f-
?@@I
Verdachtmaking.
Guignol.
I
a.
ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1905.
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG.
No. 34.
Uitgever W. A. Van den Munckhof,
Ven ray.
Mengelwerk.
Over verkwisting.
Landbouw.
Vroeg uaien, hol zaaien,
goed bemesten.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Vbnrat 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Prijs der Advertentiën
van 1 4 regels
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, Smaal geplaatst worden 2maal berekend.
20 c.
5 c.
Wordt er een teit gepleegd, waar
van de bedrijver zich schuilhoudt,
dan ligt het voor de hand, dat er
verdenking kan vallen op den een of
ander.
De omstandigheden zelf leiden er
dikwijls loe, om de verdenking op
Ie wekken en wat er toevallig of niet
toevallig nader bijkomt, geeft er
voedsel aan. en dient vaak tot ver
sterking van bet vermoeden.
Hier gaan we dus in den beginne
af op den bloolên schijn en schijn
kan bedriegen.
Zoo gebeurt hel ook dikwijls in
het dagelijkseh leven dat personen
worden verdacht, die geheel on
schuldig zijn.
Gelukkig dan altijd, indien zulks
spoedig en klaar kan blijken.
Gegronde verdenking leidt de die
naren der H. Hermandad meermalen
lot ontdekking van den schurk.
Eerst worden oorzaak en gevolg
in verband genomon, omstandigheden
worden getoetst aan de mogelijkheid
on zoo weet het gezond oordeel, ge
steund door beleid en rusteloozen
ijver, dikwijls aan den politiebeambte
eene uitkomst te verschatten, die een
goeden dunk geeft van zijne persoon
lijkheid en dio krachtig kan mede
werken tol het uitoefenen van recht
en gerechtigheid.
Verre zij het van ons, elk oordeel
te vergoelijken;' 't is toch zoo vele
malen gebleken, dat dit lichtvaardig
wordt genomen.
Wat meer is, ongegronde ver
denking is zondig.
Dat luchthartig verdenken, ge-
lij kbeteekend veelal met beschuldigen,
moet onder katholieken niet plaats
hebben.
't Strijdt tegen 't gebod van liefde,
het hoogst gebod, dat ons is gegeven.
En wat hier voor den katholiek
geldt, zal zeker ook wel voorschrift
en bevel zijn bij andere gezindten.
Toen do kwaal, waartegen ik nog altijd
worstel, mij voor het eerst, plotseling op 't
ziekbed wierp, bevond ik mij te Pau bot
was in do laatste dagen van Februari.
O, ik zal haar nimmer vergeten, die kamer
in 't hotel De France, waarin ik zoo vroolijk
te moede, zoo luchtig van hart, mijn intrek
had genomen, terwijl door liet geopende
venster mijn blik dwaalde over het onverge
lijkelijk 8choone panorama der Pyreneeën
die kamer, waarin ik eenige dogen later lag
te rillen onder een berg van dekens, klap
pertandend, bet voorhoofd bedekt met een
kil zweet, voelend hoe mijn brandendo vin
gers trilden in de handen der zorgvolle
ziekenzuster, die met de grootste nauwge
zetheid mijn ziekbed bewaakte.
Met zokeren afschuw denk ik weer aan
die bouquetten op bet behangselpapier, welke
ik in mijn hevige ijlkoorts aanzag voor oude,
Romeinsche soldaten waarom Romeinsche
soldaten die zoo uiterst leelijk en wan
staltig waren, en mij met. bun lodderige,
half geopende oogen altijd en altijd weer
droomerig aanstaarden.
Maar vooral die morgenstonden na de
slapelooze nachten waren verschrikkelijk.
-Zuster, hoe laat is het
Wij kunnen ons dit niet anders! «'e zelf het mikpunt woiden van
dergelijke deskuudip-n, dan richtte
men den blik op Hem, die zoozeer
was blootgesteld aan spot en ver
guizing, aan laster en verdachtmaking
en daarbij ons het voorbeeld gaf van
lankmoedigheid en geduld.
denken.
Wacht u allen voor een lichtvaardig
oordeel en werpt ongegronde ver
denking van u verre.
Maar wat te zeggen en te denken
van hen, die vorder gaan dan licht
vaardig oordeelvellen en zich niet ont
zien anderen verdacht te maken
Zulke handelwijze, moeielijk onder
benaming te brengen, verdient intus-
schen aandacht en bespreking.
