Eene kwaal des tijds. Uit de Argentijnsclie ZATERDAG 10 OCTOBER 1891. TWA A LEDE .TA A RG A XG No. 41. Uitgever: W. VAX DE,\ MUXCRflOF-Sasscn. Deze Courant verse; lint ietlercn Zaterdag. Feuilleton. REPUBLIEK. Ntanil <l<-r Mann. N.M. 2' Vrijdag E.K. 'J» Vrijdag V..M. 10 Vrijdag L.K. 23 Vrijdag. Abonnementsprijs per kwartaal. 50 c. 65 c. S5 c. 6 c. voor Ven it ay franco per post voor het buitenland afzonderlijke nummers Stand dor Zon. 1, 11, 21, Sept. op 6,0; 6,16; 6,S3; v/io.j onder 5.30; 5,17; 4.56; n'm. Prijs der A.dvertentiën: van 15 regels 30 c. elke regel meer 6 c. groote letters on vignetten naar plaatsruimte. Advertcntiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend. Advertentiën of Ingezonden Stukken gelieve men Vrijdag vóór 2 uur 's-middags te be zorgen aan het Bureau »Peel en Maas" te Venray. (Slot.) Schandelijk en onleerend is do dron kenschap, beschouwen wc na die vree sdij ke ondeugd in hare gevolgen. Volgens Dr. Fabius zal het aantal gevangenen steeds klimmen, zoolang de alcohol of sterken drank met als de hoofdbron van do misdaad bestre den en van zijn rampzaligen troon verstooten wordt. Schier alle geestelijken, rechters, geneeskundigen cn andere vertrouw bare personen in gevangenissen werk zaam, verklaren eenstemmig, aldus zegt Dr. Baelir eerste geneesheer aan de Berlijnsche strafgevangenis Plotzensec dat met de toeneming van de onmatigheid en. het aantal <!iuikci* ook het getal misdaden en misdadigers grooter wordt. Adolphe Guillot rech ter van instructie te Darijs, verhaalt, dat onlangs een ter dood veroordeelde toen men in zijne cel kwam om hem te berichten, dat het uur zijner terecht stelling had geslagen, uitriep: ^Cest l'ivrognerie qui est la cause de ma mort,) de dronkenschap, is de oorzaak van mijn dood.) Waaraan Guillot als zijne meening toevoegt: het misbruik van sterken drank is ongetwijfeld een der zekerste wegen naar het gekken huis, naar de gevangenis, naar het schavot. Buitengewoon groot is het aantal leden, die door het misbruik van ster ken drank naar den kerker gaan. ja:v door r.l.Y RIETIIO VEX. 9. Is het werkelijkheid, of heeft mij een booz.e droom bedrogen? Mijn zoon oen renegaat! Vrouw, zeg mij, dut alles slechts een ijdcle droom is, opdat ik niet krankzinnig van smart en wanhoop worde!" Een luid gesnik was het ecaige antwoord der arme vrouw. -Hoe,'" nep de grijsaard in hartstochte lijke vervoering uit, «zou het dan waar kun nen zijn! Hij een afvallige, hij een renegaat! Ha, vloek over den verrader zijns vaderlands!" Zuster Angeline legde bij die vreoselijke taal de hand op den mond baars vaders, om hem het verder spreken te beletten. «Vader, vader," snikte zij. «vloek niet, o vloek hem niet, den ongelukkigeOnze heilige godsdienst leert vergeven zelfs aan onze grootste vijanden, en Charles is uw zoon!" "Hij, mijd zoon de renegaat, die mijn onbezoedelde!*, naam ontee.d beeft, en mij met smart en schaamte in bet graf zal voeren! Neen, ik erken bem niet meer!" «Lieve vader, spreek zoo niet, uw vloek zou bem voor eeuwig den terugweg tot eer en pliebt onmogelijk maken. Trek uw vloek in, en bidden wij slechts voor den afgod waalden zoon der lvcrk;" Toen Fabius voor de eerste maai een bezoek bracht in eene gevangenis en aan een bewaarder verzocht hem een paar cellen, door dronkaards bewoond, te openen, zeide deze tot hem; Bijna allen, die zich hier bevinden, kwamen door onmatig gebruik van sterken drank ten val. In 1SS3 werd in de Vereenigde Staten van Noord-Auierika voor 2 milliard 36.2 millioen gulden aan ster ken drank verbruikt. In 1879 voor 620 millioen dollars, in 1880 voor 733 millioen, in 1881 voor 800 en 1882 voor 875 millioen dollars. De Vereenigdo staten telden in 1883 ongeveer 10 millioen familiën. Doelen we nu die 800 millioen door liet ge- lal huisgezinnen, dan komen wij tot het resultaat, dat elke familie jaar lijks 90 dollars uitgeeft aan sterken drank. Stellen we voorts, dat do ge volgen eene schade van gelijk bedrag veroorzaken, dan bedraagt de som wel 180 dollars voor elk gezin. En vermits wij kunnen aannemen, dat de helft van het volk geen sterken drank gebiulicc, dan zul iu>r.