es Trouw. W. van den Munpof-Sassen. Oostrum ZATERDAG 1 GCTOBER 18. EIJI? No 40. Abonnementsprijs per kwartaal. voor Vrn ray 50 c. franco per pnsfc_, 65 c. voor liet buitenland bij vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummers 6 e. Uitgeveif. Deze Courant verschijn! iederen Zaterdag. van 11 regels 20 c. elke regel meer 5 c. groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Adverteutiën, 3raaal geplaatst, w n-don 2maal berekend Advertentien of Ingezonden Stukken gelieve men Vrij dag vóór 2 uur 's middags te bezorgen aan liet Bureau van »Peel en Maas*' te Henray. en de Miraculeuze Kapel. "Wij vermeenen dat het de belang stelling van onze lezers zal opwekken, indien wij van lijd tot tijd cenigc beschrijvingen opnemen omtrent Ven- rny's verleden, speciaal de aloude Yenraysche bedevaartsplaats Oostrum. In beknopten vorm willen wij dan het voornaamste mededeelen, van betgeen uitg breid beschreven is in een werk, getiteld «llistoiie der aloude eerlijkhc'd Sprae'audOestrum (Yen- ra v), van de O. L. Vr. Kapel met het miraculeus beeld on het Gilde aldaar,'' door een Venrayschen priester, den Weleerv. heer M. J. Janssen, kapelaan te Well. Omtrent den oorsprong der kapel lezen wij daarin het volgende: rln oorkonden wordt het eerst van de kapel melding gemaakt in de Luiksche registers ten jare 1400. 1400 Venrode - Ca pol la in Oostrem. 1485 Cnpella S. Marie in Óestrmn, 1585 Capella S. Marie in Hosterhem. De tegenwoordige kapel, in zuiver potische vormen, is in verschillende tijden gebouwd, ge.li.jk zulks duidelijk aan den binnenkant van koor en schip te bespeuren is. Het muurwerk van den toren, op Romaansche wijze aangelegd, werd Feuilleton. Geschiedkundig verbaal uit den tijd der Franscke Revolutie. Na penigen tijd begaf de Markiezin mei bifie kinderen ziel; lor niste. Ofschoon do legerstede. di« de vipuw dos |ineven:iars voor I Uil had gereed gemaakt, «•er hard was, toeli kv.rm oen weldoende slaap bun een tijdje de zorgen des levens verdrijven. Ook de mm kies niet Hendrik en Jozef, die ami dm krapponden hanrl gezeten n<>g spraken ruer de rampen, die Frankrijk tlisins teisterden, vielen langzamerhand in slaap. IV. Hegpven wij ons thans weder naar liet kasteel van den zoo wreed vervolgden markies du M«nt. In een der zalen bevond zich de aanvoerder van de rcpuliliktinseïng bende, die gekomen was om don Markies te vangen. De vogel schijnt gevlogen, zeide bij teleurgesteld, docli ik zal heui achterhalen. slechts tot de hoogto van het kerk dak voltooid, toen men, om welk#" roden dan ook. den arbeid staakte en enkel een klein klokkentorentje van ongeveer 5 meter hoogte op den nok plaatste. Hel muurwerk der kapel bereikt 9 mole.r. De aanleg van dezen toren met sleenen trap bad onder eene ruimte van 10 meter vierkant liet muurwerk ouder het leien dak aau de noordzijde had 2 meter, aan de zuidzijde 1.90 breedto. Het gibouw op dien kolossa-en maatstaf te voltrekken heeft zeer zeker buiten het bereik der ingezetenen of geldelijke hulpmiddelen gelegen, maar opmerkenswaardig mag het heeten dat, evenals in het naburige Oirlo, de kerk aan de noordzijde enkel blinde ramen heeft, zoodat men beide gebouwen gereedelijk aan denzclfdcn bouw meesier mag toeschrijven. lii-bTvumDfe-. i» (van den bouw) in het midden der 15e eeuw, tijdens of onmiddelijk na het bestuur van ridder Jan van Broeck- huysen, wiens invloed aan beide werken