den limckhof, Venray.
GRATIS.
Boerethypotkeektaita
vy m*
Zaterdag 15 Juni 19QT.
28ste Jaargang.
No. 24-.
Feuilleton.
Uit cF portefeuille var
een Detective.
mi
uw
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Vrnray
franco por post
voor liet buitenland bjj vooruitbetaling
afzonderlijko nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
['rijs der Advertentiën
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 0 c.
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
K-PH
die zich voor 1 Juli
op „Peel en Maas" abonneeren
ontvangen de nog voor dien
datum verschijnende nummers
Het bestuur van den
landschen Boerenbond, den *24 Mei
1907 te Utrecht vergaderd, heelt
niet belangstelling kennis genomen
van de plannen, welke or. ze l en-
trale Boerenleenbanken hebben ont
worpen omtrent het oprichten van
hypotheekbanken.
Naar aanleiding van hetgeen
daarover is geschreven en uitgege
ven hebben rij geweend zich niet te
mo'.en ontslaan van den plicht, om
in deze zoo belangrijke zaak aan
de boeren «Ier belangen hun zijn
toevertrouwd, hun oordeel kenbaar
te kunnen maken.
Allereerst hebben ztj zich de
vraag gesteld of het wenscheltjk ts
dat door onze Centrale Banken
hypotheekbanken worden opgericht.
Die wenselijkheid, meenen zij,
hanct af van de noodzakelijkheid,
want elkeen begrijpt, dat het niet
raadzaam is aan het bestuur van
onze centraio en locale banken, die
nu reeds met veel werk en toezicht
heiast zijn, het beheer van zulk een
nieuw omvangrijk werk en eene
zoo groote financieele verantwoor
delijkheid op tc dragen wanneer
geen dringende noodzakelijkheid
aanwezig is.
De ontwerpers zelfs he.dien dit
begrepen, want op de eerste bladzij
den hunner Toelichting trachten zij
aan te toonen dat do Centrale Ban
ken gedwongen zijn, tot (lien ge-
wiehtigen stap over te gaan zij
doen zien, dat het bedrag der be
schikbare inleggeklen weldra niet
meer zal toereikend zijn om aan alle
aanvragen om voorschotten le vol
doen, zoodat men gedwongen is naar
een middel te zoeken, om vooral in
tijden van crisissen voldoende los
kapitaal beschikbaar te heoben 'L
geen gemakkelijk gevonden zou
worden in eer.o hypotheek
bank.
Wij geven gaarne toe dat eeno
hypotheekbank een uitstekend middel
is om niet alleen geld te verdienen,
maar ook om in de creuietbehoeften
to voorzien, maar wij vragen ons af
of het noodig is zooveel spaargelden
in hypotheken vast te leggen en ol
onze centrale en locale banken niet
zullen deelen in het verlies van ver
trouwen dat de hypotheekbanken in
'en laatsten tijd geleden hebben.
Inderdaad .als een derde der voor»
schotten in hypotheken wordt gege»
ven, als zelfs bij niet leden een vijfde
van alle spaarge'den in hypotheken is
vastgelegd, dan begrijpen wij besl,
dat eene Centrale Bank, op dezen
weg voortgaande, eenmaal moet vast
jeraken en dat «voor do toekomst
onaangenaamheden te vreezen zijn.
Maar dan komt hét ons meer ge»
wenscht voor op den ingeslagen weg
terug te keeren, en die overbodige
lypotheken te weigeren.
De ontwerpers zeggen immers zelf
dat meri «veilig aan alle aanvragen
om voorschotten zal kunnen voldoen,
indien do boerenleenbank zooveel
mogelijk de voorschotten, die onder
hypotheek verleend worden of kun
non worden, niet meer zou toestaan
En dan rijst de vraag of het moge-
ijk en wenschelijk is de hypotheken
te beperken en voorschotten te geven
zooveel mogelijk -onder peisoonlij»
ken borgtocht, liet eerste doei der
leenbanken."
Op deze vraag meenen wij te
moeten antwoorden, dat dit niet
alleen mogelijk en wenschelijk. maar
ook noodzakelijk is.
In 't algemeen worden de mlangen
van den boer niet godien l. -vanneor
men hem geld verleent op hypotheek,
vooral niet wanneer het gegeven
wordt om hem eigenaar te maken of
te houden van hoeve of land.
