ea omstreken. De RENEGAAT, ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1891. TWAALFDE JAARGANG No. 3 Uitgever: W. VAX DEX ül'XCRHOF-Sasscn. Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag. De verzorging der tanden. Feuilleton. Middel tegen aardappelziekte. Stand der 3Iaan. N.M. 4ö Dinsdag E.K. 12® Woensdag V.M. 18 Woensdag L.K. 25 Woensdag. Abonnementsprijs per kwartaal. voor Venray 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland 85 c. afzonderlijke nummers 6 c. Stand dor Zon. 1, 11,21, Aug. op 4.20; 4,41; 4.56; v/m.; onder 7.46; 7,28; 7.9; njm. Prijs der Advertentien: van 15 regels 30 c. elke regel meer 6 c. groote letters en vignetten nnar plaatsruimte. Advertentien, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend. Advertentiën of Ingezonden Stukken gelieve men Vrijdag vóór 2 uur 's-middags te be zorgen aan het Bureau »Peel en Maas" te Venray. liet treurige feit, dat men tegen woordig onder de mensehen en zelfs onder de kinderen, zoo vele ingevre ten, holle en zwarte tanden vindt, en velen, zelfs op zeer jeugdigen leeftijd hun toevlucht, moeten nemen tot kunst tanden of een heel kunstgebit, is met enkele uitzonderingen zeker te wijten aan de verwaarloosdo verzorging der tanden. Da tandon moeten des morgens en na eiken maaltijd schoongemaakt wor den, men kan dit de kinderen niet vroeg genoeg leeren, en niet genoeg er voor waken dat dit steeds gebeurt. Voor het borstelen der tanden neme men liefst een zachte horstel, daar de harde borstels het glazuur der tan den beschadigen; men hoi stele de boventanden van boven naar beneden en de benedentanden in omgekeerde richting, hierdoor wordt het tawl- vleesch gespaard en de voegen tus- schen de tanden het beste gereinigd. Zwarte tanden moet men eerst met tandpoeder (liefst gemalen lindehouts kool of geslibd krijt) poetsen, t-u waar dit niet helpt, moeten de zwarte plekken met een gouden pennetje worden weggeschrapt. In dit geval doet men wijs, eerst de tanden zorg vuldig door een tandarts te doen schoonmaken, on dan als bovenver meld deze geregeld te borstelen. Wan neer overblijfselen van bet eten tus- schen de tanden blijven, zorge men dat deze niet tot bederf kunnen ko men, daar dit de tanden aantast en door JAX VAX RIETIIO VEX. 2. Eindelijk werd ook de hoofdstad Ajaccio met hare witte huizen, onneembare citadel en trotsche kathedraal zichtbaar. Eene mach tige aandoening overmeesterde hot- hart van den cerzuchl.igen jongeling, toen hij de ge boorteplaats van den grooten Napoleon, onder wien zijn vader gediend had, voor zich ver rijzen zag. Maar spoedig was ook dit gezicht verdwenen, en zette het fregat zijn koers zuidwaarts voort. Vier weken kruiste de Atalante" in de Middellandsche Zee, zonder een vijand te be speuren; het fregat was op Malta, Sicilië en de Balearische Eilanden geland, om versch water in to nemen, was de noordkust van Af rika genaderd, had zelfs in de verte het ge vreesde Tunis en het nog geduehtcr Algiers ontwaard, maar nog geen enkel roofschip ontmoet. De bemanning mompelde reeds, dat de tijd in nuttelooze evolution en vermoeiende tochten verspild werd, toen op zekeren mor gen de wacht alarm rieptwee schepen, blijkbaar van groote afmetingen en van zeer verdacht voorkomen, waren in de verte zicht baar: het eene vaartuig aan bakboords-, het andere aan shiurboordszijdc van de -Atalanta". Onmiddelijk deed de kapitein do Franscho daarenboven oorzaak kan zijn van een onaangenamen reuk. Men horstele daartoe met eene oplossing van een drachme azijnaellicr op een ons alco hol. De voeding is ook van invloed op het gebit; als zeer nadeelig daarvoor zijn te beschouwen heete soepen en dranken, zoetigheden, allerlei spece rijen en verscheidene medicijnen; het is daarom niet te verwonderen, dat bij de weinige aandacht, die in dit opzicht aan de voeding geschonken wordt, zoo velen