Landweerwet.
De Speelster.
Limb. Katholiekendag
ZATERDAG 26 MEI 1906.
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG
Uitgever W. A. Van den Munckhof,
Feuilleton.
Venrav.
Abonnementsprijs per kwartaal.
Prijs der Advertentiën:
Het Secretariaat van den Arbeid
te Maastricht, raaakt aan belangheb
benden bekend, dat zij, die ingevol -
ge de bepalfjigen der Landweerwet
in railitanen dienst inoetên komen
daarvoft'', indien er gegronde rede
nen bestaan, Vrijstelling kunnen
1 m, of geldelijke vergoeding
gen.
Venray en omstreken
inlichtingen en hulp gegeven
il Informatiebureau te Venray
ig ven het Secretariaat van
beid 'e Maastricht,
Rechtskundig Adviseur
Cli Ruijs de lleeren-
brouck.
iLe Secretaris,
H. HERMANS.
Het bestunr an het Informatie-
bureau te Venray,
JOS. AERTS, Voorzitter.
Dr. A. JANSSEN Onderv.
W. SCHMITZ,
F. VERKLEIJ, leden.
J. M. MICHELS.
PASCAL SCHMEITZ, Geestelijk
Adviseur,
P. SCHOLS, Secretaris.
Ware door den goddelijkeu Stich
ter der H, Kerk haar niet de een
heid in geloofs- en zedenleer voor
de eeuwen gewaarborgd, spoedig
zou daarvan geen spoor meer
overblijven.
Geene vijanden der Kerk zouden
noodig zijn om ons te verdeelen,
zelfs zouden wij met hamer en
breekijzer het ééne gebouw al heel
ijverig en heel spoedig gesloopt en
aan de overige ruinen, die zich
Kerken noemen, hebben gelijk ge
maakt.
Met volle recht verwijt men den
katholieken in Frankrijk gebrek
aan eenheid, als oorzaak der ver
volging, die bun wordt aangedaan;
gebrek aan eenheid verlamt de ka
tholieke partij in Italië en in ver
schillende andere landen worden de
katholieken door deze verdeeldheid
tot machteloosheid gedoemd.
Verdeeldheid en versnippering van
krachten bestaat ook hier te lande.
En dit is te betreuren; want wat
zou ons toch niet te groot getal
katholieken veel meet' tot stand kun
nen brengen, als er eendrachtige
Zóó althans doen wij in zaken, Ikranten,
die met geloofs- en zedenleer niet «Dat het oordeel, «minderwaardig"
zegt hij op Mr,iz: 350 - uitge
sproken zal worden, zelfs door
«katholieken, ook als het onderwijs
«aan de kstthunhersiteif werkelijk
«goed en gelijkwaardig is, kan men
«verwachten. Ik heb dat oordeel
••meer dan eens hooren s)rijken ovót-
«inrichtingen van allerlei soort, niet
«slechts van onderwijs, waarvan ik
»wist, dat zij de vergelijking met
«neutrale in allen deele konden door-
»staan; dat is nu een speciale hebbe-
«lijkheul van vele katholieken.
«Toutes les bonnes choses se font
»au murmure des bons", zegt een
«spreekwoord. Ik verlang volstrekt
«niet, dat wij een société d'admi-
«ration nutuelle" gaan stichten, maar
«ik wensch, dat wij het goede in
«eigen kring onbevooroordeeld zullen
«waardeeren, Ik meen echter die
«R. K. -gepatenteerde mopperaars
«buiten rekeningtednOgen laten" enz.
Intusschen zijn wij zelf de dupe
van die oneepigheid en zitten we
zelf met de stukken te houden,
Daarbij het spreekt van zelf dat
onze tegenstanders partij trekken ei
samenwerking bestond
Verdeeldheid zien wij echter
menigmaal tusschen de wegwijzers
der katholieke beweging onderling,
(ov. de redactie van «De Tijd" en
het «Kath. Soc, Weekblad") ver
deeldheid in de organisaties (o.a. der
R. K. Onderwijzers) verdeeldheid
over de organisaties (denk aan katho-
(ten bewijze de velo katholieke
kranten en krantjes).
