jeugd.
ZATERDAG 19 OCTOBER 189.?.
ZESTIENDE JAARGANG.
No. 42-
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Ven rat 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland 85 c.
afzonderlijke nummors 6 c.
Uitgever:
L. A. SASSEN.
Prijs der Advertentién:
ran 15 regels 30 e.
olke regel meer G e.
groote letters cn vignetten naar plaatsruimte.
Adverteutiën, Smaal geplaatst, worden 2maal berekend.
M dvartentien of Ingezonden
fjft. Stukken gelieve men *s Vrij-
tföaÊajags vóór 2 uur 's middags
te bezorgen aan hot Bureau van
»Pael en Maas" te Venray.
Zijn er menschen, die niet van
kinderen houden? Men beweert het:
wij kunnen het nauwelijks gelooven.
't Is zoo, niet alle kinderen zijn aan
valüg, aantrekkelijk, beminnelijk;
daar zijn er, die schuw of stuursch,
elke poging tot toenadering en ver
trouwelijkheid verijdelen, al meent
men hel daarmee nog zoo goeddaar
zijn cr ook, wier lichamelijke hoeda
nigheden geenszins tot kennismaking
uitlokken. Dat kunnen zij gewoonlijk
niet helpen, de slumperds; in het
veronachtzaamde en vervuilde uiterlijk
van menig kind is een geheele lijdens
geschiedenis te lezen, en juist die
kleinen, aan wie de noodwtinligsle
verzorging wordt cntJieuden.,. hebben
zoon dringende behoefte aan een wei-
n:g liefde!
Maar de groote meerderheid der
kinderen vormt een heerlijke groep.
Het is haast niet mogelijk te zeggen,
wat ons in hen zoo bekoorlijk toe
schijnt: de onschuldige dartelheid,
sprekende uit tintelende oogjes; hel
naïeve egoïsmö, waarmede zij een
liefkozing aannemen als een hun toe
komend rechtde gulheid, met welke
zij een liefdebewijs beantwoorden; de
vrije ongedwongen omgang met allen
Eeuilleton.
De gelukkige ongeluksvogel.
Dus tot Zondagavond zeven uur. In de
kous van uw stukken laat ik u geheel vrij,
maai ik zou gaarne zien dal u de fantaisie, die
u ine zooevon hebt voorgespeeld, daaronder
ook zoudl willen opnemen, want ik ben zeker
dat ge daarmede overal bijval zult verwer
ven." Met deze woorden luid gravin Barlcl-
8lein, voor wie hij zijn proef had afgelegd,
hem laten gaan, en uitgelaten van vreugd
ijlde hij naar Herlha heen, om haar deelgenoot
van het bigde nieuws te maken. Nu volgde
er met moeder en dochter een beraadslaging
over de kleodmg waarin hij op deu concert
avond zou opliodcn. Wille handschoenen en
ceu witte ilas waren nog in zijn bezit cn Bertha
zeide dat de vlekken er met wat benzine best
uit te krijgen waren. Maar hij iiud geen rok,
en dat kleodingsiuk was toch volstrekt nouJig
Klaas wist daar echter raad op. Zgn vader
had zich nog kort vóór zijn dood een nieuwen
rok laten maken. Scnroel' hij nu daJelgk. aan
zijn moeder urn dien over lo sturen, dan kou
hij hem nog vroeg genoog hebben om hem, en
dat zou wel noodig wezen, to lutoii veranderen
Zoo gezegd, zoo gedaan, cn do rok kwam
spoedig daarna.
De rok paste, maar de mouwen waren to
lang. Er moest drie vingerbreedte afgenomen
worden. Nu. dat was zoo erg niet en moeder
Mijnhard zou er wel voor zorgen, dat het ge
daan werd.
Klaas haalde ziju viool weder te voorschijn
en ging studeoren. Maar do gedachte aan de
veranderingen, die de rok moest ondergaan,
liet hem geen rust. Op kleermaker en sclioon-
wien het gelukt, en veel kunst is
daar niet voor noodig met hen op
vertrouwelijken voet te komen.
En toch zijn er, zegt men. lieden die
niet van kinderen hwuden? Misschien
wel van katten of papegaaien?
Och, er zijn vreemde smaken bij de
bewoners van ons wereldje!
Een optimistisch wijsgeer heeft eens
gezegd: Iloe meer ik de menschen
leer kennen, des te meer voel ik mij
gedrongen hen lief te hebben. Die
verklaring klinkt sommigen wellicht
eenigszius wonderspreukig. Dezen toch
hebben van den omgang het ge-
sehikste middel tot kennismaking,
met Liau natunrgenooten niet zulke
opwekkende iudiuicken verkregen; zij
ontdekken in de roerselen hunner
handelingen zooveel kwalijk verborgen
zelfzucht, aardig, niet waar, dat
we dat zoo gauw bespeuren bij an
deren! dat wat er aan liefde aan
wezig was, eer verminderde dan toe
nam.
