De Heilige Jozef.
ZATERDAG 11 MAART 1905.
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG.
No. 10.
Uitgever W. A. Van den Munckhof, Venray.
Mengelwerk.
Een Dorpskapelaan.
Landbouw.
Chili voor tuinen.
G II AXIS.
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Venray 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Prijs der Advertentiën:
van 1 4 regels
elke regel racer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentlën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
20 c.
5 c.
Wij bevinden ons wederom in de
maand Maart, door de Kerk loegc
wijd aan haren grooten Beschermer,
don 11. Jozef.
Wat wij al meerdere jaren deden,
willen wij ook nu niet nalaten, en
een kort woord wijden aan den door
God zoo hooggeplaatsten Timmerman
van Nazareth.
Paus Leo XIII z. gv de krachtige
bevorderaar van zoo vele devoties,
heeft het door zijn roemrijken voor
ganger Pius IX begonnen werk voort
gezet en de vercering van St. Jozef
onder de menschen onzer dagen ver
spreid en verlevendigd.
In een zijner Encyclieken, die van
15 Aug. 1889, lezen wij onder meer:
AVij oortleelen zeer nuttig, dal het
Christenvolk zich gewenne om met de
Moeder van God ook haren kuischen
Bruidegom, den H. Jozef te ver
eeren Zeer heilzaam en lofwaar
dig is het de maand Maart dooi
dagelijksche oefeningen den II. Jozef
toe te wij don."
I)e redenen, welke de Paus hier-
.hijbrengt zijn deels aan J.ozel a
verheven waardigheid,, deels aan zijn
schitterende heiligheid ontleend.
Hij was Voedstervader van den
Verlosser, Bruidegom van Maria,
dus hun beider hoofd.
Het huisgezin, dat Hij bestuurde,
bevatte de eerstelingen der ontluiken
de Kerk: Maria ons aller Moeder,
Christus ons aller Broeder. Wij,
kinderen der Kerk, wij kinderen van
Maria, wij, broeders van Jezus, zijn
daarom ook kinderen van St. Jozef,
de voorwerpen zijner vaderlijke ge
negenheid, zijner onwankelbare liefde
en onafgebroken werkzaamheid.
Hij beoefende alle deugden; daar
door is hij voor ons allen een voor
beeld ter navolging.
Hij is dit voor alle standen en
leeftijden.
zucht -naar gewin, zien wij lieden zoo
veelvuldig en onverwacht fortuin-
verwisseling geboren; wij zien er dik
wijls opklimmen tot den hoogsten
•ijkdom of vandaar neertuimelen in de
diepste armoede, en dan het leger
versterken van hen, die ontevreden
zijn, omdat zij niet kunnen bekomen,
wat hun hart verlangt, omdat zij bij
gebrek aan middelen zich de aardsche
genietiRgen nic-t kunnen verschaffen en
daarom met hun eigen tijdelijk en
ecu wig geluk ook het bestaan van
Kerk en Maatschappij op het spel
zetten.
Welnu, "lieden van Irooge geboorte
kunnen, wanneer zij tot armoede zijn
vervallen, van St. Jozef loeren, hoe zij
hun edelen naam in eere moeten
houden.''
Dat is hot woord van Leo XIII
St. Jozef was een koningstelg, maar
zoo lot armoede geraakt, dat schaaf,
en boor en beitel en hamer zijn eenigen
rijkdom uitmaakten.
Maar de moed en de kracht, waar
mede hij voor zich en de zijnen het
levensondcihoud trachtte te winnen, de
berusting in zijn lot, doen zijn naam
nog stralen in een glans, welke dien
zijner ^koninklijke alkomst doet tanen.
Meergegoeden ku-nnen in St Jozef
zien, naar welke goederen men aller
meest moet streven."
Ook dit is een woord van Leo XIII.
Jozefs leven verkondigt hun: «IJdel
heid der ij del heden, en alles is ijdelheid
behalve God te dienen."
Hij was vrijwillig arm. Of zoude het
hem moeite gekost hebben zich te ver
rijken, toen de met goud beladen rijke
Oosterlingen don pasgeboren Christus
kwamen aanbidden? Hij streefde al
leen naar de -onvergankelijke rijkdom
men des hemels.
En wat de armen betreft, hun leert
St. Jozef, dat hun staal niet als een
schande, maar als een eer moet worden
beschouwd, dat zij hun lot zonder mor
ren moeton dragen.
De vereering en navolging van St.
Jozef moet vooral worden aangewend
als geneesmiddel voor den kanker
die thans knaagt aan 't hart dei-
maatschappij.
Welke is die
De begeerlijkheid dor oogen, go-
voed door zedeloosheid en hoogmoed;
de strijd tusschen rijkdom en ar
moede; schatter, gouds mot schandelijk
misbruik er van aan den anderen
kant, ellende zonder geloofsvei troos-
ling aan de andere zijde.
