Let wel GRATIS. Zeggen en doen. Een avontuur van Jan Vrolick. ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1906. ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 36. mal Uitgever VV. A. Van den Munckhof, Venray. Feuilleton. Landbouw. Abonnementsprijs per kwartaal. voor Venray 50 c- franco per post 05 c. voor het buitenland by vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummer» 6 c. Prijs der Advertentiën: van 1 4 regels 20 c. elke regel meer 5 c. letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend. ZIJ, die zich voor 1 Oct. op „Peel en Maas" abonneeren, ontvangen de nog voor dien datum verschijnende nummers Voornemens en beloften, wufte woorden verschillen zooveel van uit voeren en volbrengeo, van krachtige daden. Een man vati de daad wordt iemand zoo spoedig geheeten. Maar zie rond, zoek in den wijden kiirig uwer kennissen en vrienden en tel ze. die mannen van de daad, zoo ge ze tellen kunt Het woord is gauw gesproken, het kost weinig; de daad vraagt arbeid en moeite en zelfopoffering. tiet pchijni wel» alsof °"ze lÜd vjn veej yoorden, gedrukt, gelezen, by zonder art) is aan daden. Niet alleen in het persoonlijke, ook in hetgeen onze dagen kenmerkt, het verenigingsleven. Hoevele verenigingen, opgericht voor nut of genoegen, die spoedig weer in het niet verdwijnen, juist en alleen om deze oorzaak. Een gedachte wordt geopperd; schoon is ze i» schijn, ze vindt weer klank bij anderen. "Onmiddellijk in de eerste geestdnft wordt de vereniging geboren; een reglement ontworpen, een doel nad.M bepaald. Dat zal iets worden, dal /.al een verandering geven, een verbetering waaraan lang, zooals het heet, behoei- te bestond. Maar de roes gaat vooibij. do eene dag na den andere brer.gt meer af koeling der warmte, welke eerst goovelcn bezielde. Ja, mijnheer de commissaris, zei de vrouw, vol hoop, dat er nog nadere in lichtingen volgen zouden. Maar is het zeker juffrouw, dat uw man is aangerand Stellig durf ik het niet te zeggen, mijnheer. Hij heeft, my verteld, dat hem een duizeling overvallen Is. en toen hij weer bijkwam, was hy heeiemaal uitgeschud. Pa bevond hy zich toen op straat of in een tuin. -T- Iu een tuin, mijnheer. Dan zal de aanranding waarschijnlijk maar depkbeeldig zijn geweest, Ik veronderstel eerder dat uw man een weinig buiten westen is geweest, en den tuin voor zijn nachtleger heeft aangezien. Zou dat waar kunnen zijn, mijnheer de commissaris «O We zullen zien. juffrouw. Er is zooeven hier ten pak kleeren ge deponeerd. die kunnen wel van uw man wezen. U kan me waarschijnlijk wel zeggen, wat voor een costume het is Men begint t« twijfelen, men b-1 /gevoed door den waren a lel van bodem, zooals de bodem in den ge- jdacht in 'i bijzonder is gevestigd, ikt minder de vergaderingen, men oprecht Christelijke-/«ginselen. heele» achterhoek vau Gelderland hoewel ervaren proefnemers, land zee verflauwt meer en meer. Eindelijk, zoo do omstandigheden iet niet reeds deden, heef» iemand den moed tot do ontbinding oen voor stel te doen, wat met verholen gietig- ïeid dankbaar wordt aangenomen. 