Daarbij, hoevelen der onzen beulen
niet openlijk met den vijand, door
bv. met. advertenties en abonnemen
ten anti-katholieke bladen te steunen
de «neutrale" school te recomraan-
deeren enz, en onder een ol ander
voerwendsel het katholieke altijd als
minderwaardig voor te stellen.
Wat prof. Keuller in de laatste
aflevering van «De Katholiek (Mei
1906) schrijft over de later eventueel
op te richten katholieke universiteit,
kan met wijziging van enkele woor
den op velerlei gebied herhaald
worden, inzonderheid wel op het lager
onderwijs en het lezen van katholieke
profijt hebben var pnze onderlinge
Hek of christelijk door eenige usehry- ^oeiaireid «fel
vers"), versnippering van Krachten wild de- hand reiken, w
ongewild de hand reiken, welke zij
met graagte drukken, want zij
kinderen der duisternis, zijn in hun
geslacht omzichtiger dan wij, kinde
ren des lichts.
Van krachten-versnippering
sproken, hiervan zien wij o. a. een
allerduidelijkst bewijs in de ontelbare
katholieke kranten.
Zoo vernam ik dezer dagen dat
men in Tilburg weer een nieuw kath.
dagblad aan het oprichten is.
Eén katholiek dagblad bestaat er
reeds. Ook b.v. te 's Bosch twee
ka(h. dagbladen. Niet dat hunne
beginselen niet deugen, integendeel
uit dat oogpunt verdienen ze onzen
steun; maar waarvoor op dergelijke
plaatseD zelfs twee t/zi^bladen, behal
Welk dorp van eenige beteekenis
heeft ook niet zijn courant
Dan roept men: Steunt de katb
Pers Maar ei lieve, waar is' de
katb. pers? Er zijn één, twee, hon
derd, ontelbare kath. persen, maar
waar is de kath. pers, welke men
steunen moet?
Ik kan toch alle katholieke dag
en weekbladen niet lezen en al steun
ik er enkele door mijne advertenties
of abonnement, het doet zoo weinig
af aan de kath. pers in 't algemeen
(Men versta mij echter wel: katho
lieke bladen steunen met uitsluiting
van andere is alleszins aan te bevelen
doel van mijn betoog is alleen op
meerdere samenwerking aan te
dringen).
Komt men met den trein langs een
ietwat grooter slation, dan circuleert
en roept men daar «Morgen- o
avondbladen, heeren t Nieuwe Rot
terdammer; Handelsblad, Telegraaf
Van de katholieke bladen Tijd,
Maasbode, Centrum, slechts ééne
editie per dag.
Waarom er niet op toegelegd,
wat dr. Poels in zijn r. Tijdig
ting van een kath. dagblad met
morgen, middag en avond-edities,
dat met de neutrale bladen kan
concurreeren
Dat even vlug is met beurs er.
andere berichten als deze
Waarop de beste katholieke
krachten geconcentreerd worden
Ook de liberalen hebben meerdere
bladen, ja, bv. de drie genoemde,
maar hun getal lezers en mede«
werkers is ook heel wat grooter.
Indien echter van onzen kant het
kranten uitgeven wat meer be»
schouwd werd als eene katholiek-
sociale, dan als eene winstgevende
onderneming en er meer samen
werking bestond, kon er ten minste
wel één katholiek dagblad opgericht
liberaal blad ook.
Dan kon van die katholieke pers
eene kracht uitgaan, welke al onze
organisaties doorstroomde en beziel
de, eene eendracht, die macht voort«
brengt en eerbied inboezemt aan de
tegenpartij, dan stonden wij, zooals
dr. Schaepman zaliger het uitdrukte:
«onwrikbaar aan elkander, hand aan
«hand; schouder aan schouder, ons
«bewust van ODze kracht in ons
«streven naar eenzelfde groot en
«heerlijk doel."
Bedenken wij daarom wat hij
elders zegt «De eendracht, dat is
«niet alleen in uiterlijken; maar ook
«in innerlijken zin: samenhang,
«verband; samenhang en verband,
«hoe zijn die mogelijk, wanneer. er
«voor het geheel geene wet ijan'maat
«en vrede bestaat, wanneer door alle
«deelen van het geheel geen bewust-
«zijn gaat van eenheid, geen drang
«tot eenheid in het geheel gevonden
«wordt
Drang tot eenheid, ziedaar waar«
aan het ons mangelt, want waar een
wil is, daar is ook een weg.
