m
!ESC
Ter overdenking,
ien partij Schaak,
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1895.
No. 34.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Venray
franco per post
voor het buitenland
afzonderlijke nummers
Uitgever
Prijs der Advertentiën:
van 15 regels 30 e.
elke regel meer 6 e.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
L, A. SASSEN.
Deze Courant verschijnt icdcren Zaterdag.
moeder onthult, wio er tnee te koop
loopt, dio bezondigt zich aan zijn
eigen naam cn geslacht, dio on;eert
en bedriegt zichzelvett. I)je bedriegt
zichzelven, want zijn voorbeeld zal
maar al te spoedig navolging vinden
en anderen verleiden cm met hem te
doen, wat liij met auicrcn deed. Die
bedriegt en verlaagt z chzelveu, want
hoe meer hij zich zonder noodzaak en
met een soort van leedvermaak in do
beschouwing van andeter kwaad ver
lustigt, te grover wedt zijn gevoel
\an zedelijkheid, te minder nauwgezet
ea teer zijn eigen gevv: ten, hij eindigt
mtt zichzelven voor Vi'maakt ie hou
den, in het midden vm: een Uedprven
en doemwaardigo wereld.
Spreken moeten we soms over en
legen de zonden van anderen. We
moeten soms volgen- de wet der
eeuwige en onkreukbare rechtvaardig
heid de puntjes op de i. zetten, zodals
dat heet, maar dan jfcui'o het zon
der Farizecsciteu ho maood, zonder
ooit te vergeten, <1---'•'•»-rdic anderen
evenzeer menschen zijrr ai'e wij en dat
wij nog evenmin engelen zijn als zij!
Dan geböure hel nooit uit tijdver
drijf, of uit wraakzucht, maar zóó
dat wij ons nooit bezondigen aan do
wet der eeuwige barmhartigheid en
heide!
nichten nis geneesmiddelen.
In de eerste plaats zijn de druiven
te noemen, vooral de blauweze zijn
niet alleen voedzaam, maar zuiveren
ook het bloed.
Daarop volgen do perziken, in ge
neeskracht gelijk aan de druiven,
maar ze mogen niet ovoriijp zijn;
deze gebruike men 's ochtends vroeg
op de nuchtere maag. i
Een sinaasappel, dagelijks gebruikt
is een voortreffelijk middel tegen
slechte spijsvertering van dit orgaan
en geneest hij voortgezet gebiuik de
maag volkomen.
De appel is niet alleen voedzamer
dan de aardappel, maar hij bevat ook
zachte en aangename zuren, dio op
het gansche lichaam weldadig werken.
Een appeleter zal zelden aan moeilijke
spijsvertering of keelziekte lijden.
Vooral bevorderend voor de ge
zondheid is het, een appel te elen,
voor men 's avonds gaat slapen. De
appel bezit ook tonische (versterkende)
hoedanigheden en bevat meer phosphor
dan een igo andere plant. Daarom is
hij voor personen, die in steeds ge-
prikkelden toestand vorkeeren en niet
m slaat zijn tot lichamelijke krachts
inspanning oen zeer geschikt en ge-
wcnscht voedsel. De appel voedt de
hersenen, wekt do werkzaamheid van
do lever op en voedt en verfrischt zoo
wel geest als lichaam.
Met uitzondering van aardbeziën, in
hun tijd, kunnen we eer allo andere
vruchten te zamen ontberen dan de
appel alleen. En toch is de aardbezie
maar een tijdelijke vrucht, terwijl de
appel, als hij op behoorlijke wijze
wordt bewaard, hel geheele jaar duurt
en ons verkw ikt door zijne eigenaar
digc beter wordende en opwekkende
sappen.
I)o plaats, die de appel inneemt, kan
door geen andere vrucht aangevuld
worden.
Gekookte appelen zijn voor jeugdigö
kinderen uitstekend, want men heeft
dan geen poeders of artsenijen voor
hen noodig.
Hel sap uit houtappelen is van groot
nut bij lever- en ingewandsziekten, ter
wijl pompoen (kalebas) sap bij koorts
en nierziekten helpt.
De kracht van den citroen is alge
meen bekend. Bij den arbeid in den
heelen zomer, hetzij buiten, hetzij bin
nenshuis, als de dorst ons het sterkste
kwelt, is dit sap, met water vermengd,
zeer aan te bevelen, daar bei niet alleen
den dorst stilt, maar ook geen schade
lijke gevolgen deet ontstaan.
Citroensap in een kop sterke koffie
doet de hoofdpijn bedaren. En moeders
weten heel goed, hoe gunstig de vrucht
sappen, met water vermengd, bij kin
deten werken.
