!T en
Vooruitgang
Secretariaat v. d. Arbeid
Het ivoren Kruisbeeld.
ZATERDAG 21 APRIL 1906.
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG
No. 16
Uitgever W. A. Van den |u nok hof, Venray.
van den boer.
No£ zooveel dentallen van jaren
ia het niel geleden en misschien,
gebeurt hel nog wel hier of daar,
dal de toer er eens hartelijk
mede lachte, als beweerd werd
dat ook hij zijn vak moest leeren
°p
h. her:
1ANS.
MAAS
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Venray 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 e.
afzonderlijke nummers 6 c.
Prijs der Advertentiën
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 5 e.
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën. 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
Dat weten wij allen.
Als er een zoogezegde heer uit de
stad kwam die de bewoners van
het land hier of daar in een herberg
of vergaderlokaal zou toespre»
ken.
Men vond bel gewoonweg erg
bespottelijk, Wat wist nu zoo'n
heer uit de stad van het boeren
vak 1
Hij wist immers het onderscheid
niet tusschen klaver en vlas
hij dacht gelijk men wel eens ver
telde, dat do aardappelen aan hoo
rnen gloeiden.
De ouderen van dagen bleven
van zoO'o vergadering eenvoudig
natuurlijk allen thuis .boeren" dat
is een vak, wat aangeleerd moet
worden, van vader tot zoon in den
bof, op bet land, in don stal.
Maar do jongeren waren over het
algemeen moer nieuwsgierig, men
vond er toch overal die eens gingen
luisteren naar den vreemden heer.
al was het alleen maar om daar te
hooren wat voor dwaasheden hij
over het boerenvak zou uitkramen.
Eindelijk gingen ze om pleizier te
maken.
Maar wat stonden ze al aanstonds
verbaasd, toen ze den spreker eenige
oogenblikken hadden aangehoord.
Het leek toch wel, alsof hij er
meer van wist dan ze gedacht had
den.
In alle geval verstonden ze, wal
hij daar uitlegde en waarlijk het was
zoo dwaas nog niet.
Het moest gezegd worden wat
hij voorstelde was althans de over
weging of zelfs een proefname «el
waardenzoo waarlijk, dierproe
ven slaagdon uitstekend.
En na eerst van de jongeren werd
reeds spoedig ook dra van de oude
ren het vertrouwen gewonnen om
dat de menseh voor niets zoo vatbaar
is, door niets zich zóó laat overtu:gen
dan de belangen van zijn zak.
Na dat gebrekkigge moeilijke be
gin op verschillende plaatsen vele
jaren geleden, zien wij thans rondom
ons ook het vak van den boer aan
zienlijk deelnemen in den dubbelen
vooruitgang van kennis en welvaart.
Daar is ook voor hem bijna geen
onderdeel van zijn bedrijf of de
geleerden hebben het zich tot onder
werp van studie genomen daarna
door proefondervinding dc resultaten
hnnner wetenschap bekrachtigd om
ze zoo met gewaarborgde zekerheid
aan de belanghebbenden voor te
stellen.
Landbouw en veeteelt, zuivelbe
reiding, pluimvee, eierenproductie
en verkoop, export en andere ver
koop van varkens en kalveren zij
worden allen tot aanzienlijke hoogte
opgevoerd door den vooruitgang,
door de meerdere ontwikkeling van
den boer, gerugsteund door den
sterken stut van hel vereenigingsle-
ven. aan welke laatste immers ook
weer slechts dan wordt deelgenomen
met profijt, wanneer men met zijn
lijd medegaat.
Die ontwikkeling van den boeren
stand, die reeds feitelijk verkregen
opbloei van deze krachtige kom nu
zer maatschappij, ol die ernstigo
pogingen en laatste voorbereiding tot
naasten opbloei, zij vervullen de
vrienden van don boer met oprechte
vreugde.
Vandaar de protectie en steun van
alle autoriteiten, wie hun keil ter
harte gaat de geestelijke en wereld
lijketerplaat.se zelf, de hoogere en
hoogste Hegee'ing.