-uranit- verbruik niet op 10 maar op 5 millioen familiën moeten gerekend worden, dat wil dan zeggen 800 dollars per huis gezin of 72 dollars per persoon. Deze cijfers bewijzen genoeg waarom er niettegenstaande den rijkdom van het land, er nog zooveel ellende is. De werklieden en kunstenaars verdie nen in de Vereenigde Staten veel meer dan elders, maar zij offeren cell groot deel hunner verdiende penningen inde salons" aan dun sterken drank. Beschouwen we thans de dronken schap in hare betrekking, tot de mis daden, geldverspilling on sterfte. In Frankrijk worden 72 pereent der misdaden door den sterken drank veroorzaakt. I [n Engeland zijn jaarlijks niet inin- I dur dan 50.000 slachtoffers der dron- kenschap, in Pruisen 100.000 en in Rusland 00.000. In België worden jaarlijks 134 mil lioen francs verteert in 185.000 ber bergen. De bedelaarsgestichten zijn er vol dronkaards eveuals de krankzin nigengestichten ee de hospitalen. Op de 125.000 slerlgi .allen die iti Belgie jaarlijks plaats hebben, telt men er 20,000 tengevolge van overmatig ge bruik van sterken drank. De Delgen drinken jaarlijks TO millioen liter al cohol. En terwijl de bevolking in dat land in 15 jaar slechts 14 percent is toegenomen, is het gebruik van sterken drank er zeer vermeerderd. Van de gevallen van verstandverbijstering zijn 45, van moord 71, van zelfmoord 80 en van landloopci ij en bedelarij 15 percent aan dronkenschap toe tc schrijven. Ontzettende logica der cijfers. Het is bewezen, zegt Dr, Merzboch dat de dronkenschap het verstand be neemt, dat zij i zich van sterken uranit oiiiiiotiuertTIJCt 6\?ste en het lang ste leven, dat alle kwalen voortsprui ten uit den sterken drank en overgaan van vader op kind dus erfelijk worden. Dat toch alle pogingen in liet werk gesteld worden om de grenzelooze ellende der dronkenschap legen te gaan. Alle krachtsinspanning moet toegepast worden op de jeugd, 't Is vooral van haar dat do grootste zorg moet be sleed worden. Pioudhon, de beruchte socialist, zeide: Eigendom is diefstal," zonder er echter bij te voegen; diefstal is eigendom, en meende dat met eenige millioenen toe te staan aan de wer kende klasse, de ellende zou gelenigd zijn. Wij meenon, dat er heel wat ellende uit de arbeiderswureld zou Deze woorden van vrede en verzoening maakten geen indruk op het fel geschokte hart van den ongelukkige. Handenwringend riep hij uit: «O, dat mijne grijze haren noch die schande moesten beleven! Waarom is de lampzalige niet in iiet diepste dor zee begra ven, of waarom bezweek hij niet onder de geeselslagen der ongeloovigen Zoo jammerde de vader in zijne diepe smart, doof voor alle troostredenen en liefkoozingen der zijnen. Verscheidene weken lag do hoer Guèret, tengevolge der ontvangen schokken, op het ziekbed gekluisterd. Een lievige koorts on dermijnde zijn overigens sterk gcsiel, en toen hij door de zorgvuldigste en liefderijkste ver pleging van de kloosterzuster in zooverre her steld was, dat hij het bed kon verlaten, en weer Gods vrije natuur kon genieten, bleek het, dat zijne verstandelijke vermogens gc- kuakt waren. Zonder bepaald krankzinnig tc zijn, verviel de grijsaard 111 eene dofte wezen loosheid, nu en dan afgewisseld door vlagen van wilde drift en hartstochtelijke vervoering. Vergeefs werden de bekwaamste geneesheeren der stad geraadpleegd: - zij oordeelden een stemmig, dat eene goheele herstelling van den zwaarbeproefden man onmogelijk was, tenzij een even onverwachte ais onwaarschijnlijke schok een tegenwicht gave voor de ondervon den rampen. Ondertusschen peinsden moeder en dochter dikwijls, of er geene mogelijkheid ware om don verloren geliefde tot het voorvaderlijk geloof terug te