W. van den Munekhof-Sassen.
DE DOCHTER
De bevolking der aarde.
7 vTERDAG 15 JANUARI 1898.
NEGENTIEN DE JAA Ti GANG.
No. 3.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Vunray 50 c.
franco per post 05 c.
voor het buitenland bij vooruitbotaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Uitgeve;
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
Prijs der Advertentiën:
van 1—4 rogcis 20 c
elke regel meer 5 c
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, Smaal geplaatst, w irden 2maalbo
Advertentien of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrij
dag vóór 2 uur 's middags
te bezorgen aan bet Bureau van
uPeel en Maas" te Venray.
Ilct is een eigenaardigheid van den
Jncnsch, als hij ziju lot met dat van
anderen vergelijken wil, dat hij dan
steeds het oog gevestigd houdt op
liooger geplaatsten o 1 wel die rijker
zijn.
Naar beneden zien, of de vergelij
king houden met de ontelbaren, die
minder met aardsche goederen geze
gend zijn, daarloo gaat men niet zoo
licht over.
Ken derwisch of Muhamedaansche
pelgrim wilde op zekeren keer in een
groote stad den tempel bezoeken: maar
dewiil hij door zijne armoede geen
indalen aan de voeten had, schaamde
i zich naar binnen te gaan met al die
aanzienlijken en rijkgeschoeiden.
Hij weid ontevreden en gevoelde
zich in vergelijking met zijne natuur-
igwiooten, diep ongelukkig Zoo stond
ilij.hiot verre van den ingang des tem
pels, en morde inwendig.
Maar zietvoor do deur van hot
gebot w zat oen niensch die bleef zitten,
en hij zag de voorbijgaande» aan, zon
der er zich over te ergeren.
I)o ongeschoeide, ontevreden man
ging tot hom en zeide:
Waarom blijft gij daar zitten eu
gaat ook gij niet in den tempel?"
Toen antwoordde de ander, terwijl
hij glimlachende dun mantel wegnam,
die zijne voelen bedekte:
Feuilleton.
VERGOK D liELDE
nik zou dit zeker doen, als ik maar
kon."
En toen zag de ongeschoeide man,
dat de andere zijne beide beenen verlo
ren had en daar zat met de afgoknolte
stompen; en de ontevreden man ging
blozend van schaamte heen, en dacht
bij zich zelven.-
„liet is toch nog beter geen schoeisel
dan geon voelen te hebben."
Eene verklaring van de eigenaardig
heid in der. niensch, om steeds naar
boven te blikken, als hij zijn lot met
dat van anderen vergelijken wil, is niet
moeielijk te vinden.
De menseh wil vooruit zijn eigen
geestkracht drijft hem daartoe aan.
Hij wil een spurtje klimmen op de maat
schappelijke ladder: niemand zal dat
misbillijke».
Maar van den anderen kant is het
ook waar, dat cr, helaas, to velen
gevonden worden, op wie het woord
der II. Schrift van toepassing is: «Wat
baat het den niensch, als hij heel de
wereld wint, maar aan zijne ziel schade
lijdt."
Dat dus de mcnsch zijn belang be
hartigt, is hem niet ten kwade te dui
den; ja, het is hem zelfs als een plicht-
opgelegd, welks verwaai louzing hem
duur kan te staan komen.
De begeerte ooi zijnen stand te
verbeteren, om tot grooter aanzien of
ruimer levensgenot te komen, is op
zich zelven geenszins te misprijzen en
de menschel ij ke maatschappij kan
daarvan zeer gewichtige voordeelen
trekken.
Maar eigenbelang moet in geen baat
zucht ontaardenen dit heeft dan
plaats, wanneer het najagen van voor
deel of winst de grootste drijfveer van
onzen handel en wandel is geworden,
ja bijna het cenige, dat ons wakende:
nieuwsgierigheid werd opgewekt.
Htj'.voegde de stukkon zorgvuldig aan
elkander en zag nu lot zijne groote verbazing,
dat het een schrijven was van Helena aan den
bankier Venuuggcn. waarin zij het aanzoek
om hare hand voor zijnon zoon beslist van de
band wees.
Hoe is liet m >golyk! riep hij uit. dat zij,
een arm meisje, zulk een ryke partij van de
luind wijst. Zij steunt hare weigering alleen
op de ongelijkheid van stand, maar ik heb te
veel ondervinding in de wereld opgedaan, om
hieraan geloof to hechten.
'llij dacht een oogenblik na en vervolgde
en iu zich zelven:
De bankier vertrouw ik echter ook niet.
zal de zaak eens nauwkeurig onderzoeken,
mocht Let zijn. dat zij den jongeling werke-
k hernial, en hot voorstel van den bankier
list is, dnil /.al ik haar trachten over ie
en, o ui op deze wijze haar toekomstig geluk
verzekeren.
