STALMEST, ZATERDAG 31 OCTOBER 1891. TWAALFDE JAARGANG NTO* 44» fiilbki met Uitgever: W. VAN DEN MUNCRFIOF-Sassen. Deze Courant verschijnt ieder en Zaterdag, Feuilleton. De RENEGAAT. via. PEEL S<au(l der Maan* N.M. 2* Vrijdag E.K. Vrijdag V.M. 16 Vrijdag L.K. 23 Vrijdag. Abonnementsprijs per kwartaal. voor Venray 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland 85 c. afzonderlijke nummers 6 c. 11.21 Stand dor Zon. Sopt. op 0,0; 0,10; t},S:i; ondor 5.39; 5.17; 4.50; Advertentiën: 30 c. Advertentiën of Ingezonden Stukken gelieve men Vrijdag vóór 2 uur 's-middags te be zorgen aan het Bureau »Peel en Maas" te Venray. Uit Duitsehland bevat de Tijd van 23 dezer de volgende correspondentie: De sociaal-democraten te Erfurt zijn de helden van den dag. Als men den naam van de stad Erfurt hoort, droomt men van rozen, wanneer men dichter, van heerlijke groenten, wanneer men vegetariër is. Het is een schoone stad, en een be koorlijk landschap is het onder den naam van Thuringen bekende gedeelte der pruisische provincie Saksen, waar van Erfurt de hoofdstad is. Ilier om zweven u de herinneringen aan de heilige Elisabeth, een der geurigste rozen uit don bloemhof der katholieke Kerk. Ook de prachtige kathedraal van Erfurt spreekt van een grootsch katholiek verleden. Thans zijn onder de 50.000 inwoners hoogstens 10.000 Katholieken, maar van de 21 kerken der stad zijn nu nog 12 roomsch; van de 9 protestantsche hebben de meeste vroeger aan de Dominicanen, Augustijnen of andere kloostergenoot schappen toebehoord. De kille adem der Reformatie is over de stad en het land gegaan en heeft de bloemen van liet geestelijk leven vernietigd. Luther heeft hier gewoond, de Protestantenvcrein en de Evangelische Bond zijn door tal vau leden vertegenwoordigd en bij de laatste verkiezingen voor de Rijksdag heeft hot niet veel geschoeid, of de socialistische candidaat Reisshaus was in plaats van den vrijconservatioven Lucius tot afgevaardigde benoemd. Geen wonder dus, dat de sociaal- Prijs der van 15 repels elke regel meer proote letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maai berekend. democraten dit jaar naar Erfurt zijn getogen, om daar hun groote jaar- lijksche monstering en wapenschou wing te houden; zij zijn er onder vrienden en geestverwanten en konden als overwinnaars bij den verkiezings strijd in het niet ver afgelegen ko ninkrijk Saksen hier hun zegenvie- reuden intocht doen. Men weet, welke de leus der so ciaaldemocraten was op het Congres, verleden jaar te Halle gehouden: De verovering van het katholieke Land! Waarom heeft men er thans weinig of liever niets Waarom zijn de niet te Mentz er thans zoo van gehoord sociaal-democraten of te München of in een andere katholieke stad vergaderd, waar zij door een samenloop van treurigo omstandigheden de meerder heid wisten te veroveren? Omdat zij onder de bevolking van het platteland in Beieren, de Rijn- provincie enz. in het laatste jaar hoe- j genaamd geen vorderingen hebben gemaakt; omdat zij overal, waar zij pogingen daartoe in liet we. h stelde, door waakzaamheid der geestelijken en der katholieke pers zijn afgesla gen. Nergens konden zij zich dus roemen, hun leus gestand to hebben gedaan. Waar het levendige geloof heerscht, is voor de dwaze en misdadige droo- nien van het socialisme geen plaats en de werkman, die onder de lasten en zorgen van het aardsche leven zwoegt en gebukt gaat, draagt ook in tijd van nood en armoede zijn kruis in geduld en lijdzaamheid, om dat hij met onwrikbaar vertrouwen hiernamaals een beter leven verwacht dat hem alle ontboringen ruimschoots zal vergoeden. Wie dit geloof en dit vertrouwen heeft verloren en zich in benarde om standigheden bevindt, zal op den duur aan de bekoringen en voorspiegelin gen van het socialisme geen weerstand kunnen bicden; hij