brengen maar alle voorslagen en plannen werden bij hunne opvatting altijd weer ais onuitvoerbaar verworpen. Eindelijk echter had er eene gebeurtenis plaats, welke hot liefdevolle hart der beide vrouwen met een straal van hoop vervulde. VS. De Europeesche zeemogendheden hadden de stoute rooverijen der Algerijnen met eon- geduld verdragen, eene betere zaak waardig. Wel hadden eenige Regeeringen met name de Engolsclie en Nederlandsche beproefd door een bombardement der stad Algiers aan de rooftochten der Muzelmannen paal en perk te stellen, maar zonder veel uitwerking. Het bleek, dat alleen eene geheeie onderwerping van het roofnest in staat was, er voorgoed een einde aan te maken; daartoe waren er hier de zeevarende natiën niet te bewegen. De za ken bleven haar gang gaan, tot oen schijnbaar onbeduidend voorval de oorzaak, althans do aanleiding, werd tot de cindelijko vernietiging van den ge vrees Jen roofstaat. In de maand April van het jaar-1828 had do toenmalige Dey van Algiers, llussoiu- Pacha, den FnuiseUen go/.aut bij eene open bare plechtigheid eon slag met zijn waaier toegebracht. De door Frankrijk gecisehte ge noegdoening werd niet gegeven; na eene lange aarzeling besloot eindelijk het Fransche Gou vernement eene vloot en een leger uit te rus ten, teneinde zoo mogelijk Algiers te ver overen. Zoodra mevrouw Guèret en hare dochter van de krijgstoerustingen vernamen, vormden zij het plan, dat deze laatste, met goedkeuring barer geestelijke overheid, de I'ransche ex peditie zoude volgen, en beproeven den Mval ve rd wijn en wanneer het misbruik van sterken drank zal opgehouden hebben tc bestaan, De cijfers welke wij hier hebben ge noemd spreken van bloed en tranen. Mochten zij ten al ge mee ne kennis ko men. Misschien zouden zij menigeen tot inkeer brengen, die zich op den weg heeft begeven, welke leidt tot ondergang en verderf. Iemand, die weinige jaren geleden naar Argentinië uitweek, heeft een bi'ief aan zijn betrekkingen hier te lan de gericht, waaraan het volgende Moor doArnh. Ct.) is ontleend: Het ziet er hier allertreurigst uit. De omstandigheden hier zijn bijna on houdbaar. Ilier is werk en meer dan werk, maar alles ligt stil, omdat de pa troons er van door zijn gegaan naar Europa, en wij, ongelukkige Hollanders kunnen hier zitten tobben om van den eeiien uag op uou anuoroji to «.um»-,, Ik tenminste heb al in geen jaar meer dan acht dagen getimmerd. Het eenige werk, dat ik nu en dau eens krijg, is bij het lossen of laden van schepen. Maar dat geeft ook niet veel, want ten eerste moet ik er met mijn geheel gezin van leven, en dan komt het maar zeer zelden voor. In geen zes weken heb ik een cent verdiend. Als het zoo mocht blijven, weet ik niet waar liet heen moet. Vraagt gij, waarvan ik leef? Ja, dat is er dan ook leven naar. Mijne vrouw heeft een waschje van de juffrouw, bij wien mijn dochtertje Gra- da dient, en daar valt wel eens wat af. Zoo moolen wij in dat rijke Argen tinië maar rond springen tot.... ja tot lige op tc sporen en tot den rechten weg terug tr brengen. Het gewenschte verlof werd. door do eerwaarde moeder overste van het klooster gegeven, en toen ue Fransche vloot, onder admiraal Duperro, in Mei van het jaar 1830 do haven van Toulon uitzeilde, vergezelde zus ter Angeline met nog drie andere liefdezusters hot expeditie-leger naar Algiers. Men kent den uitslag der onderneming; het Fransche leger, onder generaal Bourmout, den 15. Juni zonder tegenstand in de nabijheid van de stad Algiers geland, versloeg den 19. Juni eenTurksch leger van 40,000 man, onder bevel van Ibraliim-Pacha, bij Staucli en den 24. van dezelfde maand bij Sidi-Khalef. Na eeu kort, maar lievig bombardement van Algiers aan land- en zeezijde, viel bet beruchte roofnest den 5. Juli bij verdrag in handen der Fransehen Als naar gewoonte waren gedurende de verschillende gevechten de vier liefdezusters overal, waar hare hulp gevorderd