ELIGIUS de Organist.
Be gebeurtenis
Buitenland.
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1890.
ELFDE JAARGANG
No. 33.
Uitgever:
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
VEROORDEELEXSWAARDIG.
Feuilleton.
Stand der ülnan.
V.M. 7® Donderdag. L.K. 15® Vrijdag. N.M. 23e Zaterdag.
E, K. 30e Zaterdag.
Stand der Zon.
5, 10, 10. 22, 28 Aug. op 4.28; 4,36; 4.45; 4,55; 5.5; v/ra.; onder 7.43, 7.33, 7.22, 7,9 0.50; n'n>.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Venray
franco per post
voor het buitenland
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
W. VAN DE\ MUNCKIIOF-Sassen.
Prijs der Advertentien
▼an 15 regels 30 c.
elke regel meer 0 c.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden Smaal berekend.
Advertentiën of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan het Bureau »Feel en
Maas" te Venray.
Wij lezen in De Maasbode onder
staand artikel:
Veroordeelenswaardig, iu den vol-
slen zin van het woord, is liet ont
werp, door minister Bergansius inge
diend.
I. Veroordeelenswaardig, omdat dit
ontwerp rechtstreeks in strijd is met
den krachtig' uitgesproken wil van een
zéér groot gedeelte der natie. liet zijn
niet alleen de catholieken, die den
persoonlijken dienstplicht verfoeien.
Een groot getal liberalen en anti
revolutionairen hebben even luid en
duidelijk vau hun afkeer bewijs gege
ven.
II. Veroordeelenswaardig, omdat
door dit ontwerp op de meest roeke-
looze wijze het bestaan van dit minis
terie uit de rechterzijde op liet spel
wordt gezet, 't Is immers volstrekt niet
zeker, dat deze voordracht door de
Tweede en Eerste Kamer wordt aan
genomen.
III. Veroordeelenswaardig, omdat
door dit ontwerp het gevaar geboren
-wordt, dat de vrucht van jarenlangen
strijd, eene vrucht dietoch al niet
groot is, dreigt verloren te gaan.
IV. Veroordeelenswaardig, omdat
het ontwerp uitgaat van een ministe
rie, dat zijn ontstaan en bestaan
grootendeels dankt aan de catholieken.
't Is de daad van den ontaarden zoon,
die zijne moeder in het aangezicht
slaat.
32.
Eene enkele verzuchting is immers voldoen
de?En toch.... Waarom ben ik niet vrij
geweest!.,.. Dat examen heeft al mijn tijd ge
roofd!....
Gij hebt u zeiven niets te verwijten, Eli
gius gij hebt zelfs meer gedaan dan uw plicht,
gij kondet hem immers niet overal volgen en
niemand wist, buitendien, waar hij zich
ophield.
Hoe het ook zij: nu hij zoo ongelukkig
om het leven gekomen is, komt het mij voor.
dat ik veel meer had moeten doenHij
is ter nauwernood dood, ging Eligius met
blijkbaren diepen afkeer voort en gij zoiult
van mij vergen, dat ik mij terstond met de
regeling van zaken inliet, welke hem van zoo
nabij betroffen hebben 1 Ik zou in vliegenden
haast daar bij mijn oom moeten aankomen,
als war© ik bevreesd, dat zijne nalatenschap
mij ontgaan zou! als ware Gustanfs dood mij
onverschillig, ja, als ware die mij welkom ge
weest!.... Ach! welk een foltering! Is het
dan niet mogelijk, om daarmede en minste
eenige dagen te wachten?
Hoor eens, Eligius, ik herhaal het u,
gij zult uw oom verbitteren met uw gedurig
uitstellen; en indien anderen zich onder die
omstandigheden bij hem wisten m te dringen,
?uudt gij.... Maar ik heb u eene vraag te
V. Veroordeelenswaardig, omdat
geheel onnoodig aan de natie een zeer
drukkende last wordt opgelegd. Bloed
wet wordt de militiewet geheeten.
Waarom de bloedwet verscherpt en
uitgebreid?
VI. Veroordeelenswaardig, omdat
wij, geheel onnoodig ons laten mede-
sleepen door den bedorven, panthëis-
tischen geest van onze eeuw. Die
geest eischt, dat ieder burger soldaat
zijdat wil zeggen, dat ieder, met
het geweer op den schouder en de
hand aan de sabel, in zijn onder
houd zal voorzien. Op die wijze zijn
eenmaal de muren van Jerusalem
gebouwd. Zulks is echter geschied
in tijd van nood. Het gevaar was
dreigend. En het feit zelf, dat de
burgers gewapend de muren der stad
opbouwden, staat dan ook als hoogst
merkwaardig, als eene uitzondering,
in de gewijde boeken opgeteekenu.