't Is opnieuw klatergoud geweest, waarmede wel een kind kan blij ge maakt worden, maar dat de echte kenner a's waardeloos reeds lang ter zijde werpt. Omdat de groote woorden niet gerugsteund werden door krachtige daden. Waren voor de vel praters in de plaats weinige werkers geweest, de zaak zou een kleinen .maar vasten grondslag hebben gekregen. Waarop hechte gebouwen met dikke muren hoog in de lucht konden opgetrokken worden, die de eeuwen trotseeren Maar 't was een revolutiebouw, éénsteensmuren, slechte kalk; 't was een kaartenhuis, bij eerst-opkomende stormen ter neder geworpen. Heden meer dan ooit bestaat er behoefte aan werkelijke mannen van do daad. Die achter stilzwijgendheid mis schien, toch diepdenken verbergen, maar de kracht ook bezitten, te doen wat ze zich voorstellen. Die bij de eerste moeilijkheid niet het hoofd verliezen óf den moed laten zinken, maar allen tegenspoed be kampen met flere kracht. Die vast van karakter en stoer van wil vooruitgaan blijven <>p het pad, dat ze kennen als het goede, en dal y.e zich kozen; die offers weten te brengen, groote offers, als hun edel doel ze vraagt. Hen deert geen laster en geen kwaadspreken, geen tijdelijke nood, hoe nijpend ook, geen oordeel der raenschen. Omdat zij hun krachten putten uit een gemoed, dat gesterkt werd en Maar zoo zijn zo ook geheel en on verdeeld, en de eigenschappen, die ze iu hun bij /onder leven niet verloochenen, strekken tot vasten waai borg, als zo zich geven aan het heil der gemeenschap. Met zulke mannen wordt de phalanx gevormd van een machtig leger; zonder zulke Mij ven het huur lingen, vluchten hij H verschijnen van den vijand oniniUdelijk. Dat mogen de oprichters van vereenigingen in onze dagen bedenken dubbel en dwars. M. Ct. De Kali op de Landbouwten toonstelling te Winterswijk. Noch van een handelaar, noch van wege het Landbouwkundig Bureau is er een expositie geweest van kali meststoffen, afkomst:g van de Stass- furter kalimijnen, en toch hebben de duizenden, die deze tentoonstelling hebben bezocht, kennis kunnen maken op zeer prao sche wijze met den uitslag van jstirigen met kunstmest, waaronder in den laatste» tijd de kalizouteu een zeer belangrijke plaats innemen. De keur van knol en wortelgewas sen, die zeer ordelijk tentoongesteld waren, met de beschrijving van de teelt en de gegeven bemestingen er bij, vooral die van de proefvelden te Winterswijk, een eenige instelling in ons land, zoo eenvoudig als ze er zijn ingericht, waren één groote re clame voor liet kunstuiestgeöruik, voor de kali-meststoffen, die in deze bemestingen eon ruim aandeel hadden in 't bijzonder. Bij enkele inzendingen was het juist te doen geweest om den invloed van meer of -minder sterke kalibe mestingen op den vrij lichten zaud- Mijn man droeg een zwart kamgi- ren pak, mijnheer. Nu dat komt al uit. Weet u bijge» val ook wat er zich in do zakken be vindt Heel zeker kan ik dat niet zeggen, mijnheer. Hij had een pak aan. dat hij maar een enkele maal draagt. Maar er is toch wel iels, dat eenige aanwyzing geven kan, een zakdoek of zoowat. O ja. mijnheer de commissaris, een wit linnen zakdoek, in een der hoeken met rood katoen gemerkt J. V. in schrijfletters. Kan er ook een bos sleutels in zijn Een bos sleutels niet, mijnheer, maar mijn man had den huissleutel meegenomen» dut is nog al een groote. Juist juffrouw, en een beurs, een horloge. Ja, mijnheer, een gouden remontoir met dito ketting. En zou u liet pak herkennen als u bet zag i Uit duizenden, mynheer de commis saris, i\u werd het costuum voor den dag gehaald en de bakkersvrouw verklaarde met tranen in de oogen, dat dit wei dege lijk de kleeren van haar man waren. Nadat zij op haar beurt de verklaring had ge- teekend, dat zij de bewuste zaken als haar eigendom herkende, en gevraagd had hoeveel onkosten er op gerezen waren, ontving zij alles en spoedde zich huis waarts. Maar toen zij zich weer op straat be- achterhoek vau ongeveer is. Zoo w as er o. a. een proef