SOEST m om Ons Verweer. De invloed van den alcohol op liet kind. ZATERDAG 6 JANUARI 1906. ZÉVErv EN TV NTIGSTE JAARGANG No. 1 w Uitgever W. A. Van den unckhof, Venray. Feuilleton. Abonnementsprijs per kwartaal Prijs der Advertentièn: Tijdelijk orgaan voor Katti. openbare onderwijzers in het Zuiden. Nu ons tot tweemaal toe, en nu van schijnbaar belanghebbende zijde het eerste nummer van »Ons Ver weer" werd toegezonden, wil ik eenige kantteekeningen maken en mededeelen. Ie. Moet ik de gewraakte han delwijze van den Redacteur van do «Limb. Koerier" ten opzichte der onderwijzers der openbare School, beslist afkeuren; evengoed als ver schillende uitdrukkingen in «Ons Verweer" zelf, die beter genoemd worderl insinuaties, dreigementen en hatelijkheden, dan «persoonlijke aanmerkingen f» dit nummer niet te vermijden.'' 2e. De openbare onderwijzers, even als ieder ander iqensch, hobben zeker gelijk met yoor hunne wezen lijke rechten op te komen. Zij moeten echter het woord recht, niet verwarren met het woord macht zooals 0. a. gebeurt in de waar schuwing aan het slot: «En wan- eenigen in ééne machtige organisatie dan geloof ik dat do strijd krach tiger zal worden, dan iemand ver wacht." Doze en meer dergelijke waar schuwingen doen meer denken aan Am8terdamsche Front-makers, dan aan katholieke onderwijzers, die hun recht verdedigen. 3e. Ook de begrippen onderwijs en onderwijzer beteekenen lang niet hetzelfde en beider belangen zijn dikwijls geheel verschillend. Ook dit echter wordt, zooals meestal, vergeten, waar b.v. ge vraagd wordt «Worden de jeugd en het onderwijzers-corps werkelijk ge baat bij het oprichten der bijzondere scholen V Immers «niet over personen zal de strijd gaan, rr.aar over zaken". Want neen wnict eigenbelang zal onze pen besturen". Ik vraag op mijne beurt Maar wiens belang dan Of aebt gij bet openbare onderwijs zelfs 'beter dan bet bijzondere en is er dan geen enkele katholieke courant, die zich de belangen der jeugd wil aantrek ken Dat ook r>de nieuwe Limburger Koerier' uw schrijven niet tneer op neemt, strekt 11, verweersc'hrijVeré, niet. tot aanbeveling. 4e. In de enkele plaatsen waar het openbaar onderwijs even gods dienstig is als in de bijzondere school zooals bv. «schrijft iemand, die het 'weten kan" van de open6are school te Oud-Vroenhoven, is dit natuurlijk evengoed, als het bijzonder onderwijs het zit hem niet in het bijzondere maar in het godsdienstige. Maar hoelang zal daar die toestand zoo duren Een ander schoolhoofd of onder wijzer niet alleen, maar zelfs een 11 iet katholiek kind dat de openbare school bezoekt, kan de toestand veranderen. En hoe licht kan er in de gemeente komen wonen, wiens kinderen toe ook naar de school dienen te .gaan Behalve dat, hoe te beoordeelen welk onderwijs op dergelijke katho lieke openbare school wezenlijk gods dienstig is, en waar de grens ligt tusschen godsdienstig en niel-gods dienstig onderwijs Want openbare scholen, waar dit duidelijk is, zijn sporadisch. 