Een vijftiental jaren geleden sprak
de beroemde prediker Agostino da
Montefeltró te Rome het volgende:
»IIet gouden kalf is thans nog meer
dan in het heidendom de afgod der
volkeren, geen wierook, neen, de
ziel, het hart, het genieten offert
men daarvoor.
Goud, fortuin en winst vormen ten
huidigen dage den maatstaf, waaraan
de ambtelooze burger, de man van het
openbaar leven, de staathuishoudkun
dige alles afmeet. Waartoe deze lieden
over deugd en zedelijkheid gesproken
Winnen, veel winnen, altijd winnen,
dit alleen gaat hun ter harte.
Uit die alles en allen beheerschende
groene weelderige bladontwikkeling de
werking.
Daar chilide pi.- tot weelderige
bladontwikkejjng dwingt, is het in 't
vroege voorjaar voor de sla, spinazie en
andere bladgroenten aan te bevelen, te
meer daar onze stal mest voor vlugge
werking den tuinier in den steek Iaat.
«Bevat stalmest dan niet evengoed
stikstof als chilisalpeter" zult ge vragen.
Zeker wel maar in een anderen
vorm.
Do stikstof der stalmest moet, voor
ze kan erken, omgezet worden in een
opneembare verbinding en daarvoor
is tijd noodig, vandaar dat onze stal
mest wat vlugheid van werking
belieft het tegén de chili moet
afleggen
Wel heeft men zoo nu en dan met
chilisalpeter minder bevredigende resul
taten, doch zijn die gevallen voor een
groot deel toe te schrijven aan verkeer
de aanwending.
Geeft men het jonge groen in eens
te veel, door bijv. de aangewezen
hoeveelheid in één keer uitte strooien,
dan krijgen de jonge plantjes van t
goede te veel, en de goede resultaten
blijven uit.
Daar het zout g>. lakkelijk oplost,
wordi deze oplos* voor de jonge,
teere plant, die pas bóven den grond
komt kijken te geconcentreerd en heeft
ze er bepaald onder te lijden.
Daarom mag men bij jonge groenten
de hoeveelheid niet ineens geven, maar
in 3 a 4 keer. Het beste is dan nog
wel de chili opgelost te geven.
Ook verdient aanbeveling na met een
chilioplossing begoten te hebben, met
schoon water na te gieten, daar de
oplossing blijft ze op het blad liggen,
het bladweefsel vernielt.
De volgende hoeveelheden zijn aan te
raden: per 19 M2.
Koolsoorten,
Uit het dagboek van
Dat onze lezers, vooral die van
Venray en omstreken de vereering van
St. Jozef ijverig ter harte riemen, daar
van kan men zich overtuigen, wanneer
men op Zon- en Feestdagen in de
maand Maart de kapel des Heiligen te
Smakt, de oudste bedevaartplaats van
St. Jozef hier te lande, bezoekt.
Moge die vereering van Chiisius'
Voedstervader zich steeds blijven hand
haven en zich meer en meer uitbreiden;
maar moge vooral de navolging van
Zijne deugden de voorbede en de zege
ningen van St. Jozol over al onze lezers
aftrekken.
Wortels!
Schorse-'SOÖ
neeren gram
witloof
Erwten. ,400
Boonen.igram
Andijvie,
Spinazie, '1200
Selderij, jgram
Salade,
Prei,
Komkommers, augurken en uien,
8001200 gram.
Ook in bloemmisterijen worden hier
en daar proeven met kunstmest geno
men. Zoo nam men in den zomer van
1902 in der. Hortus te Leidtn een
proef nvt het kweeken van Chrysan
themums.
Daarvoor nam men voor 7 prooven
14 potten, dus voor iedere proef ge
bruikte men 2 potten. Elk tweetal
potten werd ongelijk bemest.
De resultaten van alle 7 proeven zal
ik hier niet melden, wel van een twee
tal.
Bemesting. Aantal bloemen.
1 a 1
1 b,koemest
In den tuinbouw neemt bet gebruik
van chili meer en meer toe. Vooral kan
de tuinier door aanwending van chili
vroeg zijn groenten aan den man
brengen, wat zekér een groot financieel
voordeel geeft.
Dat het zoo vlug werkt, komt hier
van. dat de voedingsstof stikstof in
direct opneembaren vorm wordt gege
ven. Na uitstrooiing zien we reeds
binnen enkele dagen aan de donker-
10
5
10
16
In druk.
tamelijk,
goed.
zeer goed-
uit mui)tend
7 a koemest pi. per
7 b pot 5 gr, super.
5 gr. kalisalp.
5 gr. chili
in 3 keer.
Hieruit zien we duidelijk, dat stal
mest gesteund dooreen volledige kunst-
bemesting de beste resultaten gaf.
