Weekblad voor VIIRAY Vereenigingen op het platteland. Nummer 187. ZATERDAG 15 APRÏL 1905. ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG. No. 15. Uitgever W. A. Van den Muxckhof, Venray. Mengelwerk. Landbouw. Man gel wortels en Suikerbieten. Abonnementsprijs per kwartaal. voor Vknrat 50 c. franco per post 05 c. voor het buitenland by vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummers G c. Prijs der Advertentiën: van 1 4 regels 20 c. elke ret> neer 5 c> letters e.i bignetten naar plaatsruimte. Advertentiéu, Smaal geplaatst worden 2maal berekend. De totstandkoming en de bloei van R. K. Vereenigingen en bonden op het platteland is een onafwijsbare!) eiscb van onzen tijd. I)e katholieke organisatie moet, zoo ver het mogelijk is, in alle parochies tot stand worden gebracht. Immers, na niet te langen tijd zullen in alle landen de boeren en arbeiders georganiseerd zijn, en daar waar geen katholieke vereeniging ontstaat, zal eene socialistische verrijzen. Als getuige voor deze noodzakelijk heid van kath. organisatie diene het fait, dat op het woord van Z. I). H. den Aartsbisschop van Utrecht in tal van dorpen de geestelijkheid reeds ver schillende bonden heeft opgericht of middelen daarvoor beraamt. Doch niet slechts vereenigingen be hoeft de R. K. partij op het platteland, neen zij behoeft ook sprekers, ook debaters, ook propagandisten. Immers, onze tegenstanders verzui men niet hun licht ook op de dorpen te late» schijnen, uu vrteu zullen üch door don glans van schijngoud laten verlei den. In dezen tijd vooral, met het oog op de aanstaande verkiezingen, is het platteland het veel bezocht, geliefd arbeidsveld van socialisten. Spreken zij niet in onze provincie dag op dag tot de menigte, in herber gen en vergaderlokalen En zou men meenen dat hunne woorden alleen op den stoenrots vallen Het is niet te ontkennen dat meni geen in vroegere tijden do totstandko ming van vereenigingen op het platte land nutteloos achtte, zelfs nadeelig, zelfs schadelijk. Men duchtte geen gevaar van den vijand. Men achtte zich zoo gelukkig zeker van de toekomst en het volk. De uilkomst heeft de valschheid dezer gedachte zonneklaar in het licht gesteld. Andere tijden zijn gekomen, en met deze andere nooden, at.dere behoeften, maar ook andere nieuwe middelen 0111 het volk het leven volgens de christe lijke beginselen te loeren. Wat zien wij geschieden juist op die plaatsen, waar men het minst tot den strijd was uitgerust Daar kwam de vijand en bracht zijn plannen ten uitvoer tot groote, onbere kenbare schade van het christenvolk. In 't bijzonder in de noordelijke pro vincie Groningen zal de roode haan victorie kraaien, als van christelijke zijde allen als een mau, katholieke en anti-revolutionairen zich niet opmaken ten strijde. Men heeft het wel eens uitgesproken dat het volk zijn gelukkigen staat van tevredenheid zou verliezen, indien men het bracht in bonden, en het vereenigen ging, om door de vereeniging te komen niet alleen tot hooger christelijk leven maar ook tot booger stoffelijk welzijn. En ziet, er zijn anderen opgestaan, die ontevredenheid en wantrouwen on der het volk hebben gezaaid, omdat men degenen tegenhield, die 't wilden wijzen met zijn rechten ook op zijn plichten. Do totstandkoming en do blooi van R. K. kies vereenigingen, van honden van sociale actie, van werklieden- vereonigingon, van patronaten, van kruisvorbonden, van boerenbonden, van ziekenfondsen, van burgerveroenigin- gen, allen voortdurend, ofschoon onder verschillende vorm, werkend voor een en hetzelfde doel, nl, verspreiding en bevestiging der katholieke beginselen, verbetering van den maatschappelijken welstand des volks en wering van den vijand,. Ziet daar onze leuze, ziet daar het eenige wat ons volk in zijn verschil lende geledingen voor