in GRATIS. van ijs en koude in het Zuivelbedrijf. Een interessant paar ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1905. ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG. No. 37. Uitgever W. A. Van den Munckhof, Venray. Over toepassing Landbouw. Mengelwerk. Abonnementsprijs per kwartaal, voor Venray 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland hij vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummers 6 c. Prijs der Advertentiën van 1 4 regels elke regel meer letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, ft maal geplaatst worden 2maal berekend. 20 c. 5 c. ~T~ jl f melk die direct geconsumeerd moetJstiooke.n zoodanig met elkaar verbonden \V\y\ vrmvlan nediirondft Ian een tiirl rondor dat de cvlinder doo.v de opgerolde buis Zij. die zich voor 1 October op ,,Peel en Maas" abonneeren, ontvangen de nog deze maand verschijnende nummers Dr. Hamilton heeft kort geleden op de algemeene vergadering van de Aitmarsch Zuivelbond (Saksen) een voordracht over bovenstaand onderwerp en wel speciaal over ijs- en koel machine van Schluter Gsell. Een gelijksoortig koelmachine werkt op deStoomzuivelfabriek Venray alhier. Sinds ijs en koude in zuivelbedrijf ingevoerd zijn en van melkcentrifuge gebruik gemaakt wordt, is hot zuivel bedrijf een hoofdbedrijf geworden. Zonder ijs en koude kan ik mij geen moderne melk- zuivelfabriek meer voorstellen. Hij de hooge eischen die men tegenwoordig aan goede melk en onberispelijke zuivelproducten stelt, is het absoluut onmogelijk om daaraan te voldoen zonder koude of goed water zonder ijs of koelmachine. Nog voordat de centrifuge algemeen gebruikt werd, heeft men ingezien dat het goed blijven van de melk, het af- roomen en vervaardigen van goede producten slechts mogelijk zijn door van ijs gebruik te maken. Er ontstonden toen zoogenaamde ijsinrichtingen, waar de melk in hij zonder vaten ijswater werd gezet orn haar langen lijd goed te houden voor het gebruik, om haar tijd te geven zoo volkomen mogelijk op te poomen en uit der» room en ontroomde melk fijne boter en goede kaas te maken, I)e melk bleef tengevolge van de koeling lang zoet on het gevolg ervan was dat zij voor de comsumptie beter te gebruiken was dan te voren en beter ontvet kon worden, daar uit de vloei bare melk de vetbolletjes zich naar hoven kunnen bewegen; terwijl zij in dikke melk blijven steken en zoo voor de boterberoiding verloren gaan. Het bezwaar van het oproomen in potten en niet gekoelde ruimten beslaat daarin, dat de melk eerder zuur en dik wordt dan het vet zich naar boven bewogen heeft. Bovendien zijn de melk en de room in ongekoelde toestand te veel bloot gesteld aan den invloed van bacteriën uit de lucht en de omgeving, zoodat het daarom niet gelukken zal in alle op zichten onberispelijke producten uil de molk te vervaardigen. Bij 10° C. wordt het vermenigvul digen van alle bacteriën slerk beperkt, zoodat wij kunnen zeggen dat de melk en room des te langer goed blijven naarmate de koeling geschiedt. Indien echter aan de andere kant allerlei bac teriën op de melk vallen, zonder dat deze gekoeld wordt dan vermeerderen deze zich in betrekkelijk korten tijd zoo sterk, dat het niet meer mogelijk is uit de oorspronkelijk goede melk uit stekende producten te bereiden. Op dezelfde wijze kan men nok de worden gedurende langen tijd zonder koeling niet onberispelijk noemen. Zooals do melk uit een gezonde koe komt is zij altijd «steriel" d. w. z. vrij van bacteriën, indien niet door het ka naal van de tepels bacteriën uit de koe mest in de uier gekomen zijn. In dien dit het geval is, dan is natuurlijk van steriliteit geen sprake meer. Afgezion van deze verontreiniging is do