Het Ambacht,
De dood der vervolgers.
ZATi-.iïDAG 14 Jli,
NEGENTIEND.^ yaNG.
No. 20.
Advertentien of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrij
dag vóór 2 uur 's middags
te bezorgen aan het Bureau van
xPeel en Maas*1 te Venray.
de Bouwvakbond en de
Teekenschool.
Het is helaas eeno treurige waar
heid. dat er in oneen tijd zoo weinigen
gevonden worden, dio hun ambacht in
den grond kennen, die den titel van
meester, die zich ook do kleinste baas
zoo gaarne toeëigent, waardig zijn.
In den ouden tijd was die toestand
anders, was hij ontzaglijk veel beter.
Toen word geen leerling gezel dan na
een behoorlijk doorloopen leertijd, toen
mocht zich geen gezel meester noemen
of hij moest eëite proeve van zijne
bekwaamheid hebben afgelegd.
Toen ook schiep de gewone
ambachtsman meesterstukken, die nu
nog met goud worden betaald.
Toen verhieven zich, ondanks de
vaak gebrekkige hulpmiddelen, heer
lijke bouwwerken, die nog ten huidigen
dage do bewondering trekken van het
nageslacht.
Toen echter ook was, dank zij het
gildewezen. de werkman niet de slaaf
van de machine of van het doode
altijd naar meer verlangende kapita.il.
Toen genoot de ambachtsman een
menschwaartlig bestaan door den arbeid
zijner handen. En hij was gelukkig
en tevreden.
Feuilleton.
Een verhaal uit den tijd der
Fransche Revolutie.
2.
Da gravin was den lafaards wanhopig te
voet gevallen hen smeckend en biddend haar
echtgenoot te spiiren.
Eenige slagen, vergezold van vloeken deden
liaar bewusteloos op den vloer neetstoilen.
Twee uren later droeg de bende het hoofd
van den graaf, als eou treuiig zegeleeken, door
het dorp op een piek rond.
Om de bevolking van den omtrek schrik
aan te jagen, staken de oproerlingen het
kasteel in brand.
De gravin, die niet kon vluchten, vond den
dood in de vlammen.
Wel ging er in het dorp een kreet van ver
ontwaardiging op, doch.... de viees deed de
inwoners twijgen.
Alleen de vrouw van den jongsten brooder
durfde het gebeurde openlijk afkeuren, doch
hnar man dreef den spot mot haar.
'ts Avonds bad zij op do knieën voor hnar
kruisbeeld, dal zij zorgvuldig verborgen bad,
opdat God don haat der vervolgers mocht doen
bedaren.
Helaas hare gebeden werden nog niet ver
hoord.
Dan, helaasde valsche vrijheid,
de machine en de hebzucht sloten een
verbond en de ambachtsman werd er
het slachtoffer van en dikwijls tot een
slaaf verlaagd.
De arbeid werd schande.
De eerzame burger schaamde zich,
ja waarlijk, hij schaamde het zich zijn
zonen op te leiden tot een eerzaam
handwerk, al was dit ook door hem
en zijne voorvaderen wellicht van
ouder tot ouder uitgeoofend.
Tengevolge daarvan ontstond er aan
den oenen kant een jagen naar allerlei
postjes eti betrekkingen door hen,
ion het niet aan geld en tijd ontbrak
om een ambacht behoorlijk te leeren.
Aan den anderen kant verkeerden er
zeer velen in de treurige noodzakelijk
heid, in den leertijd hunner jongens,
niet op het grondig aanleereit van een
vak, maar op een grootst mogelijk
weekloon te lellen.
Door deze twee oorzaken werd hel
getal der ambachtslieden, die hun vak
in den grond kennen steeds geringer.
Er zijn echter teekenen, die ook in
dit opzicht op verandering en verbete
ring wijzen.
De overal opnieuw verrijzende gilden
leggen zich alom op beter vakonderw ijs
toe, terw ijl staat én gemeente ook kier
en daar iu de goede richting wei ken.
Hel honge en natuurlijke recht van
den arbeid, door Paus Leo zoo duide
lijk verkondigd vindt steeds meer en
krachtiger verdedigers.