Een hypolheekboer is mê-$lal on
gelukkiger dan een pachtboer, om»
dat hij zwaardere lasten tefjdragen
heeft en omdat hij bij dal hg van
opbrengst en grondwaarde pnanci»
eel te gronde gaat, terwijl een
pachtboer bij mindere opbrengst
van zijn bedrijf bij het eindigen dei-
huur het gepachte kan laterUiggen
bovendien ook niet zelden -^minder
heeft te betalen. Onze banken
kunnen nooit hypotheken geven
tegen zoo lage renten, als waarmede
dikwijls een grondeigenaar tevreden
is, want van den gronde ,er.cIom
wordt minder rente gevor rel dan
van los kapitaal, en*4-"-%>-n»
dom meer aantrekkelijk is.
In het belang dus van den
boerenstand zijn onze banken ver»
dicht de hypotheken te beperken.
Waarbij nog komt (lat het doel on»
zer leenbanken is, verbetering var,
het landbouwbedrijf en dat v olgens
art. 47 van de statuten der locale
lanken, de werkzaamheden der ver«
eeniging zich moeten beperken tot
iet aanwerven van het noodige be
drijfskapitaal door middel van in- en
uitleenen, niet om winsten te maken,
maar om den stoffelijken en zede»
lijken toestand der leien te verbete
ren.
Om die reden is a'le geldhandel
waaraan eenig gevaar verhinden is
volstrekt verboden en moeten de
i.
L)e uitgeslapen schelm, die den bijnaam
kreeg van Old Hurriance, was in zekeren
zin een der mei kwaardigsto typen van
misdadigers, welke deze eeuw heeft voort
gebracht.
Zijn levensgeschiedenis gelijkt een dier
boeiende romans, welke opzienbarende
novellisten zoo gaarne schrijven, en dient
om het zoo vaak gehoorde spreekwoord
nog meer te doen uitnomen, dat waarheid
soms zonderlinger is d »n verdichting.
De ware naam van -Old Hnrnance
was Daniël Duncan; hij was een lid van
oen familie, die iets te beteekonen had.
Zijn grootvader had gediend bij de
Oost Indische Compagnie en was ver
scheidene jaren in Indie geweest. Zijn
vader had ook in dienst der Compagnie
gestaaD. werd beambte aan boord van
een Oostindievaardcr en voer lange jaren
tusschen Londen en Calcutta.
Op jeugdigen leeftijd werd Daniël, he.
onderwerp dezer schets, door zijn vader
uit Indiè genomen en als klern op een
kantoor van de Compagnie geplaatst te
Calcutta.
Tnar V.ecf l ij F> jnar. in welk-n tijd
hy een buitengewonen ann'eg liet blijken
voor den handel. Ware hij minder ruste
loos geweest en minder geneigd om rond
te zwalken, dan zou hij ongetwijfeld tol
een hoogo positie en onderscheiding go
klommen zijn.
Hij had echter altijd een lievige begeerte
in zich gevoeld, om do wereld rond te
reizen, ofschoon de vador en de overige
familieleden er zich legen verzc'ten.
Doch toen hij den leeftijd van 20 jaar
had bereikt, deed hij zijne onafhankelijk
lieid kermen, legde zijne betrok king neor
en kreeg een aanstelling als supercargo
aanboord van eon bark, die naar Batavia
voer.
Hy legde zich met ijver toe op de
zeevaartkunde, bestudeerde de stuurmans
kunst en na deze eerste reis scheepte hij
zich in als eenvoudig matroos aan boord
van oen Hollandsclien Oostindieraarder en
zwierf gedurende 10 jaar om de wereld.
De bijzonderheden van zijn loopbaan
in die jaren zijn nooit met zekerheid
bewezen," doch het is vrijwel bekend dat
hij een zonderling avontuurlijk leven
leidde en meegevochten heeft in eenige
schermutselingen, waarin de Hollanders
in dat tijdperk zoo vaak gewikkeld
waren.
Zijne kennis van handelszaken en zijn
bedrevenheid met de pen schenen hem
goed to stade gekomen en de eerste mis
daad welke men zich van hem herinnert,
beging Hij op dertigjarigen leeftijd, zij
doet ons zien, wat de man aandurfde.
