Woorden en Daden.
Een partij Schaak,
ZATERDAG IT SEPTEMBER 1895.
ZESTIENDE JAARGANG.
No. 37.
Prijs der A.dvertentiën:
van 15 regels 30 c.
elke regel meer 6 c.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Adverteutien, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Ven rat
franco per post
voor liet buitenland
afzonderlijke nummers
Uitgever:
Xj. A. SA-SSEN".
Deze Courant verschijnt icdcren Zaterdag.
Advertentien of Ingezonden
Stukken gelieve men *s Vrij
dags vóór 2 uur "s middags
te bezorgen aan het Bureau van
»Peel en Maas" te Venray.
Als een koor gaan tegenwoordig
klaagtonen en jammerklachten op,
schier onder alle rangen en standen
der maatschappij, over den min
gunsligen, ja zelfs slechten gang der
zaken. Allerwege hoort men klagen
over malaise. Malaise in den handel
en de nijverheid hoofdzakelijk liet ge
volg van de geduchte concurrentie.
Malaise in de werkzaamheden welke
zich vooral hierin openbaart, clat er
een gering weekloon wordt uitbetaald
en wat nog erger is dat er
zoo weinig werk is.
Ook het verkrijgen eoner vas'e be
trek king is nllermoeielijkfjfc, want zoo
er een enkele dusdanige post open is.
treden de sollicitanten daarna bij
honderdtallen op. Behoeft het gezegd,
dat men, wegens het groot getal van
solliciteerenden van overheidswege
lichtelijk geneigd is, het salaris aan
de vacante betrekking voorheen ver
bonden tc verminderen'?
In óén woord, op allerlei gebied en
onder veelvuldig opzicht hoort men er
klachten uiten over den jammerlijken
stand der zaken, over do groote
malaise der tijden. En inderdaad, al
zegt een aloud UoUandsch spreek
woord: "Klagers hebben geen nood,"
men moet liet volmondig bekennen,
de velerlei klachten, waarvan hier
boven slechts enkele er van zijn op
genoemd, zijn geenszins onrechtmatig,
missen den grond van beslaan niet.
Feuilleton.
-Ja, graaf, wnnrloo mijn woorden te
herhalen? Hebt gij met l'"n Guz-nm naar
de genegenheid v.m dor.ii-t Kslelln gedoi>g<-n?
Twee medeminnaars kunnen geen vrienden
zijn. De waarheid is. dal wij ui onze raads
vergaderingen over dergelijke /.aken niet kun
nen spreken, maar wij geven u ons koninklijk
wuoid dat /ij de uwe zal zijn; zij zal u al
haar bekoorlijkheden en haar schallen brengen
Gy zult zien, graaf, dat het onmogelijk zal'zijn
uw koning van ondank te beschuldigen, het
zal blijken dat wij de ware vrienden van
Spanje en zijn koning niet hebben vergeten;
want gij waart het. dit zeg ik liior openlijk,
dij de san en/wering en do briefwisseling van
don Guzman met l-'iaukrijk hebt ontdekt."
Don Ramirez scheen niet op zijn gemak; hij
durfde de oogen niet opslaan, en als hij de
waarheid had gesproken, zou hij gezegd heb
ben, dat die lofrede van den koning voor hein
een straf des gewetens was.
„Site," antwoordde hij", -het was met
diepen weerzin dal ik mijn pijnlijken plicht
vervulde."
Do hertog van Ossuna gevoelde een schok
door zijn loden en sloeg met zijn geharnaste
vuist op het gevest van zyn degen. -Ec
Estella de vrouw van dien man woidt," dacht
hij, -zal ik in dat graf liggen waarin wijn
Ja, de handel is geknakt, vooral
door overmatige concurrentie; de
werkzaamheden zijn slap en wat
als onvermijdelijk gevolg uit de
schaarsehheid van werk voortvloeit,
het loon, dat voor den verrichten
arbeid wordt uitgereikt, is veel min
der overvloedig dan zulks het geval
is in de diukke tijden, wanneer de
patroon als het ware arbeiders moet
koopen.
«Klagers hebben geen nood!" Ook
dat is geen ijdcl spreekwoord. Want
do woorden der menschen over de
malaise der tegenwoordige zaken, die
woorden, getoonzet op de droevige
zangwijzen van jammerklachten en
allerlei jeremiaden, stemmen alles be
halve met hunne daden overeen.