kerk en maat schappij nog behouden kan. Men hoort vaak zeggen wat zullen de honderden vereenigingen daar toch uitrichten, waar alles rustig is? Wij antwoorden zij zullen den maat schappelijken vrede bewaren, zij zullen werken aan den vooruitgang van het volk, zij zullen op afdoende wijze de pogingen verijdelen, die steeds aange wend kunnon worden om het volk ten ondergang te brengen. Hoe is het op vele plaatsen met de R. K. vereenigingen gesteld Zij wer ken met kracht en eensgezindheid, als er een strijd te strijden is. Ook nog geruimen tijd daarna blij ven zij onder den goeden indruk, staan gereed en slagvaardig om bij eene volgende gelegenheid datgene aan te vullen, waarin zij door nalatigheid den vorigen keer te kort kwamen. Doch langzamerhand verslapt onder de leden de ijver, de vereeniging wordt minder bezocht, niet meer als een door de omstandigheden geëischte zaak beschouwd. Aangezien nu slechts bij tijd en wijlo verkiezingssti ijdon plaats vinden, moet worden uitgezien naar een ander middel om aan eene vereeniging steeds even en groei en bloei te waarborgen. Dat middel bestaal hierin, dat de eden voortdurend en telkens opnieuw aanhooren het levend woord, de rede voeringen van mannen uitmuntend door ondervinding, kennis en wetenschap. Te dien einde is onze onsterfelijke Dr. Schaepman meermalen als een koopman den boer opgegaan. Dan komt weer nieuw bloed in do vereeniging, dan worden jonge nieuwe krachten weder opgewekt bij het aan hooren van de woorden van een man, die ons opwekt tot betrachting fier christelijke deugden, tot meerdere aan eensluiting onderling, tot bevordering van het christelijk sociale leven. Daarom, op de dorpen en overal waar vereenigingen of bonden bestaan, is het tot instandhouding en blot» dezer heilzame instellingen van het grootste gewicht mannen te ontbieden, die menigmaal in het jaar een voor dracht over een of ander onderwerp houden. De bestuurders der bonden moeten daarvoor noch kosten nog moeite ont zien. Immers, het is niet zoo groote kracht eene vereeniging op te richten, neen, maar dat in den boezem der vereeniging gewerkt wordt, dat leven en lust blijven bestaan, dat de gemoe deren levendig en krachtig blijven, dat is het groote werk. En dat zal men bereiken, door het woord, dat doordringt in de zielen, j meststoffen moet nemen, zal ik een Heling tot den hngzamen d«od in Siberiê's Veel nuttigs, wij behoeven het niet >paar bemestingen aangeven, een voor woe8,enben vernam. ntgevaardigd en ltd een Grondwet actie. bte nuttige onder- l'ooral in de lange ize vereenigingen te zeggen, kan den loden worden voor gehouden, en groot* en rijk is het program in zake christelijke sociale beginselen. Veel kan den patroon en den werk man worden gesproken over 't ware christelijk sociale leven, zoo heerlijk schoon vervat in verschillende ency clieken van Paus Leo XIII z.g. en ook in het bekendei.Molu propria den 18 Dec. 1903 door c|>zen tegenwoordig regeerenden Paus door Z. H. genu der katholieke socio Nog tal van an werpen kunnen er wiuteravondeu in behandeld wordeu onderwerpen, die kiezers en leden aanmoedigen om steeds hun bonden en vereenigingen trouw le bezoeken, die te doen groeien en bloei en. Daarom als gevolgtrekking deze conclusie lezingen, voordrachten door oudarvindingrijke mannen vinden in R. K. vereenigingen en vergaderingen steeds meer en meer plaats. Bovendien doe 1 jen overal de kath. pers doordri ogen - In ieder huis een katholieke courant. Dat is ons doel. Onvermoeid en dapper en eensgezind rukke het geheele katholieke volk op tegen onze vijanden. Op plaatsen, waar nog geen katho- lieke vereenigingen bestaan, noodige men bekwame mannen uit, om dezen op te richten. Een verwaarloozing der goede zaak sleept met zich mede ook voor de katholieken do noodlottigste