Ik besluit met het bekende wooni
\aii deur gevierde» doctor
«Een groote zaak beminnen
«Gelooven en beginnen
«Volharden kloek van zinnen
«'t Verwint het al
B.
te ECHT.
De tweede Pinksterdag belooft
voor ons Katholieke Limburgers
weer een heerlijke dag, een dag van
groote beteekenis te worden.
Duizenden en duizenden trouwe
zonen onzer H. Moederkerk zullen
heinde en verre te Echt bijeenkomen,
ten einde aldaar getuigenis af'te'
voor Vrnkat
franco per post.
voor het buitenland bij vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
sexnm atettMiw piiii i<,i
3222*
van 1 4 regels 0|)
elke regel meer' j 4,«_
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Ad vertonnen, 3maal geplaatst worden Smaal berekend.
i -
Freule Von Feldoru was van goede
familie, doch dit was ook haar eenige
rijkdom,
Haar vader bad haar eene opvoeding
geheel en al naar de wereld doen geven,
en vooral niet verzuimd om zijne dochter
met al de spelen, welke in de hoogere
kringen gebruikelijk zijn, ton innigste
vertrouwd te maken.
Indien hem somtijds een vertrouwd
huisvriend naar de roden daarvan vroeg,
antwoordde hij gewoonlijk
-Het meisje moet daarmee hekend
worden, daarmee kan zij haar voordeel
doen in de wereld."
Van de moeder vermoedde men niet
zonder reden dat zij reeds vroeg op de
voordeelen speculeerde, die hare schoone
dochter bij het spel kon behalen, ten
einde daarmede zich en haar huishouden
voor het gemis van fortuin schadeloos te
stelien.
Wat er van zij op 15jarigen leeftijd
was onze Caroline reeds in staat iedere
speelparty aan te nemen, en het geluk,
dat den dames gewoonlijk nog al gunstig
is, diende haar zoodanig, dat zij niet
direkt in verband staan, zoodat
men gerust kan zeggen, dat wij in
zaken, geloof en zeden cén zijn
ondanks ons zeiven, krachtens eeno
hoogere macht.
alleen in bare kleine behoeften kón
voorzien, maar ook baar vader menigmaal
in moeilijke omstandigheden kon te hulp
komen.
Het zal wol niet behoeven gezegd te
dat bij een dergelijke opvoeding van liet
godsdienstig onderricht geen of althans
zeer weinig werk gemaakt werd.
Gelukkig voor het meisje zond men
haai' op aandringen van een ouden oom.
van wien men hoopte to erven, en dio
men derhalve niet durfde dwarsbooraen,
voor eenige jaren naar een pensionaat,
dat door geestelijke zusters bestuurd
werd
Hier greep in bet jeugdige nart van
Caroline een volslagen ommekeer plaats.
Haar van nature tot bet goede geneig
de inborst, hoezeer ook door hare ouders
verwaarloosd, ja tegengewerkt vond bier
uitmuntende leiding, en hot duurde niet
lang of de kwade indrukken eener wereld-
sche opvoeding schenen geheel en al ge
weken te zijn voor de liefdelijke, vrede
en godsdienstademende atmosfeer, die in
het opvoedingsgesticht St Anna heorsch-
te.
Het onkruid, dat do ouders met hunne
wereldsche principes in het jeugdig gemoed
hunner dochter gezaaid hadden, werd hier
met zorgvuldige moederlijke hand uitge
wied, en de kiem van het goede, die op
den bodera verborgen lag en door bet
onkruid dreigde verstikt te worden, werd
hier gekoesterd en opgekweekt tot eeno
plant, die later tot een boom opgewassen
de heerlijkste vrucht voor ae toekomst
o nog de weeksche en halve week-/ worden, dat in alle opzichten best
sche kranten in vergelijking kon komen met welk
beloofde.
Zonder dat het meisje e: zichzelve ie-
kenschap yan kon geven, leerde zij weldra
met meer kinderlijf vertrouwen tot do
eerbiedwaardige overste van het geslicht
opzien, dat zij weleer voor hare moeder
gevoeld had.