Zij, die zich voor 1 April
op ,,Peel en Maas" abonneeren,
ontvangen de nog deze maand
verschijnende nummers
V at royale toekomst de Fransche gee3te
lijkheid te gemoet gaat, wanneer de Staat
haar liet pover tractoment onthoudt, waarmee
zy zich nu moeten tevreden stellen, moge
blijken uit de volgende bladzijden uit bet
dagboek van een dorpskapelaan, hetwelk voor
ongeveer t wintig jaren gehouden werd.
Toeu ontvingen die beeren van den Staat
een maandelijksche toelage van 02 franken en
50 centireen, alzoo jflhilijks frs. 750.
De treffende bijzonderheden hier medege-'
deeld leeren ons hoogachting voor die mannen
die in edelmoedige toewijding woekerde met
het weinige, dat bun tot volbrengen hunner
liooge verplichtingen ter beschik king grsteld
wordt.
1 Febr. Ik heb dezen morgen mijn
maandelijksch traclement ontvangen; 62 frs.
50 c. Mijn oude Trui, die al sedert Paschen
geen loon meer ontving -- (zij zegt altijd, dat
ik het geld beter kan gebi uikon dan zii)
wou al zoo lang een zilveren balskruisje
hebben, om Zondags in de kerk -mij niet tot
schande te verstrekken." De vrouwelijke
ijdelheid zit overal; maar mijn oude Trui is
eon brave ziel en in mijn laatste ziekte heelt
zij mij zoo goed opgepast 1 Het kruisje is
duur; liet kost 10 francs. Maar als men een
geschenk geeft, moet men niet pinnig zijn.
Dus blijft eiover: 52 frs. 50 c.
2 Febr. De kinderen hebben bunnen
catechismus zoo goed gekend, dat ik bun
werkelijk de lang beloofde prentjes moost
geven. Ik heb ze laten komen uit Parijs van
de firma Ritoret, Rue St Sulpice; daar zijn
ze goedkooper dan bij ons. Maar liet crediet
van een armen dorpskapelaan is niet van deze
wereld; ik moest ze dadelijk betalen. Zes frs.
de vijftig prentjes. De kinderen waren zielsblij.
Ware ik rijker geweest, dan had ik gekleurde
gekocht, maar dezen zijn te duur. Blijft over
46 frs. 50 0.
3 Febr. Trui beeft veel hout gesprok
keld in 't bosch. Dat is goed, want het
begint keud te worden. Daar is nog moes
genoeg in den tuin, Zondags een flescb cider,
mijn spijskaait is eenvoudig: de menseh heeft
weinig noodig om te leven.
•1 Feb. Men beeft van het kasteel een
gemeste kip gezonden. Trui heeft de soep
ervan naar den ouden Thijs gebracht; de kip
zullen wij zelf eten.
5 Feb. Nog eens kip op tafel. Aan Trui
50 c. gegeven voor waschzeep. Blijft lt3 frs,
6 Feb. Al weer kip Maar aan alles
komt een einde, ojk aan gemeste kippen.
7 Feb. Drie francs voor brool om Zon
dag a. s. ie wijden. Blyft 43 frs.
8 Febr. 1 fr. 75 cent. voor het maken
mijner oude schoenen. Helaas! liet zal niet
veel helpen; zij zijn te zeer versleten. Blijft
41 frs. 25 cent.
9 Febr. Preek tegen de overdadige
weelde, zelfs op de dorpen toenemend. Ik
maak mij zeiven een verwijt van noodelooze
uitgaven.
10 Febr. Groote schoonmaak van mijn
kapelanie. Ik moet 'Z. I). H. den Aartsbis
schop ontvangen, die op visitatie-reis is.
11 Feb. Mgr. met gevolg bij mij te eten.
Grootsche eer maar een uitgave van 19
Irs. 75 c. Daarbij was het eten zeer eenvou
dig. Maar dat komt er niet op aan; men moet
voor zijne overheden niet kreuterig zijn. Blijft
21 fr. 50 c.
12 Febr. Gisteren avond, toen hij in bet
rijtuig stapte, zeidc mij Mgr. -Mijn waarde
kapelaan, uw toog is braaf versleten".
-Monseigneur antwoordde ik dat
zwarte goed duurt niet lang*" Dtarop heeft
Mgr. gezegd: «Zij is echter niet smerig en dat
zie ik gaarne. Alleen achter de kraag is niet
goed hersteld; dat moeten wij zien te ver
bergen".
Wat beeft Mgr. daarmee bedoeld
13 Fob. De afgevaardigde van ons
departement zond mij zes llesschen echten
natuurlijken witten wijn -voor den dienst
des altaars" stond op het geleibiljet.