van ontgonnen heide, waarin aardappelen waren geteeld, met en zonder kainiet Hel eerste gewas gaf zoo ten naaste bij de dubbele opbrengst van het laatste, 't Spreekt, dat hel gewas ook veel mooier was. En dan een heele reeks proelne- mingen in bakken, met geheel ge sloten bodems. Dergelijke cultures zijn altijd zeer moeielijk te nemen, en met zulk een ondoorlatenden bodem blijven alle resultaten, ook bij de zwaarste bemesting en zorgvul digste behandeling ten achter bij gewassen, geteeld in een goed losge- maakten bodem op't vrije veld, maar het onderscheid, waar het om te doen was bij verschillende kalibemestingen het onderscheid was sprekend. De landbouwkundige verslaggever van de N. Rott. Ct. schreef er van «dergelijke proefnemingen spreken beter dan het beste boek". Elke bezoeker kon waarnemen, dat zonder kali in de bemesting, zelfs bij zware stikstof en phosphorzuur- beraestingen, ook geen gewas te ver- wachten *s, ei: dat J opbrengst beter is, naarmate er (dit is tot zekere grens) meer kali wordt gegeven, mits ook phosphorzuur en stikstof, we zouden er bij willen voegen: en kalk, voldoende aanwezig zijn. De proefnemingen liepen over de volgende gewassen haver, boeren kool, boekweit, bruine boonen, kool rapen, mangels, tabak, klaver erwten Met uitzondering van de erwten, waarbij het onderscheid niet bijzon der duidelijk opviel, waren bij alle gewassen de resultaten zeer sprekend. Tot 000 KG. patentkali per H.A. was gegeven en overal stond dit ge was met do hoogste kalibemesting veel beter dan bij lagere gift of zonder kali. Iets, waarop nog zelden de aan- vond, vu zij R3g ent terneergeslagen als eerst. De heele stad zou er van spre ken, dat haar man als een eclite Jan Lap onder den blooten hemel geslapen had, en dan zou zij zich de oogen uit het hoofd moeten schamen, Zij nam zich daarom voor hem eens duchtig de les te lezen en al kon zij daar door de schande niet uitwisschen het zou toch wel een waarschuwing zijn voor later Toen Jeanette, met haar vrachtje deo winkel binnentrad, zat de banker met een zwaar hoofd en lodderige oogen in de huiskamer aan 't ontbijt. Hy zag er verdrietig en verlegen uit, want al was moeder de vrouw iu gewone omstandigheden vrij inschikkelijk en toe gevend, vanmorgen zou er stellig een ge lamenteer van belang opstaan, want het horloge, dat hij voor altijd verloren waande, was een verjaringsgeschenk van Jeanette. Hij onstëlde dan ook niet weinig, toen vrouwlief met een ongewoon stroef gelaat binnentrad, on bij had den moed niet naar iets te vragen, maar wachtte geduldig dat zyn vrouw het stilzwijgen verbreken zou, Zoo mannetje, zoo begon ze, ben je al wakkerDat is me wat moois hoor met je pak. Maar Jeanette, wat is er dan wel vroeg de bakker, die zich uit den strengen blik en de scherpe woorden niet veel goeds voorstelde. Je bent niet aangerand ventje, in lang niet, hoor,, rpaar je bent dronken, Gelderland hoewel ervaren proefnemers, land bouwkundigen, met het feit niet onbekend kunnen zijn, was te leeren in de bijschriften, bij de proeven aan gebracht velke ook door de bezoekers der tentoonstelling ijverig werdén gelezen. De proefnemer toch vestigde bij al zijn proefnemingen, doch bijz, bij die, welke uit den korrel ontstaan waren en niet van planten, zooals tabak en mangels, er de aandacht op, dat vooral in den eersten tijd van den groei, nadat't reservcoedsel uit den korrel was verteerd, gebrek aan kali de plant deed kwijnen,'een gele kleur en achterlijken groei veroorzaakt, (Men denke aan gele haver in 't