Daarop vei liet hij liet vertrek en begaf zich
ar de ziekenkamer.
Helena, in diepe mijmeiing verzonken, zat
ast do legerstede van don kleinen lijder,
met den glimlach op hot gelaat rustig was
reslapen.
Mejuffrouw, sprak Dij op fluisterenden
o», terwijl by Helena behoedzaam naderde,
zou u gaarne eenige ^ogenblikken alleen
■eken.
let meisje keek ter. zeerste verrast en nog
droomendo op.
lellaar verontschuldigde zijnonverwacht
.nenknmen met de woorden:
Vergeef mij, maai' do zaak, die ik u heb
en slapende bezighoudt.
Van deze baatzucht is de hebzucht
soms slechts ééne enkele schrede ver
wijderd; de hebzucht, die onverzade-
lijke begeerte om meer en steeds meer
te verkrijgen, en ook om over
hetgeen buiten haar bereik ligt, hare
begcerige blikken te doen gaan.
Wie zich door haar laat beheerschon,
loopt niet alleen gevaar, om zich lot het
bewandelen van slinksche wegen te
laten verleiden, tot bedrog en eerloos
heid te komen, maar kan ook nauwe
lijks de verzoeking daartoe weerstaan,
wanneer de gelegenheid gunstig is,
om het kwaad te plegen, zonder 'zich
aan openbare schande bloot-te stellen,
zonder vrees van ontdekt of. achter
haald te worden,
In één woord, do hebzucht is de
weg die naar de onrechtvaardigheid
of diefstal leidt.
Eu wanneer men céne schrede op
dien weg gezet heeft,- hoe moeielijk
is het dan, wij zeggen niet ot,n terug
te keeron, neen, maar zelfs om stil te
staan.
Wat kwaad heeft de geldgierigheid
al niet gebrouwen
Van do geringste schending dei-
goede trouw gaat zij voort tot steeds
grooter en schreeuwender onrechtvaar
digheid.
Immors, was hel niet de geldzucht,
die een Apostel dos Heeren eindelijk
een verrader van den Heiland heeft
doan worden
Eenieder wachte er zich voor, dat
de behartiging van zijn eigen belang
niet langzamerhand tuf lage baatzucht
en de verfoeielijko hebzucht oversla,
de hebzucht, die zich noch aan deugd
noch aan zedelijkheid laat gelegen
liggen.
Niemand meene vast genoeg in de
medo tc doelen, is to gewichtig om die uit te
stellen.
Ontroerd stond Helena op en voorzichtig
loopende volgde zij bellaar naar een hoek van
hol vertrok.
Mejuffrouw, begon thans Dellaar, een
bediende heeft mij zoo even een brief gegeven,
die gisteren geheel verscheurd in den gang
gevonden was. Daar ik vermeende dat hij
voor mij bedoeld was, las ik hem onwillekeu
rig en beme-kle toen dat de brief u toebe
hoorde ou aan don bankier Vermuggen was
gericht.
Helena bloos-Je lievig.
Dellaar vervolgde:
beschuldig mij niet van onkieschlieid,
ik geef u den brief weder gelijk ik hem heb
ontvangen, en beloof u tevens, dat ik steeds,
wal die zaak betreft, hel diepste stilzwijgen
zal in nclit nemen.
Helena verbleekte toen hij haar het papier
ovci h uldigde; zij dacht liet nog ongeschonden
m den zak van haar manteltje te bezitten, en
zie, liet was verscheurd, bemorst, en do in
houd er van was reeds aan anderen bekend.
Zij hield liet blaadje sidderend in de hand en
kon geen woord spreken.
Dellaar sloeg Iniar opmerkzaam gade; hij
kreeg innig modelijden unit haar en sprak op
goedigen toon:
Geloof mij, mejuffrouw, gij behoeft u
volstrekt niet te verontrusten; beschouw dezen
brief als door mij niet gelezen, want nimmer
zul ik my zelfs de geringste toespeling daarop
veroorloven.
Daarann twijfel ik niet, raynhee-I
Echter, mejuffrouw, vermeen ik u oen
schoenen te slaan om weerstand te
bieden aan de verzoeking", om zich op
onrechtvaardige wijze te verrijken.
De voorbeelden van wel gel uk ten,
eerloozen handel zijn zoo verleidelijk,
daar hij, die dien hande! pleegde, zich
tegen achterhaling wist te beveiligen,
ja zelfs, door zijn aldus verkregen rijk
dom, nog zeer hoog staat aangeschre
ven bij zijne medeburgers.
Hoe licht kan het dan bij iemand
opkomen; waarom zou ik ook niet den
zelfden weg bewandelen om fortuin te
maken
Stel u den koopman, den fabrikant
voor, die uit een eerlijken handel
ternauwernood eene winst kan trekken,
om in de nooddruft van zijn gezin te
voorzien.