zal gretig de hand aanvaarden van dengeen die hem de schoonste beloften zal welen te geven. Talrijk zijn de nieuwe profeten die overal zijn verrezen, om het aard sche geluk aan de groote menigte, aan »het vertrapte en ondordrukte proletariaat" te bezorger. Van de buitenlandsche gezwegen, hoeveel mannen zijn niet in Duitsehland opgestaan, om door middel van socialisme al.e kwalen der menschheid te genezen, aan alle gebrek en ellende een einde te maken, de aardsche goederen onder alle zóó te verdeelen, dat er geen te veel of te weinig meer bestaat, d' t allen wel gedaan en te vreden zul '.en wezen. apostelen (looi' JAN VAX RIETHOVEN. 12. Verscheidene weken moest de zieke het bed houden, door zuster Angeline trouw opgepast en verzorgd. Menigmalen spr.de doze met liera over het eerste en noodzakelijkste zijne bekeering, maar al hare pogingen stuitten op de onverzettelijkheid van den Muselinan af. Ten laatste kreeg zij een inval; zij herin nerde zich het kruisbeeld, dat zij haren broe der bij zijn vertrek uit Toulon geschonken had. «Broedor," sprak zij op zekeren dag, •«toen gij voor vele jaren uwe geboortestad verliet, schonk ik u een kruisbeeld hebt gij dit nog bewaard?" -.Waartoe die vraag, zuster?" "Het geschenk kan voor u geene waarde meer hebben, maar mij kan het wellicht van groot nut zijn; ik wilde u dus vragen, het mij terug te geven." Hassan zag zijne zuster wantrouwend aan, maar antwoordde niettemin "In het ivoren doosje in gindsche kast zult gij het. vinden." Zuster Angeline nam het doosje, en opende hot; tusschen diamanten van onschatbare waarde lag het eenvoudig zilveren kruisbeeld eborgen. Na het er uitgenomen en het doosje weer op zijne plaats gezet to hebben, trad de zuster weer op den zieke toe «Lieve broeder," zeide zij, «gij bewaar- det liet kiuisbeeld onder uwe kostbaarheden Hassan sloeg de oogeu neder en antwoordde: "Hot was eene herinnering aan u. goede zuster «En meer nog eene herinnering aan de barmhartigheid en liefde van den God; die tot uitdelging van de zonden der wereld aan een smadelijk kruishout stierf." Hassan antwoordde niet; ook de liefdezus ter zweeg zij wilde den zieke aan zijne eigene overdenkingen overlaten. Dien nacht bracht de zieke kalm en rustig door; een weidadigo slaap verkwikte, voor het eeist sedert een viertal weken, zijne afge matte leden. Ook zuster Angeline gunde zich dien nacht do zoo hoognoodige rust, maar reeds voor de ochtendzon de natuur uit hare sluimering wekte, bevond zij zich weder voor de sponde van don lijder. De oogen van den zieke waren nog geslo ten en de zuster, die meende, dat Hassan nog sliep, nam het kleine kruisbeeld, en het op de borst baars broeders leggende, bad zij half luide: "Liefderijke Jezus, die u gewaardigd hebt van uw hoogen troon neder te dalen, om dc zondaars zalig te maken, aanhoor mijn smeekonraak het hart mijns broeders met een straal uwer Goddelijke genade! Laat niet toe, dat hij verloren ga, die eenmaal dit af beeldsel van uw heilig lijden op de borst droeg, en het er thans weder draagt. Goddelijke Herdor, voer hot verdwaalde -schaap naar uwe kudde terug! 't Is zoo klaar als de «.ton aan den onbewolklen hemel, dat elke oogst flen grond axjnor c.t, ploaitcu- voedende stoffen en dat ook weiden en hooilanden gestadig aan, minder vruchtbaar moeten worden door hunne opbrengsten. Rn zelfs wanneer de ge licele opbrengst van akker en weide aan eigen vee werd vervoerd en als mest op de plaats van herkomst terug keerde, dan nog zou het land niet terugkrijgen, wat het eens had gege ven, dan nog zou het dus jaar uit, jaar in moeten achteruitgaan in voort brengende kracht. Immers, niet al het voedsel wordt mest: een deel wordt vleesch, of melk, of wol en deze stof fen keeren niet tot den grond terug, maar worden uitgevoerd, d. i. verlaten het