melk van gezonde dieren niet alleen ook ge zond, doch zooals vermeld, zelfs steriel. Zij houdt echter op dit te zijn, zoodra zij de uier verlaat. Een aantal bacteriën uit de stallucht en van den mest der dieren komt dade lijk in de melk en daar deze een voor treffelijke teelgrond voor de bacteriën is en koewarrnen toestand de groei en vermeerdering bevordert, is de melk al gauw aan bederf overgegeven als men geen afdoende maatregelen daartegen neemt. Dit geschiedt op do eenvoudigste manier door reiniging en koeling. Als wij gezonde en smakelijke melk willen produoeeren dan moeten wij haar ge zonde dieren ontnomen en zooveel mogelijk zorg dragen, dat bovenge noemde bacteriën verwijderd blijven. Daarom moet dé melkonmiddellijk na het melken uit den stal verwijderd worden, voor zindelijk werken moet natuurlijk in de eerste plaats gezorgd worden Alle bacteriën ontwikkelen zich op de voor hen geschikte kweek bodem zeer gunstig op oen temperatuur van 36°40°, dus op bloed warm te. Bij de 10 C wordt, zooals reeds vermeld, hunne groeikracht, en ontwik kelingsvermogen aanmerkelijk ver kleind totdat deze bij 0 en daaronder ongeveer ophouden. Hierbij dient nog opgemerkt te wor den dat de zeer lage temperatuur de bacteriën niet doodt, doch dal zij zich weder vermeerdren zoodra de voedings bodem waarop zij gewoon zijn te ge« dijen weer een temperatuur boven 10° verkrijgt. Van deze ondervindingen heelt men partij getrokken bij den verkoop van volle melk en ook bij de zuivelbereiding. Men weet. dat ongekoolte melk niet goed blijft, dat bet onmogelijk is goe le producten te bereiden uit de meilc «Iie niet tijdig gekoeld wordt, on dien tengevolge geheel of gedeeltelijk be dorven is. Twee jaren geleden kon ik niet bo- besluiten voor de opstelling van koel machines in het zuivelbedrijf te pleiten. Tot dien tijd had ik mij altijd slechts dat de cylinder doov de opgerolde buis gevormd wordt, zcwel aan de buiten als aan de binnenzijde een samen hangend gegolfd oppervlak vormt, zoodanig dcat de 'viniging bij dit sys teem zeer gemakkelijk kan geschieden. Bij de nieuwe koelinriehling van Schluter Gsell voor tnellt en zuivel fabrieken vervalt de bereiding van ge koeld zoutwater, terwijl de vloeistof die gekoeld moot worden, direct over het voorwerp geleid wordt, waarin het koude medium verdampt. Die verdamping geschiedt in boven vermelde koeler. Sinds ik de SehUtcrsche inrichting gezien heb is in <l provincie Saksen geen enkele nieuw» melk- ofzuivelin- richting moer met oei ijshuis gebouwd, hoewel ik vroeger altijd voor de ijs- huizen geweest, ben. Togen de aansch ffing van een koel machine kon vro ger liet bezwaar geopperd worden, vi»n het betrekkelijk groot krachtsverbruik voor het bewogen der machine en de lange duur van het in gang houden, i< i einde het zout water lang genoog nf te loeien. Uit dit groole kr: htverbruik en het lange werken v.ai ''telmachine volgt oen hoog kolen tk Indien op do vraag Omtrent aanschaf fing van een koelmachine nader wordt ingegaan, dan moet men do zekerheit hebben dal voor oudere inrichtingen de bestaande stoommachine voor he drijven van de koelmachine nog vol doende is, en dat zoowel in nieuwe als oude molk en zuivelfabrieken de stoom machine voor het kooien van room er. molk niet langer in beweging ge houden behoeft te worden als gewoon lijk het geval is. K. W. Uitgestrekte akkers worden straks Nu .