Een goed werkman is een goed
loon waardig.
Daarentegen kan een onbekwaam
vakman, of iemand die te lui is om te
werken, niet vergen, dal hij goed
betaald worde.
En daarom zullen er velen op den
duur spijl van hebben, dat zij in hunne
jeugd niet behoorlijk
leerd hebben.
Men eischt voor d.
menscbwaaidig be
Maar dan mag men
eischen. dat zijn werk
een redelijk wezen, d;
als ecu stuk machine
seerd dier, maar dat h
doet, en zijn vak begi
Een groote schrede
het ambacht te veihoo
worden door onzen Hou -vakbond
werkman een
en (jat is recht,
lók 1 omgekeerd
werk zij van
hij niet werke
ia!s een gedres-
weet wat hij
pt.
I) den weg, om
:n, kon gezet
Deze veroeniging, vi rnamelïjk be
staande uit degel ij 1 i Venraysche
ambachtslieden, heeft h< l in hare macht
at karakter te
den tijd der
Heilige dagen later beraamden de drio
bloeders eoue nieuwe daad van geweld.
Nu zouden zij bun ba.it togen God verzadi
gen.
Up een Zondag voor de Hoogmis kwam do
hcclu bende bgeen in de woning vuu dun oud
sten broeder.
Hiervan trokkeu zg naar de kerk, waar r.ij
gedoopt weiden eu de eerste H. Communie
hadden gedaan.
Hen oude priester, reeds dertig jaren de
herder van bel dorp, betrad bet altaar.
Eensklaps stormde de bende de kerk binnen.
Hot was juist voor de Consecratie,
Eeiie plechtige stilte heeischt in den tempel
en onwillekeurig blijven de woestelingen
staan.
Doch dit duurt mnar een oogenblik, want
de aanvoerders dringen door naar liet altaar.
Niettegenstaande bet ongewone rumoer ill
do kerk, gaat do priester door niet de heilige
handeling, Ilg bogiijpt, dat du vervolgeis
nabij zyn cn des te vuriger bidt bij den God
van barmhartigheid.
De communiebank wordt met geweld omver
geworpen eu de drie broeders springen op bet
altaar.
Zij sloegen den dienaar Gods zoo geweldig,
dat do grysaard neerviel op de trappen van 't
altaar.
Zy slaun, zij trappen, zy stooten
ophouden, en 'l bloed, dut vloeit, pril^"*
hunne razernij.
De witto haren van den
baadden in een pk'j£''oed.
Alvorens te
zijnet—
bravei
':o.
rv-v
*T".
om hel ambacht veder
geven, dat het bezat
Gilden.
Kon het bij voorteelt] niet op den
weg liggen van den Bouwvakbond, om
alhier een cursus op telnetten tot liet
bekomen van degelijk Vakonderwijs?
Zou het niet bevordej,'Jk zijn voor
d«ll ijver der .ij.nilvio.lfctyU'K-,.pti
zelfs voor de gezellen of meesters,
indien bijv. jaarlijks eone tentoonstel
ling werd gehouden, waarop alle am
bachtslieden, groot en klein, verdeeld
in catagorien, een proefvan hunne
kunst konden inzenden
Do Bouwvakbond Ichió nog meer
doen.
Daar deze voortreffelijke verecnigïng
den hoogst gcwaardeerden Steun onder
vindt van verschillende invloedrijke
personen op bouwkundig gebied, kan
het haar niet veel moeite kosten, om
nu en dan een zakelijke» spreker te
doen komen, om datgene wat onzen
ambachtslieden nog niet recht duidelijk
mocht zijn, eens goed uit te leggen.
Bovendien kunnen va» vege den
Bond nog nieuwe gezichtspunten op
Dc geloovigen, die de H. Mis bijwoonden,
waren van schrik gevlucht, cn de bende begon
toon haar vernielingswerk.
De bloemen en kaarsen worden vertrapt, de
schilderijen vernield, de beelden omverge
haald, do oiferblokkcii opengebroken cn den
inhoud verdoold.