Zij knoopte vriendschapsbetrekkingen aan
met onderscheidene meisjes van haar leef
tijd en vond in den reinen onschuldigeu
omgang meer behagen dan in de iuid-
luchtige werelsche omgeving, waaraan zij
thuis gewoon gemaakt was.
Doch helaas
De tijd brak aan dat zij weder naar de
ouderlijke woning moest terugkeeren.
Hoewel zij bat e ouders hartelijk beminde
kon zij niet dan met weemoed van de
goede zusters en bare geliefde gezellinnen,
de pensionairen van Sr. Anna, afscheid
nemen.
Met tranen in de oogen verliet zij het
gesticht, waar haar hart voor zulke aan
gename, zoete gewaardingen ontvankelijk
gemaakt was waar zij zulko heerlijke uren
geteld had,
Wat was alles haar te huis vreemd
geworden
Welk een onderscheid tusschen de we
reldsche, liefdelooze gesprekken, die zij
daar aanhoorde, en de kalme stichtende en
leerrijke conversatie der zusters van St.
Anna.
Welk eene geheel andere omgeving
Was het wonder dat Caroline zich in
den beginne tehuis niet thuis gevoel
de?
ZOOuOvi lïG&fi «Irdooplid.-
Toch was er óóne zaak die haar aange
naam was. in het huis van haar ouders,
êón geliefkoosd amusement was hier in
eere, dat te St. Anna onvoorwaardelijk
verbannen was het spel.
Gretig vatte Caioline de zoolang gemiste
kaarten weder op, de oude neiging, met
zooveel zorg door hare ouders aangekweekt
en mot nog grooter zorg door de bestuur-
doressen van St. Anna bestreden, ont
waakte weder in haar hart. tot niet ge
ringe vreugde der ouders die met genoegen
zagen dat limine lessen niet vergeten
waren.
Carolina was nu twintig jaren oud.
Hare bevallige manieren en vooral de
inwendige goedheid van haar hart hadden
den jongen baron van Hallern aangetrok
ken, en zijzelf was van het eerste oogen-
blik hunner kennismaking niet onverschil
lig tegen hem geweest.
Het was een beminnenswaardig jonkman
onberispelijk van gedrag en. wat bij
Caroline's ouders het hoogste gold, schat
rijk.
De verwanten van den jongen baron
waarschuwden hem. niet vopr de fiuanoi-
eele omstandigheden van het meisje, dat
hij beminde, maar voor hare speelzucht.
Da jongeling hoorde hunne wijze
raadgevingen oplettend aan, bekende dat
zij gelijk hadden, en dat bij zelf tot zijn
diep leedwezen den hartstocht van Carolina
had opgemerkt.
Hij meende echter zeide hy, dat een
meisje, overigens zoo goed en onberispe
lijk, zich wel om zijnentwil van deze
verkeerde neiging zou beteren, indien zij
hem werkelijk beminde.
Er werd derhalve besloten dat Eduard
haar op hare speelzucht opiueikzaam te
maken en dat, wanneer Caroline zich
werkelijk, beterde, hij de volle toestemming
zijner ouders zou hebben.
Edaard .stelde dan Caroline bare
veiiegaainie speelzucht voor oogen, en
uitte onverholen wat zijne ouders oti
verwanten daaromtrent vreesden.
Wel verre van den wakkeren jongeling
om zijne oprechtheid hare liefde te ont
trekken, beloofde zij hem nadat de smart
over het beschamende zijner aanmerking
voorbij was, voortaan geen kaart meer
aan te raken, en als vrouw slechts dan,
wanneer zij zich welstaanshalve, niet aan
kleine gezelschappen kon onttrekken.
Een warme handdruk bezegelde dit op
recht gemeende besluit.
-Inderdaad. Caroline" ging de jonge
man voort, -misschien is geen
andere hartstocht meer in staat ons
gevoelloos en voor al het, andere blind te
maken, dan te ver gedreven zucht voor
het spel, en misschien heeft geen enkele
drift treuriger gevolgen als deze.
Een speler van beroep drijft daarenboven
een eerloos handwerk, want zijne winst
wordt op lang geen eerlijke wijze verkre
gen-
Wordt verenigd,