last van kiespijn hebben. Kiespijn kan voortspruiten uit het zenuwgestel, doch wordt mcerendeels \eroorzaakt door aantas ting van den blootkomenden tand- zenuw, koude vatten of verzwering van het tandvleesch. Wanneer de tandpijn veroorzaakt wordt door ontsteking van de tarnl- wortelhuid, hetgeen dikwijls plaats vindt bij bij volbloedige aan conges tie lijdende mensehen, moet men trachten het blood van bot-hoofd ai te leiden. Wanneer men bij het drin ken van heete dranken of door het drukken met den vinger veel sterker pijn gevoelt, en het schijnt alsof de zieke tand lang is, kan men zeker zijn dat ontsteking de oorzaak is. Men neme dan een warm voetbad en late dit 10 tot 15 minuten duren; tevens neemt men lauw water in den mond, en vervange dit telkens door warmer water, tot zoolang men het slechts eenigszins kan uithouden zon der zich te branden. Ook een com pres van half lauw water op de zieke wang zal veel verlichting geven. De behandeling van jichtachtige, nerveuse tandpijn, welke veelal bij vrouwen, die aan krampen lijden, voorkomt, moet meer gezocht wor- vlag hijschen en alles tot een mogelijk ge vecht gereed maken. De twee verdachte sche pen kwamen steeds nader, zonder hunno vlag te vertoonentoen zij den Franschman op een kanonschot afstand genaderd waren, heschen zij plotseling de halve-maan on gaven do •.Ata lanta" de volle laag. zonder echter door den grooten afstand eenige schade aan te richten. Voor den Franschen kapitein was thans de bedoeling der beide vijanden duidelijk; onder begunstiging van den nacht hadden zij zijn schip omsingeld, en poogden hem thans door vreesaanjaging zonder strijd tot de over gave te bewegen. Inderdaad, de kans stond hachelijk voor den Franschen scheepskapitein; van twee zij den door eene meer dan dubbele overmacht in het nauw gebracht (hot kleinste der beide roofschepen had ongeveer evenveel, het grootste veel meer vuurmonden dan de -Ata lanta), was er aan geen ontvluchten te denken, hetgeen trouwens ook tegen zijn gevoel van eer zou gestreden hebben. De Fransche oor logsbodem aanvaardde dan ook welgemoed den onvermijdelijk en strijd. De kapitein gaf bevel, zonder een schot, te lossen, mot volle zeilen op het kleinste der vijandelijke schepen af te gaan. draaide, op een pistoolschot afstand genaderd, bij. gaf den roover van bakboordszijde de volle laag. en joeg, schielijk wendende, ook van stuur boordszijde zijne moordende kogels den ver rasten Algerijn in de zijde. Verschrikkelijk was de uitwerking dezer dubbele uitbarsting. Zeilen, stengen en mas ten vielen krakend op het dek van den zee- roovor neder, en verpletterden de manschap den in het dieet-en de regeling van de spijsvertering; men vermijde vlceschspijzen en srerke verhittende dranken, oen lauw bad zal gunstig werken. Togen rheumatischo tandpijn moet men tegelijk met een heet voetbad stoom inhaleeren, of zich met het ge zicht boven een kokenden waterke tel plaatsen na afloop hiervan wasch men het gezicht met koud water na, wrijft men zicli stevig af om eene sterke bloedbeweging te veroorzaken, en leggc zich onmiddelijk daarna te bed. Holle kiezen zijn mcerendeels oor zaak van plaatselijke pijnen, de ze nuw komt door de holle kies in aan raking met vreemde bostanddcelen of koude en dit heeft hevige pijn ten gevolge; het laat zich hooren dat bovengenoemde middelen hiertegen niets helpen, men kan in dit geval niet beter doen dai door een kon digen tandarts de k'A. 