Men beeft liet gezien van zoo velen
die in den lande hooge politiek
drijven, dal ze het wapen van
verdachtmaking handig wisten te
hanteeren.
Hoe menige pen werd niet in gal
gedoopt, om rond Ie spatten, het
land door, wat booze hartstocht ver
zonnen en gele nijd bedacht om de
tegenpartij af te breken of onscha
delijk te maken.
Men heelt het kunnen ontwaren
'oij grootheden van minderen rang,
die aan dorpspolitiek doen, hoe ze
de eer en den goeden naam van
hunne medeburgers door het slijk
sleurden, op eigen go/.ag of wel
naar het wachtwoord van de spelers
die hunne rol van achter de schermen
voordroegen en te laf waren om zelf
voor 't voetlicht te treden.
Men ondervindt het in het dage
lijkse!) leven, waar de verdachtmakers
rondwaren en hun zwadder storten
over zuivere toestanden, onbesproken
gedragen en verdienstvolle jaren, door
gebracht tot heil van de gemeenschap
of de maatschappij.
Niets is voor den verdachtmaker
hoilig of veilig.
Wij zullen ons niet langer met
zulke verachtelijke personen bezig
houden maar ons artikeltje afsluiten
met den wensch;
«Geen enkel onzer lozers schare
zich ooit in de rij van serviele per
sonen, welke zoo onchristelijk de
reputatie van anderen belagen
en mocht het ooit voorkomen, dat
-Het heeft juist zeven uur geslagen,
mijnbeer."
In den armstoel, waarin de zuster even
gesluimerd had, bewoog zicli de groote witte
kap.
-Het moet dag zijn", zeide zij.
Zij stond op in baar goedigen blik, die
een oogenblik op mij rustte, zag ik een
innig medelijden, dat mij angstig maakte.
Zij begaf zich dan naar .liet venster (in de
eerste morgenschemering geleek zij een wit
achtige, groote schim) en opende vlug de
gordijnen.
Tusschen de aschgrauwe wolken van den
triesten, regenachtige» morgen vertoonden
zich hier en daar eenige besneeuwde gedeel
ten van het gebergte de hemel geleek een
reusachtig pak doornatte watten.
Neen, bet zal nimmer uit mijn geheugen
gewischt worden, dat angstige, troostelooze
ontwaken, ver van mijn dierbaren, te midden
van onbekenden, op een plaats waar ik mij
slechts toevallig bevond.
Maar de herinnering, waarvan ik u thans
ga verhalen, is wel de minst droevige uit
die dagen.
Sinds den eersten aanval van koorts zijn
twee weken voorbijgegaan.
Het opereermes van den dokter heeft mij
gered totdat ik opnieuw instortte.
Ik lig nog altijd te bed, ben nog altijd
zeer zwak, maar kalmer, geheel vrij van
koorts.
De naargeestige Romeinsche legioensolda-
Tien sigaren daags, dat is zeventig
in de week, 3650 jfer jaar, en over
40 jaar gerekend i dan komen er
nog 100 bij voor de schrikkeljaren
is d-.t 147.000 sigaren.
In de lengte gelegd, zouden ze tot
op een afstand van 15 \ilometer reiken.
Op de schaal gelegd, zouden er 6
volwassen personen noodig zijn om er
tegen op te wegen.
In kistjes van 50 gepakt, zouden
deze in do lengte op elkaar gezet
een hoogte bereiken van circa 700
meter. En ze zouden een ruimte vul
len, groot genoeg om er kippen,
konijnen en tal van andere huisdieren
in te houden.
Geen enkel gewoon winkelier, die
een dergelijke hoeveelheid sigaren in
voorraad heeft.
Een bekwaam sic
eoi; vo! -aai ivood;
Wij rekenden f3744, maar rente op j Het tweede gedeelte van de groei
periode (na het weder aanvangen in 't
rente gezel, zou hetgeen aldus iedere
nmaker beeft
-«*-Alkaar
te draaien.
Wanneer er de vloer moe belegd
werd in een gewone kamer, zouden
ze vijftien hoog komen.
Sla dit alles nu eens om over een
raillioen, een paar millioen personen, en
ge komt tot ontzettende cijters
Laten we nog eens verder rekenen.
Tien sigaren daags in de week
van 2ll» cent en Zondags van 3 cent
dat is voor een bedrag van f 1.80 per
week of f 93.60 per jaar.