gevolgen. Een bijzonder woord tot do besturen der katholieke kiosvereenigingen be sluite dit artikel. Hot is met liet oog up den naderenden stembusstrijd, die zonder twijfel heviger dan ooit zal worden gestreden, de laak onzer kies- vereenigingen niet alleen camlidaten te stellen, maar voorul de kiezers te ontwikkelen, hen de katholieken be ginselen in te prenten, de eenvoudige kennis onzer staatsinstellingen in te storten, te onderwijzen vooral in de christelijke sociale actie. klei- en een voor zandgrond, zonder echter te willen beweren, dat deze bemesting voor elk st.uk grond juist de aangewezene is. leder weet toch zeer wel, dat op verschillende velden ook meer of min der stalmest behoort te worden gebruikt al naar de grond nog in goeden of slechten toestand verkeert. Die beoordeeling laat ik aan den proefnemer zelf over. Alleen wil ik opmerken, dat het minder kwaad kan als er te veel, dan wanneer er te weinig wordt gegeven. De berekening is voor 1 H.A. op pervlakte. Voor 1 Are als proefperceel neme men van alles deel. Op kleigrond 600 KG superphosphaai,Kosten der 300 chilisalpeter bemesting 200 zwavelzure kalii pl. m. 80 of 700 kainiet. gulden Superphosphaat en zwavelzure kali worden met 't bewerken van den bodem uitgestroeid en ondergebracht, Chilisalpeter wordt in 2 keer tijdens den groei gegeven, den eersten keer voor de eerste maal behakken, den tweeden keer 4 a 5 weken later. Op zandgrond 600 KG superphosphaat,Kosten der 300 chilisalpeter I bemesting 1000 kainiet 1 pl. m. 80 of 500 patentkali gulden Kainiet wordt het best in den herfst gegeven, zoodat voor nu patent-kali aanbeveling verdient. Do toepassing vau Chilisalpeter als boven. Als goede soorten mangels kunnen aanbevolen worden: Roode mammoulh en rootle Eokendorfer mangels. S. S. te W. De tijd van het zaaien staat voor de deur. Men is bezig met het gereedmaken van den bodem, met de bemesting. Landbouwersdoet ge deze teelt wel eens met kunstmest. Ik zou U zeer aanraden, dit te probeeren, want juist, waar men deze bemesting heeft toegepast en geregeld meer is gaan toepassen, daar heeft, men de mooiste resultaten, op kleigrond en op een zandbodem beide. De mest, die in aanmerking komt is voor kleigrond. Superphosphaaizwavelzure kali of kainiet en chilisalpetervoor zandgrond neme men liever kainiet, inplaats van zwavelzure kali. Reeds voorafgemengde mest, koope men liever niet. Daar het voor den landbouwer steeds degelijke, het machtige, het levende leen vraag is, hoeveel hij van de het No. 187 riep do aanvoerder van transport gevangenen op ruwen toon. -Zeg, 187, waarom kom je niet terstond, als jo geroepen wordt?" Een jong man. die ineengedoken in een hoek zat, zag onverschillig op, toen de offi cier hem bij den schouder greep. Het was nog bijna een jongeling geen spoor van een knevel bespeurde men boven zijn fijnbe- sneden mond. en zijn groote blauwe oogen staarden in sombere wanhoop voor zich uit. Do jonge man stond op en volgde mot loomen tred den officier door de ruime zanl. waar ongeveer 80 mannen van eiken leeftijd en stand bijeen stonden. Zij allen waren veroordeeld tot dwangar beid in de kwikzilvermijnen van Oost-Siberië een doodvonnis, maar een doodvonnis, dat langzaam vc'trokken wordt een dagelijksche marteling, een worstelen tegen ontbering, ziekte en schande, met bet graf des mis dadigers tot eenige uitkomst. Zij alleu zoudeu Moskou den volgenden dag verlaten, oro hun eindeloozen tocht te beginnen naar bet land der ballingschap, benijdend degenen, die onderweg van koude en honger zouden bezwijken. De jonge graaf Wladimir Rostopchine was een dezer beklagens-waardigen. Van hoog- adellyke geboorte, 'sa hut rijk, de afgod der I'etersburgsche kringen, zag bij zich, na drie maanden hechtenis, veranderd in no 187, transport no. 2, dat op het punt