Vandaar de bereid waardigheid en
dienstwilligheid als er voor den
boer iets goeds, iets nuttigs gedaan
kan worden, vandaar zelfs de aller»
grootste offergraagte,
Gaat aan dat alles nog gepaard de
steeds ruimer geschonken medewer
king, het meer en meer gaarne
gebruik maken der hem geschonken
hulpmiddelen door den boor zolf, dan
kan onmogelijk do tijd verat zijn,
dat hij terugkeert tot vrpeizeron
welstariu, tot zijn eigen géiuii en tot,
dat der geheele maatschappij.
VERSLAG
te MAASTRICHT, over de maatjd Maart.
In de maand Maart werden 47
adviezen gegeven aan personen en
vereenigingen uit Rothem, Owl-
Vroenlioven, Maastricht. Gulpen,
Mheer, Vaals, Grevenbicht. Steon-
dere'n, Venray, Beek, Eijs-Willem.
Venlo, Bleijorlieide. Helmond, Si.
Pieler. Borgharen, Meerssnn, Lim-
mel, Heerlen, Wittem, Amstordein.
Reijmerstok on Eisden.
Deze adviezen hadden betrekking
1. Goldei. Vergoeding kostwinn'Ui
de zoons (Militiewei). 2. Plaatsing
en bepaald garnizoen. 3. Ach! u
stallige schulden.4. Ongevallen»
et. 5. Raad van Beroep (Onge
vallenwet). 6. Justitie. Aanvrage
koninkl. goedkeuring statuten, S.
Verzoekschriften. 9. Geschil over
buurmanserven, 10. Grondbelas»
ting. 11. Erfeniskwestie.12.
Registratierechten. 13. Kieswet.
14. Militieraad. 15. Geschil
mot een leverancier. 16, Vak >r»
ganisatie, 17, Ondersteuning door
H. M. de Koningin. 18. Peisoneo-
le Belasting. 19. Huur van dienst
boden. 20. Voogdijkwestie. —21
Pensioenwet voor militairen, 22.
Drankwet, 23. Verzoekschriften
Mij tot Expl. van Staatsspoorw.
24. Huishuur. 25 Spoorwegen.
Er werden 11 adviezen schriftelijk
en 30 mondeling gegeven.
Het totaal aantal gegeven adviezen
bedroeg einde Maart 1086.
Zooals men ziet gaf het Secretari
aat van den Arbeid raad en voorlich
tingen in zeer verschillende zaken
Men kan Ie Venray van de vtle
voordeeien dier instelling prodteeron
Hoe moeten wij liaver
voeren
Havrrstroo, dat tamelijk veel blad
heeft, is nog wel aardig verteerbaar
op zich zelf en daarom vallen de
uitkomsten dikwijls i iet tegen.
door zich te wenden tot it. Informa
tiebureau gevestigd te nray waar
het kantoor geopend is werkdagen
van 12 tot 1 uur en Zo ags van 's
morgens half 9 tot half
Bijzonder maken vjjer op aftent
dat de adviezen gegevenworden met
t uitsluitend doel do aensdien t"
helpen waar zij hulp nodig hebben.
En niet met het nevenStlêl, (feitelijk
hoofddoel) van sq mini ja beunhazen
om hunne voorlichting^. dubbel en
dwars te laten betalten zoo
profiteeren van de hulpbi oovendheïd
van hun evenmensch.
Nog zij gemeld dat h« gevestigde
kantoor te Venray afdee ng var» het
Secretariaat teMaastrio) ook inlicht»
tingen to bekomen zi i voor de
bewoners der ganscbd
burgsche gemeenten.
De secretaris v.
Rechtskundig
.lip, *lli. Cli. ISiiij*
Het hes tuur der Venray.
beurs en Informallebure
JAC. AERTS,
Dr. A. JANSSEN, On
oord Lim-
A rbeid te
Mo stricht.
dviseur,
i Koeren
brouek*
c'ie Arbcids
u te Venray
Voorzitter,
ervoorzitter
t "W. .Stationchef
Fr. VBRKLkV 1/irtV. l trr i>
J. M. MICHELS, Raadslid.
PASCAL SCHMEITZ, Geestelijk
Adviseur.
