YOOÏ
Zelfbeheersching.
ZATERDAG 23 DECEMBER 1905.
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG
No. 51.
Uitgever
Iuxckhof, Venray.
Feuilleton.
Laridln uw.
Reme&tiiig
Ondergeloopen.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Venray 50 c.
franco per post 05 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummois c.
Prijs der Advertentiën:
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Adverten'lën, 3maal goplaat.st worden 2maal berekend
20 c.
5 c.
Menigeen hneft door krijgsgeweld
de wereld overwonnen, maar zijn
eigon hartstochten overwinnen, dat
kon hij niet. Hij bleof een kleine
geest, onderworpen aan lage eerzucht
een slaaf van verderfelijke verovt-
i ingszuchf.
Menigeen heeft door zijn taal nül-
iioetien beheerscht on geleid. Maar
hij was de slaaf van zijn wellust of
toorn of ijdelheid, terwijl sluw-
booswichten hem naar willekeur
leidden aan den toom en de ketenen
dier ondeugden,
Zelfbeheersching is het hoogste
doel van den mensch, is zijn ver-
hevenste eeretrap.
En wat is verhevener dan de
mensch, die zich zeiven altijd mees
ter is, die met een zuiver geweten
zoowel den bedelaar als den vorst,
ja den dood zelfs onverschrokken
onder de oogen kan treden
Hij laat zich niet door de on-
teerende teugels leiden, welke men
den zwakke aanlegt. Tevergeefs
beproeft hij hem, door de lokstem
van zinneiijk genoegen, dooi titels
en waardigheden, of door bedreiging
van ongenade, ontrouw aan zich zelf
te maken.
Gedachtig aan zijn eigenwaarde,
aan zijne verwantschap met het
verhevenste aller wezens,- aan zijne
bestemming voor de eeuwigheid
onderdrukt hij in zijn binnenste
eiken opwollenden hartstocht.
Hij treedt ongedeerd, onbe
dwongen, altijd vrij en zelfstandig,
grooter dan de machtigsten der aarde
voort door het leven.
Wie zich zeiven weet te beheer-
schen dien kan geen ander beheer-
schen. Zijne gelijkmoedigheid be
toomt den toornige. Zijne onver
schrokkenheid verlamt de verzoeking
der eerzucht; zijn edele trots schrikt
de arglistige vleijerij af.
DEN
6
»Ik zal uw ontwoord afwachten," her
nam Achille, die sprakeloos dien tweestrijd
zijns vaders op eerbiedigen afstand had
gadegeslagen.
-Doe wat ge wilt. Nu wasch ik mijn
handen in onschuld."
-O heb dank, Papa"! riep Achille vol
vreugde uit, zich om den hals zijns vaders
werpende.
-Geen dank.
Ik buig, zooals gij daar even gezegd
hebt voor jo wil, ziedaar alles gij ver
kiest een huwelijksverbintenis beneden
uw stand, boven een die uw past, het zy
zoo r
-Ik ga aanstonds naar den molen".
-De hand van uw beminde vragen
-Ja, ik heb reeds te lang gewacht en
ik zal me haasten 't onvrijwillig ongelijk,
Madeleine aangedaan, te herstellen.
-Ga je gang."
Zonder nog een woord te zeggen, verliet
Achille de woning zijns vaders.
-O I jeugd, o 1 jeugd," zei de koopman
binnensmonds, toen hij zijn zoon regel
recht den weg naar den molen zag inslaan
-wat zijt ge toch lichtvaardig 1"
-Maar voegde bij er droofgeestig bij
wie weet of ik twintig jaar geleden niet
hetzelfde zou gedaan hebben
Zijn waarheidsgevoel stoot iemand
van zich, die hem op verkeerde wegen
wil lokken. Hij beheerscht zich zelf
naar de eeuwige wetten der deugd.
Wie dezelfde wellen eert. is zijn
broeder, zijn medeonderdaan in het
Rijk van God.
Wie ze niet eert, is hem een
vreemde, een dwalende. IIij kan
noch mag met hem denzelfden weg
bewandelen.
Hoe gelukkig ook is het leven van
wie zichzelf Ie beheerschon weet.
Met onverstoorbare bezadigheid
aanschouwt hij de dwaasheden en
dwalingen der stervelingen, die ze,
als dronkenen, in den roes hunner
zinnelijke begeerten begaan.