Gelukkig wie, des ondanks, zijn
hart open, zijn ziel warm, zijn hand
uitgestoken, inuchs houden-!» II ij. zal,,
als zijn lijd van heengaan is gekomen,
niül wegzinken als een steen, in hel
water geworpen, even een kringeije
op do oppervlakte achterlatende,
daarna niets meer! IIij zal niet, reeds
vóór zijn verdwijning, dood zijn, dood
voor zich zichzelven cn voor de we
reld, en koud als een ijsblok.
Wie menscheiiliefdo rijk is, die
moet vau kinderen houden. Kinderen
zijn kleine menschen, wezens gelijk
wij, maar in hun eersten onlwikke-
liügstoéstand. Steeds door die kleiuen
maker is gewoonlijk wéinig te rekenen, en
hot zou toch verschrikkelijk onaangenaam
wezen, als hij om dien rok in ongelegenheid
zou komen. l).i:>.-ora ging hg zelf mei deu rok
naar ecu kleederinnker, die ju:st op dat ogen
blik niets te doen had. Klaas kou erop wach
ten, en binnen een uur hing de vermaakte rok
weder iu de kast. Eli toén ging bij een Wan
deling iu de omstreken der stad doen.
l'.is was hij weg, toen Bertha thuis kwam.
Ook haar had do rok niet dc te lange mouwen
geen rust geluten. .Zo ging naar zijn kamer.
Daar hing de rok 111 dc kast. Kon zo zelf dal
werkje niet opknappen? Dat haalde deu jongen
kunstenaar do kosten uit van deu kleermaker
en zg kon het evengoed als zoo'n snijder. Zoo
gezegd, zoo gedaan, dio vingerbreed er afge
nomen, ingeslagen, omgenauid- mei het strijk
ijzer er «veil over been en met een big ge
zicht hing Berth* deu rok weer op.
Maar toon haar moeder thuiskwam, was
ook haar eeisto zorg da rok van liuar huurder.
Ze bracht hein zcif naar den kleermaker van
haar overloden man. Üczo bekeek do mouwen
en vroeg over zijn bril kijkende aan de oude
jullrouw, of liet heerschap dat dezen rok dra
gen moest, niet van een ongewone gestalte
was. De ha>dliouiige oude juffiouvv begreep,
dat de snijder het had over 'i ongewone talent
van den jongen muzikaal en knikte toestem
mend. Do kleermaker lugde nogmaals zijn
maat op de mouwen, bromde nog iels van
ongemeen kou en trok aan hel werk. Binnen
oen half uur waren du mouwen nog eens diie
vingers korter geworden.
Met een hart popelend van verwachting en
hoop studeerde de jongo kunstenaar telkens
opnieuw de stukken in, die hij voordragen
zou, om eindelijk zijn speeltuig »n dc vioolkist
te sluiten, onbewust van de ingrijpende wij
ziging welke zijn deftige galuklecduig onder
gaan had.
omringd te zijn, is öf het heerlijkste
öf het vervelendste wat men bedunken
kan. Wat van de twee, dat hangt
niet van hen af.
En toch, hoezeer geneigd dat kleine
volk aardig en prettig te vinden wan
neer men het slechts nu en dan ziet
en voor het overige er zich weinig
medo inlaat, krijgt gij een heel
anderen kijk op den aard en het we
zen der kinderen, als de omstandig
heden er u toe brengen hen met
nauwkeurigheid waar te nemen. Dan
blijkt spoedig, dat deze zon ook niet
zonder vlekken is. II t engelachtige,
waar scntimcntcelc moedertjes van ge
wagen, is niet geheel afwezig, maar
het is niet onvermengd. De kiem van
veel onedels is reeds fnerkbaar, eu
dikwijls reeds tot een spruitje uitge
wassen. Het beminnelijke is niet zou-
der seluiduw.
Maar juist daarom te! meer hebben
wij de kinderen lief. Zj hebben be
hoefte aan zooveel, dat slechts wij
hun geven kunnen. Van ,011s, ouders,
nabestaanden, vriendep,'onderwijzers
hangt W. w;\i.- ^^^naal ziji;
zullen. Dio slaat van hulpbehoevend
heid is een zwijgend doelt welsprekend
beroep op onze sympathie; hot klimop
valt als een dorrende massa ter aarde,
als het onzen steun mist, en wij ver
heugen ons, dien steun te kunnen
geven.
