W. van den Muncl hof-Sassen. Oost li l m ZATERDAG 29 OCTOBER 1898. NEG ENTTEN DE J.f-A RGANG. No TT. voor Veniiay franco per post voor het buitenland bij vooruithetalin; afzonderlijke nummers Uitgever Deze Courant verschijnt liederen Zaterdag. van 14 regels 20 c. elk® regel meer 5 c. groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Adverir-miën. 3maal geplaatst, w .rden Smaal berekend. dvertentien of Ingezonden t Stukken gelieve men Vrij- •dag vóór 2 uur 's middags te bezorgen aan het Bureau van n Peel en Maas" te Venray. en de Miraculeuze Kapel. IV. In hot begin der lSilo eeuw kroeg hol klooster .--BilliluliPtn" to Oostrum eono «igeu kloosterkerk, die in 1721 voIiDom! was. Zij lag aan do zuidzijde dot ge- bmiwen, Hak aan de Molenboek. Voor dien lijd hadden zij rechtens gebruik gemaakt van de miraculeuze aloude Matia-k;i|.e| te Oostrup.i, waar van zij ook gedeeltelijk iiel besnol in handen hielden. Omstreeks dien tijd moet in hel klooster eene verschrik kei ij ko ziekte geheerschi hebben, zoodal in een uo«-k tljrls zes zusters stierven. Ook moet in de vorige eeuw eene zuster overleden zijn aan den kanker, welke in bei lichaam der arme kloos terling''. zoo vrecsclijk gewoed had, dat men het lijk in twee gedeelten moest kisten. Il' l bestaan des kloosters werd niet enkel, bevestigd door landbouw, han denarbeid, vooral spinnen, en geschen ken, zooals-hol officieel verslag zegt, maar ook de kostschool vormde een niet geringe bron van inkomsten. Reeds in de Hide eeuw worden er kinderen «uitbeslaecK, niet enkel inde feuilleton. Geschiedkundig verhaal uit den tijd der Frar.sche Revolutie. 12 Deze woning. dis overdag don borders Int verblijfplaats diende, was vim n-enen ge vlot-liter, en van huilen m> t leem besuokei); er waren geen deinen of vemsieis aan en de «dicrpe uoordcwii.d, dm dus (iiigahh.doid n.mi- liiin.cn dioiig, niaakle liet verüli.,1' «lies Tncli was ?jj ie dit "ogoiiUtk v:m versla- g> nlicid a.ui dc auue vim I.telingen zeer welkom. Manlui raapte nu liet stroo, waarvan de luit i'iiH|icch"oA: voiuzicil was. •-Ikandci-, en indut Uil in «en bm-k uitgespreid was, li-gdo II.-iiduk ei de bew usieloo/.e mevrouw dn Mom ..p. Alle aangewende pog'ngon om baar tot bew ustzijn ie bmigeil w.-nen vriu-.liKdoos, en liet zwaio en onregelmatige ademhalen, hare gloeiende handen, en het koude zweet, da! v in Imar voorhoofd droop, getuigden dat d>- arme vr.-tiw aan Gene lievig», koorts ten pi ooi w as. ongeduld en ten einde raad wachtte kost, maar levens in liet aanleeren van nuttige handwerken en andere huishou delijke bezigheden, waarhij men hot onderw ijs in de moedertaal, schrijven, rekenen en hot aanleeren dt-r Fransche laai voegde, Eeuige jaren na de stichting des kloosters was hierin liet ééiiig pension- naat in den lande van Ivessel De kostschool bereikte echter haren hoogsten bloei op het einde der vorige èc'uw, toon in dezelve jonge dochters uit de voornaamste familien der landen van Kessul en Cu ijk werden opge nomen. nOoslrutn was het beste pensionaat voor dames en jnlTrouwcn, «lat langs do beele Maasstreek en ir. het land van Kloef gevonden werd", zoo verklaarde ton jare 18-11 oenc deftige oud-pension- naire aan den toenmalige» kapelaan van Roek (bij Maasuiohi), den WKei w. heer J. Al. Loens, tlians pastoor te Oirlo. ïjU jaafStó [ir-'tisioituii'tf lft iit;l ivf. te. Oostrum was nn-j. do wed. van «Ier Voort, geboren te Groeniugoii. onder