Met helderheid en kalmte ziet zijn
oog dóór het gewoel des levens en
der hartstochten heen. En zijn eigen
leven stroomt daarheen als een kalm
voortschietendo diep heldere beek,
wier vredige golfjes in welluidende
maatzang elkaar opvolgen, wier
water straks zijn loop zal eindigen
in den Oceaan der eeuwigheid, on
gemerkt en rustig.
Wij willen niet stellen gaan tegen
over den man die zich zeiven weet te
heerschen, don zwakkeling, dan ka-
rakterlooze.
Zooals hij ons voor oogen staat in
het allerdaagsche leven van dezen
tijd, bijvoorbeeld als drankzuchtige.
Die in 't geheel geer. meester, noch
van ziel, noch van zijn lichaam is.
Die langzamerhand, maar willens
en wetens, zich heeft opgelegd het
slavenjuk van die ellendige prikkeling
welke niet ten onrechte Koning Alco
hol heetdie zijn handen zoo gedwee
toe heeft gestoken, toen die tyran
hem de kluisters voor hield.
Akelig voorbeeld van willooze lam
lendigheid. Te weten dat het gloeiend
vocht zijn lijf en leven bedreigt en
toch het op te slorpen.
Te zien dag aan dag hoeveel stui
vers neerglijden in een verkeerde lade
stuivers van hem, van geen ander,
stuivers die zijn eigendjgm zijn, waar
mee hij al sparend, ee," kapitaal zich
zou verworven hebben, waarmee een
ander nu rijk wordt.
Te beseffen, dat h
kinderen bet gezond
houden moet, omdat
ongezonden drank mo
De schaamte te roe
zijn gemoed, de schaaf :te, dat hij de
kinderen, door God ge| honken, geen
eten voor het lichaa
vergiftvol voorbeeld
zielen.
O, mocht hij een
tegenover den sterk
over den meester in
en mocht dan in zijn t
gemoed nog indruk
dat voorbeeld, hoe
eigen geluk de bewerk
Iloog verheven wc dt de koning
der natuur, die zichzelf weet te be
dwingen; maar in icilloos diepen
afgrond van ellend verzinkt de
mensch, die geen wil meer heeft.
G. C.
taan vrouw er,
voedsel ont-
jjij zelf zoo'n
hebben;
a uitroeien uit
geeft, maar
oor hun lieve
staan komen
kin wil, tegen
'h zelfbedwang
steen verhard
[unnen maken,
ider van zijn
v kan zijn.
Zoo ontneemt iedere 1000 K.G. raden. Gei-f dus niet enkel kainiet
best grashooi aan den grond 25,3of chili; maar zo:g, dat do plant over
KG. stikstof, 31,6 KG* kali, 7,4
KG. phosphorzuur, 10,1 KG. kalk.
Voor hen, die onze redeneering
Ik heb mijn meester gevonden
Een bediende klopte aan de deur.
-Iemand wensebte mijnheer te spreken,"
zei hij de deur halfopeneiide.
-Laat hem maar binnen komen."
De heer Bartin zette zich in zijn fauteuil
neder en wachtte zijn bezoeker.
Martial Savinet was met een bedroefd
hart zijn molen binnengegaan.
Voor den eersten keer had hij onder
vonden welk een afstand er ligt tusschen
den braven en rechtschapen mensch zonder
fortuin en hem, die het bezit.
Hy had tienduizend frank aangeboden
en de rijke koopman had hem in het
gezicht uitgelachen en om het gewicht
zijner meerderheid in volle waarde to doen
gevoelen, had hy hem eindelijk met op
geblazenheid en hooghartig beid toegevoegd
-Ik, ik geef mijn zoon honderdduizend
frank medo ten huwelijk. 3"
Was er sprake geweest van een gewone
handelskwestie; het koopeit van een stuk
grond, van het aangaan van een leening
ter vergrooting van :eyn erfde molenaar
zou dit alles spoedig -vergeten zijn gswaest
maar de toekomst zijner dochter etond
op het spel haar: moeder had immers
gezegd, -dat haar hartje geroofd was
Wat ging ervan, geworden
Hoe uit deze Djoeilijke omstandigheden
te geraken
Geheel Nonant kende immers de we
derzydsche gen-egenheid, die de beide
jongelieden voor elkander .koestorden en
de menschen legden deze stil'le ver'keuring
Het ontvangen en uitstrooien dei
kunstmeststoffen is weer in vollen
gang, Ook onze weilanden worden
tegenwoordig, door de meeste land
bouwers niet meer zoo stiefmoeder
lijk behandeld.