Braambessensap met suiker stilt den
hoest, maar ook marmelade van bosch-
bessen met suiker en heet water ge
kookt, goed geroerd en 's avonds voor
het naar bed gaan gebruikt, werkt uit
stekend.
Bij klieren werkt een aftreksel van
sleeën, koud gedronken, het best. Bij
builen leggc men er gekneusde aard
beziën op en laat ze zoolang daarop
liggen, tot ze indrogen; bij geregeld en
herhaald gebruik genezen de builen
volkomen.
De natuur biedt ons dus ook in de
vruchten voortreffelijke geneesmiddelen
die, op gepaste w ijze gebruikt, onschat
bare diensten bewijzen.
dvertentien of Ingezonden
Stukken gelieve men "s Vrij
dags vóór 2 uur "s middags
te bezorgen aan bet Bureau van
nPeel en Maas"' te Venray.
Iets heel leelijks.
Daar is zeker geen ondeugd, en
hoe dikwijls maken wij zclvcn er ons
aan schuldig! die onze samenle
ving meer ontsiert en bederft dan het
onbarmhartig veroordoelcn cn kwaad
spreken van anderen, la allo kringen
heersclit dio ondeugd, onder jongen
en ouden, onder beschaafden en on-
bescliaafden, onder geleerden en on
wetenden, op liet platte land en in
•de groote steden, ouder rijken cn
armen cn.... overal maakt ze tal van
ongelukkigen tot haar slachtoffers.
En liet is zoo vreemd niet, als liet
bij den eersten aanblik wel schijnt.
"Waar' v.aarfijk, ntëafis vrbiëuiJeEVÖw
onze eigenliefde dan met koud gelaat
anderen te minachten, dan op harls-
tochlelijken toon tegen liet kwaad van
anderen uit te varen, dan op kwistige
wijze do geruchten omtrent dn zouden
van anderen te verbreiden. Wij zel
ve» en dat is do achtergrond van
hel kwaad kunnen bij al dat min
achten, al dat uitvaren, al dat kwaad
spreken niet anders dan winnen! Hoe
meer slcenen er op anderen worden
geworpen, te minder blijven er over
voor ons. Hoe meer tijd er wordt
besteed om anderen te veroordeeld!
Feuilleton.
Koning Filips II speeldo schaak in liet
JOsouriuul. Ru,y L-ipuz. een eenvoudig on on
bekend priester, die echter in dut spel/.eer
bedreven va;,. diende den koning lot party.
Door bijzondere gunst, knielde (Ie priester op
«en Iluweelen kussen, terwijl de iiovuliiigen in
«en kling rondom de tafel stonden met ernst
«n wrevel op liet gel.tol. liet. \v;.s «en heer
lijke morgenstond, welriekend ..Is l ot zuiden
windje dat met do g> u 'eii ui' de '.laujelmsohjes
van Cretin da is bel,toen. 1 'e zen .%i hoot kaar
strelen op de honge vensters ilei zaal. doch do
zware gordijnen temperden haar warmte, cn
baar ïeliiji sel geleek meer up de zachte sche
mering dan op Let voile ilagi;. h\ 'a Koning*
voorhoofd wits bewoUt en het scheen alsof
men er van lijd lot lijd Je schaduw der ge
dachten over heen zag- trekken, wau; nnJu hol
was vervuld. Do hovelingen spraken geen
woord, maar wisselden menig teelten van ver
standhouding. Kortom do aanblik der ganse.'e
groep was koud eu somber, eu eon ei ns iger
zaak dan liet schaakbord scheen ieders geest
bezig lo houden. ÏSiemand schonk ecmge aan
dacht aan het spel dan 's koning* tegenpurlij
die ernstig weifelde tusschen een onvermijde
lijk schaakmat en den eerbied verschuldigd
nun Zijn Katholieke Majesteit Filips 11, heer
van hot Spaansch gebied en van vele andere
gewesten.
De stilte was zoo groot dal men het gerucht
van bet verschuiven der stukken duidelijk Icon.
hcorun, toen plotseling de deur openging en
een matt van een ruw en onheilspellend' voor
te minder tijd schiet er over om ook
over onze zonden te spreken en over
ons gericht te houden.
Zeker mensch, die veel in do we
reld verkeerde; veel had opgemerkt
en nagedacht, zei eens, toen over deze
zaak gesproken werd: wanneer ik
ergens met anderen ben uitgenoodigd,
om een gezellig avondje door te bren
gen ben ik altijd gewoon om het
eerst te komen en het laatst heen te
gaan. Want ik heb bijna altijd opge
merkt, dat het meest bebabbeld wor
den, die bet laatst komen en het eerst
wordt kwaad gesproken van hen, die
het eerst vertrekken.