bedrijf, dat de grondstoffen ter hun ner vorming opleverde. Zonder tusschen komst van den mensch, zonder teruggave aan den grond, den leverancier van veel en velerlei, ontstaat er, hier vroeger, daar later, in hem een verbroken evenwicht, want waar afgaat en in dezelfde ver houding niet bij komt, daar heeft, niet alleen volgens Bartjens, maar ook volgens de rekenmeesters van den nieuwerentijd, vermindering plaats. Dat we dus onze zorg besteden aan het zooveel mogelijk verkrijgen van mest! En hebben we een goeden voorraad vergaard, dat we hem dan in zijne kracht trachten te houden, opdat hij zijne waarde niet verliezo! Ja nog wil Eensklaps opende de zieke de oogen; hij had het gansche gebed zijner zuster gehoord. Zooveel liefde en toegenegenheid had zijn hart geroerd, en zijn trots gebroken. Hij richtte zich overeind, greep met vuur de baud zijner zuster, en riep uit - «Zuster, lieve zuster, gij hebt overwon nen, uw gebed is verhoord 1" De liefdezuster kon hare oogen nauwelijks gelooven; sprakeloos van aandoening en blijd schap staarde zij baren broeder aan. Deze greep het kruisbeeld en sprak: "Ik herneem uw geschenk als ik weder Christen ben, wil ik het dragen, om het nooit meer af te leggen." - "Groote God!" jubelde de verrukte zus ter, "Gij hebt mij verhoordUwe barmhar tigheid zij geprezen!" "Amen!" antwoordde de zieke, en een traan viel op het zilveren kruisbeeld neder. en toch is men in dezen vaak zoo nalatig. Of 't onkunde of on- wie zal 't zeggen, 't Laatste is haast niet aan te nemen! Het eerste dar»? Hoor eens, geachte lezer, waarom trent de meening ook mogen verschil len, stellig niet hierin, dat het vleesch beter is dan de beenen, dat is, dat het krachtaanbrengende, het voedende oneindig meer waarde hoedt <l»n hei doode, het nuttelooze, het onverteer bare. Waarom zegt de voedingsleer; «Kook vleesch niet gelijk met koud water, maar bereid het, maak het gaar in heet water! Waarom anders dan om de voedende sappen van het dierlijk voedsel te bewaren, in het vleesch op te sluiten en dienstbaar te maken aan onze voeding! Vleesch in heet water gedompeld, schroeit aan de oppervlakte toe of liever, zijne openingen doer, dat, zoodat het krach tige sap niet te loor kan gaan; vleesch te gelijk met koud water opgezet, verliest grootendecls, wat hei. goeds, versterkends bezit: een lichaam zonder ziel schiet er over. Een kop geurige thco is eene niet te versmaden verkwikking; een, J*. Sedert Hassan den wer.scH te kennen ge geven had, weder in den schoot der Katho lieke Kerk opgenomen te worden, werd hij een geheel ander mensch. Iiij scheen tien ja ren jonger geworden, en ofschoon hij van zijne ziekte slechts langzaam herstelde, ont plooiden zich toch allengs de rimpels, welke zijn voorhoofd doorploegden; zyne oogen hei- namen den ouden glans, de gebogen gestalte richtte zich op. en zijne vroegere somberheid was geweken. Urenlang onderhield de her stellende zich met zijne zuster, en maakte plannen voor do toekomst. Eindelijk was de heugelijke dag daar, dat Hassan weer de vrije natuur kou «genieten, cn drie maanden na de aankomst zijner zuster was hij geheel hersteld. Daarmede was ook het tijdstip daar, dat broe der en zuster het landgoed zouden verlaten, en zich naar hunne landgenooten in de stad Algiers begeven. Hassan verbeelde bet zich niet, dat er groote bezwaren aan de volvoe ring van hun plan verbonden waren. Het ge- heele gebergte wemelde van gewapende Ara bieren, die alle toegangen bewaakten; daar enboven liepen er onheilspellende geruchten onder de bewoners der landstreek, dat Has san eene Christinne en kloosterzus'er herberg de, die hem tot ontrouw aan de leer vau den Profeet trachtte over te halen eene reis dus met haar door het gebergte in de richting van Algiers, zou dat vermoeden tot zekerheid ge bracht bobben. Het was derhalve geen oogen- blik twijfelachtig, dat zij bij eene ontmoeting met gewapende Arabieren den dood in de armen liepen. 