P. SCHOLS, Secretaris.
tut zien van
heter de kop»
>ij voering van
Maar dan
dan haver»
eerste minder
Willen wij echter
korrels zelf dan is het
pen alleen te voeren.
Toch verdient de
stroo alle aanbevelin
nog liever roggestroi
stroo, al is hel
vei leerbaar.
Wij geven roggesfroo als baksel
met, haver gemengd, (Straks zeide ik
reeds, dat goed kat)wen van de
ui ver oen eisch is door bijvoeging
nu van haksel, vooral van tlroog
baksel, bevorderen wij zeer het
kauwen en vergrbpden daardoor de
'orteerbaarheid.
Wij moeten bedenken, dat wij
het stroo niet (i tiju moeten hakken,
daar het d^i te vlug wordt
geslikt.
Het best is/haksel te nemen van
van 1 a 2 cfl. lengte.
i)e ondeifinding leert dat dit het
nuttigst is
Er zijn Aaarden die geloerd heb
bon om hft baksel, dat licht is, uit
de haver te blazon. Zij eten do
haver of en laten het kaksel
liggen.
Het Win zoo'n goval goed. hot
mengso/ wat te bevochtigen, zoodat
de ha^r en het haksel aan elkaa
kl6ve
Ik dien hier echter vooral
tege overdrijving te waarschu»
wen
fikwijls zien wij bij boeren dat
de haver en bet haksel drijven in
bet v ater, zoodat do dieren het
voedsel kunnen drinken en kauwen
bijna niet noodig is.
Nu ten slotte nog de laatste vraag
wat moeten wij doen als wij bijv
's avonds met oen paard thuisko»
men eerst laten drinken of eerst
voeren
Bij nader inzien blijkt, dat wij
vooraf het dier moeten later, drinken,
on eerst dan tiet voedsel geven, want
doen wij hat andersom, dan bi ij ft
de haver niet lang genoeg in de
maag.
De hoeveelheid water spoelt du
haver uit de kleine maag in dc dar
men.
De inwerking der maagsappen heeft
niet lang genoeg geduurd en een
deel van het voedsel zal onverteerd
en dus zonder nut het lichaam weer
verlaten.
Daarom dus eerst drenken en dan
voedsel geven, al verveelt het ons
bijv. s avonds wel eens erop te
wachten.
Nu ik de verschillende vragen heb
beantwoord op een eenvoudige wijze
wil ik dit pi aaijo besluiten met er op
te wijzen, dat wij do dieren na het
eten wat rust moeten gunnen om ze
den lijd to laiett dat de spijsverlc
-- 'i.uin kunaf' inwerjojj1 en de
voedzame bestan ikleTilë n'S bet bloed
kunnen worden opgenomen.
Laten wij oen dior dadolijk na het
eten werken, dan wordt de spijs
verteering gestoord.
Wij behoeven hier alweer slechts
te denken aan den mensch. die zich
na den eten de noodige rust gunt, en
dikwijls in een middagdutje verzeild
raakt.
Zaaien met zand.
Niet ieder heeft er den slag van
bij het zaaien in den tuin te zorgen,
dat het zaad regelmatig over den
grond gestrooid wordt.
Hoe men ook zijn best doel, toch
ziet men vaak bij het opkomen, dat
men op de eene plaats to veel; op de
andere veel te weinig zaad heeft
laten vallen.
-liet zaad valt mij zoo gauw uit
do hand en daarom heli ilc zooveel
noodig", hoorde ik eens iemand zeg
gen.
Ik raadde hem aan om bij het
zaaien, vooral van tijne zaden zooals
posteleinzaad en gevleugelde zaden,
dat van wortelen bijv. steeds het
zaad te vermengen met fijn wit zand,
dat men vooraf een weinig nat heeft
gemaakt.
Zaad en zand mere men goed door
elkander en strooie liet mengsel ge
lijkmatig over den grond.
In de meeste, gevallen zullen de
opgekomen plantjes geregeld en niet
hier en daar op hoopen over het bed
staan.
Voor wortelen is het goed het
mengsel een paar dagen voor de zaai
ing gereed te maken, om de ontkie
ming var. het zaad te bevorderen.