Toch worden er nog gevonden
die de meening toegedaan zijn, dat
de graslanden zich zelf wel kunnen
redden.
Bij een weinig nadenken moet
men toch toestemmen, dat zoo iets
een onmogelijkheid is, want geeft
men den bodem niet terug, wat de
oogst er aan onttrekt, dan moet de
opbrengst elk jaar achteruitgaan.
En zich hieraan vasthoudende,
zal dan ook ieder de noodzakelijk
heid eener bemesting inzien.
zooals zij het reeds noemden, op verschil
lende manieren uit.
Er is geen babbelachtige!' plaats dan de
hoofdplaats van een kanton.
Omringd van niet beduidende dorpjes,
het een al nietiger dan het ander, ver
verwijderd van de hoofdstad van het
arrondissement en niet veel betrekking
mot deze hebbende, is de praatzucht, den
bewoners eigen, spreekwoordelijk gewor
den.
Noch om kunst of wetenschap zich
bekreunende, bepaalt zich hun gezichtein
der tot de grenzen van het departement
en God weet hoe menig evenmensch zij
door hun geklets en gewauwel, naam en
faam benemen.
Dit was 't wat de molenaar vreesde
voor Madeleine.
Zijn kind was boven allen laster ver
heven. maar van do leugen blijlt er altijd
iets hangen en dan is liet altijd zeer
droevig voor een meisje haar beminde
niet te kunnen huwen.
Om zijn woning binnen te gaan nam
Martial een omweg door den tuin van
den anderen kant van den molen, zoodat
hij thuis was zonder dat er iemand wat
van gemerkt bad, daar allen reeds aan
tafel waren.
Niet in zijn overpeinzingen willende
gestoord te worden, begaf hij zich naar
een klein vertrek dat tot kantoor, rust
plaatsje en spreekkamer diende, als hij
klanten bij zich ontving. Het was eigen
lijk geen zoogenaamd kantoor, twee stoelen
een kleine, withouten tafel waarop een
nog in twijfel trekken, geef ik
enkele Rijksproefvehlen, waarop
verschillende bemesting is toegepast,
Proefveld van den heer van
Meijeren te Haastrecht.
Grond laagoeen. Het doel, waar
mee dit proefveld was aangelegd,
was om door hulpmeststoffen het
schrale hooiland te verbeteren.
Perceel I onbemest 4410 kg. hooi
per H. A.
Perceel 11 j 1000 kg. slak.
800 kg. kainiet.
I 150 kg. chili.
6800 kg. hooi per II. A.
Perceel III 1000 k gslak. en 800
kg. kainiet, 5400 kg. hooi per
H.A.
Zandgrond Proefveld van den heer
van Manen te Renswoude.
Perceel 1 en 2 1 800 kg. kainiet
600 kg. slak.
100 kg. chili
gemiddeld 4190 kg. hooi.
Perceel 2 en 3, onbemest gemid
deld 1980 kg. hooi
Kleigrond. Froctveid van den deci
de Kooijer te Ierseke.
Perceel 1 onbemest 4603 kg. hooi.
Perceel 2 638 kg. super.
254 kg. chili.
828 kg. kainiet.
8083 kg. hooi.
Perceel 3 i 638 kg. super.
254 kg. chili.
1210 kg, kalk.
8953 kg. hooi.
Zooals de verschillende proefvelden
dan ook duidelijk aantoonen, ver
meerdert de opbrengst door bemes
ting aanzienlijk.
Toch moeten we er nog op wijzen
dat een volledige bemesting de beste
en zekerste rusultaten geeft.
Aanwending van een enkele
kunstmeststof is dan ook af te
kali, kalk, phosphotzuur en stikstof
beschikken kan.
Vaak wordt lii< i tegen ge ondigd,
sommigen nieenen, dat het gras het
wei zonder chili kan stellen. De
klavers immers, zeggen ze, riem< n
de stiks'i-f uit do lucht op. Zeer waar!
Maar deze stikstof, die in den
grond vast g-Tegd wordt, kan zon
niet door de plant opgenomen worden
ze moet eerst omgezet worden en
daarbij moet, zooals we reeds eerder
gezien hebben aan verschillende voor
waarden voldaan worden.