Ilij moet het met eigen oogen aan
schouwen, dat een ander, die hetzelfde
bedrijf uitoefent, hem voorbijstreeft,
trotsch op zijn rijkdom en aangroeiend
vermogen. En dat alles, ofschoon de
laatste niet meer verstand bezit of over
leg dan de eerste meent te bezitten.
Maar do andere was niet al te nauw
gezet van geweten in het bedriegen van
onnoozelcn; ook stapt hij er licht over
heen, als hij vervalschte waren voor
echte verkoopt.
Hoe licht kan dan bij den eerlijken
handelaar ook het denkbeeld opkomen;
waarom zou ik ook nietzoodoen, indien
ik, evenals deze, schande en straf kon
ontduiken
En dan is de eerste slap zoo licht
gezet en de eene bedriegerij volgt de
andere.
Daarom: tot op zekere hoogte is de
menseh genoodzaakt naar verbetering
van zijn levenslot te streven; maar in
alles houdo hij maat, op gevaar af
anders in hebzucht onder te gaan.
goeden raad te mogen geven. Verander van
plan, en verstoot niet roekeloos hot geluk dat
zich aan tl opdringt.
Mijnheer, hernam Helena kalm, die
brief is niet] in overhaasting maar na rijp
beraad geschreven, en mijne gevoelens zijn
nog niet veranderd.
Duidt mij mijne rondborstigheid niet ten
kwade, zeide Dellaar, en geloof niet dat ik u
mijn raad wil opdringen; indien gij de zoon
des bankiers met bemint, most ik zelfs uwe
openhartigheid en de kiesche wijze, waarop gij
het aanbod aanwijst, bewonderen.
Hij deze woorden z ig hy hel meisje scherp
in het gel.iat; zij sloeg hare oogen die in
tranen zwommen, tot hem op.
Ia die blikken was hare gansche ziel te
lezen.
Dellanr als mnn van ondervinding begreep
toen op co-is haar toestand, en vervolgde op
deelnemende!» toon:
Dat uw stand it; de maatschappij
met dien van den zoon des bankiers vei
is nog geon reden tot sfwij/.fiïg;
bankier, noch ik hebben altijd de
maatschappij bekleed, die w>'
Gelukkige ondernemingen
zamei hand tot de tegen wot
voerd; en ik zie er volstrekt b.
dat een rijk man een anu nieis
ochtgenoote neemt, mi's da*
godsdienstig en uit een fa'
en de hoedanigheden 1
gelukkig maken.
Ik mag i
eigenschappen
en daarom....
De geheele bevolking der aarde
wordt thans op 1301 millioen menschen
geschat.
IIiet van wonen er in
Azie 791 millioen.
Europa 331
Afrika 210
Amerika 163
Australië 6
Jaarlijks sterven op de geheelo
aarde ongeveer 35.693,650 menschen,
en ieder jaar worden plm. 38.352.000
kinderen geboren.
Zoo groeit ieder jaar het mensch-
dom aan met ruim 2 en een half
millioen zielen.
Wanneer men deze cijfers vergelijkt
met de oppervlakte der bewoonde
landen, dan blijkt hieruit, dat er nog
in langen tijd niet voor overbevolking
te vreezen valt.
Op dit ooger.blik wonen er in Europa
331 millioen menschen; hoovelen zou
den naar die verhouding in het bijna
even groot Australië, dal slechts 6
millioen inwoners telt, nog niet plaats
kunnen vinden t
In Afrika, dat achtmaal zoo groot is
als Europa, wonen slechts 210 millioen
zielen; Amerika, dat twaalfmaal do
oppervlakte van Europa heeft, lelt
t:og slechts 163 millioen.
Als de geheele aarde even dicht was
bevolkt als Europa, dan had zij 12.987
millioen bewoners, dus 11,477 millioen
moer als nu.
Daar het menschdom elk jaar, zooals*
wij reeds boven zagen, met ongeveer
2 en een half millioen zielen aanpast,
zouden er, als de tegenwoordige toe
neming voortduurde, nog omstreeks
Iin daarom hebt gij, viel Dellaar haar iu
de rede, volgens iuyne zienswijze dwaas
gehandeld, u zelve zoo laag te schatten. Go-
loof mij, mijn kind bedouk u nog eenigo
dagen en beloof my uw antwoord eerst dan te
zendon, als wij over deze zaak nog eens kalm
zullen gesproken hebben.
Slechts met weerzin gaf Helena hare toe
stemming.
Toch merkte zij op, dat niets haar van iiet
eenmaal genomen besluit zou kunnen doen
afwijken.
Hier werden zij in hun gesprek gestoord
door de komst des geueesheers.
Terwijl deze bij het zieke kind was. kwam
men Helena boodschaonen, dat er eene vrouw
was, die ha»"
Heleir