•oor de oprichting van ijs huizen ver klaard. Doch toen de tentoonstelling te Hamburg kwam, voelde ik mij ge drongen mijn vroegere meening te ver anderen In Hamburg heb ik gelegenheid gehad het nieuwe systeem Schluter Gsell van nabij te loeren kennen. De tentoongestelde koeler trok in de eerste plaats mijn aandacht. In een spiraalvormig opgerolde koperen buis wordt zwavel dioxyde ver dampt, zoodat deze spiraal direct voor koeling van melk en room dienen moet. Als een belangrijke vooruitgang moet vermeld worden, dat men met deze koeler een vermijden van do koeling door zoutwater ten doel had. De op elkaar liggende doelen van den knp|or zijn door vertind" koperen weer met winterrogge gezaaid, is do rogge een plant, die op onze diluviale zandgronden vrij goed go- dijd. Ze vraagt een drogen minlorvocht- houdenden grond, vandaar dat onze zandgronden van nature voor rogge bouw zijn aangewezen. Nu is het zaak voor deu landbouwer zoo veel mogelijk van zijn grond (e trekken. En toch zijn er zoo lijkt het tenminste die zich al met een schraal oogstje tevreden stellen, want welk een verschil merken we op, als we in den zomer de verschillende korenvelden eens goed opnemen. Dan zien wo akkers, dio 't maaien bijna niet waard zijn. Kort stroo, een nietige aar, kleine korrel, maar onkruid genoeg. Toch geloof ik, dat met een beetje goeden wil het land hetero vruchten kan ge ven. Laat de landbouwer zorgen voor uitstekend zaaizaad en een goede bo- mesting. Goed zaaizaad is een eerste vereischte. Daaronder verstaan we zaad van een voldoend korrelgewicht kiemkrachtig en onkruidvrij. Daar het kleine kiempje zijn eerste voedsel moet hebben van de reserve- stof in den korrel neergelegd, zal dan o^k een finite korrel de kiem krach tiger kunnen voeden dan een graan- korreltje, dat binnen weinige dagen zijn voedsel heeft afgestaan. Heeft 't kiemplantje zich nu zoover ontwikkeld, dat het zijn worteltjes in den grond boort dan hangt het van de vruchtbaarheid van den grond af weersinvloeden buiten rekening gelaten hoe de plant zich verder zal ontwikkelen. En met de bemestingst.oesland van den bodem is bot soms treurig ge steld. Veel landbouwers zijn er, die te veel grond hebben voor de mest, die uitgestrooid kan worden. Voor zulken is de kunstmest een ware uitkomst. Beweerde men in sommige streken dat de hooge zandgronden voor een kuristbemesting minder dankbaar wa ren, proeven hebben bewezen, dat ook op die gronden met succes kunstmest aangewend kan worden. En zoo worden dan ook tegen woordig in "efe zandstreken betrekke lijk groote hoeveelheden gebruikt. Ook heeft men in de laatste jaren proeven genomen met een bemesting half om half, d. w. i. half kunstmest en half stalmest. Om hier een antwoord op te geven dat voor alle akkers past is natuurlijk onmogelijk. Laten we een rijksproefveld tot voorbeeld nemen. Zoo werd bij den heer Warnens te Oudemolen een proefveld voor het eerste jaar aangelegd en verdeeld in 3 perceelen. Perceel I gewoon bemest, perceel II half om half en perceel III ontving per H. A. 500 KG. kainiet 1000 slalckenmeel, in den herfst 100 chili 200 in 'l voorjaar. Bovendien kregen drie perceelen per H. A. 1500 KG. kalk. Opbrengst der perceelen 23 HL. rogge pl. 4200 KG. stroo. 4620 lil 29,4 4680 Zooals we zien werd een gedeelte der chili in den herfst uitgestrooid, De plant kan deze messtof direct op nemen, kan zich krachtig ontwikkelen en is zoodoende in staat beter de koude maanden het hoofd te bieden. Waarom chili direct werkt hoop ik in oen volgend artikeltje uiteen te zetten W. II 28,8 mij vroeg de zieke met matten oogopslag. Het staat heel goed met u. mijn zoon, maar als man moet men aan alles denkeo. Vermaak haar dus iets in uw testament dan is, voor alle gevallen, lever, en sterven, de zaak in het reine. Nu echter begon de kapitein, met de hals starrigheid van ceo zieke, den dokter te ondervragen, opdat, hij liern klaren wijn zon schenken. Hij wilde welen hoelang hij nog te laven had. Htj was een man en