De oudste der drie broeders ging in zijne
woede zoo ver, dat luj bet Tabernakel opende,
de H. Hos iéii op den grond strooide en uil de
H. Vaten dronk.
De tweede beklimt in priestergewaad den
preekstoel en verkondigt daar! *ulk eene vuige
taal, dat zelfs de loden der go ivergoten bende
er van rillen.
De derde schoon een weii ig bedaarder; bij
neemt een Christusbeeld, 1 gl kei op
puard en rijdt door bet dorp
Acht dagen later, legen hot uur dat do Mis
begon, verlaat de oudste der Brie broeders hel
buis.
Waar gaat hij reeds hoen in dit vroege uur
on met zulke haastige sclnodep
Verscbeideue zijner kumoiliulen, die hem
ontmoeten, vragou het hemJ doch hg schijnt
hun niet te liooren of te zien
Des avonds is i,g nog nifcf terug, er zijne
huisgenooteu
hij h»g eenmaal,
te zegenen, flioii
y i iuiiiot.
huisgenooteo zijn ongerust.
Verschillenden h.'hben lief» gezien, doch
niemand wist waar hij was.
Eerst den
Jui gebint is
Bu
hingen m
i.uij j p et Op Sn
ton J -tóoliiijj be'
Eerst den volgenden dngv koert hg terug;
gebint is bleek en ontt' n en do kleedo-
«ingGii in flarden om ziin[ haam,
•oeg hom.
''"'«m nut wol) hij, dat hg
bcJOT. o onweor-
vakgebied aangegeven weiden, door
het underling verspreiden of beschik
baar stollen van degelijke vakleciuur.
Naar onze bescheiden meening, zou
liet hierboven aangegeveiie, zeer veel
kunnen bijlucngen, om het ambacht op
te heffen uil zijn staat van verval, en
het zijne oude roemrijke plaats weer te
doen innemen tot heil der maatschappij.
Bij deze gelegenheid willen wij
tevens nog eens wijzen, op de edele
poging, indertijd aangewend door ons
Gemeentebestuur, om door het ver
strekken van degelijk teekcuonderwijs
het ambachtsonderricht te vergemak
kelijken, en flinke ambachtslieden te
vormen.
Immers, het kan niet ontkend wor
den, dat de kunst van teekenen voor
lederen ambachtsman als het ware
noodzakelijk is.
En daarom is het wel te betreuren,
dat het streven van hot Gemeente
bestuur tot nog toe zoo weinig waar-
i'bv.vïng onder vonden, h*\eft. j
Wil men hot nuttige van het toe
keuen niet beseffen, of zijn er andere
beletselen of tegenwerpingen
Al Ions, dan uit den hoek, en de
bezwaren geopperd. Mogelijk kon er
verandering of verbetering van komen.
Men blijve echter niet weg, omdat de
leerlingen in enkele lessen nog niet
teekenen kunnen.
Dat is immers onmogelijk
Niemand kan toch een huis bouw en
zonder fondamenten.
Ook bij de vorming van een degelijk
ambachtsman of teekenaar moet een
goedö grondslag gelegd worden.
Komaan, dit zal in Veuray ook
anders worden
Mogen dan vele ouders het belang,
het groote belang hunner kinderen
«s?=
stuanbare behoefte om te wandelen; die hem
vooitdreef, zonder dat hij een oogenblik kon
blijven staan.
Niets kon hein in zijn vaart sluiter.; door
struiken, heggen, slooten, beken, overal
moest hij door; hij was do speelbal eeuer
geheimzinnige macht.
Zijne baren rezen to berge, de oogen puilden
uit de kassen, bij stiet woeste kreten uil,
zonder dat hij in slaat was dit te verhinderen.
Zoo liep bij lol dc dag aanbrak.
Een geneesheer word geroepen, docli deze
kon zich bet zonderlinge versehïjuse! niet ver
klaren en geneesmiddelen baatten niet.
Des avonds begon do buor weer zijn zonder
lingen loop.
's Anderendaags besloot zijne familie hem
op te sluit'-n, doch to vergeefs. De ongeluk
kige brak do deun-u open en begon opnieuw
door veld en bosch ie dwalen.