Men jeremiëert over slechte tijden,
over te weinig verdienen enz. enz.,
maar slaat uwé blikken eens naar de
openbare vermakelijkheden, die in
onze dagen van koortsachtige genot
zucht meer dan overvloedig .voorko
men Des stomors dag in dag uit
wedstrijden, paarden-, wieier-, zang-,
schiet-, zwem- en wie weet wat nog
meer wedstrijden; de eene tentoon
stelling of wereldkennis volgt op de
andere en iedereen moet daarvan ge
nieten, al komt men ook tot de er
varing dat men bedrogen wordt als
op de Amsterdam,sche expositie; mu
ziekuitvoeringen bij de vleetin de
dierentuinen in de parken, op markten
tot veredeling van het volk!
andore vermakelijkheden van zeer on
gunstig allooi zullen we maar niet
eens opnoemen.
Zijn deze publieke vermakelijkheden
werkelijk niet druk bezocht? Bij hon
derden en duizenden stroomen de
menschen er telkens heen, en allicht
zult go onder die bonte menigte vele
klageis ontmoeten, die thans in plaats
edclo vriend thans sluimert. l)it is de dag vnn
hot gerecht, maar morgen zal liet de dag der
wrake zijn."
-Uw ijver, don Ramirez," vervolgde do
koning, -en uw trouw zullen worden beloond.
Dc redder van onzen troon en wellicht vnn ons
huis verdient racer dan een gewone belomiing.
Dezen morgen zijn wij met onze raadslieden
overeengekomen u tot den rang van lier log en
gouverneur van Valencia to verheffen. Zijn
verder mijne stukken ter onderteckeuitig ge
reed
Don Ramirez verbleekte terwijl nij haastig
do knie bnug en een perkament uit zijn wam
buis te voorschijn haalde, dat hij den koning
aanbood. 11 ij wist maar al te wel dal hl] de
eerbewijzen onwaardig was, die op zijn schul
dig hoofd zouden worden uitgestort.
-De onderteekenirg van deze stukken
zal hedeu onze eer-le a-beid zijn," sprak de
koning. -Op dit oogenblik. heeft de scherp
rechter het verraad gestraft, hot is tijd d.it de
koning getrouwheid üeloone," voegde hy er
bij. terwijl hij liet perkament ontrolde. Doch
plotseling schoten zijn oogen vuur en gilde hij
met rauwe, ijzingwekkende stem; -Heilige
Maagd! wat zie ik i"
I)e partij schaak was uit en Don Guzman
had een volkomen overwinning behaald. Op
den bepaalden lijd stond bij op en zeide tot
Calavar -Ivom, ik ben gereed
Do scherprechter zette het blok terecht,
terwijl de gevangene voor liet kruisbeeld ne-
derknielde en met vaste stem bad -O Memel,
mocht deze overijlde, onrechtvaardige daad op
liet hoofd van mijn valsci.en beschuldiger
van hunne allerdroevigst gecompo
neerde jeremiaden aan te hellen, in
stemmen met de algemeene feest
vreugde, ja zelfs losbreken in luid-
galmende jubelzangen. Droevig zijn
de woorden, blijde, cjn vreugdevol dc
daden! Hierbij komt nog, dat wan
neer men voor pleiner aan de open
bare vermakelijkheden deelneemt, men
dan gewoonlijk niet op een droogje
blijft zillen; en., alles kost geld.
De verteringen, die men maakt, moe
ten betaald wordenen dat in zoo'n
slechietSsyarcn tijd.
Last not- least, slaat uwe blikken
eens naar het publiek verkeer op
spoor- en tram weger. We spreken
niet van menschen, die voor zaken op
reis gaan. Maar de§ Zondags eens:
als gepakte haring zit men in de
waggons, men is voor zijn pleizier
uit! Des avonds moe en mat naar
huis... het geld is Verreisd en ver
teerd, en dat iu zoo'n slechten naren
tijd
Waarlijk, als ik ,.J.Idan zc..e>
slecht en naar zijn. als dc zaken dan
zoo verbazend slecht gaan, dan diende
men on de allereerste plaats die on-
noodige uitgaven te vermijden. Zeker,
een tnonseh mag uitspanning en ver
maak genieten, maar op don voor
grond moet er rekening gehouden
worden met de geldbeursdo uitgaven
moeten goëvenredigd zijn aan de
inkomsten en in geen geval mogen
de inkomsten door de uitgaven wor
den overtroffen. Want waar loopen
dergelijk© dwaze handelingen anders
op uit dan op onrechtvaardigheid, en
nog schulden maken, op faillissemen
ten, bankroeten, enz.
