ree
omstreken..
m voor
ZATERDAG O DECEMBER 1890.
ELFDE JAARGANG
No. 49.
eg mm. r~'
Uitgever:
W. VAX DEX S!Ui\£K110F-Sassci).
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
Zij, die zich nog
vósi' i Jan. wenscheit
te aboimcercn op ,.PEEL en MAAS"
ontvangen de nog verschijnende
nummers
GRATIS.
Feuilleton.
Goud voor een druppel water!
BBflpsv BTZBgga
"V~N h J -V-1 F-.J
Séacid der Maan.
L.K. 4e Donderdag N.M. 12ü Vrijdag K. L. 18 Donderdag V.M. 2G Vrijdag
Stand der Zon.
•G&r 5, 10, 10, 22, 28 Nov. op 7.53; 7,59; 8.5; 8.9; 8.11; v/tn.; onder 3.18. 3.10, 3.10, 3.19. 3.52;n m.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Venray 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitonland 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Pr-ijs der Advertentiön:
van 15 regels 30 c.
elke regel meer 6 c.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertcntien, 3maa! geplaatst, worden 2maai berekend.
dvertentiën of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
"vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan het Bureau «Peel en
Maas" te Venray.
r.— J
Sedert den dag, waarop, nu bijna j leiding der Koningin-Regentes Christi-
twaalf jaren geleden, Prinses Adelheid
Emma Wilhelmina, ïneresia von Wal
deck en Pyrmont zich met den Ko
ning in den echt verbond, heeft Zij de
liefde der Nederlandsche natie in steeds
toenemende mate gewennen. Haar
na zich beroemen op een toestand
vail orde en rust, gun. '.ig. afstekende
bij betgeen daar voor weinige jaren
werd aanschouwd, de derde in de
rei dor regeerende Koninginnen van
Europa zal in niet mindere mate de
"5
Het graf dat hst stoffelijk omhulsel
van den laatsten mannelijken afstam
meling uit het doorluchtig huis van
Oranje bevat, is gesloten.
Met zeer gevoelige aandoeningen
heeft de Nederlandsche natie de be
langrijke gebeurtenissen doorleefd,
waardoor de laatste dagen zijn geken
merkt. Het kon wel niet anders, of
onze gedachten verwijlden in de eer
ste plaats bij onzen dierbaren Koning,
die tot het laatste oogenblik, dat Hem
daartoe de kracht was verleend, zijn
plichten trouw vervulde. Het tragisch
slot van de loopbaan van den laatsten
Oranjevorst stemt ons weemoedig; en
terecht werd in een sympathiek arti
kel van een Fransch blad gewezen op
de droevige omstandigheden, waarin
wij Nederlanders thans verkeeren.
Maar bemoedigend is het evenzeer,
dat het schip van den Staat niet aan
zich zelf wordt overgelaten: dat de
Jeugdige maar kloeke Gemalin van
Koniug Willem bereid is gevonden,
het roer in handen te nemen, en koers
te houden in de gewenschte richting.
Al moeten uit den aard der zaak luid
ruchtige huldebetuigingen achterwege
blijven, een woord vau dank kome
ons toch over de lippen.
aangeboren welwillendheid, vereenigd medewerking harer onderdanen onder
met een helder verstand, deed het vinden bij ai wat de welvaart des
Eene schets uit de binnenlanden van Australië
van
GL'STAAF LoSS&IL.
De kan go e roelederen goudb uidel deed zich
als eenvurige slang om zijn lichaam voor. Hij
drukte hem de lenden samen, alsof hij zijne
bewegingen wilde beletten eu hij vast. wilde
leggen op de plaats, welke een van dorst om
gekomen zwerver diens Jaatste rust verschaft.
»Van dorst omkomen!"
Deze gedachte vervulde hem met ontzetting.
Was hij dat? Een heesch gelach ontsnapte
aan zijne droge lippen. Heden nacht eerst op
gebroken, kon bij toch nog niet aan versmach
ten denken! Hij herinnerde zich nu, dat hij
sedert den vorigen middag niets meer gedron
ken had, omdat hem de gejaagdheid, die aan
de vlucht was voorafgegaan, buiten staat had
gesteld, geregeld te denken en te handelen.
