IT en omstreken. De onzichtbare vijand. Inkuiling der aardappelen ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1890. ELFDE JAARGANG No 39. Uitgever: W. VAX DlX MUXCK.IIOF-Sassen. Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag. ZIJ die zich nog voor 1 October wen- schen le abboneeron op „PEF.L en MAAS" ontvangen de nog verseliij- iiendcjiunimcrs gratis. Hel lezen van liberale bladen. Feuilleton. België §(and dor Maan. L.K. 6® Zaterdag N.M. 14 Zondag E,K. 21® Zondag. V.M. 2S® Zondag. Sland «lor /on. 5, 10, 10, 22, 28 Sept. op 5.18; 5,16; 5.30; 5,40; 5.50; v/in.; ouder 6.38, 0.27, 6.13, 5.53 5.45; n/m Abonnementsprijs per kwartaal. ▼oor Venrat 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland 85 e. afzonderlijke nummers 6 c. Prijs der A.dvertentiën: ▼an 15 refrels 30 c. elke regel meer 6 c. groote letter* en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maa] berekend. Advertentiën of Ingezonden Stukken gelieve men Vrijdag vóór 2 uur 's-middags te be- aorgen aan het Bureau «Peel en Maas" te Venray. (Slot.) Onder de redenen die den Katholiek verplichten het lezen van liberale bladen te vermijden, stelden wij op de eerste plaats de ergernis. De tweede rede is de medewerking. Dat toch Katholieken zich hiervan overtuigeneen groot deel der kosten van de liberale pers betalen zijen wel zoo veel dat wanneer op een goeden stond allen die hun geloof hoogschatten en de Katholieke kerk. die hunne moe der beminnen, hur. inteekening opzei den, het niet lang zou duren ot verschei dene daarvan zouden onmiddelijk te niet gaan. Nu, stelt men zich dan niet eenigerwijze verantwoordelijk voor de schromelijke onheilen die ze veroorza ken, door met zijn eigen geld tot hun bestaan bij te dragen? Van den anderen kant, zoo gij wilt voldoen aan den licht begrijpelijker! wensch om de dagelijksche gebeurtenis sen te kennen en over de staatkundige aangelegenheden te kunnen oordeelen, dan ontbreken er toch waarachtig geen katholieke bladen, naar ieders smaak en belezenheid geëigend, die hetzij door getrouwheid van berichten (voor zoover dit inde dagelijksche pers mogelijk is) hetzij door gezondheid van oordeelen, Episode uit Napoleons oorlogen tegen Spanje, 1. Op een fraaien Augustus-avond van 't jaar 181" trokken een dozijn infanteristen op oen der wegen van Catalonie voort. Hoewel zij Franscha uniform droegen, getuigde toch hun Bruine gelaatskleur van oen zuidelijker oor sprong, en de taal, waarin zij zich onderhiel den, bewees, dat zij tot een der Italiaansche regimenten behoorden, welke Napoleon in soldij had genomen. Hunne gezichten waren door de zon verbrand, hunno wapens blank gepoetst, hun tred vast 011 regelmatig; het waren blijkbaar mannen, die den dienst in den grond kenden, en toch ontbrak hun iets van de militaire houding en het vrij, ridderlijk voorkomen, dat de keizerlijke Frnnsche troe pen kenmerkte. Zij hadden liet aanzien meer van goed gedisciplineerde bandieten dan ran soldaten in Spanje doen kennen, waar de Ita- Jianeu, wegens hunne wreedheid en plunder- zucht, het meest gevreesd waren. De sergeant, die de troep aanvoerde, was een man van een barsch uitzicht, met eene wilde gelaatsuitdrukking. Hoewel Italiaan van geboorte, had hij het grootste gedeelte van zijn leven in Parijs doorgebracht, en aan de gruwelen dor revolutie deelgenomen. Zijne kameraden vertelden, dat hij onder het sehrik. hetzij eindelijk wegens wetenschappe lijke en letterkundige verdienste, verre boven de liberale bladen staan; in ver scheidene dezer laatste weet. men niet wat er den boventoon voert: de godde loosheid der stellingen, de onbeschaamd heid der leugens of de laagheid van stijl. Men kent den vogel aan zijne vee- ren, die bladen aan hunne artikelen. Als een blad bijna dag op dag met Paus, Priester en Kerk spot, katholieke in richtingen, welke dan ook, met smaad en schande bedekt, dan is de Katholiek óf half onnoozel, óf zonder overtuiging, wanneer hij zulke bladen onder zijn dak duldt. Wanneer