Let wel
GRATIS.
Huslsmaai alleen
ZATERDAG 15 DECEMBER 1906.
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG.
No. 50
Uitgever W. A. Van den Munckhof, Venray.
Feuilleton.
Een avontuur van een
franc-tireur.
Herstellings- en Vacantia-
Kolonies voor Kinderen.
en
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Venray 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Prijs der Advertentiën:
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 5 0<
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3raaal geplaatst worden 2maal berekend.
Zij, die zich voor 1 Jan.
op ..Peel en Maas" abonneeren,
ontvangen de nog voor dien
datum verschijnende nummers
Als de jongenheer 'n tijdje last
heeft ^ehad van gekriebel onder de
neus en de jongejuffrouw 'n paar
jaartjes met opgestoken haar heeft
geloopen zegt P. Botanicus in de
N. K. komen ze allebei voor een
gewichtige vraag te staan
Zou ik mijn levenskarretje door
een tweespan laten trekken Of
maar liever: Hcelemaal alleen
Trouwen üf niet
Eigenlijk is dat heelemaal geen
vraag. Want reeds vooraan in de H.
Schrift lezen wij, dat er menschen
moeten trouwen en de ondervinding
leert ons dagelyks, dat er ook men
schen trouwen willen.
Ofschoon sommigen er geweldig
tegon opzien. Maar dat maakt niet
uit.
Al lijden enkele menschen aan
watervrees, dit belet niet, dat er
altijd toch 'n heele massa water zullen
drinken.
Toch hoeven daarom alle men»
schen niet te trouwen, Jongens neen.
Daar heb je er eerst, die tot hooger
dingen geroepen worden.
Die vallen hier natuurlijk buiten
beschouwing. Waar God roept, heeft
de mensch te zwijgen.
Dan heb je er, die zichzelven op»
offeren voor ouders of naastbestaan»
den, en ook zulken zijn te prijzen.
Alleen maar moesten dusdanigen
hun kras besluit niet nemen met hun
hart, maar met hun hoofd en diens»
volgens eerst eens raad vragen aan
een vertrouwbaar kantoor. Want
ook edelmoedigheid kan iemand ver»
blinden.
Dan zijn er ongelukkige stumpers,
die wegens ziekl6 of anderzins niet
kunnen trouwen, en zulke luidjes zijn
lo beklagen.
Maar de
ander volkje.
Die willen of zullen niet trouwen
uit gemakzucht, uit ijdelhoid, weet
ik het al. En die wou ik eens een
paar prikjes geven.
«Wat zou ik me zulk een last op
mijn schouders nemen zegt Dorus.
als vrijgezel kan je veel beter van 't
leven genieten Zoo spreekt dat mijn
heertje en intusschen geniet hij.
Hoelang Totdat hij zijn eigen
narigheid- inziet.
En dat gebeurt spoedig genoeg.
Wacht maar een paar jaar, en hij
ziet naar zijn buurman. Ziet, hoe
gelukkig deze leeft aan den huise»
lijken haard met vrouw en kinderen.
Hoort hem met trots over zijne
kinderen spreken en zeggen
«Ik weet, waarom ik geleefd heb
En de lustige vrijgezel kan
vierde categorie is 'u jdie graag widen trouwen, maar nief comité's
met den eerste den beste.
»0, mon ciel, zegt Je'anetle, ik
met een landman, mais quelle idé
Zeg juffert, weetje wel: Een boer
in do band, is beter dan tien heeren
in do lucht
En wil u nog wat weten juffrouw
Ik zou mijn neus maar niet te boog
oplrekkf-n, want dames van uw 90ort
hebben alle kans »te blijven zitten.''
Vooral zoo die nuttigheid nog met
een beetje geleerdheid gepaard gaat.
Want om een geleerde vrouw te
huwen, moet men zonder hoogmoed
zijn en dat is zeldzaam; terwijl men
om een nuf tot vrouw te nemen,
alleen maar dwaas behoeft te wezen,
en dat is zeer gewoon.
kluis
terugkeeren
om te
De kleine is veel beter en zal wel
herstellen: zeide zij, 0, het is een wonder,
want wij weten alles.