En over 40 jaar gerekend f 3744.
Iemand, die zoo'n kapitaal tot asch
doet verteeren en in rook doet opgaan,
is nog volstrekt geen erge verkwister.
Er zijn menschen, die meer sigaren
rooken en ook duurdere, die den ge
middelden leeftijdsgrens overschrijden
en dus langer rooken, die vrijgevig zijn
met hun sigaren en er dus meer noodig
hebben.
week aan sigaren wordt uitgegeven,
een kapitaaltje opleveren van zeker niet
minder dan f 8000, zegge acht duizend
gulden.
Wat zou er a! niet voer zoo'n bedrag
te koopen zijn
Buiten rekening zijn dan nog gelaten
de lucifers, om zo aan te steken; de
arbeidskracht, die verloren gegaan is;
de reparatiekosten, den kleermaker en
den behanger te betalen, voor inge
brande gaten; het brandgevaar, dat ge
terug vindt in de verhoogde premie van
uwe verzekering.
Wo kunnen alles en alles gerust op
een rond bedrag aannemen: Stel tien
duizend gulden
Daarvoor zoudt go een huis kunnen
koopen, of oen stal met paarden; ge
zoudt er uw geheele familie voor in de
kloereti kunnen steken, lange jaren
achtereen; ge zoudt eene verzameling
kunnen aanleggen van moderne mees
ters; ge zoudt er een reisje voor kunnen
maken,, een paar maal den aardbol om.
ten op 't behangselpapier zijn weer bouquetten
geworden.
Het is in den namiddag het schoone
weder en het zachte klimaat van Béaru
dulden dat het venster open blijft.
Als ik een oogenblik de oogen opsla van
bet boek, waarin ik, met den elleboog op
het hoofdkussen geleund, verdiept ben, is
bet, om de kruin van een Pyreneeschen eik
of de piek van Ossean le bewonderen, welker
blanke toppen met een lichte schakeering
van lila zich in 't zuivere azuur des hemels
scherp aflijnen.
Welk een kalmte
Verward, als een eentonig gonzen, hoor
ik de gesprekken van wandelaars en duide
lijk daarboven uitklinkend, de blijde stem
metjes van kinderen, dio spelen op den
boulevard voor het hotel.
De zuster Dominicanes is nog altijd aan
mijn bed gezeten; maar mijn toestand maakt
haar niet meer bezorgd, en ik stoor haar
niet meer elk oogenblik in haar gebeden.
Plotseling mengt zich onder de verschillende
stemmen, die van den boulevard verward
tot mij opstijgen, het luiden eener gebarsten
bel.
-Ah, zuster Serafique, het is vier uur;
Guiguol gaat zijn voorstelling beginnen."
Wij zijn echte vrienden geworden, zuster
Serafique en ik.
Zij is een goedige ziel, klaarblijkelijk van
geringe afkomsthaar leeftijd is moeilijk
te bepalen, doch ik schat haar op veertig
h'
Door de afd. Winterswijk der G,
O. M. v. L. is een commissie voor
de proefvelden ingesteld, die verschil
lende zaken op landbouwgebied aan
een nauwgezet onderzoek onderwerpt.
Een van de proeven, dit jaar genomen,
had ten doel uit te maken, van welken
invloed de tijd van zaaien heeft op de
opbrengst bij de rogge.
Er werd gezaaid op 15 Sept., 30
Sept. en 31 Oct., terwijl alle overige
omstandigheden volkomen gelijk wer
den genomen.
De proeven zijn ontegenzeggelijk
uitgevallen in 't voordeel van «vroeg
zaaien".
In den herfst ontwikkelde zich do
eerstgezaaide rogge beslist beter,
stoelde meer uit en kwam beter dooi
den winter.
haar gelaat is als weggedrongen in de groote
witte kap, maar zij draagt haar kleed mei
eere.
En wat is zij zucht
In haar is alles zacht do blik barer oogen
het gebaar en de slem, ondanks baar tong
val.
Tijdens bet begin van mijne ziekte was
zij nogal stilzwijgend daarna heb ik baar
vertrouwen ingeboezemd, en thans verhaalt
zij mij, zonder le vermoeden dat zij bewon
derenswaardig is, van haar leven van alge-
heele toewijding, altijd het zelfde, altyd de
zelfde zuivere liefde,
Hoe ver zijt ge van hier, walgelijke
zouteloosheden, vuile kwinkslagen van de
Parysche gesprekken.