Vierlingsbeek, den 21 December 1788, overleden to Deugen den 24 December 1879. (lelijk in meerdere kloosters, nam ook liet klooster «llethleliein» vrome personen van liet vrouwelijk, geslacht, als voortdurende, \a6te kostgangeis of d.schgcnoolon. Grooicndeels waren het ouderlingen, dio oen genisten ouden dag of verple ging in zit kien vei langden, en die liefdediensten veelal nut onbeloond helen. Tot woning was hun het buiton- kw arlier nut daaraan verbonden waschhuis (thans als boerderij nog overig) aangewezen. Slechts bij huogo uitzondering wer- men nu de komst van Jozef af, doch deze vei scheen o<»k nie.l, ofschoon liet iceJa lang na middernacht w is. Wut Hendrik en Martha in dien kuipen winternacht, uiö slechts door het loeien van den storm vit hel steunen der zieke onder broken wcr.l, leden is onbcschrïjtelijk. Bij Int aanbreken van den dag seiieen zich eenige helerschap in den toestand *nn Meviouw du Mont ie openbaren; /ij zag Hendrik en Martha vingend aan, zucht met angstige blikken na-ar hare kinden-n, en toen Hendrik haar met den vinger aanwees, hoe rustig zij naast elkander in een hoek der hut itisllen, vertoonde zich een fl.uiwo glimlach op haar gelaat, wnauiu zij Wejei de ftngdtl sloot. Tegen den middag kwam tot aller blijd schap J-iZlif. T'-n zceisle bevreesd dat zijne mees'cros liet slccale nieuws omiaent haar geniaal zou vei nemen, weiiato hij Juzer naar builen vu Sprak: Zij kan niet tegen een slag, dmn-mn moeien wij de kwade lijdingen voor haar vei borg"» houden. Dm hegryp ik, sprak J. /.ef. Maar verlet mij nu eens spoedig, hoe het gegaan is mei mijn arni»n meester, viueg Hendrik. Treurig. Fprak Jozef somber, de sul dalen hubneii hem gevangen en geboeid naar Names ovei gei uehl. licndiik knarste op de tanden iu niachte- ioozc woede. Jozef voi volgde: Aan zijne voorspi-uak ben ik mijne den mannelijke personen Lit1 verpleging aangenomen. Opheffing des Jrfö-*/ers. In den zoogenaamden b^anschen tijd kort na de groote revoluties sloeg ook voor het klooster te Oosti i-jfi iiel laatste uur van zijn bestaan. Reeds ia Februari 17'.werd het aannemen van nieuw cl in «.Tin door de Fransclien 'tverboden, en een w einig later vergunden zij eigene ichlig eiken monnik of non de vrij! -id uil het klooster ie kunnen treden, t beloofden iu dit geval een vast janrguM. Bovendien worden de floosters in dien tijd door «Ie Franscb veroveraars ten zeerste gekweld ihf&jr de. zware schattingen, die zij moestej: betalen. Eindelijk, den 9 Juni liiii verscheen hei Consulair besluit, vv./mbij in het I bisdom Aken (waartoe tijk hel oude I land van Kessel bohooidi'1 do kloosters (opgeheven wordeny' - L.ei.r..,j£> «w Oostrum begrepen. Na tie opheffing bleef de toenmalige rector Fvmaals en enkele religieuzen nog «-enigen lijd een gedeelte der gebouwen als pachters bewonen. De overigen keerden meest naar bare geboorteplaatsen terug, onder het genot van oen jaarlijksch pensoen, ten laste van hoi Fransche gouvernement. De laatst levende Higiouso van Oostrum was Zuster M ma Agm-s Ai-ris, gebotcn te Asten, in de Meierij, geprofest te Oosiruin den 9 Februari 1790; ze ovcilecd in hare geboorteplaats in het geslicht van liefdadigheid don 31 Januari 1862. in den gezegenden ouderdom van 97 jaren. Haar ingelijst bidprenljd' Imefi langen lijd als een aandenken m hul portaal der Oustrumsclie kapel gehangen. I)un 25 Juni 1806 werd het kloos ter 'met do kloosterkerk van