armen trouwen
gezel. Op den derden dag bereikten wij
een aanzienlijk dorp. waar we werden
binnengeleid op een open plaats, door
eenige bananen omheind, waar twee of
drie ellendige hutten aan den kant stonden
Het was het marktplein. Wy worden in
een hut gestooten en aan csn der pal
vastgeknoopt. Na die vermoeiende mar-
schen, geleek mij den grond in deze lage
hut een zacht veeren bed. waarop ik eens
zou kunnen slapen maar er was geen
kans om maar eén halve minuut in te
dommelen, want zoowel by nacht als bij
dag, was er een oorverdoovend geschreeuw
en lawaai in myn onraiddelijke nabijheid.
Het scheen mij toe, dat de inboorlingen
iets aan het bouwen waren, wat ik van
uit mijn hut niet kon zien. Eindelijk op
den derden dag werd ik des morgens
uitgeleid en zag ik een groote afsluiting,
waar in het midden een platvorm was
aangebracht, genoegzaam boven alles
uitstekend, om toeschouwers in staat te
stellen, te zien, wat er voorviel.
Ik zeff mocht op een oude mierenhoop
plaats nemen.
Een groote troep negers was reeds
aanwezig en toen een muziekkorps met
hun lawaai begon, kreeg ik een liauw
idee van wat men met mij beginnen zou.
Een oogenblik daarna kwam een zwaard
drager en daarna volgde de chef zelf.
Ondanks mijn ellendigen toestand barstte
ik in een luid gelach uit. zoo fantastisch
had de man zich toegetakeld.
Hij had een ouden hoogen zijden hoed
op, en de jas van een lakei over een
vuurrood hemd aangetrokken.
Daarbij droeg hij een afgedragen ge
streept linnen broek, waarvan de pijpen
hem voor de helft te kort waren.
Hij nam het zwaard van den drager,
klom op de tribune, zette zich neer op
een laag stoeltje en riep met een grijn-
zenden lach Witte man jacht maken
op gorilla, gorilla zien, witte man dooden
gorilla.
Ik kreeg plotseling een onbestemd
angstgevoel als bij een naderend onbe
kond gevaar.
Dadelijk verscheen aan het eene einde
een groote troep negers, die in hun
midden iets voortsleepten, dat mij met
schrik vervulde.
Men duwde het in de omheining, die
zich terstond weer sloot en nu zag ik,
dat het een buitengewoon groote gorilla
was j een akelig ondier, brommend en
grijnzend en slaande met vreeselijke
klauwen.
Hij stond daar hygend en zyn vooruit
tekende borst, besmeurd met vlokken
schuim, toen andermaal de omheining zich
opende en myn armen trouwen Blue
Ruiu naar binnen werd geduwd.
De kerel riep nog, toen hy mij zag
Wat ik gezeg, master, wij gedood
Toen kroop hy over den grond van angst.
De gorilla zag er vreeselijk bloeddorstig
uithij was waarschijnlijk gesard en
hongerig.
Langzaam keerde hij zich naar Blue
Ruin.
De chef schaterlachte en ik werd zoo
woedend, dat ik mijn polsen bijna brak.
m ze van de boeien te bevryden, en naar
de geweren te kunnen grijpen, die men
tegen een der hutten had neergezet.
De paar patronen, die ik in myn vest
zak had zitten, zouden hun dienst gedaan
hebben
In het volgend oogenblik liet de
gorilla een schril geluid hooren als van
een jankendenliond, was meteen enkelen
sprong by Blue Ruin, omarmde hem met
zijn vreeselijke klauwen en scheurde hem
letterlijk in stukken. Ik keerde myn
hoofd af van dat gruwzame tooneel, doch
men vatte mij bij de schouders en voor
het leven den urmeo Blue Ruin nog ver
laten had, werd ik in de arena geduwd
en bevond ik mij tegenover het akelige
monster.
Men had myn handen losgemaakt en
de hoofdmau riep grijnzend Witte
man jacht maken op gorilla, gorilla niet
dooden hem hij gorilla I
Ik moest alle krachten inspannen, om
myn kalmte te bewaren, toen de aap.
met zyn klauwen in de lucht slaande zich
andermaal oprichtte.
Toen zag ik eerst met welk een groot
monsterachtig ondier ik den stryd om Ijet
leven moest beginnen.
Akelig brullend met wijd opengesperden
muil. sprong de gorilla op mij toe. maar
ik ontweek zijn van scherpe nagels voor
ziene klauwen en wachtte met mijn vuis
ten gereed, een tweeden aanval af. Vijf
minuten had ik tijd om mijn krachten te
herstellen toen wierp het ondier zich
met vernieuwde woede op mij en ik bok
te mijn vuisten op zijn borst, met zooveel
kracht, dat het eenige passen achteruit
week.
Ik zelf gleed uit in het bloed van mijn
aimen Blue Ruin en ik waande my ver
loren. De gorilla echter brulde uiet meer.
maar huilde van woede of pijn en ik zag
een geelvocht uit zijn akeligen muil vloeien
Hetzelfde oogenblik werd ik aan de
linkerzijde onder de ribben een gezwel
gezwaai', als hij iemand die een miltziek
te heelt, en een reddende gedachte vloog
me door het hoofd.
Mijn hart vei stijfde bijna van onbe-
schrijfelijken afschuw toen het walgely'k
ondier zich voor de derde maal tot de.n
aanval gereed maakte.
Ik kneep mijn van bloed kleverige han
den vast te zaïnen en voor het afschuwe
lijke monster op mij toesprong, stootten
mijn beide vuisten met volle kracht op ket
uitwas onder de ribben. De gorilla wan
kelde terug, sloeg met de klauwen in de
lucht, een golf bloed sprong uit zijn
geopenden muil en met een akeligen kreet
viel hij dood aan mijn voeten.
De consternatie door zijn onverwachten
dood veroorzaakt, was zoo verschrikkelijk
dat de negers begonnen te vluchten. Ik
verloor geen oogenblik, was met één
enkelen sprong op de tribune bij den
chef, greep hem by de keel met eene
hand. en met de andere zijn eigen
zwaard opheffend, kliefde ik hem met
een slag den schedel tot aan de kin. Dan
rende ik naar mijn geweren en schoot
op den negertroep. die dol van angst een
uitweg zocht, om in het houtgewas te
ontkomen.
Zoozeer had de vrees hen aangegrepen,
PEEL
EN
1... .-U
MAAS