Er kwam slechts één gedachte bij hem op
vluchten, steeds verder, was het ook niet
om ingebeelde vervolgers, dan om don «zwar
ten jager" van het Australische dorre heester
bosch, den dorst, die het opgehitste wild voort-
zweept, totdat het, wellicht in de nabijheid
weinig moeite kosten, Zich spoedig
geheel in haren nieuwen toestand te
verplaatsen. Bij de felle slagen, die
in de eeiste jaren van haar huwelijks
leven het huis van Oranje troffen, was
zij den Vorst een steun en een kracht,
en in de kostbare parel, die zij aan
de Kroon schonk, ome jeugdige Ko
ningin, begroetten we als het morgen
licht van een nieuwen dag.
Inzonderheid staat Zij ons voor den
geest als de liefhebbende echtgenoote,
wakende aan het krankbed vau den
lijdendeu Koning, met zachte hand
alles aanwendende wat dienen kan om
de smart eenigermate te verzachten.
Dan, het meest nog heeft Koningin
Emma de natie aan zich verplicht
door de groote zorg, die zij, in over
eenstemming met haar Vorstelijken
Echtgenoot, steeds aan den dag legde
voor de optoeding* der Prinses, nu
Koningin Wilhelmina. Die opvoeding
laat aan degelijkheid, gepaard met
eenvoud niets te wenschen over, en
is bij uitnemendheid geschikt om Haar
voor te bereiden tot de gewichtige
roeping, die over eenige jaren haar
deel zal zijn.
Aan de handen eener Vorstin, die
een zoo verheven opvatting heeft van
de plichten, die op haar rusten, ver
trouwt de natie gaarne en met vol
komen gerustheid de leiding der open
bare belangen toe. Bereikte Engeland
onder het bestuur eener Koningin
een te voren niet gekende mate van
voorspoed, mag Spanje onder de
van het dorststillends water, onder zijne woe
dende slagen neervalt, om te versmachten.
E11 nu trok boven de schaduwlooze toppen
van de vulgascrub een zwerm zwart-grauwo
raven, de hongerige bende van den «zwarten
jager". Zij vlogen in een kring om den neer
gezegen zwerver en streken, nog aarzelend,
in de nabijstaande dwergbuomen neer, om hem
gade te slaan.
Sam 11am zijn afgeworpen zwnren swag
(wollen slaapdeken) weer op en sloeg, terwijl
hij de raven verwenschte, een andere richting-
in. Zij volgden hem met een schor gekras,
dat geleek op het grommen van honden. De
wilde jacht begon.
Eindeloos strekte zich do vulgascrub uit
zonder schaduw en zonder waterde krachte-
looze stammen waren voor den verdwaalden
niet te beklimmen, zoodat hij geen enkelen
blik over het hier en daar slechts manskooge
bosch kon werpen.
Zijn droog gehemelte snakte naar water.
«Water?" schreeuwde zijne dorstige ziel.
«Water! water!" krasten de hem vervolgende
raven, en voor zijne braudende oogen llon-
kerdo de gloeilucht als stroomend water. Een
handvol goud had hij willen geven voor een
enkelen druppel van bet kostelijk nat! Maar
geen hand strekte zich in de bruine woestijn
uit, om hem deze lafenis te schenken.
Toen hij des avonds vermoeid neerzeeg,
lands, in stoffelijken en in zedelijken
zin, kan bevorderen. Als één man
scharen we ons opnieuw om den troon
en huldigen wij de Koningin-Regentes
als het symbool der nationale éénheid,
als het middenpunt van ons staatkun
dig leven.
Ons Koningshuis blijk het onwan
kelbaar Centrum van he gezag. We
kunnen wel eens twisten cjver politieke
vraagstukken, in den Cmstitiitioneo-
len staat is dat niet slecht geoorloofd,
maar zelfs nuttig. Aücen - vanneer het
er op aankomt, pa. ie sta».'.* '/ccr' ue
onbeperkte zelfstandigheid des rijks,
en de rechten te handhaven van de
Kroon, dan zetten wij onmiddelijk den
domper op de vlammen van het twist
vuur.
Zoolang Oranjebloed vloeit in de
aderen onzer Vorsten, rangschikken
wij ons om dien standaard, als een
vaandel waartoe elke Nederlander
behoort, van den aanzien!ijkston tot den
gericgsten.
De Koningin-Regentes roepen wij
eene uit het hart opwellende betuiging
van dankbare hulde toe. De Voorzienig
heid schenke Haar kracht om Haar
moeielijke taak te volbrengen. Aan den
steun van getrouwe onderdanen zal het
Haar geen oogenblik ontbreken.