5e. Maar de heeren beroepen zich op een citaat uit het mandaat der Bisschoppen. Dat heeft dus gezag voor hen. Welnu, dan niet een enkelen vol zin er uitgelicht, die in hun betoog past, maar laten we er 't verband en den samenhang van blootleggen: Art. VII waaruit het citaat geno- bfii-v 8 «Wanneer men ni-u h de gele genheid is om het rooilij 1 onderwijs lo hebben op eene schot die de H. Kerk in allen deele got 'keurt, dan kan men zijne toevltiol; nemen tot eene mei-katholiek-: cl; altoos echfer op voorwaarde, lal in die school niets onderwze worde in strijd met don godsdiomn de zede- leer. (De plaatselijke geestc. iken zullen voor zooveel het in hum macht is, daarop een waakzaari >g houden, en mochten zij onder vin en, dat de school voor het gei00? >f de zeden hunner onderhoorige kin ren gevaar oplevert, zullen zij al 1 tn invloed gebruiken om ze van <!l j school (e verwijderen.) Echter beschouwe m.M 1 bijwonen van het onderwijs 'n v Ike school nimmer anders dan il e droevige noodzakelijkheid, niet a de gewone handelwijze ineen regeln atigen toe stand van zaken. Wij hebben de uitdru king reeds vroeger gebezigd w herhalen die,- de noodzakelijk iei.1 s droevig, wij moeten ze betreurt t er 't hoofd naar de middelen en me te doen verdwijnen. Ondertusschen en zoolang die noodzakelijkheid aanhoudt, vermanen wij degenen, die zich in zulk geval bevinden, om zooveel doenlijk van een anderen kant door meerderen ijver en zorgvuldigheid in het ontbre kende ter opvoeding te voorzien, en door vurig gebed Gods zegen daar over af te smeeken, zoo mag men hopen dat wat Ie kort schiet, eeniger- rnate zal worden vergoed." Z'edaar, verweer-schrijvers, den zin uwer tirade en de letterlijke woorden van het Mandement. Geheel iets anders dus dan gij er uit conclu deert. Uw stuk ware dan ook in zijn geheel beter onderteekend met het woord egoismus, dan Ingezonden met Veritas. B. Het is treurig, dat men over dit thema moet spreken. Voor 30 of 40 jaar moesten de kinderen algemeen hunnen dorst met water en melk lesschen. Nu is dat anders geworden. Het woord «Er zijn geene kinderen meer'' is ook in dit opzicht helaas waar, Niet alle vergiften werken op alle individuen op dezelfde wijze. Wij weten, dat het vergift der slangen den egel niet schaadt, dat eene duif eene hoeveelheid opium kan ver dragen, die verschillende menschen kan dooden. Zoo weten wij ook. dat de atropine het vergift der dolle kers, op het kind veel minder uitwerking heeft dan op volwassen menschen, en zoo weten we ook omgekeerd, dat de alcohol op het kind eanen nog veel schade- lij keren invloed heeft dan op de volwassenen De schadelijke invloed van den alcohol op het kind toont zich bijzonder merkbaar daarin, dat kinderen, die vroegtijdig sterke dranken krijgen, opvallend klein blijven. Professor Demme vond onder 27 erfelijk niet belaste kinderen, die in het oogvallend klein gebleven waren, 19, bij welke vroegtijdig en regel matig gebruik van sterke dranken aangetoond was. Drie van deze kinderen begonnen weer flink te groeien, toen de alcohol hen onttrokken werd, A! de groote nadoelen, die het voortgezette gebruik van alcohol in groote hoeveelheden aan volwassenen ver oorzaakt, kunnen bij kinderen reeds de gevolgen van kleine porties zijn Zoo wijst Dr. Bar op den dood van een vierjarig knaapje, die op het gebruik van twee eetlepels lichte je never volgde. Verder is bevonden, dat kinderen, die sterke dranken gebruiken, veel vaker ziek zijn, dan de geheel onthouders, en dat de eerste, indien zij ziek worden, veel langer en zwaarder ziek worden dan de laatste, en vaker aan de ziekte sterven, Eene met jongens van 1015 jaar gehouden proef gaf het volgende resultaat Men liet de jongens nu en dan gedurende eenige maanden wat wijn drinken en dan werd hij hun ook evenlang wederom onttrokken. Op die wijze werd anderhalf jaar lang bij nauwkeurig toezicht op de jongens voortgegaan. De wijn