Wie, die vec-1 in de wereld ver
keerde, denkt nml: »dic man hoeft
het wel bij het roclito eind?"
Wie heeft zich niet dikwijls geër
gerd over die grove onkieschlieid in
een kring van beschaafde men
schen? Wie heeft zich niet geërgerd,
over oen huichelarij, die zich uiet
ontzag- ontzaglijk hartelijk en bemin
nelijk de hand tef drukken van de
zelfde' ménschon, wier doÓpceëf 5?
gelicht was op weinig verkwikkelijke
wijs, eer ze soms het huis hadden
verlaten? Of ook... wio onzer heeft
niet soms meegedaan aan die grove
onkieschlieid, aan die verfoeilijke hui
chelarij, aan die liefdeloosheid cn on-
menseuelijkheid?
Ja, aan die liefdeloosheid en on-
menscholijkheid, want zij bezondigen
ons aan de menschheid door al dal
onhillijk-veroordeelen en al dat kwaad
spreken, omdat ook zij tot die
nienschheid belmoren. Wie niet wel
gevallen de zouden van zijn vader of
komen door zijn binnentreden een algemeeno
opschudding veroorzaakte. liet uiterlijk vun
dien man was zooi ongunstig. Ilij was van
een forsche gestalte; zyn gelaat verried geen
sprankje van geest. Blaar daarentegen waren
er de laagste bat tstochien op le lezen, terwijl
een groot en diep littockeu, dat van zijn rech
ter wenkbrauw tot aan eon stoilon zwarten
baard liep waarmede zijn kin begroeid was,
niet weinig do woeste Uitdrukking zijner we
zenstrekken verhoogde. Bij hot binnen komen
vun dozen persoon brak Filips het lnngdui ig
stilzwijgen af, daar hij met bovendo stem
vu,eg: -Is hij dood?"'
..Keen Sire," antwoordde Fernando
Calavar, de scherprechter.
De koning fronsde de wenkbrauwen.
"Grande vun Spanje, beeft de veroor
deelde zich op zijn voorrechten beroepen,*'
vervolgde Calavar; -en ik kon een hmii van
bel bloed der cdulsio ridders mol te rechtstel
leii alvorens een nader be vet van U we Majesteit
t« hebben bekomen."
Ken gemout, cl van goedkeuring liet zich
in de vergadering vernemen. Het was het
a ui woord uei' hovelingen in wior uderen hot
Spanusche bloed kookte, en dadelijk werd de
beweging algemeen. De jeugdige Alonzo do
Ossao.i gaf onverbloemd zijn mooning te ken
nen, terwijl hij zich fier oprichtte, en zijn
voorbeeld word door de mecsten dor andoren
gevolgd, wier hoog witte vederbossen op hun
hoofden hoen en weder golfden, alsof zy stout
moedig wilden verkondigen dat huu meesters
zich huu rechten niet zouden laten ontnemen.
De koning maakte een gebaar \an gia nscliap
en sloeg zoo hevig met zijn hand op do tafel
dit do snikken van hel scnaakbord dooi'
elkander vlogen.
-Hij is door onzen koninklijken raad
gevonnist! en ter dood veroordeeld 1" riep Zijn
M ijestoib uk. -Wat verlangt du verrader
dan i"
-Sire." hernam de scherprechter, -hij
verlangt door de bijl en op het blok te ster
ven en voorts de laatste drio ureu zijns le
vens met een priester door te brengen."
- Welaan, dat zij hem toegestaan," zeido
Filips, reeds tot bedaren gebracht. -Is ouzo
biechtvader niet bij hem, gciy it w ij bevolen
hebben V'
-Ja, Sire, do lieiligo man is aan zijn
zijde," hervatte Calavar; -maar hij is niet
to vi eden met Don Diaz, do Sal va. II ij weigert
van iemand anders dan vun een bissshop
absolutie to ontvangen; en dat is het voor
recht der edelen die wegens hoog verraad ter
dood zijn veroordoold."
-Dat is hun recht," sprak do vurige Ossuna
stou'-en \vy vordeieii van den koning do
eerbiediging van da voorrechten van onzen
neef."
Dit gezegde was als 'l wme weer 't sein
voor de audcicn.
-- -Ouzo ree.titon en 's koning* gerechtig
heid zijn onafscheidelijk," sprak don Diego
Tarraxas, graaf van Valencia, c-ea oud man
van een reusaclitigcn lichaamsbouw ia volle
wapenrusting cn mot den giuul maarschalks
staf van Spanje in du imild.
-Ouzo rechten klonk do echo der ho-
Telingen.