Door het Genootschap van Nijver
heid in Groningen is aan de afdee-
lingen het volgende vraagpunt ge
begonnen de boomer, rondom hem een woesten
dans, als wilden zij den afgemalten in hun dol
draaien medesleuren. Hij moest zich geweld
aandoen, om niet aan de verzoeking toe te
geven. De raven hielden hem wakker.
Ilij bouwde met behulp van zijne deken
eene tent en stak een vuur aan, om hen te
toonen dat hij nog leefde. En hij bracht uren
vol kwelling door, tot den volgenden dag.
In het derde ochtenduur, kort voor zonsop
komst, werd de koude doordringend, en dat
bracht hem eenige verfrissching. Nu brak hij
op, om in de richting van Sandy Creek terug
te gaan. Hij wilde alles, wat hem daar te
wachten stond het hoofd bieden, liever dan
den verscbrikkelijken dood te sterven, welke
hem bedreigde.
Hij begon met de zon een dollen wedloop
in de aangegeven richtingmaar zij daalde
reeds lang. op het nu niet moer schrikwekkeud
Sandy Creek neder, terwijl hij, de nar van
zijne inbeelding, onder hare verzengende stra
len in een kring rondliep juist wat den in
het hccsterbosch verdwaaldo zeker doet on
dergaan.
Maar toch wat was dat? Een ver ver
wijderd, licht verspreidend glinsteren door de
struiken! Geen twijfel, dat is water; dat kan
slechts water zijn!
Hij snelt er op af. Met elke schrede neemt
zijne overtuiging toe, dat hij aan deu dood
ontkomen is.
richt: «Wal hebben wetenschap en
practijk geleerd omtrent liet voede
ren van kaf?"
Door de aftleeling Beerta is een
belangrijk antwoord ingezongen, dal
wij gaarne onzen lozers mededoelen,
om over dit punt, dat nog alhier en
daar verschil van gevoelen oplevert,
iels meer te vernemen.
Ruim veertig jaren geleden wist
de klei- of polderboer, die, om zijne
landerijen in een vruchtbaren slaat
te houden, niets om den mest be
hoefde te doen met het grootste
gedeelte van zijn stroo geen ande
ren weg dan het te... verbranden.
Achter sommige grooto boerderijen
zag men destijds in de herfst, nacht
en dag den rossen gloed van het stroo-
vuur.
Hoe geheel anders is dit thans.
Waar vroeger het stroo, ten vuur
dood gedoemd, méts anderts actilerliet
dan een hoop asch, waarmede de boer
trachtte zijn voetpad te onderhouden,
daar levert het thans de grondstof voor
een artikel, wiens fabricatie in de laat
ste jaren een hooge vlucht hooft ge-
nomen,
Sedert het oprichten der stroocarton-
papierfabrieken is het stroo voor den
boer een hoogst belangrijke factor,
de prijs daarvan eene welkome bate
voor zijne inkomsten.
Het is tengevolge daarvan, dat ieder
landbouwer tracht een zoo groot moge
lijke hoeveelheid stroo af te leveren,
liet is tengevolge daarvan, dat het meer
veedoren van kaf op den voorgrond is
getreden. en het is voorzeker ook
tengevolge daarvan, dat het boven
staand vraagpunt haar oorsprong tc
danken heelt.
Volgens de wetenschap is het kaf een
uitstekend voedsel voor paarden en vee,
wijl het over 't algemeen rijker is aan
eiwit, armer aan houtvezels en beter
Zijn zwaren swag heeft hij reeds lang van
zich afgeworpen, om beter voort te kunnen
gaan. Nu gespt hij ook zijn goudbuidel af, om
sneller tot zijn vurig verlangd doel te geraken.
Hij hangt hem aan een boom op eu zal hem
later komen halen.
Aldus verlicht, begint hij te loepen, zoo
ongeveer als een keschonkune, die in zijn
waan den grond voor zich ziet rijzen ah een
hellende muur, waartegen hij moet opklim
men. Meer tuimelend dan loopend en her
haaldelijk vallend, hetgeen onder de hem nog
steeds vervolgende raven telkens een zege
vierend gekras doet oprijzen, bereikt iiij zijn
doel; het waterlooze, vlakke bekken van een
uitgedroogd meer, welks sterk zoutgehalte op
den bodem kristal-neerslagen had gov raid.