'e laten nloin- beeren óf desnoods laten trekken. Voor kinderen, die nog in de pe riode van tanden krijgen zijn, wordt de pijn, die met de komst der tan den gepaard gaat, het best vei zacht door koele compresjes of spoelen met koud water. Men schrijft aan het D. v. N.: Evenals bijna elk jaar wordt ons gewest dezen zomer wederom getei sterd door de ziekte in de aardap pelen. Hot begin der ziekte is, dat zich bruinachtig zwarte vlekken aan het loof vertoonen, die zich weldra over alle bladeren uitbreiden en ein delijk ook de stengels aantasten, zoo pen, die er zich op bevonden. Verschillende schoten onder water deden de zee met woest geweld naar binnen stuiven, zoodxt het vaar tuig, na eenigen tijd reddeloos op de golven omgedreven te hebben met man en muis in de diepte wegzonk. Ondertussclicn was het grootste der beide roofschepen de Atalanta genaderd en joeg eene volle lading In hare zijde, zoodat de ver schansing weggeschoten werd en yele Fran schen sneuvelden. Spoedig daarop was het fregat door den zeeroovor geënterd. De Alge rijnen, woedend over de nederlaag hunner makkers, wierpen zich onder een vervaarlijk wraakgesehreeuw op het veege Fransche vaar tuig. Onstuimig was de aanval, maar niet minder dapper de verdediging. Met een ha gelbui van kogels werd de vijand begroet, en verder met krachtige sabel- cn bijlslagen ont vangen; na een korten, maar hectcn strijd werden de Algurijen van het dek op hun eigen bodem teruggeworpen. Nog gaven de zeeroovers den moed niet op; hun overmacht in manschappen kon hen een tweeden aanval met nog meerder volk doen ondernemenmaar qok thans moest hunne onstuimige dapperheid voor den be daarden moed en het beter beleid der Fransche matrozen onderdoen. En toch hoorde men geen juichtoon van do «Atalanta" opstijgen. Geen wonder! de kapitein ligt, door een mus ketkogel in de borst getroffen, dood op het dek uitgestrekt terwijl ook de eerste luite nant door een sabelhouw doodelijk gewond is. Charles Guéret, zelf nog ongekwetst, doet den doode on den stervende in de kajuit ver voeren; do roovers bemerkende, dat het nood- dat do plant binnenkort geheel af sterft en de akkers met aardappelen een zwarte kleur aannemen. Natuurlijk oefent dit een zeer na deel igen invloed uit op den groei van liet gewas cn dus ook op de deugd der aardappelen. Blijft bet weder nu gedurende en na verloop der ziekte Hink droog, dan is daar mede de nadeelige werking op de aardappelen uit. Volgen echter dik wijls regenachtige dagen, dan scliij nen de ziektekiemen met het regen water in den grond te dringen en deelen zij zich aan de knollen mee, waardoor niet zelden de. helft of moer nog voor het verbruik ongeschikt worden. Er is bijna geen enkele aardap- pelensoort, die vrij blijft van ziekte hoewel de eeno er meer vatbaar voor is dan de andere. Wel worden van tijd tot tijd niouwe soorten geteeld, die gedurende enkele jaron van deze plaag verschoond blijven, maar het duurt in den regel slechts een vier- of vijftal jaren, of ook de aanvanke lijk ziektevrije worden aangetast. Thans zijn dan ook reeds alle aard appelvelden besmet. Vele zijn reeds" geheel, zwart, tal van andore half op weg om het worden. Alleen en kele stukken met champjons en jam men slaan nog in vollen groei. Dit jaar worden op verschillende plaatsen proeven genomen met mid delen ter bestrijding der ziekte. Men gebruikt daartoe de zooge naamde bouillie bordelaise. Dit is eon oplossing van kopervitriool en gebluschte kalk in water. Met be hulp van een opzettelijk daartoe in gerichte spuit, die dienst doet als zuig- cn perspomp, wordt deze vloei stof in tallooze kleine druppeltjes als lot hun gunstig goweest is, ondernemen mot nieuwen moed een derden aanval. Door ver moeienis uitgeput en erger nog door het verlies hunner hevelhebbers in verslagen heid en verwarring gebracht, wijken de Fran sche matrozen voor hef geweld van den her nieuwden aanval; reeds is het halve dek in de macht der Algerijnenreeds is een hunner op het, punt de Fransche vlag neer te halen, toen Charles Guéret op het dek vloog, en met een enkelen blik den toestand overziende, met zijn zwaard den roover aan den mast den kop kloofde, en zich onder den uitroep: -Voor God en Frankrijk roiddemmder de vijanden stortte. De Fransche matrozen, den