een blad met zijne ge- meene vertellingen en onzedelijke aan kondigingen voor iedereen, jong en oud kinderen en dienstboden, in de huiska mer te lezen ligt, dan moet het wegge ruimd worden; want het is tegen alle recht en billijkheid, het gansche huis met zulk postpapier te vergiftigen. Dit is eene verachtelijke verblinding want het strijd tegen alle rede en karakter, dagelijks kaakslagen met geld te beta len. Hierin moet eindelijk eene verbete ring komen, en dient men te zien, dat het meer dan onnoozel is, dat men de mishandeling zijner overtuiging met zijn eigen geld betaalt. Aan slechte bladen is, helaas, nergens gebrek; zij komen als paddenstoelen uit den grond op, en zijn dan ook even schadelijk als de ver giftige soort dezer plant. Dat derhalve de Katholieken zooveel mogelijk op katholieke bladen inteeke- nen en op deze uitsluitend, en werkda dig pogingen inspannen opdat anderen hetzelfde doen. Op deze wijze zullen zij het gevaar vermijden, dat, men bedrie- ge zich niet, veel dreigender en grooter is dan menigeen misschien denkt; zullen zij de ergernis schuwen die steeds vree sdij ker is naarmate zij minder wordt ingezienzullen zij aanzienlijken buit bewind ergens als beul was werkzaam ge weest, en zich na drie dagen in een liniersre- giment had laten opnemen. Later kwam hij bij een Italiaansch korps en werd, daar hem hot niet aan moed ontbrak, spoedig sergeant doch zijn brutale aard en de donkere booze geruchten van vroeger hadden het hem tot hiertoe verhinderd, de epauletter. to verwer ven. Weinig bemind bij de officieren, was Pisani de gunsteling der soldaten die onder zijne orders zicli vrij allerlei buitensporigheden veroorloven konden, daar hij hun doorgaans in wreedheid en plundering met zijn eigen voorbeeld voorging. Zijn detachement had thans bevel gekregen, om een Spanjaard op te zoeken, die gevangen genomen en gedwongen geworden was, om bij liet Italiaansche korps te dienen, waarop hjj natuurlijk de eerste de beste gelegenheid had waargenomen om te deserteeren. Een broeder van hem woonde in deze om streken, en men vermoedde, dat hij bij dezen eene schuilplaats had gezocht. Sergeant Pisani en zijne alUecling waren uitgezonden, om don vluchteling op te sporen, en daar deze op dracht hen op vrij verren afstand van hunno Fransche garnizoensplaats bracht en vrije ge legenheid tot plunderen beloofde, hadden zij zich volgaarne met de taak belast. 't Kan niet ver meer van het huis van dien Lanz zijn, zeide Pisanie tot den korpo raal, die naast hem marcheerde. In 't laatste dorp zèi men ons, dat het nog maar eene mijl was, en nu hebben we er yooi* 't minst al drie achter ons. Wat zijn die mijlen lang in dit verwenschte land! Terwijl hij zoo sprak, kwam er eene kromming in den weg, die tot ontnemen aan de vijanden dei' Kerk, die met hun penningen in krachten en wa penen aanwinnen om haar te bestrijden, en zullen eindelijk, ir.dien zij daartegen dien steun aan de Katholieke bladen gaan schenken, zich een overvloed van leesstof verschalfen niet slechts onschade lijk en stichtelijk maar ook op staat- en lettel-kundig gebied van ineer nut; en terzelfder tijd langs den ruimen hun aangewezen weg, de zaak van den gods dienst, de Kerk en de gezonde zeden leer bevorderen. Hierbij bieden wij onzen lezers een nieuw Feuilleton. 't Is zeldzaam, dat de landbouwer onmiddelijk zijne aardappeloogst kan verkoopen. Wil hij niet to veel verliezen ondergaan, dan moet hij er voorzorgen, dat voortbrengsel te bewaren, zonder al te groote schade. Die bewaring -b'#-./ v'-.vh overigens op, hetzij de pachter die oogsten be stemd voor de nijverheid, hetzij dat hij ze behoudt voor het huisgezin of het vee, hetzij hij zo later gebruiken wil tot de voortbrenging; dit laatste punt noodzaakt vooral eene goede bewaring. De verschillende oorzaken van eeue bederving der voortbrengselen, oorza ken, welke men zoo spoedig mogelijk dient te verwijderen, zijn; de verwar ming, de vervriezing eu het licht. De te bergen