Lange Sara. aan zware ontberingen ge
woon, kwam ook dezê teleurstel ühl,' le oovc:i.
Na eenige rust genomen te hebben cn de
raven, weiké hom aanvielen, nog slechts met
moeite met zijn stok terugdrijvend, sleepte hij
zijne gewonde voeten in her. heestergewas
terug, naar de plaats, waar hij meende den
goudbuidel opgehangen te hebben.
Hij vond hem echter niet meer.
Zou hij voor niets zoovele misdaden begaan
eu zijn leven gewaagd hebben, om een bezit,
dat nog slechts in zijne verbeelding bestond
Dat was de laatste doorn op zijn gevaarlij
ken weg, maar ook do oorzaak, die hem va»
verder zoeken naar het reddend element tc-
verteorbaar dan stroo. Onderzoekingen
hebben aangetoond de waarheid van do
woorden«hoe dichter bij de korrel hoe
voedzamer." De practijk is met deze
uitspraak in geenen deele in strijd, in
tegendeel, de ondervinding heeft geleerd
dat kaf, vooral van zomergranen, als:
haver, booncn, erwten, alsook van tar
we, in een drogen en zuiveren toestand
is een zeer geschikt vervangingsvoedcr
van stroo. Is de oogst onder natte, on
gunstige; omstandigheden gezicht cn op
gebonden, heeft het graan in regen lan
gen tijd op het veld moeten staan, is het
eveneens in geen goeden drogen toe
stand kunnen worden binnengehaald,
de boer, hij kan verzekerd zijn, dat
later bij het dorschen het kaf blijkt on
geschikt te zijn otn te dienen als gezond
voedsel voor paarden eu vee. Vooral
boonen- en crwtenkaf vertoonen dan
veeltijds schimmelsporen en planten.
\V?t hij daarom geen ziekte of andere
ongemakken in zijn veestal ondervinden
hij deponeerc zoodanig kaf onver
mijdelijk in de mestvaalt of gebruike
het tot strooisel in den stal.
Zijn daarentegen de weersomstandig
heden in den oogsttijd gunstig (aanhou
dend droog) geweest, we raden iederen
landbouwer het kaf van gemelde koren
soorten aan zijn dieren te voederen. Bij
het dorschen (stoommachinaal) van ha
ver bevelen we aan het grof en liet fijn
kaf dadelijk door elkaar te werken, eu
het zoo vermengd te brengen terplaatse,
van waar het zal worden vervoederd.
Boonen- en crwtenkaf dienen, voor
al bij het niet met stoom dorschen, al
vorens het wordt verbruikt, van stof en
ballast te worden gezuiverd. (Tusscheu
twee haakjes vermeldt de commissie,
dat volgens de groote landbouwkundige
Kühn kaf van boonen aan voeder waar
de gelijk staat met middelmatig hooi.)
Met uitzondering van tarwekaf, ach
ten we in 't algemeen kaf van winter-
rughield.
Sara zocht nog alleen naar het geroofde
goud, dat hij vrijwillig van zich afgeworpen
had, en nog nooit was hein het goudzookeu
zuo zwaar gevallen als nu.
Eindelijk vond hij den welgevulden buidel;
terwijl hij met beide handen er naar greep en
hem aan zijne «borst drukte, zeeg hij neer,
niet iu staat zich weer op te richten. Zijne
laatste gedachte was«Al het goud voor een
druppel water!"
Hut zegevierend krassen der al- en aanvlie
gende raven verkondigde do laatste wanhopig»
worsteling van een mensen met den duivel
«Dorst".
De raven pikten op den lederen buidel, dien
Sam, om zich te beschermen, voor zich uit
hield; het goud welde op; zij hapten er gretig
naar. Toen zij echter zagen, dat hot louter
glinsterende steencn waren, slingerden zij zo
'woedend weg en sloegen des te gulziger den
scherpen snavel in hun stuiptrekkend offer.
Sam voelde het niet meer.
Ken geestenhand schreef met vlammenschrifl
in den nacht, di-* zijne ziel omgaf, hot enkele
woord: -Water!" En niet dit woord op do
lippen stierf hij als een der duizenden, dio
in het Australische goud-tijdperk langs den
zelfden weg hetzelfde doel bereikt kobben.