niet vreemd scbijnt geweest te zijn. Het patroonfeest der Ooslrutnsche kapel is O. L. Vr. Geboorte, dal ook de kermis stelt, nameiijk Zutidag na 8 September. In de kapel zelve werden oudtijds geene parochiale diensten verricht; hel doopen, trouwen, de II. l'aascli- communie en het H. Oliesel werden in en van uit de parochiale kerk te Ven ray bediend, terwijl ook bel kerkhof oin de groote kerk de laatste rustplaats was van Oestrum's ingeze tenen. Een enkele maal stond de Venrayor Pas'oor toe, dat een huwelijk in de n! was bet ook aait do poorten der lid. hij zal mijne wraak niet omgaan. Hu doorwandelde hel vertrek en zette zijne alleenspraak voort. Kil z.oo bevind ik my tlwns in liet huis van mijnen vijand; het ziet er liiot alles behalve fiatn uit; ik had gedacht, hier moer weelde aan to tie/Ten. Ik zal «lies anders laten inrichten. Hoe jammer d it de soldaten die schuur in brned hebben gestoken, die is voor mij verloren. Et.fin, dit is iets van later zorg; het voornaamste is thans om den Markies in handen te krygen, en dor IDpu bliek te tooiien dat ik een ijverig dienaar hoi er belangen hen. Ik zal den sergeant Durnc eens laten ontbieden, die \cut is vnlscli als een tijger, en juist geschikt oin nis speurhond te dienen. or etillt' groote ouderwelsche kast stnar-dc mompelde hij: Die mocht ik toch wei eens openen; misschien bevinden zich daatin wel sieraden of papieren van waarde. Hij nam hieiop zijn dolk en zette deze tnsseheu hel slot, maar otmiiddeiijk slaakte hij een kreet van pijn, en wieip den dolk ver van zich af. Die vervloekte brrndwonden zijn m>g slecht genezen, zeide tiy; hij Imt minste wat ik dop, gevoel ik dadelijk de he\ igsto smarten. De lezer zal in dien man, die met zulk eene woede zijn vijand vervolgde, reeds Milfort licikend hebben. Op eene bijna wonderdadige wijze aan het vuur onttrokken, door e"ni«e voorbij trek* kci.dc soldaten, aau wiet houfd- zich Duroc, kapel gesloten word; zoop. v. iu 1TGS, den 12 Juli, toen de se Rut van Oirlo, Jacobüs Ilonricus Rullij daar met Maria Christina Vorb!n«j in den echt verbonden werd. Modriejuige was de latere secretaris Lanibet N'erblaekt. 't Was zeker gedaan^ier wille van de Oosfrumsche familie Terblackt en ter eere van den On loschoi praetor. Allerwaarschijnlijkst, jt als zeker kan men aannemen dat dj oorsprong, stichting en uitbreiding de' kerkgebou wen moet worden toegeschreven aan eene gebeurtenis, welke op het godsdienstig gevoel van liet geluovig volk dier dagen zeer grooton invloed uitoofoudü en de grondslpg legde van die teedere devotie jegens; de Moeder maagd, welke tot heden tie onverbas terde Venrayers als hei geheiligd eifdoel hunner voorvaders bev aren en in eere houden. 't Was rit- vinding en vereet ing van Int Miractileuse LeeM Ü^yr Moeder. Góds Maria, nhit' óm, "liét midden der 11e rouw, ten tijde dor oude hoeren van Spraelnnd. Dil voor Oostrum en de geheole parochie zon merkwaardig foit werd bij overlevering van vader op zoon door alle opvolgende eeuwen heen trouw voortgeplant ui w«rd in de laatste lijden in schrift gos'cld, door de Heiw. lieeren H. Welters, rector in 't Ursulineiiklooster to Giubbenvoist on J. A. van Hegnlsotn, rector te Oostrum (18S3J88S). Voor ecnigen tijd reeds gaven wij P-me uitgebreide schets van de vinding van hot Miraculeus Beeld te Oostrum, zoodat wij thans kunnen volstaan uiet eene boknopie beschrijving: Omstreeks