stond, naar Irkoetsk te vertrekken. Hij had deelgenomen aan een samenzwering tegen het leven van den czaar en was zich bewust den dood te hebben verdiend, maar sloeg tot vreese- lijke wanhoop over, toen hij zijn veroor- Aan den uitgang der zaal gaf de officier no. 187 over aan vier kozakken, die han gevangene door eindolooze schaars verlichte gangen voor een zware eiken deur brachten, die in sierlijke letters het opschrift droeg Bureau van Z. Ex. den gouverneur. Nau welijks stonden zij daar, of de deur werd van binnen geopend, en de gouverneur riep Hebt gij daar uo. 187, seageant t Ja, excellentie. Breng hem binnen, en wacht met je manschappen buiten, totdat ik je weer roep. De sergeant duwde den jongen man naar bianen, en de eiken deur ging met een zwaren slag dicht. Graaf Wladimir Rostopchine bleef onder dit alles volkomen onverschillig en wachtte geduldig af, wat Z.Exc. hem te zeggen zou hebben. Ongetwijfeld wachtten hem nieuwe ondervragingen maar reeds had hij verleerd hoop of vrees te koesterend sombere be rusting lag op zijn gelaat te lezen. -Graaf Wladimir Rostopchine sprak Z.Exc. na een korte pauze. Een schok voer den jongen edelman door de leden zes maanden waren er voorbij gegaan. sedert hij dien naam het laatst had gehoord, sedert hij had opgehouden een man te zijn en een nummer was ge worden. "Zooals u bekend is,'' ging de gouverneur 7oort, «zijt gij wegens hoogverraad en majesteitschennis veroordeeld tot de kwik zilvermijnen van Siberië, wat gelyk staat met een doodvonnis.'' -Het was niet noodig, dat uwe excellen tie mij daaraan herinnerde, sprak de jonge man bitter. -Morgen," vervolgde de gouverneur on- jcud, -zal graaf Wladimir Rostopchine ophouden te bestaan. Zyn goederen komen aan den Staat, zijn naam wordt van de lijst der Russische onderdanen geschrapt. De jonge man sidderde en een kreet van ontzetting ontsnapte hem, toen de gouverneur een oogenblik ophield nog somberder werd de uitdrukking van zyn gelaat, tnaar ditmaal sprak hij geen woord «Eu morgen," ging de gouverneur voort met ijskoude kalmte, -morgen vertrekt no 187 naar Irkoetsk, te zamen mot 200 ander misdadigers, om in de bergwerken van Siberië te midden van het uitvaagsel der raenschheid, een langzamen dood te geraoet te gaan.'' -Genoeg, excellentie," viel de jonge man heftig in, »ik ken al de afschuwelijkheid en ellende van dat levende graf, dat Siberië genoemd wordt. Heeft uwe excellentie my daarvoor laten roepen -Ik wenschte mij slechts te overtuigen," klonk het kalme antwoord, of gij ten volle gevoelt, wat u daar ginds te wachten staat, tenzij. -Tenzij Graaf Wladimir wankelde na zes maanden, in da diepste wanhoop door gebracht, deed dat ééne woord -tenzij' allo berusting plotseling verdwijnen, en hoop en vrees, maar vooral benauwende angst, dat do straal van hoop weer zou verdwijnen, beroerden zijn gemoed. De gouverneur zweeg een oogenblik. Terwijl hij door zijn gouden lorgnet het gelaat van den gevangene bestudeerde, overwoog hij hoe zijne mededeelingen in te kleaden. -Graat Wladimdir," sprak hy eindelyk, «ik ben gemachtigd u een uitweg te openen. Door uwen opstand tegen het gezag des keizers, uw misdaad tegen zijn geheiligden persoon, hebt gij uw vrijheid, uw rijkdom, uw adelijken titel verbeurd. De genade des czaren, dien God moge zegenen, biedt u echter een nieuwen naam. een deel uwer bezittingen en de vrijheid aan, indien. De uitwerking dezer iaaiste woorden op den jongen graaf is niet te beschrijven de worsteling tusschen de verdwijnende wan hoop en het vooruitzicht op leven en vrijheid kreeg echter slechts uiting in den smeeken den blik. dien de jonge man op den gouver neur vestigde. y «Indien gy voldoen wilt aan de eenige voorwaarde, die u voor dit alles gesteld wordt." PEEL EN MAAS

Peel en Maas | 1905 | | pagina 1