voortbrengselen zijn in het algemeen waterachtig; in groote massa opgestapeld, bekomen ze spoe dig eene min of meer hooge luchtge steldheid; deze verwarming zal do verrotting verhaasten, zelfs wanneer de luchtgesteldheid betrekkelijk gema tigd is. De koude is niet minder te vreezen; de bevroren voortbrengselen bederven hiertoe met. geboomte was omzoomd geweest; hij leidde nu over een vlak land, dat alle spo ren van vruchtbaarheid eu nijvere bebouwing droeg. Velden met hoog opgeschoten mais staken snijdend af hij het donker groen der olijven on bij de lichtere kleur der wijnstok ken, prijkende met heerlijke druiven, die reeds begonnen te purperen in de zon. Rechts ging liet oog over een wijd uitgestrekte vlakte, links was het uitzicht meer beperkt, daar het op een afstand van eene mijl door eene heuvel reeks begrensd was, waarvan de hellingen met berkeboomen waren beplant. Op deze heuvels lichtte Pisani met zijn volk den koers, daar zij den rijweg verlieten en een pad volgden, dat door dicht beplante ooftgaarden voerde. Na een marsch van tien minuten, kwamen de soldaten uit het kreupelhout en geboomte op eene vlakke ruimte, aau het eind waarvan tegen een heuvel aanleunende, eene kleine pachthoeve stond, die een aanzien van zinde lijkheid en netheid had, zooals men het zelden bij de woningen der Spaansche landbouwers aantreft. De muren van het huisje bts ouden uit donkere kiezelstenen, het dak was be dekt met l iet en mos, en mei woekerplanten bezaaid, die hare festoenen oorbij de vensters lieten nederhangen. Aan de eene zij van het huis was een tuin, aan de andere een schut- stal, waaruit men het loeien van koeien en het brie>chen van paarden hoorde. De plotselinge verschijning der soldalen binnen honderd pas sen van de woning verwekte onder do huisge- nooten veel opschudding. Eon man die op cenigen afstand van het huis. op een houten bank gezeten had, stond haas.tig op, terwijl hij den schijn van onverschilligheid aannam; licht. Opdat eene plant kunne groeien, moet ze licht en warmte hebbenwel nu wij moeten vreezen, dat onze te bewaren voortbrengselen, eene eenig- zins hooge temperatuur krijgende, in aanraking komen met het licht, het geen het ontstaan der botten bij den aardappoi, het uitschieten van blade ren bij de raap zou veroorzaken. Als de opbrengst der aardappelen overvloedig geweest is en men ze moet bewaren en do verschillende oorzaken van bederf wil vermijden, dan wordt die oogst ingekuild. Men maakt de kuilen der aardappe len in drogen grond; de in te kuilen aardappelen moeten niet bedorven zijn of teekens van aanstaand bederf aan bieden. Men maakt er eeneu hoop van, niet hooger dan twee meters boven den grond. Die hoopen zijn meerendeels kegelvormig. Men bedekt ze met stroo, soms mot bladeren en mest en daarna met eene droge laag aarde. Ten einde de verwarming te voor komen, welke 't gevolg is van de meer of minder groote waterachtigheid dei' knollen, moet men zorg dragen, hen na het uitrukken, cenigen tijd op het veld te laten staan. Met hetzelfde doel alvorens den kuil geheel te dekken, laat men de ingekuilde massa een weinig verkoelen. De kuilen moeten niet te omvang rijk zijn. Als men verplicht zou zijn den kuil onmiddelijk met eene dikke laag te bedekken, moet men zorg dragen in liet bovenste gedeelte eene opening te laten, die de verwijdering toelaat van de dampen, welke het gevolg der ver warming zijn. Bij het aankomen der koude moeten die luchtschouwen goed gesloten worden. Men sluit ze bij middel van hooi, stroo, enz. twee vrouwenhoofden verschenen een oogen- lilik aan het venster, doch verdwenen even schielijk weder, terwijl drie door de zou ver brande kinderen, die buiten in hei. zand speel den, achter de bank, waarop hun vader zat, schuil zochten en de indringers met groote oogen aanstaarden. De verwarring, die zijne aankomst veroorzaakte, ontging sergeant Pisani niet. Op een wenk van hem ijlden de korporaal en twee man naar de achterzijde van het huis; twee anderen vatten