14 Febr. Jules, een wilde jongen, was
weer dronken en heeft in de herberg een ruit
stuk geslagen. Ik ging juist voorby en gaf
hein een standje. In 't begin lachten ze allen
alsof zij mij wilden bespotten. Toen betaalde
ik den waard 2 frs. voor zijn gebroken rurt.
Als Jules dat zag, begon hij te schreien en
werd geheel nuchter. Hij beloofde Zondag a.s.
in de 11. Mis te komen en niet meer uit te
varen tegen zijn oude moeder. Blijft fr. 19.50.
15 Febr. Sterke vorst. Het moes in den
tuin raakt op. Gelukkig hebben we nog aard
appelen.
16 Feb. Mijn oude Trui is ziek; zij kon
al dat moes niet verduwen. Twee pond
vleesch gekocht voor soep. Ik heb alleen
aardappelen gegeten en de rest bewaaid voor
haar tot morgen. Toen zij toch met alle ge
weld wilde, dat ik vleesch zou eten, heb ik
haar gezegd, dat het een bijzondere vastendag
voor priesters. Dat was geen leugen 1
was
Roept ons de H. Ambrosius niet loe: "Ver
sterft U eiken dag." Blijft nig: fr. 17.50.
17 Febr. De kleine Nicolas is weer
moest brengen; want het kind had zeer
weinig dek en hooge koorts.
Trui mopperde erg, en wou eerst niet. Ik
zou mij nog arm geven en dergelijke praatjes
meer. De vrouwen zyu nu eenmaal eigeuwijs
en zelfzuchtig. Maar ik werd boos, of hield
mij ten minste zoo, en toen deed ïij
het.
18 Febr. Brief aan Mgr. met een ver-
/.oek «m ondersteuning voor de weduwe Paul,
die bijna blind is. Onder het schrijven werd
ik haast getroffen door mijn eigen woorden;
maar men bedelt gemakkelijk al3 't voor
anderen is. Het frankeeren kostte 20 centime»
blijft nog tr. 17.30.
20 Febr. Mijne schoenen zijn totaal
rebelsch en Trui zegt me dat de schoenmaker
deu laatsten maal al verklaard heeft, dat zij
't repareeren niet waard zijn, Trui draagt
houten zooltjes en gaat zoo veel zekerder en
veel beter naar het paradijs dan ik. Maar
wat moet je doen Een paar schoenen ge
kocht: fr. 6. Blijft nog fr. 11.30.
24 Feb. Het Mariabeeld boven het
hoogaltaar moest noodzakelijk hersteld wor
den. De schilder uit de stad, die op het
kasteel werkt, heelt mij een zijner knechts
gestuurd om het to vernissen. Hij vroeg 3
fr. Dat is nog eens een uitgave, waaraan je
plezier beleefl Blijft nog fr. 8.20,
24 Feb. De aardappelen raken ook op.
De bakkersrekening voor deze maand betaald:
fr. 8. Ik had met het betalen nog zoo graag
een paar dagen gewacht l Blijft 30 cent,
25 Fob. Een brood gekocht voor 30
centimes. Ti ui naar hare nicht gezonden om
daar te middagmalen. Blijft in kas.- nul De
kleine Nicolas wordt beter. De armendokter
is daar geweest en heeft knlfsvleeseh voor
geschreven om zijn zwakke maag te ver
sterken. Ivalfsvleesch Waarom geen
fazanten Arme lui hebben nauwelijks brood.
27 Feb. Eene uitnoodiging voor een
diner op 't kasteel, dat kon niet beter
treffen. Grootsch pastei, wildbraad en
truffels en God weet hoeveel soorten wijn
Ik dacht aan Trui, die mij voortdurend zejde;
-Heor, dagelijks een glas wijn zou U goed
doen."
Ik heb voor drie, vier dagen gedronken.
Maar hoe is het in 's Hemels naam mogelijk,
dat een mensch eiken dag zoo veel en zoo
veelsoortig eet en niet ziek wordt
Ik had mijn oog op 't kalfsvleesch Ik nam
een groot stuk en prakkizeerde hoe ik het in
een doek kon wegmoffelen, die ik daarvoor
had meegebracht.
Wat zou die kleine, arme Nicolas blij zyn
Maar ik geloof, dat liet dochtertje van de
gravin mijn manoevre gezien had; waut zij
begon te lachen en fluisterde Mama iets in
't oor. Zij zullen mij voor een slokop aanzien
en voor slecht opgevoed. Morgen is 'f Godlof
de laatste dag der maand: gelukkig geeu
schrikkeljaar en overmorgen krijg ik weer
tractement.
28 Febr. Wat een verassing! Dezen
morgen reed de gravin voor mijn leur. kwam
bij mij in met haar dochtertje Ik moest haai
de geschiedenis van het kalfsvleesch verhalen,
MAAS
LAINTIl.NDRAI.