Maar die u binnengelaten heeft, is ge
vangon genomen en zal vanavond worden
doodgeschoten.
Ik werd bleek, ik sidderde over al mijn
ieden. Ik had er in het geheel niet aan ge
dacht dat hij gevaar liep
Ik dacht en dacht, en streed met mij
zeiven, Maar wat zou een eerlijk Fransch-
man doen Er was maar een antwoord
Een uur later was ik aan het hoofdkwar
tier bij den kolonel.
Ik werd gevat en voor hem gebracht.,
neen, zyn naam wil ik niet noemen, laat
alles vergeten zijn
Een kleine man met valsche oogen. met
een wreeden glimlach. Ik zag dadelijk dat
naar zijn
zuchten.
«Dathadt gij ook kunnen hebben!
3ij nutteloos wezen, gij dorre boom,
op eenzame heide.
Nog erger staat het met de onge»
trouwden in lange rokken.
Daar zijn er, die, naar heur zeggen
geen man willen hebben, do«h inder«
daad geen man kunnen krijgen, zij
namelijk, die de vrouwelijke deug»
den afgelegd en in de plaats daarvan
de mannelijke ondeugden hebben
aangenomen.
Monsters barer sekse
Doch daar zijn ook anderen, die
de lasten vreezen van den hulselijken
staat en nogthans rijk aan liefJe
zijn. Zullen zij ook ooit gelukkig
worden
Zal de oude vrijster op haar ge»
mak zijn
Of vindt men kalmte en rust niet
juist bij dogehuwde matrone
»Het Huwelijk, zoo sprak een man
rijk aan ervaring, het huwelijk staat
onder de Sacramenten op de zevende
plaats, on dit niet zonder reden.
Het getal zeven duidt op een toe»
stand van rust, gelijk wij in de
Scheppingsdagen zien.
Zoo wordt ook beteekend, dat het
zevende Sacrament als een staat den
rust is voor twee door zuivere liefde
aaneengehechte zielen.
Dan heb je nog nuffen en nufjes,
Er is geen land in West-Europa
waar betrekkelijk zoo weinig kin
deren worden gezonden naar her
stellings- en vacantie-kolonies als
Nederland.
Deze kolonies, meer speciaal Ge-
zondheids-kolonies genoemd, omdat
over 't geheel alleen dg zwakke
kinderen verpleegd worden, komen
nog alleen in ons land sporadisch
voor, terwijl zij bij onze naburen
reeds jaren burgerrecht hebben ver
kregen.
Parijs bezit 81 vereenigingen
die zich met dezen tak van liefdadig-
leid bezig houden en die jaarlijks
pet. dor schoolbevolking, 4000
hinderen, naar buiten zenden.
De grootste en meest gezaghebben
de Fransche bladen, zoowel als do
locale pers, wijden voortdurend
hoofdartikelen aan deze uitnemende
instellingen on houden het publiek
steeds op de hoogte van de gunstige
uitkomsten.
Toch is geen land beter geschikt
voor de uitzending van zwakke
kinderen dan het onze, waar de
grootste afstand naar het heerlijke
Noordzeestrand, naar hei en dennen
nog zeer gering is.
Gelukkig is ook hier een ont
wakend gevoel van belangstelling
duidelijk merkbaar, liet aanta
hy geen medelijden kende. Ik verhaalde
hem waarom ik gekomen was.
Sergeant Steinkopf heeft een nobele
daad gedaan. Als iemand daarvoor lijden
moet. dan moet ik het zijn. Ik bied mij
in zijn plaats aan,
De kerel lachte ruw.
Ge zult krijgen wat ge verdient, en
Steinkopf ook, zeide hy, ge zijt een even
groot domoor als een schurk
Een krygsraad werd samengesteld en
hoorde mij, Zy waren niet alle van 't slag
als de kolonel, en luisterden naar hetgeen
ik zeide
Ik pleitte voor mijzelf, maar meer voor
Steinkopf, en sommige officieren waren
ontroerd. Maar zij hadden te gehoorzamen
Ik zou gefusileerd worden en Stein
kopf ook.
Om vijf ure, beval de kolonel, het
moet voor den donker afgeloopen zijn.