verme- telen moed van hun luitenant aanschouwende, herkregen hunne bezinning, wierpen zich niet leeuwenmoed op de roovers. oti dwongen hon. na eene hardnekkige worsteling, kef dek van de - Atalanta" te verlaten. I)eor zooveel vruclt- telooze aanvallen ontmoedigd, haasten tie Al gerijnen zich do enterhaken te kappen, om door eene schandelijke vlucht leven en vaar tuig te redden. II. Na een doodstrijd van weinige uren over leed de eersle-iuitenant van de -Atalanta," waardoor het opperbevel tijdelijk aan Charles Guéret verviel. Het Fransche schip bevond zich op de hoogte van Kaap Blanco, dns ver van liet Kuropeesche vasteland verwijderd. De nieuwe bevelhebber besloot naar hot ei land Sardinië koers te zetten, wat evenwel bij den ontredderden staat van hot vaartuig uiterst moeilijk was. Er bleef echter geen© andere keus over luitenant Guéret d.edd.- een stofregen over het loof der a; appelen verspreid en vormt zich z doende als een blauwachtig laa. ovor de bladen. Volgens de theorie moeten ziektekiemen als ze door den \vi of op andere wijze met de plant aanraking komen, door dit mengs van kopervitriool eu kalk word gedood. De bewerking moet geschi den voordat zich sporen van ziek in de aardappelen vertoonen en n verloop van een paar weken worde herhaald, daar allicht het duim laagjo van het mengsel door liet re genwater van het loof afspoelt. Op het proefveld der afdecling Berlicum van do «Frioscho Maatschap pij van Landbouw" is dit middel in toepassing gebracht. Daar bevinden zich drie smalle akkers (nog geen twee meter breed) met zoogenaamde Wiersier zaaiers, eon aardappel, die wat het loof aangaat, zeer vatbaar is voor de ziekte. De .heide ui ttwato, akkers zijn mot hot bovtrngunoemdo middel bespoten, de middelste niet. Van dozen laatste was hot looi bij na geheel afgestorven, terwijl de be sproeide akkers slechts hier cn daar enkele vlekken vertoonden, if el mid del had dus do ziekte wel niet ge heel geweerd, maar toch zeer dui delijk zijn werk ring getoond. Boven dien moet in aanmerking worden genomen, dat de besproeide akkers in de omnicide! ij kc nabijheid van een besmet veld lagen, zoodat de loven elkander aanraakten. In gewone ge vallen, zou onder die omstandigheden de ziekte zich onmiddelijk hebben overgeplant. Hot schijnt dus, dat in do «bouil lie bordelaise' inderdaad een middel gevonden is, om do aardappelziekte gewonden verbinden, de door het gevecht ge leden schade zoo goed mogelijk herstellen, de lekken stoppen eu nieuwe zeilen opzetten. Met de gezonde manschappen poogde hij het schip eene noordelijke richting te geven maar door tegenwind opgehouden, bleef het ver scheidene dagen in het gezicht der Barbarij- schc kust. Het was in den namiddag van een storm achtige» dag: de matrozen waren met alle macht aan het werk, om het fregat bij do hooge zeeën vlot te houden, toen aan den noor delijken horizon een zeil naderde. Met groote snelheid kwam het vóór den wind op do «Ata lanta" af. Met ontzetting bespeurden do Franschen, dat het naderende schip van den tap der mast de Algerijusche admiraalsvlag liot waaien. Do vijandelijke bodem was een linieschip van 90 stukken. Ontvluchten w onmogelijk: noordwaarts kwam de zewoover met volle zeilen aanzetten, en ten zuiden lag do vijandelijke kust. Er hleef dus goen ander middel over dan met het ontredderde vaartuig den ongelijken en wanhopige» strijd te aan vaarden. Weldra was de vijandelijke admi raal het Fransche fregat op ecu gewoerskogel afstand genaderd en sommeerde het zich over te geven. Hiertoe was echter de dappere Guéret niet te bewegen. Door eene korte toe spraak sprak hij zijnen manschappen mood wees hen op het harde lot, da' hen te wachten stond, indien zij levend in 's vijands handen vielen, en spoorde hen leu slotte tot een strijd op leven cn d -od aan. \VovR vervolgd.

Peel en Maas | 1891 | | pagina 1