Thans wil men de uitzondering tot
regel verheffen.
VII. Veiooidcólenswaardig, omdat
door dit ontwerp, ook al wordt het
ten uitvoer gebracht, de annexatie
van ons land of de schending onzer
neutraliteit geene seconde vertraagd
zal worden.
VIII. Veroordeelenswaardig, omdat
dit ontwerp geheel en al in strijd is
met ons volkskarakter, onze historie
onze zeden en gewoonten.
IX. Veroordeelenswaardig, omdat
door dit ontwerp een twistappel ge
worpen wordt te midden der natie,
lie gevolgen der verdeeldheid, die
daardoor ontstaan zal, zijn niet te
berekenen.
X. Veroordeelenswaardig, omdat
die wet nimmer uitgevoerd zal worden,
gelijk het behoort, De oppositie zal
toenemen en sterker worden, naar
gelang de hatelijke bepalingen meer
in leven treden. Met een groot woord:
doen.... Zonder onbescheiden te zijn, wat is
uw gevoelen omtrent den uitslag van hei con
cours? hebt gij eenige hoop?
JS'een niet de minste,
Meent gij dat?
Ik ben er zeker van, en hetgeen mij nog
het meeste spijt, is, dat Camillius evenmin
kans heeft; hij heeft zich niet op den door
hem den eersten dag ingenomen rang weten
staande te houden. BercliJ*ti komt de eorepalm
toe: deze heeft, zijn roem waardig gehandhaafd.
Dit is dus eene reden te meer, welke u
volstrekt gebiedt, om de schenking van uw
oom aan te nemen. Haddet gij den zege be
haald, dan was u een vast bestaan verzekerd;
maar gij hebt uwe zusters ten uwen laste,
welke met den besten wil met in haar levens
onderhoud kunnen voorziengij zult zeggen,
ik ben jong en kan dus werken; maar, ei lieve!
een huisvader is gehouden, niet alleen te wer
ken, doch ook zijne gezondheid te bewaren.
En wanneer uw rusteloos zwoegen, om haar
te onderhouden, uwe krachten ondermijnt en
u ten grave doet dalen, want gij zijt even
sterfelijk als ieder ander, wat moet er dan van
haar worden van die arme kinderen, welke
aan honger en ellende ten prooi, langs de
straten van Parijs zullen zwerven 1.. Gij moet
beslissen, begeert gij geene fortuin voor u zei
ven, welnu! neem het dan om harentwille aan
en ga met mij mede.
XXI.
Deze laatste redeneering was beslissend.
Eligius keerde met- Dasson in de kamer terug,
waar zijne zusters met de oude weduwe zatent
»de strijd moet uit zijn," zooals er
in zake het onderwijs gesproken is,
maakt men aan het verbet geen einde.
Men spiegele zich aan hetgeen er toen
geschied is.
XI. Veroordeelenswaardig, omdat
door het ontwerp het leger niet ver
sterkt maar verzwakt wordt. Het getal
doet zeker iets af, maar waarheid
is het ook, dat één soldaat, die sol
daat is gelijk hij behoort te zijn,
meer waard is dan honderd manschap
pen, die de uniform verfoeien of ten
minste met weerzin dragen. Hier voor
al geldt het woord ȟn homme en
vaut mille." In geen geval kan de
kracht van het leger verhoogd wor
den door toevoeging van slechte be-
standdeelen. Vergeten wij niet, dat
die miliciens tegen hun zin en wil een
krachtigcn steun vinden bij hunne
ouders en familie.
XII. Veroordeelenswaardig, omdat
het geheel ongepast is» dat de Mi
nister zijne meening geheel in
strijd met dc herhaalt 1-,'^k uitgespro
ken overtuiging van de meest emi
nente personen, minstens even bekwaam
als hij, tot wet tracht te verheffen.
XIII. Veroordeelenswaardig, omdat
dit ontwerp in strijd is met de stof
felijke belangen van het minder gefor
tuneerde deel der natie. Daar worden
er gevonden, welke door het geld,
dat zij als plaatsvervanger verkregen
en bespaard hebben, er in geslaagd
zijn, een fatsoenlijk, burgerlijk bestaan
te verkrijgen,
XIV. Veroordeelenswaardig, omdat
dit ontwerp in strijd is met de Grond
wet, die voorschrijft, dat het leger
in de eerste plaats bestaan zal uit
vrijwilligers.
XV. Veroordeelenswaardig, omdat
dit ontwerp in strijd is met de belofte
van onzen eersten Koning.