Hel zand belet ook, dat het zaad
door den wind wordt weggeblazen,
waarvan men bij het zaaien van wor
telen dikwijls veel last heeft.
Veldp.
Feuilleton.
De gevangenbewaarder fluisterde tut
meester Guilermin, die zwijgende in de
deur was blijven .stnnu -Over een liaff
uur k"m ik terug, li acht uw inoeder
tot. berouw te stemmen, en na oen laatste»
blik geworpen te hebben op do beide
broeders; die zoo geheel verschillende
wogen door de wereld hadden bewandeld,
slont, hij 'leur en liet hen beiden
alleen.
De gevangen t.e Avfgn >n waren in 't
byz»nder toevertrouwd aan de geestelijke
zorgen vui de Boetelingen van hel
Kluis,
I)e geestelijken dezer otde waren het.
die de gevangene» bezochten en tol be
rouw opwekten, die do ter dood veroor
deelden voorbereidden en «le begrafenis
hunner lijken bezorgden.
En tot Ipon voor deze diensten hun
een gunst toegestaan éénmaal per jaar
mochten zij de invrijheidstelling vragen
van iemand die naar het schavot was
verwezen.
Deze orde had te Avignoo, door ryko
geschenken daartoe in staat gesteld, een
prachtige kapel laten bouwen en die
reeds voor een goed deel met allerlei
k csibparheden getooid alleen een crucifi
boven het altaar ontbrak nog.
Men had met hot koopen daarvan ge
wacht, tot meester Guillermin zyn
ftrwisiA,viu, .- wüar&mï-was zon
hebben afgbwerkt, om dan to trach'en, dat
van hom te verkrijgen.
De prior van het klooster had reeds
meermalen aan het atelier een bezoek
gebracht en telkens was zijne bewondering
grooter geworden voor dit meesterwerk,
het schoonste dat ooit uit des kunstenaars
handen was te voorschijn gekomen.
.Meer dan eens had hij reeds een bod
gedaan, en door milde gevers in staat
gesteld dat bod kunnen verhoogen tot
25000 livres, maar steeds was hot ant
woord van meester Guillermin -kunst
kan niet met goud worden betaald."
Eindelijk was het af op den morgen,
dat de laatste hand eraan werd gelegd,
kwam eeu der paters van het klooster
namens den prior de som bieden van
30000 livres,
Guillermin dacht even na »Zeg aan
den prior, dat ik kom."
Met zijn bediende, die het kostbaar
kunststuk, zorgvuldig ingepakt, dragen
moest, begaf zich meester GuiMernrn oen
p iar uur later naar het klooster.
prior ontving hem zelf -Brengt'u
eindelijk het kruisbeeld Het zal ouzo
kapel t-t een eeuwig -sieraad zijn; do
dertigduizend livres liggen klaar."
Ik geef he^ niet voor geld," zei do
beeldhouwer kalm,
-Voor geld niet Maar waarvoor dan
LT weet, eerwaarde pater; .lat mijn
broeder in de gevangenis zit. en morgen...
bij hield op, tranen vulden zijn oogen
en morgen zal worden ter dood gebracht.
U weet, dat u dit jaar nog do vrijlating
van een gevangene vragen moogt ik geef
u het kruisbeeld voor den prys van mijn
broedeis leven."
Kén man ontkwam den volgenden dag
aan den beul van Avignon And.è Guil
lermin, de broeder van den schilder.
Hij had in onbezonnenheid zijn jeugd
doorgebracht, -vas aan het spel verslaafd
geraakt en had, door dien hartstocht op
gezweept bij een twist een vriend ver
moord.
Zoodra hij vrijgelaten was. meldde hij
zich aan by het klooster der Camaldulen
Florence en leefde verder in boetvaardig
heid.
De beeldbouwer heeft na dit kruisbeeld
nooit meer iets gemaakt, het was zyn
laatste en schoonste werk. dat nog eiken
reiziger, die in de stad van Petrarca de
kapel van Barmhartigheid hezoekt, door
zijn diepgevoelde, sobere schoonheid to£
stille bewondering stemt.