Dl dien tijd h»d hij het tot stuurman
bestuurders toezien, dat de voor
schotten alleen aan oppassende
landbouwers en tot werkelijke
verbetering van hun bedrijf gegeven
en besteed worden."
Wordt geen gold gegeven daïi
voor zoover noodig is tot werkelijke
verbetering van het boerenbedrijf,
wordt afgezien van het streven om de
boeren eigenaars te maken met ge»
leend kapitaal, dat zwaren interest
vordert, moeilijk of bijna nooit kan
worden teruggegeven, wordt bij niet
leden geen geld bilegd dan wat op»
zegbaar is, dan zal van zelf veel geld
vrij komen, voldoende om ook in
tijden van nood in alle behoeften te
voorzien.
Mocht dit nog niet toereikend zijn
dat men dan ecnigzins hoogere rente
geve voor de inleggelden, welke
minder spoedig opeischbaar zijn.
Daardoor zal tevens de spaarzaam»
heid worden bevorderd.
Dit lijkt ons veel beter, dan
pandbrieven uit te geven, die niet
opzegbaar zijn en die in dure tijden
slechts met nadeel kunnen verkocht
worden of tegen hooge renten kunnen
wo'-den beleend.
Zijn deze bneven m hancteir van
onze boeren, dan dragen zij den last
en het gevaar ervan zijn ze in han
den van vreemden, dan dragen wij
den last en de zware verantwoorde»
ijk heid van het geld dat ervoor
gegeven is, terwijl wij toch moeite
genoeg hebben om ons eigen geld
ooed te beheeren.
Wij weten toch wel dat het niet
gemakkelijk is aar, de ledigliggende
capitalen een veilige en winstgeven»
de plaats te bezorgen, vooral wan»
neer zij niet in hypotheken belegd
worden, maar dit zal gaandeweg
verbeteren, omdat volgens de
Toelichting de aanvragen om voor»
schotten steeds vermeerderen in
verhouding lot de inleggelden.
gebracht op een schip en voer daarmee
naar Hong Kong.
Daar werd de kapitein plotseling ge
vaarlijk ziek en het tijdelijk opperbeye
werd toe vertrouw J aan Duncan, dio zijn
slag sloeg, eenige facturen v.rvalscht
der koopwaren, waarmede het schip be
vracht was en op dio wijze een groote
som golds opstreek.
Zoodra hij het geld in zijn bezit had
maakte hij zich uit do voeten, en zooals
later bleek, nam Dij overtocht op oen jonk
die naar Yokohama in Japan vertrok,
waar hij eenige maanden bleef.
Niettegenstaande men alles in het werk
stolde om hem to pakken te krijgen en er
oen grooto belooning op zijn gevangen
neming was gesteld, werd hij niet ge
grepen.
Kort daarop kocht hij een afgedankten
schoener, die in de Amerikaansche vaart
was geweest, doch door een orkaan in de
Japanschc zee was binnengevallen, schip
breuk had geleden, maar toch nog Yoko
hama wist te bereiken, waar hij aan een
Japanschen koopman voor oud hout werd
verkocht, die het schip wilde sloopen.
Duncan deed hem een bod hetwelk werd
aangenomen.
Zijn geoefende blik had gezien, dat de
schoener nog zeer goed zeewaardig was,
hij liet hem terdege nazien, kalefateren,
optuigen, nam een groote hoeveelheid
wapens en ammunitie aan boord, wierf een
bijeengeraapt zoodje leegloopers en schob
bejakken aan, en zeilde uit om te rooven.
Na verloop van een goed jaar kwam hij
met zijn schip, dat hij de -Zeeslang had
gedoopt te voorschijn ia de golf van
Mexico, blijkbaar was zijn kiuis'ccht zeer
voordeelig geweest want hij en do bemin
ning waren rijk belide» met buit.
Ook bezat hij naar allen schijn zulk
een gezag over zijn volk en had hij het
zoo in zijn hand, dat er onder hen vol
maakte tucht heerschte.
Hij nam in Mexico nog eenige waag
halzerige gelukzoekers aan en na kale
fatering koos hij andermaal zeil voor een
onbekende bestemming.
Wij hoorden eenige maanden niets van
hem, toen hij weer verscheen in de haai
van Bengalen, waar hij een Oostindie
raarder aanviel en entorde, die op de
thuisreis was.