XVI. Veroordeelenswaardig, omdat
drukte haar tot afscheid de hand met een blik,
welke scheen te willeu zeggen: gij weet niet,
welke opoffering ik om uwentwille ga doen,
eu gingen toen naar Eligius oom.
- Goeden avond! goeden avondriep de
bankier hun met blijkbare opgeruimdheid bij
hun binnentreden toe! Dubois, ging hij voort,
zich tot zijn kamerdienaar wendende, ga uit
de kamer en kom niet binnen, voor ik schel.
Dubois ging heen en op een wenk van den
bankier schoot Dasson de knippen op de beide
deuren, opdat niemand hen in hun-gesprek zou
kunnen komen sloren.
Eligius! ving de heer Duprëjean, na
eenige minuten zwijgens aan, ik heb met u
een afzonderlijk mondgesprek willen hebben,
teu einde u eene uiterst gewichtige raededee-
ling te doen. Eligius. ik heb u niet vau.nabij
gekend in de eerste maanden van uw verblijf
te Parijs; destijds was ik alleen inet hart en
ziel bij mijne zaken maar sedert mijne ziekte
mij aan mijne sponde geketend houdt, hebben
uwe liefderijke zorgen voor mij en uwe trouwe
bezoeken, zoo dikwerf uwe bezigheden u zulks
veroorloofden, mij veel genegenheid voor u
doen opvatten.... sedert lang was ik voorne
mens u daarvoor te beloonen....
Hier hield hij. zichtbaar afgemat, even op.
Dasson haastte zich een op den schoorsteen
rand staand kopje te halen, was den zieke be
hulpzaam om overeind te gaan zitten en bracht
daarop het drinken aan zijne lippen. Eligius
zat met nedergebogen hoofde, als een misda
diger, die zijne veroordeeling verwacht, voor
het bed en verfrommelde de versleten randen
van zijn hoed zoodanig tusschen zijne viDgercn,
dat zij vol deuken werden.
er gevaar bestaat, dat door dit ont
werp een groot nationaal belang: her-
Vorming van liet leger, A. door vorbe
tering van liet kazerneleven, B. ander
remplacanten-stelsel, C. toezicht op het
zedelijk gedrag van den soldaat, geheel
en al op den achtergrond zal geraken.
van den dag is de overdracht van
Helgoland aan Duitschland, welke
Zaterdag 11. des namiddags te half vier
heeft plaats gehad. Nadat de minister
Von Bülticher, o. a. vergezeld door
den geheimraad Lindau, te ruim 3 uur
geland en verwelkomd was door den
Engelschen admiraal en de autoritei
ten van het eiland, begaf men zich
onder het gebulder der kanonnen naar
de gouverneurswoning, waar eene
Eugelsche ccrewacht het geweer pre
senteerde en de overeenkomst betref
fende de overdracht door den Engel- j
scjien gouvenmuj- werd voorgelezen,
waarna de Duitschë vlag geheschen
werd en de heei Von Bülticher liet
eiland namens zijne regeering overnam.
Op het gewichtig oogenbiik klonk een
levendig hoerageroep, dat gevolgd
werd door de tonen van het bekende
«Deutschland, Deulsckland iiber alles.
Op koningin Victoria cn keizer Wil
helm werd over en weer een Iloch
uitgebracht.
Zoodra de eigenlijke plechtigheid
afgeloopen was werden de Eugelsche
troepen ingescheept en zette admiraal
Hollmann, met de oorlogsbodems
»Mars" en Victoria" van Willemshaven
gekomen, een bataljon infanterie aan
land. De Eugelsche gouverneur, dc
lieer Barclay, scheepte zich later in
aan boord van het jacht "Enchantress"
Op het oogenbiik, dat dit vaartuig
zich in beweging stelde, werden 17
kanonschoten gelost.
-Ik wilde, ging dc zieke voort, ik wilde
mijne uiterste wilsbeschikkingen ten uwen
gunste veranderen; en als dat st.uk niet reeds
zes weken geleden opgemaakt is, hebt gij zulks
aan uw vriend den doctor te wijten, die mij
voortdurend verzekerd heeft, dat het u meer
bedroeven don verheugen zou, wanneer gij
de nalatenschap, welke ik aan een ander be
loofd hud. in uwe handen zaagt overgaan, met
onterving van den anderenIk heb aan zijn
raad gehoor gegeven, hoo wel met tegenzin,
ilc beken hetwant het zou mij niet gespeten,
hebben, dat die dwaas de verandering iu roiju
testament voor zijn geweldadigen dood, wel
ken bij zich zei ven berokkend heeft, te welen
gekomen ware; hij zoiï gezien hebben, dat ik
hem verlaat, die mij verlaat, dat ik hem vei
led, die mij vergeet, ja, dat mijn vloek....