Door vermeerderde kennis van hel
kind wordt onze liefde tot het kind
verhoogd, versterkt; wij krijgen dan
het gevoel van een onafwijsbare ver
ant woordelijkheid. We zien vóór ons
een onmetelijk veld van arbeid zich
De tijd was iutusschen voortgegaan, en het
was zeven uur geworden. Alle genoodigden
waren reeds bij de gravin, behalve óên, dien
men juist met spanning verwachtte name
lijk Klaas Sukkel. De gravin had gesproken
van een nieuw talent, dat ze had ontdekt op
het gebied der toonkunst en do verwachting
van hare gasten omtrent zijn zeldzame be
gaafdheid sterk gespannen. Maar hel jonge
mensch liet zich maar steeds wachten, en op
de belangstellende vraag van de gaston aan de
gravin, waar toch wel haar beschermeling
bleef, kon zo geen antwoord geven. Dat hij
nog met verschenen was, was haat' zelf oen
ongelo-lelijk raadsel, want dat iemand door
haar uitgeuoodigd, niet ter bestemder tijd
aanwezig was, cn dat nog wol iemand dien zo
daardoor de gelegenheid wil le geven, om zijn
gaven te laton hooien en zoodoende vooruit lo
komen, dat was zoo iets ongehoords, dat er
geen verklaring voor te vindon was men
zou het tot de onmogelijkticden getekend heb
ben.
Maar het was toch 7.0a. Klaas was er niet,
en kwam maarniet. Er moest zeker een on
geluk gebeurd zijn, dit was de eenige ver-
klitl in*.
[ie wanhoop te beschrijven van het slacht
offer der driemaal ingekorte roksmouwen toen
hij op 'l laatste oogeublik in een keurig ge
streken overhemd mot zijn witten das nvljes
aangedaan, zijn rok hud aangeschoten, is on
mogelijk.
De tranen stonden hem in de oogen toen hij
met. de mouwen, die even over de ellebogen
reikten, zich aan Bertha en haar moeder ver
toonde.
Wat te doen De opheldering hoe zicii alles
had toegedragen, was spoedig genoeg gegeven
doelt de stukken waren va» de mouwen al
lij wilde de gravin een boodschap sturen dat
hij ziek was geworden, doch daarvan wilde
uilbreiden; al die kleinen, in wier
hart God het edelste heeft nederge-
legd wat Zijn hand kon schenken, op
dat het door onze toewijding tot vollen
wasdom zal komen, zij vormen met
elkander de stof voor de verhevenste
taak, waarmede ooit menschen zijn be
last.
En als het waar is, dat geen arbeid,
inzonderheid op het gebied des geestes,
kan slagen, indien hij uiet mot liefde
wordt verricht, dan zal dit wel in
de eeiste plaats gelden van het
schoonste menschen werk, de opvoeding
van het geslacht, dat bestemd is met
en na ons voort te bouwen aan de
stichting dor eeuwen, de menschelijke
volmaking.
Slot volgt.
Ventilatie.
Ventilatie is die noodzakelijke lucht-
wisseling, welke in eene gesloten
ruimte plaats grijpt bij eene snelheid
die ons als vol
komen windstille voorkomt. D.o snel
heid bedraagt niet meer dan 1/2 M.
per seconde, of ongeveer 30 M. pet-
mi nuut.
Niet alleen voor menschelijke wo
ningen is de ventilatie noodzakelijk,
ook voor verblijfplaatsen van het vee
is zij noodig. Nu wordt er in den
regel wel zorg gedragen voor lucht
vel versching van kamers, keuken en
kelder; wat de stallen betreft, deze
moeten zich in zake luchtroiuiging
maar zelven zien te redden. Gelukkig
Bertha niets weten. Dan maar liever recht
door zee gaan en alles vertellen. Do gravin
zon er in den goeden zin van 't woord in ha. r
goedheid wel een mouw aan weien Ie passou.
Hij moest 1 och maar gaan Zij zou meegaan
en de giavin eerst alles aan '1 verstand bren
gen. De gelegenheid was te mooi om die nu
te laten voorbijgaan en met vrouwelijko over
redingskracht wist zij hem over te halen mede
te gaan en toch de kans te wagen, hoe pot
sierlijk hij er dan ook uitzag.
En eindelijk volgde hij den raad van het
schrandere ding, en begaf ztch mot haar do
def igo woning.
Nadat gastvrouw en gasten zoo nog een
pons in onaangename spanning verkoeld had
den, kwam een knecht do gravin de tijding
brengen dat Bertha Mijnhard beneden was
met het dringend verzoek om de gravin even
te mogen spieleen. I)e gravin ging omniddelijk
naar tiaar toe en vroeg haar, voor ze nog een
woord had kitunen uitbrengen
-In 's hemels naam, waar blijft onze
violist
»IIij is wel met me meegekomen, of
schoon niet zondei moeit 3," liet cam Bertha,
«maar hij dui ft niet
-liij durft niet" liep de gravin ver
baasd uit -en dut waarom niet?"