Na een goeden buit gemaakt te hebben,
verdween hij en nu is er in zijn go
sehiedenis een gaping van 4 of 5 jaar,
welke nimmer werd aangevuld.
Eindelijk kwam hij weer te voorschijn
in New York, waar hij op zekeren nacht
in een matrozenkot ruzio kreeg en iemand
half vermoordde, weshalve hij gearres-
resteerd werd en in de gevangenis kwam.
De overheid wist echter niet, met welk
soort man zij te doen had, anders had zij
hem waarschijnlijk opgesloten in een met
ijzer beslagen cel en ean driedubbele wacht
voor zijn deur geplaatst.
Hoe dan ook, hij wrong twee ijzeren
staven uit zijn venster, klom langs de goot
op het dak van een vleugel der gevangenis
en liet zich toen naar bonedon glijden, 30
voet diep, op een uitbouw kwam vervolgens
Dat in tijdon van slechte oogstjaren
het geld duur moet zijn, kunnen wij
niet toegeven.
Do waarde vau het geld hangt niet
meer af van den oogst, zeker niet van
den oogst van een klein land als het
onze.
Een duidelijk bewijs vinden wij
daarvan juist in den laatsten tijd,
waarin de oogst over de heele wereld
overvloedig het geld uiterst schaarsch
en duur was, terwijl in de land»
bouwmalaise van voorgaande jaren
van duur geld geen sprake geweest
is.
Een boeienhypolheek op te rich»
ten is daarom, naar ons inzien, niet
noodzakelijk, bijgevolg niet ge»
wenscht.
Integendeel naar onze overtuiging
dienden de hypotheken zooveel
mogelijk worden tegengegaan. Wil
men grond- of rentecradiet verschaf»
fen, wil men zich geheel en al vrij
waren tegen altijd mogelijke
crisissen, dat men dan zijn toevlucht
neme tot den Staat, die tegen zeer
lage renten creöiet geven kan en
voldoende waarborgen kan vinden in
onze fondsen.g m
Wil men den boer helpen eigenaar
te zijn met geleend kapitaal dan hoéft
hij noodig een onopzegbaar en een
zeer voordeelig credietiets wat een
hypotheekbank niet kan verstrekken
Wil men in deze richting werkzaam
zijn, dan moet toevlucht worden
gezocht bij den Staat, die alleen
voldoend voordeelig en onopeisöh«
iaar crediet kan verschaffen, zooals
in andere Kijken geschiedt.
In den laatsten tijd is genoegzaam
gebleken, dat onze Staat niet onge
negen is den landoouw te steunen en
de aanhangige wet op het afschaifen
der tienden bewijst, dat men wel
genegen is, wanneer noodig, gelden
voor te schieten en zoo schijnt het
in een tuin, wist over een muur te
klimmen voorzien van scherpe ptnte.i on
maakte zich uit de voeten.
Hy weid nimmer meer in New York
gezien.
Gedurende tal van opvolgende j.vten
ging hij voort met een woest en avon»
ruurlijk' bven le leiden. Men weef, dat
hij bijna elk deel van den wereldbol
bezocht heeft ea door menig spinnend
voorval heenrolde. Ten slotte keerde hij
naar zijn geooorteplaats Glascow terug.
Hij was alstoen een goede vijftiger,
doch leek veel ouder. Zijn gelaat was
ruw en verweerd en geleek een knoestig
stuk oud eikenhout.
Toch ondanks het harde leven, dat hy
had geleid, was hij taai ea ijzersterk vau
gestel en scheen, zoo te zeggen, in staat
aan alle vermoeienissen hat hoofd te
bieden. Men zou wellicht meenen, dat
hy gedurende zijn lange loopbaan van
zeeroover en rondzwerver, een aardig
sommetje had bespaard voor den ouden
dag.
Het is nochtans vrij zeker, dat hy
niets bezat om van te kunnen leven.
Een paar maanden na zijn terugkomst
op het tooneel zijner jeugd trouwde hij
met eene weduwe, die reeds driemaal
gehuwd was geweest, terwijl elk barer
mannen na zijn dood haar goed verzorgd
had achtergelaten.
Er bestaat reden te gelooven dat Duncan
haar in den waan had gebracht, veel
geld te bezitten,
Wordt vetxolgd.
1
PEEL
EN
MAAS
mfzij,
m
.n~