Aan verstandige lieden past het
voorwaar, dat hunne woorden met
hunne daden overeenstemmen. Het is
een kenmerk van verregaande dwaas-
komen en niet op hot hoofd van den koning."
Ruy Lopez gaf de noodlotlige bijl over;
daarna wieip hij zich in oen hook der col ter
aardo, bedekte 'zijn gelaat mot zijn mimici en
verrichtte hot gobod voor de stervenden.
Calavar logde zijn hand up den schouder vau
zijn slachtoffer on beduidde hem dat hij zijn
hals moest oiilblooien, hetgeen onmiddelyk
geschiedde. Toen logde de hertog zijn hoofd
op het blok neder en zeide: -Sla toe? ik
wacht."
De scherprechter bief de bijl op; nog een
oogwenk en het recht had zijn io<>p gehad.
Daar weergalmden kreten -hy is gered;"'daar
klonken voetstappen en vorwurde s'eminen on
hielden den arm der gerechtigheid tog/*:i. De
deur sprong krakend open onderdon aandrang
van eon menigto gewapende edellieden; de
Ossuna wierp zich tnssclieii don beul cn den
hertog, met den uitroep
-Nog in lijds
-Ilij leeft," nop graaf Tarraxns.
-Hij is gered!' herhaalde de Ossuna.
-Mijn neefmijn wiend, dien ik nomt dacht
weder te zien, maar de Hemel wilde niet dat
de schuldige voor den onschuldige zou om
komen. De Heer zij geloofd!"
-De Heer zij geloofd!" herhaalden de
beu! cn zijn handlangers.
-De Heer zij geloofd!" riepen de geza
menlijke hovelingen.
Toen verscheen Ruy Lopez in hun midden
cn juichte luider duu allen -Do lieer zij go
loofdl"
-Gij zijt nog bij lijds gekomen om mij
te zien, mijn kind," sprak de hertog glim
lachend. -N'u zal ik meer kracht hebben om
hcid zóó te spreken en andere wijze,
lijnrecht in den strijd met onze woor
den te doen. Maai* dan bevat de spreuk:
Pene in/inilus est stullorum numerus,
dat wil zeggen het getal dwazen is
schier eindeloos! indordaad veel waar
heid, want naar de woorden van de
tegenwoordige menschen te oordeelen,
vervallen de meesteu hunner hoe langer
hoe dieper in de armoede; en naar
hunne daden te oordeelen zou men zeg
gen, dat zij over rijkdommen en nog
schatten te beschikken hebben.
Losloopemie Koeien in den slal.
De ondervinding heeft geleerd, dat
kalveren, die zich vrij in hokken
kunnen bewegen, beter tieren, dan zij
die vastgebonden zijn. Hetzelfde leert
de ervaring ten opzichte van onze
melkkoeien. Losloopende dieren blijven
zindel ijker en worden gladder van
huid, torwij! .de pj'.'ll.^pbreogst aan
merkelijk vermeerdert. Door den lieer
Sclilieman, grondeigenaar te Linde
(West-Pruisen), is zoodanige proef
genomen. In zijne nieuwe gebouwde
stallen zijn boxen aangebracht, die
elk aan 3 koeien voldoende ruimte
schenken om zich te bewogen en tc
leggen. Alleen onder het melken vror
en zij vastgebonden.
Een bezwaar is evenwel aan deze
wijze van herberging verbonden. Of
schoon de dieren spoedig aan elkaar
wennen, gebeurt het toch, dat zij
elkander stooten cn met de horens
wonden toebrengen. Ook wanneer een
niouwo gezellin in da box gebracht
wordt, moeten haar kameraden eenige
dagen naast haar vastgebonden wor
den. Om deze bezwaren te boven te
komen, dient men zijn toevlucht te
te s'erven!"
Arme man! de tijding was te veel voor bom
en Iiij legde zijn hoofd weer op hel blok
neder.
Ruy Lopez nam hom in zijn armen en droeg
hem naar de kamer des konnigs. Al do hove
lingen volgden; en toen don Guzman uil zijne
onmacht ontwaakte -zag hij zich omringd door
een kring bezorgde vrienden, in wier midden
de koning stond met dankbare blijde uitdi uk-
king op liet gelaat. Ilij meende te druoinen.