het jaar 1350 vond een Landbouwer, die te Oostrum bozig was do waardige vriend van Milfort bevond, werd bij in een nabijgelegen dorp verpleegd en was na eenige dage in zoo verre weer beisteld. dat hij zijne w raakzuchtige plannen kon doorzeilen. In Imt, vooruitzicht zijn slachtoffer Ie zul len treffen, had hij zich mei de bende van Duroc op weg naar het kasteel van den Markies begaven. Men kan zich zijne woede voorstellen, toen hij dour de vlucht vau den Markies zijne duivelachtige plannen in duigen zag vallen. Do tuinman Jtcoh had z.ijne rol zoo roees- lerlijk gespoeld! dat hy Milfort een uur ffing in den waan deed verkeeicn, dat zijn mces- toi dadclyk thuis zpU komen, en loon dit verstreken was, had hij z.icli ongemerkt ver wijderd. Hierdoor had hij den Markies de gelegen heid vei schaft zijne vlucht een tijd lang te kunnen doorzetten, zonder door de soldaten vervolgd fe worden. Het geheele dmp werd nu doorzocht en daar het reeds duister was, werden er oenigc huizen in Imiucl gestoken om dien tocht te verlichten. Zelfs wilde men hei kastel in de lucht doen springen, maar Milfott'/ die er teveel nan hechtte, om liet zelf te hihnuiien, haalde eindelijk door geld en sclmpne beloften ue soldaten over, om bun pl-cl niet te vol voeren. Na een vruchteloos ondj iiljlk waren de soldaten naar bet knsteo^jjjAgekeeid, cn deden zich dsnr te goed m heerlijken wijn uit dc kelders. met vhswietlon, op bet void een Lieve Vrou won beeldje. lltj neemt het op on draagt hot naar huis; doch den volgenden dag is hot beeldje verdwenen, en hij wndt het weer op dezelfde plaats op den vlasakker, terwijl een stem klinkt: «Hier wil ik rusten Onze landbouwer begaf zich naar huis en sprak tot dejzijueii-' «Ais mijn vlas goed wordt,zalvik op, datjvehl oen kapelletje voor liet gevonden Moeder Gods-beeldje doen bouwen." Hu ziet, in éénj nac'ut wasj zijn vlasakker bloeiemUen weiig°opgosclio- teu, terwijl liet vlas uitmuntend gwlukte. De verheugde landman bouwde daarop een kapelletje en plaatste er het miraculeus beeldje iu. l)c vlasteelt was van oudsher, nog in <ie helft dezer eeuw, een lioofdgevm voor den landbouwer in deze streken; i...( v..irU._ »y.|i» kis', ril btdciE de. schoonste stukken doek en bracht menig gereed stuivertje binnen. Het vlas wordt gewoonlijk in liet laatst van Maart, of op sommige' gronden begin April gezaaid. Do eigenlijke wiedeiijd (in 't Venraysch: go-jen) valt in ue tweede helft van Mei, en omstreeks hel leest van Sint Jan staat het gewas in vplle blauwe bloemen;, om iu Augustus na de rijping geplukt te worden. De blooiing van dit vlas tc Ooslrum had dus naar den gewonen loop der dingen en dm natuurlijken groei der plant, één volle maand to vroeg plaats gegrepen, en mer-n lag voor den braven landman het duidelijk bewijs van goedkeuring aan zijn godvruchtig voornemen. liet was dus op dm grond van den Milfort. die begreep dat elk oogettblik Item verder van zijn vijand verwijdi-rJe, besloot niet lang te dralen, en liet dooreen soldaat den aanvoerder Duroc uiinoodigen by hem te komen. Eenige oogenblikken danrna verscheen Duroc in eene zeer opgewonden (tui timing; bij li ad zonder zïcli aan te melden binnen, wierp zich in een stoel neder, en zeide op gemelijke» toon: Gij schijnt ons weinig i ust te gunnen, burger Milfurt. - H óezori Wel. vvy zijn pns thuis en Uians reeds ontbiedt gij mij weer. Wanneer lu-t de belangen dor repu