was lichte landwijn en de oudste jongens kregen daarvan 's middags en 's avonds gedurende den maaltijd 1/2, de jongeren 1/3 glas, met water vermengd. Het resultaat was, dat de jongens gedurende den tijd dat zij wijn kregen, trager, slaperiger, minder tot wei ken gestemd, minder flink en in den slaap onrustiger waren, dan toen zij geen «yn kregen. Het verschil was zoo sterk, dat twee der jongens uit eigen beweging hunnen ouders vroegen, hun geenen wijn meer te geven, omdat zij zich dan minder frisch gevoelden. Een ander geval Een 10-jarige slimme jongen had van zijnen vader wegens klieren meer dan eens per dag een glas morgenwijn gekregen. Eenige maanden later moest men den dokier raadplegen, daar bij den knaap zulke afname van het ge heugen merkbaar was, dat hij menig maal zijn naam en woonplaats niet meer wist, Door beweging en frissche lucht, eene melkkuur en de onthouding van alcohol was hij in 68 weken voor Vknrat franco per post voor het buitenland bij afzonderlijke nummers voor ':*v ''talirfT 50 c. 65 c. 85 c. 6 c. Sxr&ï* &A'. MAAS van 1 4 regels 20 c. elke regel meer 5 c> letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend. Ufce» i»l Aio iiiaMiüii iftiflt "tlïlllf't tfl* rkaiV-fï bi Dat is een groote eer die de lieer Bas tin ons bewijst," gaf mejuffrouw Savinet ten antwoord. Wederkeerig zeer verecrend," ant woordde geestig Achille. -Laat die complimenten maar ter zyde en gaan we op de zaak af. Geeft ge uw toestemming ••Alvorens mijn toestemming te geven, wenschte ik wel een paar dagen bedenktijd." -Best. Jo kunt het zaakje als in orde beschou wen.zei de molenaar, Achille vriend schappelijk de hand drukkende -ik geloof niet, dat ik myn neus voorbijpraat, als ik u verzeker dat go je niet beangst hoeft te maken een blauwtje te loo- pen." -Over een paar dagen zal ik terugkomen," zei Achille -en ik hoop dat gÜ zult toestemmen." Na nog eonige oogenblikken met de ouders van zyn beminde te hebben gepraat, stond Achille op en verliet hen daarop met blijde hoop in het hart. VI. Mejuffrouw Savinet volgde Achille met de oogen en zoodra deze het ei f veriaten had, wendde zij zich tot haar echtgenoot, de handen in elkaar slaande. -Hemelsclie goedheid riep zij uit, het is dan wezenlijk waar, Martial, dat dit huwelijksplan niet die moeilijkheden en beletselen ondervindt, uie wij ver wachten -Gy ziet liet zelf." zei de molenaar al meer en meer in zijn nopjes en wreef zieii de handen met blijkbare vol doening. -Gij ïiebt zijn vader gesproken -Ik ben hij hem geweest en heb hem gesproken." -En hij geeft zijn toestemming, niet tegenstaande ons fortuin zoo gering is in vergelijking met het zijne?" -Gij hebt met je eigen ooien gehoord, wat Achille heeft gezegd wat kan ik u nog meer zeggen -En hoe hebt gij dat zaakje onder u geregeld f -O, die vrouwen, o, die vrouwen riep Martial Savinet, die noodo verder op dit gesprek doorging. ••Men zou het geheele verloop van die geschiedenis van a tot z moeten opdreunen om aan je nieuwsgierigheid te vol doen. Ik zal jo dat wel eens vertellen als ik er den tijd toe heb voor hot oogenblik zeg ik je alleen, dat alles in orde is en dat je binnen twee maanden de bruiloft van je dochter kunt vieren. Dat is alles Zie daar heb je haar juist men is, luidt in* ztji geheel als volgt jiiet hit ne-'-l - ;i7.b.v> Inderdaad verscheen Madeleine op dien oogenblik op den drempel der kamer. -Raad eens wie d «ar juist is wegge gaan loeg mejuffrouw