Dit leven duurde acht dagen.
Zondags daarna vond men hem in hot veld,
rechtopstaande; zijne handen hielden een paal
omklemd, waaraan zo als vergroeid schenen,
llij was dood.
De haren fi idderdcn in den wind, do kloercn
waren verscheurd, zijn gelaat had eene af/.ich
lelijke uitdrukking en de groote opengespalkte
oogen waren met bloed doorloopen; in oen
woord, bij scheen een monster.
Niemand wilde hol lijk aanraken om hel
naar huis te brengen. Zijne twee broeders
waren genoodzaakt dit te doen.
Zij, die ccnigo dagen geleden nog schrik en
angst verspreidden, schrikten nu voor V'un
broeder, 00
Het was dc sltaf God?, aid.
inzien, e
cursus in groot getal naar Je Teeken
school zenden.
Dit zal ongetwijfeld bijdragen lot
den bloei onzer gemeente en tot eer en
verheffing van het edele ambacht.
Eenige wenken bij
On weder.
Nu do warme dagen weer beginnen
to naderen, achten wij bet niet on
dienstig, om eenige wenken te geven,
welke in acht genomen kunnen worden
bij ouweder.
I)o veiligste plaats gedurende een
oiiweder is in bed, mits dit opgemaakt
is in een ij zei en ledikant, want dan is
het bijna onmogelijk, dat men door
tien bliksom wordt getroffen.
In de open lucht is het gevaar veel
grooler dan dan binnenshuis, en op
het land veel erger dan in de steden.
jvvaon^or ki mI <!cu>r cvt donderjyri
is overvallen,- moot mon bedenken, dat
eene electrische ontlasting naar de
aardo hel voorwerp treft, dat het meest
bown het grondvlak uitsteekt.
Iemand, dio op een vlak veld staat,
is dus in gevaar getroffen ie worden en
•en alleenstaande bootn of cer.e kleine
groep boamen is in dit geval eene
zoor gevaarlijke plaats.
Ingeval het niet mogelijk is tijdig van
zulk eene open plek weg te komen, dan
is liet best wal men doen kart, in een
greppel of vore to gaan liggen of
andets in hel laagste deel der vlakte
eone schuilplaats ie zoeken.
Boulv.ebooinen geven goede bescher
ming, want, de beuk, ahorn en berk
worden zeldeu of nooit door den bliksem
getroffen.
Den volgenden dag gevoelde de tweede der
broeders bevigo pijnen in 't geheele lichaam.
Nie's kon baten en de smarten vermeerderden
zoo snel en zJÖ hevig, dat de zieke als razend
werd.
De geneesheeren vork laarden de ziekte voor
ongeneeslijk.
Do ongelukkige wentelde zich rond in de
hevigste stuiptrekkingen en vond geen rus'.
Zijne vrouw, eene ware helleveeg, ver
veelde dit, eti kwam toen op de hc-lsche ge
dachte, om haren man te vergiftigen.
Zij volvoerde dii plan, cn 's anderendaags
hadden de woeste kreten opgehouden on was
de man een lijk.
De verwrongen gelaatstrekken en gekromde
ledematen van don doode bewezen, boe ijselijk
zijn doodssijd was geweest.
Evenals 2ijn oudere broeder, werd hij in
haast begraven, want zijne vrouw wenschte
znodra mogelijk van het lijk verlost te worden.
Nu bleef nog do dorde broeder over. Welle
zou zijn lot zijn?
Hg werd angstig en verwijderde zich van
zijne slechte kameraden.
Zijn straf /.ou echter ook volgen.
Kort na don rampzaligen dood zijner twee
broeders werd hij vader van een klein monster.
Het was een afzichtelijk gedrocht, dat niet op
een nvnseh geleek.
Niettegenstaande zijn wangedrag, had de
ellendeling altijd veel van zijne deugdzame
vrouw en kinderen gehouden. Daarom viel
hem deze gebeurtenis zoet' bard.
Ziedaar de straf voor uwe misdaden, zei
hem zijne vrouw mot. tranen in de oogen.
De ongelu'; kige zweeg.