Zou ik 't durven zeggen
Ik verlang geenszins naar dartele, neen
vergiftigde gesprekken en om de verveling,
die den beterenden zieke altijd zoo plaagt,
te verdrijven, stel ik mij volkomen tevreden,
met de kleine geschiedenisjes der goede
zuster, waarin alleen maar sprake is van
godvruchtige oefeningen en van alle mogelijke
zorgen, waarmede zij reeds zoovele zieken
heeft omringd, en waai uil een geur opstijgt
van zoeten wierook en Phonicischo myrrhe.
Gij doet zenuwachtig, gedwongen lachend
en meesmuilend, aazdige deugnieten
uit het salon.
Maar welk een bekoorlijkheid, welk een
zoete vrede ligt daar in woorden, die voort
komen uit een eenvoudig, een wriver hart
voorjaar) was een zeer gunstige.
Gevolg was clan ook, dat de vrij
dicht staande eerstgezaaide rogge, het
meest lust had van legeren.
liet slot van de proef evenwel, de
opbrengst, viel toch nog weer in het
voordeel van de vroeg gezaaide rogge
uit.
Zonder uit dit bijzonder geval een
regel te willeu trekken, zal het toch
wenschelijk zijn, vroeg gezaaide rogge
die in 't, najaar nog al uitstoelt, hol te
zaaien, vooral wanneer men, gevolg
gevend aan het derde deel van dit
opschrift, goed bemest.
Bij dit laatste is het zaak nog even
stil le staan.
Goed bemesten beteekent in do oerste
plaats sterk bemesten, maar daarnaast
een zoodanige bemesting geven, dat
deze juist geschikt is voor eon goed
roggegewas.
Tn den regel, vooral bij bemesting
met stalmest, soms versterkt door
thomasphosphaat, is de bemesting te
eenzijdig en ontbreekt to veel do kali,
die wel niet ir* de eerste plaats in
aanmerking komt, doch sterk en
stevig stroo geeft, en zoodoende in
direct de opbrengst verhoogt.
Het is zeer wenschelijk den stalmest
aan te vullen (of te vervangen zelfs)
door kunstmestde hoeveelheid stal
mest, waarmee de boer toch a! zuinig
genoeg rondkomt, kan dan verminderd
worden, zelfs lot op de helft (of geheel
weg gelaten).
Als men tot de helft wil verminde
ren. dan geve men bovendien per H.
A. 600 a 800 KG. Thomasphosphaat
(pl. m. f 14), 400 KG. Kainiet (f 8),
en in 't najaar 50 a 75, in 't voorjaar
nogeens 100 a 150 KG. Chilisalpeter
(f25).
Men zaai dunner dan gewoonlijk en
kan een flink beschot verwachten met
stevig stroo. dat 't legeren weerstaat.
Do proefneming kan in het klein
geschieden.
S.S. te W.
Een van mijn genoegens dm in den tijd
mijner ziekte thans heb ik er in 't geheel
geen was, de zuster gade tc slaan als
Guignol zijn gebaiste stembanden begon le
gebruiken, dan kuste zij haastig de gewijde
medaille, die aan haar paternoster hing,
borg dat onafscheidelijk voorwerp weg en
ging naar het vensier, om daar, wel gebor
gen achter de zware gordijnen, kalm van 't
schouwspel te genieten.
Zeker, dat is bet eenige, wat het arme
zusterken ooit zal kennen van het tooneel
maar de ziel van deze heilige dochter is oven
naïef als van de kinderen, die zich met blij
lachende gezichtjes als gehoor rondom -de
poppenkast hebben verzameld.
En zie. blozend van louter pleizier, lacht
ze; ja, ze lacht maar verbergt nu en dan
het gelaat in de handen om haar vroolijkheid
die zij natuurlijk voor onbescheiden houdt,
te verbergen; de ernstige, zachte religieuse
lacht vrijuit om al die onbehoorlijke en
wreede daden van den ondeugenden Guignol
(onzen Jan Klaasseri).
In mijn bed hoor ik tamelijk onduidelijk,
de heesche stem van Guignol, zijn luidruchti
ge lachbuien na elke nieuwe misdaad, en
hot geluid dor stokslagen op de koppen der
houten poppen.
Slot volgt.
PEEL
ïsmypR-