-Bij de beenderen van mijn vooroude!s,
bij de ziel van San Ja go, zweer ik spijs noch
drank te zullen gebruiken, tot mij bet bloedend
hoofd van der. verrader don Guzman wordt
gebracht?" nep Filips uit. -Maar terecht
heelt don Tarrax is aangemei kt dat tie gerech
tigheid des lcnings de rechten zijner onder
danen bekrnchiigt. Waar houdt do naaste
bisschop zijn verblijf?-'
-Sii e," ik tich moer met liet. Icgei-dan
met de kerk te doen." antwoordde hij. -Uwer
Maj es toil's ualmoCi.cn icr, dun Silvus, zul l:\v
Majesteit beter bescheid kunnen geven dan ik.
-Sire," sprak do aalmoezenier, de bis
schop van Segovia is aan 's koiiings hofhou
ding verhouden; uiaar hij die du ambt be
kleedde is verleden week gestorven en do
raadsvergadering diu zijn opvolger moet be
noemen is nog niet bijeen gekomen. Onze
Heilige Vader, de Paus, begeeft zich naar
Valludolid oin daar een vergadering van de
vorsten der kerk te beleggen"; reeds is de bis
schop van Madrid derwaarts vertrokken."
-Wij zijn Koning, cn onze Heilige Va
der is nog etmigszins in onze schuld," spiak
Filips wij vreoz.eii dus zijn afkeuring niet
over do daad die wij thans zullen verrichten.
Aangezien de koning van Spanje iemand tot
vors; kan maken mag liy zeker een bisschop
benoemen. Sta op. don Rny Lopez. Ik be
noem n tot bisset;, p van Segovia! Sta op,
priester ik beveel het u. Aanvaard uw
lang ais kerkv ist van dit oogenblik af!"
De verbazing was ten top gestegen. Don
Kny stond op, moer bedroctJ uan verheugd.
Zijii hoofd iluitclde; lij t. acht to te spreken
doch de koning kwam hem voor.
-S ilie, heer bisschop I" riep hij. -Ge
hoorzaam do bevelen m.i uwen suuveicin. Do
formaliteiten lot aanvaarding vun uw nieuwen
rang, zuilen op een audè: uil dag plaats neb
ben. Begeef U thans met Calavar Uuar do ctl
van den veroordeeldeverlos de ziel van den
zondaar en lever zijn lichaaia na verloop van
drie uren aan de by! vail liet gerecht over.
Daarna zal do schei pi ochlcr ons het hoofd van
den verrader brengen, want don Guzman,
prins van Calaitava lieiiog van Medina, moet
nog heden s ei von, zoo zul het recht zyu loop
hebben. Hier is onz.e zegelring, opdat de her
tog a.n uw woorden geloof moge schenken.
Welnu, mijne-hecrou, du-ft g'j nog uan do
gerechtigheid van uw koning twijfelen'?" vroeg
hij. Doch niemand antwouj'Jde.
i^gz»
Ruv Lopez, volgde den scherprechter; en
nadat do koning zijn vorige plaats w eer had
ingenomen en een zijner gunstelingen had ge
wenkt Lel spel met hem vooit te zetten,
kniMdo don Ramirez op hot fluweelen kussen
neder.
-Met het schaakbord, mijne heeren, zal
ik mij aangenaam den tyd korten." z.eide de
koning lachend; en, ik verlaag dat r, iemand
onze tegenwoordigheid verlate vóór de terug
komst van Calavar. Het zou or.s een groot
gemis zyu als oen Uwer hier ontbrak."
Ofschoon hij op weg met Calavar zyn uit
wendige kalmte had teruggekregen, stapte do
nieuwbenoemde bisschop voort zonder ergens
acht op te slaanmen zou hein niet dat be
drukt gelaat eerder voor een misdadiger dan
voor een vertrooster heb'oen gehouden. Do
waardige man was in een vlaag van ver
strooidheid. Waaklo of di'.munlo Lij? Telkens-
rees er weer ecu twijfel in hem op; doe.; in
zijn hart verwcnsv.Lie hy do daad die de ko
ning ha l veirictit. Ja. Lij was bisschop san
Segovia; in; ar tot welken prijs had hij dio
waardigheid gekocht
Wat had don Guzman loch gedaan om lo
doodstraf te verdienen? l)->n Guzman, do
grootste schaakspeler van Spanje! Ruyd .oLt
daarover gaandeweg na eu bud d«t. oer hij als
boodschapper van 's koning* wreed bevel
mocht verschijnen, de aarde zich openen en
hem levend iuzwelgen mocht. Dit gebed was
oprecht, doch vergeefs.
De prins van Calatrava, in een der kerker-
holen van het Kscuruwil gevangen gehouden,
wacht to vol verlangen op de komst van deq
rykspricslcr.
Wordl vervolgd.