Ik bid u oom! nop Eligius uit met eene
hevigheid welke hij niet matigen kon. vloek
hem niet! Laat de dooden in hunne graven
rusten
Dasson greep Eligius band en drukte die
met warmte.
-llij is niet meer. ging de beer Duprëjean
met meer gematigdheid voort, en daar zijn
dood at mijne plannen, van welken aard dan
ook, vernietigd, zijt gij en zijne zuster Leon-
tine mijne eenige erfgenamen. Maar mijne,
nicht is gehuwd met een mail, die meer dan
een rnillioen rijk is en wiens vermogen buiten
dien dagelijks aangroeitderhalve heb ik baar
mijn landgoed vermaakt, hetwelk geene on
beduidende bezitting kan genoemd worden;
vervolgens heb ik eenig legaten gemaakt,
welke gezamenlijk twem&aal honderd vijftig
duizend franken bedragen,; wijders is er eene
In verecnigileit Engelschen en Duit-
schen kring werd de gebeurtenis gevierd
rret een diner in het Casino, waaraan
veertig personen deelnamen, en dat
door don heer Von Bötticher gepresi
deerd werd. De Eugelsche vlag Weef
tot zonsondergang naast de Duitsche
waaien.
Blijkens een in den «Reichsanzeiger"
verschenen keizerlijk bevel, zal, in af
wachting der grondwettelijke regeling
van zaken, het bestuur over Helgoland
uit 's keizers naam gevoerd worden op
den grondslag van de bestaande wet
geving, en wel door den rijkskanselier.
Kapitein Geissler is belast met het toe
zicht over de haven en met alle tech
nische zeezaken, met den titel van
gouverneur. liet burgelijk bestuur en
de rechtspleging zijn opgedragen aan
den heer \'on Wermuth, met den titel
van rijkscommissaris, terwijl de heer
Ditmann met het financieel bestuur is
belast. Hei bewind zal naar de op het
eiland geldende rechtsgebruiken uitge
oefend wv#rdcw. üv«wigons blijft da
tegenwoordige samenstelling dor over
heden onveranderd.
België
In de eerste algeraeene vergadering van den
-Boekwezendag", te Antwerpen, i-c liet voor
stel over een algemeen stelsel tot het bepalen*
van boekformaten na langdurige besprekingen
teruggezonden naar de afdeelingcn.
Een motie betreffende een eenvormig for
maat voor alle officieole uitgaven, kamerver
slagen, enz. werd aangenomen.
Voorts sloot dc vergader ing zich aan bij den»
wensch omtrent het tot stand komen van eon«
imornatipnaI.cn bond van bockhandclnarsvcr-
eenigiugen.
Een bijzondere wetgeving tot regeling van
de betrekkingen tusschen. schrijvers «mi uitge-
som van vijftig duizend franken, welke ik tc.4
een zeker doel wil aanwenden; het overige van.
mijne fortuin, dat ongeveer achtmaal honderd
duizend franken zal beloopen, vermaak ik aan
u, Eligius, want gij zijt mijn erfgenaam.
Dierbare oom. sprak Eligius tot weenens
toe bewogen, gij overlaadt mij mot goedheden,
voor welke ik u mijne.... mijne erkentelijk
heid niet in woorden kan betuigen.... Uwe
genegenheid evenwel heeft oneindig moer
waarde voor mij, dan het vooruitzicht....
Een oogenbiik. Eligius, ik heb nog iets
vergeten. Ik ga u over vroeger plaats gehad
bobbende betreurenswaardige daadzaken spre
ken. welker pijnlijke herinneringen in uwen.
geest zullen opwekken maar de noodzakelijk
heid dwingt mij daartoe in dit gewichtig uur
zooals gij weet, heb ik er tot op den huldigen
d ig nimmer een woord van tegen u gerept en
hiervoor hebt gij rnij voorzeker uit den grond
uws harten gedankt. Luister Eligius, nooit
hel*, ik het uwen vader vergeven, dat hij her
trouwd is, nooit hel) ik hem den smaad ver
weven, welken hij de nagedachtenis mijner
zusier, uwe moeder, heeft aangedaan en waar
van gij bet eerste slachtoffer geweest zijt, door
zoo spoedig en /oo on waardiglijk havo plaats
tc doen vervullen.
Sedert dien dag heb ik alle gemeenschap
met hem afgebroken, ik heb zclls niet eens
het aantal zijner kinderen willen weten. Daar
ik. desniettegenstaande met zekerheid weet,
dat hij er gehad heeft, heb ik hier eene acta
in gereedheid doen makeu, welke gij moet*
onderteekenen.
Wotxtt