Oostrum 1c Aken in het openbaar verkocht. Aankooper was de toenmalige hoer van Blitterswijck, Bariliold Baron de Cocq van Ilaeften, een protestant, die de kerk en liet klooster deed afbreken, zoodat alleen liet buitenkwartier of wascldiuis overbleef. Als eene bijzonderheid kan vermeld worden, dat een zekere Vermeulen, genaamd Keu to, als kind mede had helpen werken aan den bouw der kerk en op zijn stokouden (lag andermaal zijne, diensten beschikbaar stelde om hetzelfde gebouw te helpen afbreken. Daar do kerk toen reeds. 85 jaren voltooid was, moet deze. »weikuian" bij hel b.mven nog piepjong of bij het afbreken sieenmid geweest zijn; in ieder geval zullen zijne diensten niet bijzonder groot geweest zijn. Het nog bruikbare gedeelte van don afbraak werd naar Blilierswijck vor- groote verbouwing van ,b"-m.i! I:E-d i/>, wojgb-nliii, de het UaStCél, vooral voor de Stallingen. liet kloosterklok je werd naderhand gehangen in de Froteslanlschc kurk te Blitterswijck .en de vloertegels werden gelegd in t-voe vertrekken van hel veerhuis aldaar. liet altaar kwam in de kapel te Leunen, hel orgel in de parochiekerk van Gi tibbenvorst terecht. liet mobilair des kloosters, zoover hot niet verkocht was, werd door de zusters verdeeld of weggeschonken. Zoo kreeg du Overloonsclm selial- beurtler en lioomkwcckur Martin Janssen van liet klooster eene schuone huisklok, welke bij in den rosdoek onder do kar naar Loon vervoerde. I Deze klok is nog in bet gobinik der familie, terwijl een scboon tafereel op vrijheid verschuldigd; do cfll.-icr, die met zijn wooid voor mijn leven buig was gebleven, zucht mij in stilie up, en spomde mij aan, uin spoedig te vluchten, waaraan ik natuur lijk gevolg gaf. .Maar waar bleed gij zoo lang? vroeg Hendrik. De weg. dien ik moest volgen, was niet vmiig. want dcSoldaten wuien overal in den "muck verspreid, ik inuesl mij derhalve dikwijls verbergen. Maai- wat zuilen w ij nu moeien aanvan gen, want mijne meesioies is doudelijk ziek en kan uns dus onmogelijk lo voet volgen, zei Hendrik, Jo/.ef peinsde een oogenblilt. Ik zal tninaar bet gehuebl, begeven, sprak bij, en proueeren om bi.) mijn vi.iend l'ieier een wagen met pn. rd te krijgen; dan kom ik u allen buien, Biuiion een uur bun jk teiug. De boevcnaar rertiok. Inmiddels was Mevr. du Mont geheel Ontwaakt. Waar bevindt ik mij?! zeido zij geheel verward. Zij wieif zieii nadeakemJ over hot voor- ho"id. f, U ja, vervolgde /ij, nu herinner ik mij alles. Mijn echtgenoot is gevangen genomen; zij hebben hem daarna zeker vermuord, o God, hoe kunt gij zulne afgi ijselijke misdaden feJoos.il l'w-echtgenoot leeft *neviouw, sprak Hendrik, en hier zfjn u De kinderen wier- hals der moeder, die hen 1 onder het storten van iieeto tranen aan het hart di ukte. Heli nog sieehls een weinig geduld, sprak Martha, dan zal mijn man ons allen met een wagen naar een plaats biengen, waar oi s mets Zal pHtliivkeu en wij in veiligheid zijn. Daal komt hij reeds aan. Jozef njidi-rdft met zijn gespan en trad een ogenblik latei- de hu:- binnen mot eenigi vcrveiscliiiigen, die allen ton zecist cl kom Under het mrtigen hiervan berichtte hij, dal nij nog ecnige soldaten in den om i-.