Hoe kou hij dien plotselingen overgang be
grijpen v.m het hlok uaar het bijzijn des
konings? Hoe kon bij weten dat don ltamiroz
ui de ommant zijner vreugd en verwin ring
liet verkeerde p-ikkel had gegrépen en dat,
toen hij den koning de stukken uwvijii rangs
verbooging meende aan te bieden, hij de be
wijsstukken vuil zijn schuld en de onscnuid
van zijn medeminnaar had overhandigd Want
hij was liet die de liaudteekeimig vau don
Guzman had nagemaakt cn do eigenlijke aan
legger der samenzwering was. Gu/.mau wist
van dat alles uiets. d ich hij begreep hel loon
drie dagen later don Ramirez, graaf vau
Risenye, door Calavar werd onthoofd als ver
iader en verklikker. Hij begreep het teen hij
zich to midden zijner vrienden bevond en de
koning met ongewoon gevoel zyn hand vat
tende. lot hem zeide; -Guzman, ik beu zeer
onrechtvaardig geweest; ik zal mij zei ven
nooit do behandeling vergeven die ik u Leb
doen ondergaan."
»Siie,gaf hij ten antwoord, -daarvan
zal bij mij nooit meer sprake zijn, want zulke
woorden, door mijn koning gesproken, zijn
duizend lerens waaid.
nemen, lor het onthoornen der 'lieren.
Na talrijke pogingen heeft de heer
Schlieman het volgende afdoend middel
toegepast. Zoodra het wratje der
horens zich vertoonde, eii flit geschiedt
gewoonlijk na G ;'i 10 weken, wenlen
de haartjes rondom dit wratje afgeknipt
Daarna werden de randen gedurende
2 a 3 minuten ingewreven met bijlende
potasch (kalium causticum fusuin). Do
bijtende werking van de potasch doet
zich reeds onder deze kunstbewerking
gevoelen de bovenste huidlaag cn liet
wratje worden zeer week. Na do
kunstbewerking is het kalf onrustig;
het loopt, schudt met den kop, kwis
pelt met den staart en gaat eindelijk
zonder to eten, rustig liggen. Na ver
loop van enkele uien is hot kalf weer
normaal en kan men met dc punt vau
een of ander instrumentje do hoornach
tige scheede, die nu heel los zit. uil-
lichten. Na nog enkele malen wrijvens
is de bewerking afgeloopen en de horens
komen niet meer te voorschijn.
De heer Schlieman heeft navolgers
gevonden. Véél veefokkers iiV'zijn.©"
buurt hebben zijn middel ook toegepast
en weldra zal het ongehoorude rundvee
in West-Pruisen geen zeldzaamheid
meer zijn.
Het nut van liet onthoornen is ieder
een bekend, die dc natuurlijke neigingen
van do dieren, om elkander te stooten,
kent. Onze huisdieren worden genoeg
zaam door den mensch beschermd en
verzorgd, zoodat zij do wapenen, hun
door do natuur geschonken, gerust
ontberen kunnen.
Om vliegende insekten uit kamers
te verdrijven.
Een stukje kamfer wordt boven een
brandende lamp gehangen, doch zoo,
dat liet niet kan ontbranden. De ver
dampende kamfer jaagt terstond allo
insekten uit dc kamer.
Veldp.
-Vriend," zei dc koning. -hef. is ons ko
ninklijk verlangen en bevel dat van heden af
do herinnering aan uw hyna wonderdadigo
redding op een wapenschild hewm-d zal bl:;-
vcn in den vorm eeuer zilveren lnjl op oor
azuren schaakbord, dat. gij binnen weini-zo
maanden met donna E. l- lla in het. huwelijk,
zult treden, en dat de fees'en bij die gelegen-
hei 1 zullen worden gegeven m ons jaleis. bet
Eseuriaal."
Zich daarna tot Ruy L"pez wendende, ver
volgde hij -Ruy, ik geloof da', de Ke: k een
goed dienaar za! vinden in i aar nieuwen bis
schop. Gij zult weldra de wijding om vangen,
en dal zal een gering loon zijn voor uw party
schaak."
-Sire." sprak de bisschop. -h«*deil vort»
bet eerst in iuijn lewn ben ik verheugd
schaakmat te zijn gezel."
-En nu mijn hecre»,*" zcidu de koning
met een glirul eh die op bef gelaat van al do
hovelingen weerkaatste, -noodigon wij u allen
aan onzen koninklijken disch, en wenschcn
alleen dat de hert»g aan onze rechter- en do
bisschop van Segovia aan onze linke-zijda
worde geplaatst. Uw arm. don Guzman."
Zoo eindigde deze gedenkwaardige partij
schaak.