Ik vroeg verlof afscheid te nemen van
vrouw en kind, maar dat weigerde mij
de schurk.
Tegen vijf ure werd ik naar den tuin
van den Maire gebracht, waar Steinkopf
roeds was. Hij was een dapper man,
i rechtop en trotsch stond hij daar onbe
vreesd.
Maar toen hij mij zag zeide h ij Gek
ge zijt gek
Ik vatte zwijgend zijn hand en wij
stonden naast elkander. Aan de mannen
die op ons moesten vuren, zag ik hoe hen
dit tegen de borst stuitte. Steinkopf was
bij hen bemind, het was een ruwe kerel
maar met een hart als goud.
Zoo stonden wij te wachten tot de kolo
nel zou gekomen zijn, toen eensklaps op
de weg gerucht werd gehoord en iemand
riep
Zijne Hoogheid, de Kroonprins I
Juist kwam de kolonel aan. Toen hij
dien uitroep hoorde werd hij vuurrood.
Daar kwam de Prins, een Duitscber
maar edelman O. zijn soldaten hadden
hem lief I Ik begreep dat later toen ik hoor
de dat een van Steiokopfs mannen een
bericht naar hem had gebracht, om gratie
te vragen voor hunnen ondet officier.
Ernstig beantwoordde hij het saluut van
den kolonel en zeide toen kortaf
Wat is hier te doen, kolonel 'I
Spionnen, uwe Hoogheid 1 antwoord
de hij,
Toch hernam de Prius. maar die
wordt steeds grooter en het /v°°r de stichting van mserdere
Genootschap voor kinder- tehuizen, die dringend noodig blijken
De resultaten van het afgeloopen
seizoen waren schitterend, al waren
de huurhuizen primitief. De gewicbls
toenamen waren verassend en telkens
komen uit de afdeelingen de meest
gunstige berichten over den zede
lijken en lichamelijken vooruitgang
der kinderen.
De geleidsters, voor het meeren-
deel leerlingen en oud leerlingen van
de School voor Maatschappelijk
werk te Amsterdam, waren ten volle
berekend voor hun taak, die opoffe-
ring, bekwaamheid en toewijding
eischt.
"V oor de harmonische ontwikkeling
van het C. G. moest nu ook het
aanfal leden en begunstigers vertien-
dubbeld fijn. Dit bleef helaas station»
nair. Het oplichten van nieuwe
afdeelingen moet zoo gemakkelijk
mogelijk worden gemaakt, het uit»
zenden van kinderen zoo goedkoop
mogelijk. Dit jaar betaalden de af
deelingen 80 ct. p. d, en p. k. genees
kundige behandeling inbegrepen.
Hiervan wordt de huishouding enz,
betaald.
Maar voor den bouw, voor de
huren, de meubileering en inrichting
van het sieetfe ioanetiende aantul
koloniehuizen en ten slotte voor een
rustelooze propaganda, moet het
hoofdbestuur zorgen.
Alles teekent een voortdurende,
snelle ontwikkeling van het C. Q.
Het aantal afdeelingen en het aantal
uit te zenden kinderen kan in 1907
weder veel en zeer veel grooter zijn.
Maar dan is noodig, dringend
noodig, dat het C. G. zijn leden en
begunstigers niet meer bij lOtallen,
maar bij duizenden telt.
Veel wordt gevraagd, maar het
wordt gevraagd, ter wille van het
zwakke kind.
Algern. Secretaris is L. N. Rooden»
berg, Banstraat 9, den Haag.
Alg. Penningmeester Th. M.
Ketelaar, Ceintuurbaan 285, Am
sterdam.
Gedelegeerde v, h. H. B. bij de
verpleging en propaganda is onder»
geteekende
A. C. BOS,
Egmond aan Zee.
Centraal
herstelling en vacantiekolonies maakt
iet aan de kleinste plaatson mogelijk
een Vereeniging voor Gezondheids-
lolonies op te richten.