Kortom de grassen kunnen er
niet van profiteeren. Dat onze gras
landen ook chili vragen blijkt duide
lijk uit het eerstgenoemde proefveld.
Een 150 a 200 kg. is wel voldoen
de en dan in tweemaal uitstrooien.
De helft in het begin van den gras-
groei en de rest eenigen tijd later.
W.
inktkoker, een penhouder, wat schrijf
papier en eenige weekbladen, ziedaar alles
De muren waren in geen tien jaren gewit.
Nauwelijks was Martial dit vertrek
binnen getreden of hij liet zich op een
stoel neervallen en weende van spyt en
woede.
Duizenden gedachten bestormden zijn
geest; zijn eigenliefde, die zoo gekwetst
was, deed hem onuitsprekelijk lyden en
bemeesterde hem geheel en al.
-Zou die Bastin willen," aldus sprak
hij tot zicbzelve -dat ik hem zou smeeken
dat ik mij plat ter aarde zou werpen
voor zijn honderdduizend frank; nooit of
nimmer. Ik bezit er slechts "eertig, maar
die zijn op oen eerlijke wijze verkregen,
door werken van den morgen tot don
avond. Hoeveel rijkaards kunnen dat
zeggen.
-Dat alles is verrukkelijk, vervolgde
hij, maar het lost zich niet op. Bastin
zal overal rond bazuinen, dat hij .niet
toestemt in dat huwelijk, vanwege den
kleinen bruidschat, dien ik Madeleine
slecht3 geven kan, en zal zoodoende aan
het laagste eind trekken; ik speelkin deze
omstandigheden dezelfde rol, als een knecht
dien men wegjaagt. O vervloekt geld 1
riep hij opgewonden uit, lage verleider
der zieleD, wie zal eens uw macht ver
pletteren V'
Maar wat zou zijn echtgenoote zeggen,
als ze hoorde, hoe hij gevaren was by
den rijken koopman Welk antwoord zou
hy haar geven zijn dienstpersoneel zou
aanstonds op zyn gezicht kunnen lezen dat
Nog zelden heeft het water zoo
hoog gestaan in de slooten en ri
vieren als in het najaar van 1905.
En nog zelRetrls er zomoet wmei
door het land heengetrokken en heb
ben de polders zoo lang ondergestaan
als in dit najaar.
Verleden week stonden we aan
een tramhalte temidden van een pol
derweg te wachten, eenige land
bouwers en ik. Wij keken naar het
ondergeloopen land. »Wel, wel" zei
er een, «wat zal dat land valsch zijn,
't is in geen twee jaar weer in orde,
de karwielen zijn er een meter inge
zonken."
»Ja, zei een ander, dat moet je
gelooven en waaraan ik ook altijd
denk, als ik het land zoo doortrokken
zie met water, dat al die voeding
stoffen, welke door ons in den
grond gebracht worden, al die duro
mest, zooals chili-sal peter en am.
er iets niet in den haak was, cn zoo een
hunner hem had zien spreken met den
heer Bastin, do uitslag van dit o derhou I
Z'-u spoedig overal bekend wezeu. en n >g
vqnr zonsondergang zou het pi aaomcluig
publiek weer o n nieuwe prooi tc ver
slinden hebben.
De molenaar, al meer cn raec-i opge
wonden, stond op en begon op en neer
te wandelen in zyn vertrek.
Do dorst naar goud verteerde zyn
binnenste, hij wensclite rijk te zijn, ai
was het ook slechts voor één dag. om
zijn hooghartigen tegenstander te bescha
men.
Rijk 1 wat klonk hem dat woord zoet
in zijn oor.
Goud dat is hot eenige dat den mensch
machtig maakt op de wereld, dat hem in
de oogen der menschen verheft.
-Wat raaskal ik toch," mompelde hij.
De arme man begon tc lachen als een
onzinnige die hem gezien had, zou me
delijden met hem hebben gekregen.
Eensklaps bleef hij stilstaan, bracht zijn
hand aan het voorhoofd*en zei -Ik geloof
dat ik gek word neen, de hemel beware
mij daarvoor 1
Myn God, vei ban uit mijn geest dc
gedachten aan dat vervloekte geld ik
ben altijd zonder rijkdom gelukkig ge
weest, och, laat my steeds gelukkig
blijven I"
Wordt vervolgd.
PEEL
van 1 4 regels
elke regel meer
fr v