Savinet. -Achille Bastin," antwoordde het meisje -ik zag hem juist bij het heengaan." ■Hij is uw hand komen vragen," zei de molenaar, - wat moeten wij hem zeggen Madeleine kon een uitroep van vreugde niet onderdrukken. -Vraagt hij mij ten huwelijk f' vroeg zij vol blijdschap. -Met de toestemming zijns vaders," antwoordde Martial. -Wel nu zeg heai, dat ik zijn nanbod aanneem." -Dat is 1111 eerst eens flink gesproken,'' zei de molenaar. -O die meisjes, ze zeiten een gezicht als of ze van niets weten maar de hemel raag weten wat een berg van zoete gedachten en verwachtingen zij niet opstapelen in die dolle hoofdjes Waarom zou ik liegen waarom zou ik 11 niet vrijmoedig mijn gevoelens mede deelen -Gy hebt gelijk, Madeleine," hernam Martial, zijn dochter naar zich toe trek kende en haar omhelzende uwe ouders zijn uw besto vrienden. Maar 1111 zou ik nog vergeten u iets te zeggen, namelijk dat ik heden avond naar Parijs vertrek." •Naar Parijs V' vroeg zijn echtgenoote verwonderd -gij naar Parijs i" -Ja, ik ga naar Parijs." ••Kom gij fopt ons 1" -Ik spreek in vollen ernst." «Wat gaat gij daar doen -Ja, dat kan ik je nog niet zeggen maar heb nog een weinig geduld en gij zult alles weten." -Maar Maitial, ik gel iuf (och, dat liet maar gekheid is -Ofschoon ik zeer opgeruimd ben, moet ge u toch niet verbeelden dat het scherts mijn reis heeft een bepaalde re den," -Ik wed dal die reis in verband staat met mijn huwelijk," zei Madeleine, -Juist geraden -Ongetwijfeld is het om de zaken ver der te regelen met mijnheer Bastin." merkte Constance op. die brandde van nieuwsgierigheid om het fijne van de zaak te weten te komen. -Op mijn woord, gij zijt toch verschrik kelijk nieuwsgierig." -Heeft het dan betrekking op Made leine." -Juist, maar het is onnoodig daar nu verder over uit te weiden. -Nu wij zullen zwijgen als een graf." -Best. Ik ga nog even naar den molen, daar het pas drie uur is. Tot aanstonds." En Martial begaf zich naar zijn gewone werkzaamheden. Zeggen dat hij met zijnen gewonen ijver en lust werkte als anders, dat zou onwaar heid zijn by praatte voortdurend in zich- zelven en sloeg dan een bezorgden blik om zich heen, om te zien of niemand hem zou hooien; nu eens glimlachte hij, dan dan weer pwelde hem 'iet klamme zweet op het voorhoofd. Mui tial dooi liep een van die hu tengewo- 06 perioden, die elk inenscli »1 z->o eens op zijn levensbaan ontmoet. Tegen zes uur kon hjj het niet meer uithoulen, hij begaf zich naar zijn kamer om het een en ander voor de reis gereed te maken. Gebruik makende van een gunstig oogen blik dat hijalleen was, opende hij een groot eikenhouten koffer met zware koperen hengels, zooals de goede buitenlieden voor verschillende doeleinden gebruiken, haalde vervolgens onder een stapel linnen een ijzeren kistje te voorschijn en nam daaruit een opgevouwen stuk papier, dat hy in zyn zak stak. Met zijn toebereidselen gereed zijnde, stak Martial eenige goudstukken in zijn zak. en ging naar do huiskamer. Na het avondmaal gebruikt te hebben, omhelsde hij zijn vrouw en dochter en sloeg den weg in naar het station. Op het perron ontmoette hij den heer Bastin. Waar is de reis naar toe Martial f" vroeg hem de koopman. -Naar Laigle." antwoordde de molenaar ik kan daar een zeer voordeeligen koop van koren doen, en dat is me de moeite wel waard dit reisje te doen, anders schiet me de een of ander voor." Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1906 | | pagina 1