»Um zijn rok. Maar ik heb heit dodelijk
gezegd dat dat niéts zou hinderen, want dat
hij hier om zijn spel, niet oin zg» rok moest
komen."
- Wat is dat dan met dien rok
-De mouwen zijn per ongeluk driemaal
ingekort geworden, en dat bobben wa eerst
op het laatste oogeublik genieikt, (oen hij
hem wilde aantrekken cn zich kleeden, om
naar u toe te gaan."
-Driemaal ingekort? Maar lieve Bertha
ik begrijp er nog altijd niets van, zeg me nu
toch sens duidelijk, wat is er gebeurd
doen zij dit, geholpen door de natuur
al is het dan ook niet in voldoende
mate. Toch diende de mensch en
vooral de veefokker de natuur bij dit
werk wat meer de behulpzame hand
te bieden, want reine lucht is voedsel
doch voedsel, dat nietfc kost en dat
in en mot de organische stoffen, die
door de dieren veibruikt worden, een
machtige medewerkster is, tot in
standhouding van het samenstel ven
dierlijke organismen, die wij lichaam
noemen.
Wij hebben reeds opgemerkt, dat
do natuur in zake lnchtverversching
zich zelven helpt. Immers, door alle
openingen en reten, hoe klein ook,
ja door de onzichtbare poriën vau
den muur, dringt de lucht elk ver
blijf binnen. Van de grondstof, waar
uit de muren zijn opgetrokken, hangt
het evenwel af, of do luchlwisseling
binnen de gesloten ruimte in genoeg
zame mate plaats vindt.
Volgens Marker heeft een koe, on
danks hare meerdere grootte, slechts
half zooveel ademhalingslucht noodig
als een mensch. Terwijl deze laatste in
zijn woning óiigè'veé* GO uul». M. pc.
uur verbruikt, bedraagt dit getal voor
een koo slechts 30 kttb. M. Deze 30
Ma. per uur en per stuk vee, moeten
van huiten aangevoerd worden. Zij
kunnen in dien lijd geleverd wordtn
door: 10,6 vierk. M. baksteenmuur,
8,2 vierk. M. kalktufmuur en 5,9
vierk. M. leemmuur,
Uit deze cijfers blijkt, dal een stal
met leemen muren een grooter aantal
dieren kan bergen, dan een even groote
uit baksteen of kalktuf opgetrokken,
En nu vertelde Bertha, welk ongeluk Klaas
met zijn rok had gehad, hoe wanhopig hij was
toen hij merkte dat zijn ai men ver uit de mou
wen van zijn rok staken, cn hoe nu op eens
al zijn hoop vervlogen was. want dat hij toch
niet zóó voor de gravin en haar gasten koa
verschijnen.
Toen Bertha dit vorteld had. kon de gravin
zich niet weerhouden om hartelijk te lachen.
-Roep je beschermeling maar hier," zetde ze.
-Iu zal mijn gastei) de ongelukkige geschiede
nis van den rok meededen, en niemand zal
aan do korte mouwen aanstoot nomen, als hij
zijn kunst maar goed verslaat."
Het gezelschap Jacht© natuui lijk even har-
lelijk als de gravin, toen liet, de geschiedenis
van den rok vernam, maar belangstelling
toonde zich op iede.-s gelaat toen hij met 'zijn
ongelukkig klcedingsiuk binnenkwam, en ner
gens zag hij een spottend gezicht, wat hij zoo
zeer gevieesd had. Dit zette hem weder op
zijn gemak, en bemoedigd begon hij zijn spel.
Wél zilen een paar vroolijke jonge nufjes
hoel geheimzinnig acht er haar waaiers, en
snoven een paar jongelieden bij zijn optreden
op vreemdsooi lig© wijze in den zijden zakdoek
doch hot gezelschap was kiesch genoeg om het
slachtoffer van de al te ver uitgestrekte inkor
ting overigens niets te laten bemerken. En
toen hg eenmaal de eerste vioolstreken gedaan
had, werd &llcs veigeten door zijn heerlijke
lotion.
Met gespannen r.andach» luisterde men naar
zijn spel en een goedkeurend hoofdknikken
der aanwezigen deed duidelijk genoeg blijkan,
dat hetgeen hij ten gehoor© bracht, voldeed
aan do verwachtingen die de gravin, had op
gewekt. Vervolgens toen hij. nadat alle ver
legenheid van hem geweken was op een wenk
van do vrouw des huizes, het stuk begon voor
te dragen, dat nis proef haar hooge goedkeu
ring in zoo mime mate had verworven, ge-