een soldaat, en hg wilde zich door den dood laten overrompe len, maar het niet kalmte en gelatenheid in het oog blikken. Eerst wanneer hij hieromtrent zekerheid had, wilde hij zijne rekening opmaken en «(sluiten, en eerder niet. Hierop raapte de dokter eveneens zijn moed als man en soldaat byeen, stemde toe dat men onder krijgskameraden om zoo iets geen doekjes behoefde te winden, en gaf zijnen zieken vriend te verstaan, dat hg in het ongunstigste geval nog wel op 6 maanden kon rekenen. Nu was het er uit hoewel de medicus tot eene vrome leugen zijna toevlucht had genomen, want in waarheid gaf hij den zieke niet meer dan hoogstens 4 weken. Tegelijkertijd echter begon hij nog uit een ander vaatje te tappen. Bij een legaat liet hij liet uu niet meer. Dat leek hem niet genoeg. Do vacantia liep op een eind, juffrouw Klara moest haar werk weder hervatten, en om dit te verhinderen en haar als verpleeg ster te oehouaen, bestond er aiechis een middel naraelyk de kapitein moest haar op staanden voet trouwen. Eon huwelijk op een sterfbed zeide met dioeven glimlach de zieke. Maar het gebeurde. De regiraentsart8 bedisselde alles hij scharrelde de noodiga papieren op, haalde den veldpater en den notarisen drie dagen later waren mejuffrouw Klara Schrank en de heer kapitein Dittrich tot 'n echtpaar vereenigd. Nu kon de regiraentsarts zich van de zaak de handen wasschen. Hij deed den patiënt over aan een jongen collega, die hem placht te vervangen, en vertrok op hoog bevel naar de manoeuvres te velde. Voor slie dingen, juffrouw, zeide de jonge arts tot Klara, nadat hij den kapitein onderzocht had voor alle dingen zullen wij nu den patiënt eens acht dagen lang laten vasten. Maar dokter Als u tegenstribbelt, juffrouw, dan laat ik hem niet acht, maar veertien dagen honger lijden H »t verdroot Klara, dat hij haar juffrouw noem le. Ja, da kapitau» zalf uoamle haar nog altoos uit gowoonte juff ouw Klara. Er was trouwens ook niets veranderd. Er was voldaan aan eene formaliteit de rest was alles bij het oude Ook de regiments,wis zag dit wel io, eu hij besloot dus tot handelen. Hoor oens. kapitein, zeide hij op zekeren dag tot den patiënt u moet my niet kwalijk nemen dat ik een teeder punt aanroer. liet betreft het arme schepseltje, dat nu al sinds weken u verpleegt. Met een stuk geld kunnen wij haar niet goedschiks afschepen. Het ligt anders niet in mijn aaid mij met dergelijke zaken te bemoeien maar hm in dit geval geloof ik dat een legaat niet meer dan betamelijk zou zijn. Een legaat Staat het zóó met en voor gebleven, Nu moest dus de arme kapitein hongeren De jonge dokter was namelijk van meening, dat bier een ontzettende maag katar rh in het spel was een souvenirije van het Bosnische garnizoen, waarin de kapitein een jaar lang gelegen had. De hongerkuur maakte den toch reeds zoo neerslachtigen patiënt niet juist bemiOHely- l<er ja, eigenlijk van tyd tot tijd recht onuitstaanbaar. Maar toen de hongertijd voorbij was en hij voor het eerst weer een krachtig soepje kreeg, toen vervulde een zalig gevoel zijne borst, dat echter al spoedig wijken moest voor een diepen weemoed. Het is toch ook recht treurig, de wereld te moeten verlaten, in welke men zulke soepjes krijgen kan. Op het soepje volgde een half hoentje, een schoteltje voortreffelijk gestoofde peren, en zelfs o kroon der Schepping een glaasje malaga Te harder, te bitterder oog de gedachte, dat al deze heerlijkheden weldra voorbij zouden zijn De kapitein sterkte werkelijk op. Laatste opflikkering der levenskracht reide bij bij Zichzelf, met stille gelatenheid PEEL SS?/iAJ! TlENDRAI.' MAAS j O IluevCtU HiiietTf. liu p»ö» Cl. A. uitstrooien.

Peel en Maas | 1905 | | pagina 1