0>»k wilden Hassan en zijne zuster do talrijke Chr istenslaven niet aan huu lot overlaten. Eindelijk besloot liassan, on der inachtneming der noodige voorzorgen, de op het landgoed aanwezige Christenen, ten getale van vijftig, deelgenoot van het geheim te maken, hen te wapenen, en te beproeven, gezamenlijk langs een omweg het Atlasge bergte duor tc trekken, zich desnoods met ge weld door de Muselmansohc wachtposten heon te slaan, en Algiers te bereiken. Op een donkeren nacht werd met dc uitvoe ring van het plan oen begin gemaakt, de noo dige wapenen en de onontbeerlijke levensmid delen bijeengebracht, en de gevaarlijke reis aanvaard. Na een moeilijken en afiualteuden tocht van verscheidene uren (loor de dichte wouden, trok het gezelschap met het aanbre wat zullen we zeggen, een genotmid del, dat den smaak en den reuk bei de streelt; maar stol u eens voor, dat ge aftreksel moet drinken van leeds gebruikte theebladeren, van zulke dus die humio kracht, hun aroma, hun aantrekkelijks, hunne waarde, verlo ren hebben! Afschuwolijk, nietwaar? Dat gelooft een ieder, 't zij hij boor of edelman, mar. of vrouw is; maar zal men dan ook willen gelooven dat mest, zonder ziel, zonder sap, zonder gier, evenveel of liever oven weinig waarde heeft als (in vergelijkendor wijze gesproken) uitgekookt vleesch of afgetrokken thee bladeren! Ons dunkt die het eene ge looft, moet het andere ook aanne men, want de gevallen zijn zoo gelijk mogelijk. Toch zullen er zijn, die in dezen desiiiettegenstande met het tradioneele -ja maar" komen aanzetten. Eii weet ge wie dat zijn? Zij die een uitge- knauwdo pruim tabak in hunne doos stoppen, om baar naderhand Krnilta tiict JüM ♦- Mest en mest zijn twee, dat willen we, bij leven en gezond zijn een vol genden keer duidelijk maken: nu al leen meer.cn we te moeten zeggen, dat hot waarlijk niet overbodig is te vragen: boe houd ik den mest goed, hoe bewaar ik liem in zijne kracht? Was hij altijd puik, puik, dan kon het evcnljes lijden als hij een iete watje in waarde vorloor, hoewel hol alweer niet gewenscht was; maar is hij maar zoo, dus niet van de besto qualiteit, dan moet hij minstens blij ven wal hij is. In de eerste plaats zorgo men er voor, dat nooit «enige gier, uit den mest te loor gaat, want dc vaste en de vloeibare uitwerpselen onzer land- nog eens aht.ui ken van den dag het gebergte in. Het gelukte Hassan door deu nauwen en gelukkig onbo- zctlcii bergpas te geraken en de noordelijke helling van den Atlas ie bereiken. Zich zoo veel mogelijk in de bosschcn schuilhoudende, gingen de tochtgeuooteu, in noordelijke rich ting, voorwaarts. Tegen den middag werden zij lievig verschrikt door een geweldig ge weervuur, dat blijkbaar op geen grooten af stand hun tegenklonk; bot reisgezelschap bevond zich op dat oogenb.'ik in een dichtbe groeid eikenwoud. Na eene korte beraadsla ging werd er besloten een man vooruit to zenden, om do oorzaak dier herhaalde los barstingen tc onderzoeken. Spoedig kwam de uitgezondene niet bet bericht teiug, dat er een bloedig gevecht gelevcid werd tusschen eene afdeeliug Fransche soldaten cn een meer dan driemaal stet keien troep Arabieren. Hassan besloot met vei snelden marsch vooit te rukken, teneinde zynen vroegere landge nooten, zoo noodig, bij to springen. Weldra had men den zoom van het feosch bereikteen bloedig schouwspel vertoondo zich toen voor het oog: een bataljon Fransche linie troepen, ongeveer 800 man sterk, was door een drieduizeudial Algerijnen omsingeld. De Fransehen luidden zich in quaric gesteld, en wachtten met gevelde bajonnet onver- schtokkeu dc woedende uuuvulleu der vijanden af."I U'oiYft vervolg d%

Peel en Maas | 1891 | | pagina 1