werd, vriend en vijand verplegende. Zelfs do fanatieke Mu- seltuannen bewonderden den moed en de zelf opoffering dier edele wezens. Met den val van Algiers was echter op verre na ha', geheole land niet. onderworpen. In het binnenland bevonden zich nog talrijke scharen gewapende Musolm inuenMooren en KabvTcn rukten van alle zijden aan, om de indringers te bestoken, en do afzonderlijke Fransche benden te vernietigen. Op limine vlugge paar den gezeten, vielen zij, snel als de wind der woestijn, hunne vijanden aan, hakten de af zonderlijke Fransche korpsen in de pan, en verdwenen weer even spoedig als zij gekomen waren in hunne ontoegankelijke schuilplaat- Je dood ons verlost, want beterschap zit er, naar mijn thunmc verstand, nooit of nimmer op, want er is geen geld. De Staatsbanken zijn alle gesloten, dus die betalen niet uit. Zoodoende ligt alle werk stil, want alles is Staatswerk, en of men al naar ande re plaatsen gaat, blijft hetzelfde: er is nergens wat te doen. Wij zijn li dagen geleden al eens op marsch ge weest met ons heiden. Wij luidden een ganschen dag gdoopen en bereik ten s avonds de plaats onzer bestem ming, namelijk een groote slacht plaats, waar eiken dag \ijf- of zes honderd ossen en duizend schapen geslacht worden. Ilier dachten wij werk te kunnen vindon in het schoon maken van darmen of iets dergelijks, want wat er te krijgen is, moet men maar aanvatten. Maar neonToen wij aan de poort kwamen, werden wij netjes door de politio, met revolvers gewapend, het kamp uitgebracht, met de boodschap, dat, als wij weer aan de poort kwamen, zij ons voor den kop zouden schieten. Daar liepen wijl iyr.ii w ei/ WfjiliM' it'.i no.,.,L-, niet in den nacht, en geld om ergens te logoeren bezaten wij niet, ct; dan hadden wij ook nog twee uren moe ten loopon. Zoo hebben wij den nacht dan maar in het kamp doorgebracht, om den volgenden, dag ongetroost naar huis terug te keoren. Dit gebeurt meer want het gaat hier niet als in Holland, waar het overal bewoond is. Men kan hier dagen loopcn zonder dat men een huis aantreft. Ook is hier oen groot ongeluk en dat is do opvoeding dor kinderen. Dit gaat ons nog meer ter .harte dan de ai moede, want deze zullen wij nog vel doorko men, maar wat er vairdo kinderen moet komen, is God bekend. Op de scholen loeren zij niets dau taal, maar wat sen, wanneer zij door ceue aanzienlijke troe- 'penmacht vervolgd werden. Zo had de af mattende guerilla-oorlog reeds weken in de omstreken der hoofdstad geduurd, tot generaal Buurimmt besloot, met een goed deel van zijn leger naar het binnenland te trekken, teneinde de zich daar bevindende versterkte sleden cn kasteden to veroveren, door zijne troepen te doen bezetten en alzoo de Algerijnen in be dwang tc houden. Een slerk detachement soldaten zou voor- loopig uitgezonden worden, om de landstreek te verkennen. Zuster Angeline had middeler wijl de uoodigc narichten ingewonnen, om trent het lot en do vcrblijfplaa's haars broe ders. Daar liet \ei Lemiingskorps ongeveer de richting te vulgon had, waar zich het landhuis van Hassan bevond, vroeg en verkreeg zij verlof, de soldaten te mogen volgen. Na vole kleine gevechten on het uitstaan van talloozc vermoeienissen en ontberingen, bereikten do Fransche troepen den voet van het Atlasgebergte, aan welks zuidelijke hel ling Hassan de renegaat woonde. Thans wer den echter de Franse'.en voorgoed in hun tocht gestuit. Van alle zijden kwamen uil het gebergte gewapende scharen Muzelmannen te voorschijn, welke door hunne overmacht do Christenen tot den teiugweg noodzaakten. Zuster Angeline, zoo nabij haar doel gekomen, wilde van geen terugkeer» 11 weten, hoezeer ook de bevelhebber van het Fransche korps haar op do onvermijdelijke gevaren wees, waaraan zij zich blootstelde, door alleen, te miJüon van een vijandelijk land, to willen achterblijven. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1891 | | pagina 1