post bij deu stal en liet achtergebouw, een andere bleef als schildwacht bij net raam, dat in deu tuin uitzag, de overige bleven bij het huis. Zijt gij Lsleban L.uiz? vroeg Pisani op barsclien toon, den boer stijf aanziende. De Spanjaard knikte toestemmend. Uw broeder Pedro is gedeserteerd, en we zijn zeker, dat hij zien lucr ui huis ver borgen houdt. Dat is niet zoo, senor, antwoordde Lanz; 't is nu al weken, dat ik niets van hem ge hoord heb. Gelogen! riep de Italiaan dreigend. Is hj niet hier, dun weet gij toch waar hij is. Ik wil niet veel praatjes met u maken, maar het huis doorzoeken, eu als dit niet helpt, dan zal ik u wol aan hot spreken brengen. Hier, Paolo en Giovanni, blijft bij den gevangene en wil hij ontsnappen betaalt hem dun met de stukken. Met deze woorden betrad hij het huis, ge volgd door de overige soldaten. Na verloop van eenige minuten, liet zich het gegil van vrouwenstemmen vernemen j De Spanjaard fronste liet voorhoofd en. knarste op do tanden. Hij zag op zijn huis cn verve1- Kr zijn zekere droge en goed ver luchte kelders, die geschikt zijn, om do aardappelen te bewaren. De grond moet droog en hard zijn. Men bedekt hem vooraf met eene laag stroo, bladeren of zelfs met droog zand. Het is noodig, dat de kelder zooveel mogelijk een zelfden graad van tem peratuur behoude en dat hij vooral beschut is tegen den vorst. Bij het naderen der koude sluit men goed do luchtgaten bij middel van met of stroo, dat men mest aarde bedekt. De Belgische ministerraad heeft dezer dagen roet. de ministers van Staat een gecombineerde vergadering gehouden, om to beraadslagen over uitbreiding van het kiesrecht. Naar liet heet, was de minister-president Beernnert be reid om, evenals Janson verlang», het kies recht te verbenen aan een ieder die lezen en schrijven kan. De oud-minister Woeste, lei der der katholieke partij in de Kamer, drong echter aan op behoud van den census, met zoodanige wijziging nochthans dat ook do plattelands-arbeiders bij de stembus in aan merking zouden komen. De correspondent van de Porijsche O'au lois geeft de navolgende schets van den minis ter van den Pee reu boom De minister der Posterijen, Telegrafie en Spoorwegen is een zeer 01 igineelo eu gedistin geerde persoonlijkheid, die zeer spoedig in zijn land den hoogsten trap van populariteit bereikt heeft. Dit is te merkwaardiger, om dat hij geen enkele van die hoedanigheden be zit, welke in deu regel den lof der muiigto verwerven. Minister Van den Pceroboom is een goede veertiger 011 was vroeger advocaat ie Kort- l ijk. hij is klein en slank van gestalte en heeft in zijn voorkomen meer van een monnik dan van een mail van de wereld. Hij staat alle morgens ten 5 ure op, gaat naar de 11. Mis i geus op de bajonetten zijner wachters met het oog van een man die iels wannopigs 111 zijn schild voert. Op dit oogenbhk kwamen twee jonge vrou wen de deur uitstormen, met de uitdrukking yan schi ik op het gelaat en door verscheideno soldaten op de hielen gevolgd. Eerst schenen zij voornemens bij den Spanjaard bescherming te zoeken, doch, hem 111 het oog krijgende, schenen zij besluiteloos. Vlucht! Vlucht! riep deze. Bekommert u niet om mij. Ja, vlucht met haarlachte Pisani. Go kunt over een uur terugkomen, dan zullen wij weg zijn en kunt gij dezen hier begraven Ea hij greep een geweer, trad op Lanz toe en zette ueze deu loop op de borst. Loopt! loopt! riep deze nogmaals da vrouwen toe. Heur dralen was haar nochthans verderfelijk, geweest en zij bevonden zich al spoedig weder in de handen der soldalen. Komt, riep Pisaniwe hebben dat vrouwvolk noodig. 0111 ons den weg te wijzen. Laat haar met vrèe, mannen En de Italianen betraden <-p nieuw het huis, namen de vrouwen mede en dwongen haar, hun alle deuren te openen en eiken hoek in buis ie laten zien. Alles werd doorzocht, elk meubelstuk op zij geschoven het hooi. op /ol-. der omgewoeld, doch geeu. spoer van deu de serteur gevonden. tyordl vpwlytL

Peel en Maas | 1890 | | pagina 1