Dit Genootschap tracht door ge-
ïeel Nederland afdeelingen te stich
ten. Deze afdeelingen feitelijk
zelfstandige vereenigingen houden
zicli bezig met de keuze der kinderen
uit eigen omgeving, met het toezicht
op de klèeren; zij houden voeling
met de ouders en brengen de gelden
bijeen voor de verpleging van hun
eigen kinderen.
Voor de verpleging zelve zorgt
iet hoofdbestuur. Het bouwt of
tuurt tehuizen, die het inricht en
in exploitatie brengt, onder mede-
oezicht der afdeelingen.
Het zorgt voor een verpleging,
zoo gunstig en economisch als
de omstandigheden zulks veroor-
oven.
Door een weldoordachte wijze van
verpleging zorgt het er voor, dat
steeds het karakter van 't gezins
even bewaard blijft, zelfs wanneer
40 of meer kinderen in één huis
bijeen zijn. Iedere dame heeft b^r
roepje.
Het Centraalgenootschap en zijn
afdeelingen geven een voorbeeld van
meest gezonde vereeniging van
centralisatie en décentralisatie.
Het streven van het C. G, wordt
gaandeweg meer begrepen. Dit be
wijst de ongekende vooruitgang in
dit jaar.
Het aantal afdeelingen steeg van
tot 25. Deze zouden in den afga-
oopen zomer 2G1 kinderen naar de
3 koloniehuizen van het C, G. In
1905 bedroeg het aanfal verpleegden
31. Toen waren de meeste afdeelin
gen pas in het vorig jaar opge
richt en nog niet voldoende geor
ganiseerd.
Het bouwfonds, voor korten tijc
slechts 4600 gld. bedraagt nu 25000
gulden.
Op 27 Oct. jl. werd de eerste
steen gelegd voor een koloniehuis.
dat met de beste inrichtingen op
dit gebied kan wedijveren.
De sympathie, waarmede dit eerste
gebouw wordt begroet, belooft veel
man daar, op Steinkopf wijzende, is toch
geen spion
En toen barstte ik los. Ik verwachtte
voor mijzelf geen genade, Ik was een
franc-tireur, raa&r die brave Steinkopf zou
niet sterven. Ik knielde neder.
O, hoor mij aan, Prins riep ik.
De kolonel wilde mij weg laten sleepen,
maar de Prins wenkte mij met rust te
laten. In een woordenstroom verhaalde ik
hem zoo snel, dat hij mij in de reden viel,
en mij zeide dat ik kalm moest zijn.
't Is niet voor myzelf I riep ik, gij
Pruisen beschouwt toch een man, die voor
ïijn vaderland vecht, als een worm. Maar
voor Steinkopf 1 O, spaar hem, want hij
heeft ook een zoon
De Prins antwoordde mij niet, maar
liet Steinkopf voorkomen.
Is dat waar vroeg hij ernstig.
Ja, uwo Hoogheid, antwoordde de
sergeant kortaf.
Is het de plicht van een Duitgch
soldaat om zijn vyanden te laten ontsnap
pen vroeg de Prins, nog ernstiger.
Een goed soldaat blijft mensch,
antwoordde hy.
Goed gezegd Steinkopf, goed gezegd,
Prins, terwijl hy hem
good soldaat is boven
kerel, hernam de
strak aanzag een
alles mensch. v -
En toen legde hij zijn hand op Stein-
kopf's schouder, en zeide
Een man, die den dood onder de
oogen ziet, omdat hy mensclielykheii be
tracht heeft die verdient eerebewijs, Is
het niet zoo, kolonel
Hij nam een kruis van zijn borst en
pelde het op Steinkopf's vest. Zoo zal uw
zoon nooit vergeten, dat zijn vader een
braaf man was. zeide hij. En gij, vervolg
de hij tot mij, ge zyt vrij, op voorwaarde,
dat ge óf naar huis gaat, óf bij de geregel
de troepen dienst neemt. Wij kennen geeu
frnnc-tireurs. Het zijn dikwijls niets anders
dan moordenaars. Maar toch moet ik a
danken, want ge hebt mij laten zien, wat
een van mijn mannen waard is. Ge kunt
gaan.
Vindt ge het vreemd dat ik zyn hand
kuste
O, die Prins, hij was een Pruis, maar
een edelman 1
EINDE.
PEEL