voorjaar). Wel komt later weer heel wat terecht, wanneer de wortels zich meer hebben uitgebreid en den grond overal doorzoeken, doch 't eind resultaat is, dat het gewas een veel geringere opbrengst geeft, vergeleken bij andere planten, die een gedeelte lijke of volle kalibemesting ontvangen Op grond hiervan is ook al weer uit deze proeven af te leiden, dat de kalibemesting in ruime mate moet aanwezig zijn, bij het ontkiemen var; 't zaad, dat echter ingeval van ach terlijkheid (geel worden der onderste bladen vooral is een zeker kenmerk, tengevolge van kaligebrek, een over bemesting met de meest oplosbare en chloorvrije zouten een noodzake» lijkheid is, Hoe zwaar mag een kalibemesting zijn vraagt de landbouwer; 1000 1500 KG. kainiet of 500 tot 800 kg. patentkali raag gerust gebruikt wor» den. Daarnaast 600800 kg. slak» kenmeel of superphosphaat en 200 •400 kg, chilisalpeter of zwavelzure ammoniak, geeft een kunstbemesting voor elk gewas, die tegen een zeer zware bemesting met stalmest op kan. Die heele bemesting kost niet meer dan 100 gulden. S. S. te W. stomdronken geweest, zoodanig, dat je niet meer wist waar je was, en wat er om je heen gebeurde. En toon heb je den luii» van mijnheer van B >veu voor je bed aangezien. 't Is schande, eeuwig schande, dal moet ik ji vertellen, hoor, Maar Jeanette, hoe is 't mogelijk. Dat moetje mij nog vragen, ook I Het nieuws zal spoedig de heele stad doorvliegen en dau zullen ze je als een onverheterlijken dronkaard met den vinger nawijzen. Je moest je schamen, Jan. Maar wie zegt nu, dat het zoo gegaan is. De commissaris van politie heeft me dat duidelijk genoeg te verstaan gegeven. Eu het kan wel niet anders ook want alles is er nog. Zooveel te beter, vrouw. Jawel, maar ik had dan toch liever dat de heele boel «oor goed verloren was, dan dat jij je zoo hebt aangesteld. Ik wou er ik-weet-niet-wat voor geven, als het niet gebeurd was. hoor. Als 't zoo is, dan heb ik er ook spijt van. Spijt, wat spyt, 't is bepaald een schandaal. Jawel, maar gedane zaken nemen geen keer, en ik hoop nu maar dat het in het vervolg niet meer voorkomt. Dat moest er nog bijkomen Nee je moet voortaan maar eens heel wat voor zichtiger zijn, en niet meer alles uitdrinken wat je wordt ingeschonken. Of maar heeiemaal thuisblijven, Jean ne, te Dat is tenminste nog beter dan j» zoo ieJeriijk ie bedrinken. Maar dat vraag ik nu toch juist niet van je, haastte de bakkeiin zich erbij te voegen, want zij was er trotsch op. dat haar Janzoo algemeen gekend en gevierd was als de beste komiek uit de stad. Ik misgun jo een eerlyk pleizier niet, dat weet je wel beter, maar ik heb er veel tegen dat je er aanleiding toegeeft om zoo door Jan en alleman over de tong gehaald te worden- Als je maar op je eigen past, dan is er niets tegen, dat je wat verzet hebt, maar je fatsoen moet je ophouden. Dat ben je aan je zelf en aan je huis houden verplicht. En omheelemaal niet meer in verzoe king te komen, zal het dan toch maar best yoor me zijn van zulke fuifjes in 't vervolg weg te blijven. Daarover kun je eerst nog wel eens ernstig nadenken en als je meent, dat je heel niet aan de verleiding kunt weerstaan, dan zou het maar het best zijn dat je voor altijd aan dat soort genoegens vaarwel zei. Dat neem ik me dan ook stellig voor Jeanette. Daarover zullen we nog wel eens nader praten, zei de vrouw en als je maai leert je zelf wat in acht te nemen, dan zal zich alles nog wel schikken. Dien dag ging het nieuws van Jan Vro*. §B PEEL MAAS i

Peel en Maas | 1906 | | pagina 1