bliek geldt, heeft men geene ust nooJig. was bet antwoord. Gij begrijpt, burger, dal ik als aan- vf.ei dei Ct'iiei dappere bende bet moi-do begin te worden uiij aan al uwe luuneu te onder wonen. Maar beste Duroc. liet zijn geen luimen mnnr dienstzaken, en gij weet dat de repu bliek diensiverzuim op voorbeeldige wijze straft. Durnc sidderde onwillekeurig. Welnu, burger, wat verlangt, gij dun thans Ik heb u by mij uitgenoodigd, om eens re overleggen, «-p welke wij/.e wij ons but best van den Maiktes du Mont kturnen meester maken, Van den burger du Mont, .verbeterde Duroc. f v_. Juist, dat verouderde w-ooii^akor. ontsnapt. Doch wat is uw govo;' vlasakker, dal hel eerste heiligdom (er eere van Maria opgericht was, de plaats waar sedert eeuwen niet enkel de Gelderlanders, maar ook de omlig gende volkeren hunne hulde, hunuo schatting van kinderlijke l'.cfde en dar.Ic aan de Moeder des llccren souden brengen, waar duizendtallen een toe vlucht in 's levens ellenden zochten, een plek van verkwikking in dit tranendal. Daar werd de eerste woonstede en eere verblijf van de wondervol gevonden bon Ileitis opgericht. Ik-t beeldje is. van eikenhout, hoog 35 centimeter, beschadigd en zonder kunstwaarde. Het was oorspronkelijk zonder kroon of diadeem, maar met een mantel bij wijze van hul over hel hoofd omgeslagen, waaruit van beide zijden lang» haarvlechten to voorschijn komen. In de rechterhand beeft O. L. Vrouw* oon scepter cn op den linkerarm draagt zij haar gothloiykcu Zoon. J>it J-f.j kii.«h.t volger.s het gevoelen van wijlen Pastoor Habels, er later schijnt bijgemaakt, is in eon eenvoudig gewaad eti draagt in zijn linker hand den wereldbol, terwijl het de rechterhand zegenend opheft. Het beeld was naar het gebruik der tijden gedurende honderden jaren lang gekleed. In 1884 evenwel, tijdens de voor- bereiding tot de pleehiige Kroning van O. L. Vr. van Üosiium, kwam bij den Wflecrw. 'rector Van Ilegelsom de g lukkige gedachte op, om evenals iu lu-t Zand te Roermond, liet beeld wederom zonder bekleedsel ter vereering uil te stellen. Tfgolijk liet hij keurige prentjes vervaardigen, waai op het beeld in prachtgewaad en in den oorspronke lijker! vorm is voorgesteld. inijne vraag? Dal wij moeten wacbten tot morgen, rn dan eenige soldaten <>p verkenning uit zenden. Millort gaf door eene beweging zijn ongq- du d te kennen. Dui-'-c vervolgde: Er is op bet. pogenblik tr.et de jongens niets te beginnen; ze zijn vermoeid, hongerig on dorstig. Ha»! gij mijn i«;;d gevolgd, dan waren wij -.p d. n mt j'.'ag bier nangekotaoa en alles was gelukt. Dan was itumers ons plan verraden gev eest En nu is de man dien wij zoeken toch ontsnapt, niet waar? Overdag kon dit niet geb< in en. Millóri b-*et zich op do lippen, daar bij bel gegronde der aanmerking inzag; hy sprak dei halve: Gij wilt Jus tot morgen wachten? Ja, en indien tiij tner in den omtrek ergens verblijft, zal hij den dans met ont- Fpringen. 't Is goed Indien gij verkiest kuilt gij vertrokken. Imr-ic verw'yderde zich on spoedde zich naar zynu makkers om nog eenige vro.dijko u en met bon door te brengen. lion volgenden morgen we: den de soldaten al vroegiijnig m -'er de wapenen geiuepen en begaven zy zici» naar bet, dorp om bet oude zout Vuil d«n vorigon avond voort te -\ 11.- -m-M-imm de» mat kiw in banden te 'i£s "-m: i/.vl v: tn:l trio >s. li onlc vcrcolyd.

Peel en Maas | 1898 | | pagina 1