-k had ge'Óen, die echter den weg naar N-tules waren Als gij allen nu wat verzadigd zijl, dan zullen wij maat- dadelijk wegrijden. Ik heb een g->od bed on eene fluiko hoeveelheid stiVio op deti wagen geladCm, d..t znl mevrouw.ouii weinig togen liet schokken behoeden. Nadat mevrouw du Mont met de grootste voorzichtigheid op do wagon geplaatst was, zette het voertuig zich in bewoging. Nu ruim ren kwartier ie zijn voortgegaan* verliet inon den zijweg, en bereikten zij den met hoornen be/.o -inden klinkerweg, die naar het gehuclit voelde. Reeds in do verte zagen zij het vergulde kuiis op hot spits loren'jo blinken; en -.ih-n waren vei Iteugd zoo dicht uct doel genaderd tc zijn. Op eens spitste J. zat zijne omen. eu loon hij bleef ftilsiaan. booido hij in de verte een gi raas. Indien ik mij niet •bedrieg, zijn gimJs soldaten, /.ei hij zacnt lol Humi.-ik. Ai-^ d.- blauwen maar uiot zijn, want dan z-jn wij t bout, voorslellcndo hot vergaan dor wereld of 's werelds ijdolheïd, nog in liet bezit is van deri WuIEhi w. lieer M. J. Janssen, kapelaan le Well. Eon grondplan der kloostergebouwen werd indertijd door Martin Goemans arm den toenmalige» Yenraysclicn kapelaan, dun Eerw. hour Sax gegeven, welke tookening ochler schijnt verloren le Hjn gegaan. In eene weide nabij den grindweg zijn nog sporen van de klöostervijvers of weiers zichtbaar. De overige goederen werden eerst door de Domeinen verpacht en later verkocht, waar l ij liet buitenk wat tier en waschlmis niut de iioodigc grond stukken voor eene boerderij in handen kwamen van de familie Jenncskens, wier erven, o. a. do echtelieden Ant. Loonen en Elisabeth Jenncskens, zo nog bewonen en beakkeron. Op het terrein der kloosterkerk en eigenlijk klooster waren twee aaneen v vt- opgericht, wollus gedurende de Iaarsio halve eeuw in bezit waren der familie (roemans. Rovci'gemcUle Martin Goemans, ge naamd Ivlomp, dio tevens kapelmeester was en den zondagspenning voor liet herstel dor kapel irotiw nu t ue schaal ophaalde, had hij toslcnunlaiie be- schikking zijn etl' onder zokure voor waarden aan de Yenraysehe kelk vermaakt. Het kerkhcslutir liet hot geheel, huizing, tuin «*n boomgaard, don 2 Oct. 1893 in v.-iling bi ongeil, waarbij liet voor de som van 060 gulden werd toegewezen aan liet Raadslid Art loon Loonen, die bet bij zij no overige oude klooster-bezittingen trok. I)c laatste rector van bet klooster, vei loren. l-fgmlrik luisterde nu ook en onderscheidde toen duidi-lïjk de lom. n van een krijgslied, dat ofschoon ver al hein schrikwekkeml iu de ooren klonk, Geef mij de zweep Jozef, zeide hij, en zich lot, Mui-rha en du kinden-n wendende, verzocht b;j hen, zich /eer stil le houden, en zich zoo veel mugelyk onder het stroo lo verbergen. Vervolgens bloei hy schijnbaar bedaard zijn gesprek met Jozef dom zulten. De Hemel sin ons bij! mompeide Jozef, toen zij aim eene kromming van dun weg gekomen waren en oöllè bende soidaleu voor zich zagen. Ken ongenbük Inter klonk Heii Halt! Wam- komt gij vandaan Wat hebt gij op die wagen geladen Mijne ai me viouw, die dood ziek is, antwoordde Hendrik, torwijl hij op militaire wijze aansloeg. Daar ziitoii zeker at istokratcn op dien wagen, snauwde hem een sergeant, een oude Silori baard toe; wij zullen die zieke vrouw een een klein bezoek brengen, en als gij ons bedrogen lu-ht, wordt gij dadelijk zonder genade dnodgesclioton. M ;vr. du Mont maukte erne kleine bewe- gir.g onder het stroo; Hendrik sidderde over zijn geheel lichaam. la- beweging was echter gelukkig nog niet opgemerkt. Och sergeant, wees inch barmhartig! de minste kou le kan mijn viouw douden, sprak II ordt vervolgd.

Peel en Maas | 1898 | | pagina 1