ELFDE, JAARGANG.
No, 14
Uitgever:
Feuilleton.
ELIGIUS DE ORGANIST.
Het arbeidersvraagstuk.
ZATERDAG 5 APRIL 1890.
Mitfand der IBann.
V.M. 6* Donderdag. L.K. 14® V t ij dag. N.M. 20® Douderdag
E, K. 28® Vrijdag.
Stand
10, 10, 22, 28 Jan. op G. 10; 0,30; G.1G; G, 2
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Venray
franco per post
voor het buitenland
afzonderlijke nummers
50 c.
05 c.
85 c.
6 c.
\Y. VAX DEN MUXClvüOF-Sassen.
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
«3d* Zon.
5.-18; Vjin.; onder 5.45, 5.53, C. 3, 0.40; Ö.24. n/ro
Prijs der Advertentiën:
van 15 regels 30 c.
elke regel meer f, o.
groote lettere on vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, Smaal geplaatst, worden Smaal berekend.
dvertentiën of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
"vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan het Bureau „Peel en
Maas" te Venray.
liet feest der feesten, de dag der
overwinning en der onsterfelijkheid is
aangebroken. Er wordt boven de vel
den en steden als een toon van vreug
de gehoord, en een zegelied weèrlinkt
over de aarde; want reeds vroeg in
den morgen hebben de vrolijke klok
ken bet feestgcheim aangekondigd;
om strijd spoeden de geloovigen in
bun plechtgewaad naar de kerken
heen. lJaar hebben de altaren al
hunnen luister hernomen; de sombere
sluiers zijn verdwenen en door schit
terende zegeuvanen vervangeneen
talloos waslicht llikkert, de geurige
wierook stijgt omhoog.; het geslachte
Offerlam straalt uit ill nieuwe glorie
eu de koorzang hervat onophoudelijk
den zegenkreet, heden a;m tiet ge
opende graf vernomen; Hij is verre
zen! Alleluia, Alleluia!
Pasclien! door dertig eeuwen heen
is dat jubelwoord lot ons gekomen;
feestelijk weerklonk het, eerst op do
grenzen van het oude Egypte, over
Ue vlakten der woestijn, aan den voet
van Sinaïvervolgens langs de boor
den van den Jordaan, in den tempel
van Salomon, later in de katakomben
van Rome, in den basilieken van
Coustantiuopel en van Nicea; liet is
vernomen in de hutten der wilden
van Amerika en onder liet dak van
den AlVikaauschen negerslaaf; onder
den brandenden liemel van China en
op het ijsgebergle van Tartarije; on
sterfelijk woord, gelijk de gebeurtenis
die liet uitdrukt!
13.
lllj wijdt zich geheel aan de zorg voor Ca
milius, ten nadeelo van de overige leerlingen.
Dit is pok zeer natuurlijk: van Camilius be
kwaamheid hangt Bernards toekomst af. Och!
ik ken al die streken; ik hob een neefje, oen
veelbelovend kind, dat men aan hem had
toevertrouwd; dezen moest gij eens daarover
hooren spreken ik verzeker u, dat hij u,
daarvan staaltjes zou mcdedeelen, wel
ke alles behalve in het voordeel van Ber
nard pleiten eu voor welker waarheid ik u
kan instaan Daarenboren is hij zoo na
ijverig!
Gij doet my werkelijk verbaasd staan,
zeide Eligius; tot dusverre heb ik. Camilius
als eea uitmuntend kameraad beschouwd
Ik was van te vermoeden
O ja, gij moet maar op iemands good
gezicht afgaan! Overigens, beste jongen, is
hot alleen het belang, hetwelk gij mij inboe-
zetnd, dat mij heeft verleid om oen zoo teedor
onderwerp aan te roeren, waarover ik tot nu
toe mot niemand gesproken hebwant, ziet
gij, ik heb grooten afkeer van alle babbelarij
en achterklap dit is eeue plaag, waarvan
wij, Gode zij dank, te Parijs bevrijd zijn.
Terwijl Chenonsac voortging den jongen
Casieluau raad te geven, was de groep, wel
k'1 nog doet dat woord alle harten
gelijkelijk opspringen van blijdschap,
het vermeldt het feest der eeuwen,
aller volken, van het huisgezin, van
eiken Christen, der verrijzende natuur,
rasehen nog eens dan, het feest der
onsterfelijkheid. Ja, dat woord voert
ons door dertig eeuwen terug naar
liet volk van God, dat lang zuchtte
in Egyptes slavernij; maar het ver-
lossingsuur was geslagen. I)e Engel
des Iieeren gaat in den nacht voorbij
en doodt al de eerstgeborenen der hui
ze, welker deurposten niet met het
bloed des lams geteekend waren. Dit
is in al bedding geschiedhet lam was
Christus, het waarachtig Paschlam
die Pliarao de oude vijand, de ver
drukker der menschen; het volk yan
God was het beeld van al de volken
der aarde. Hebben de joden door een
voortdurend feest dien voorbijgang
des Engels en het geslachte offerlam,
dat hen van don dood bevrijdde, en
hunne wondervolle verlossing dank
baar herdacht, ook ons katholieken
viordt die verwinning van het leven
vicn ulomi telkens hèrinueru.
Lente is het feest der verrijzenis
in de natuur; in de lente wordt het
Paaschfeest gevierd. Lang was de
aarde in doodstooi gehuld; de graan
korrel die zij omsloot moest sterven,
wilde zij vruchten voortbrengendood
en leven worstelden in haren schoot;
maar hooger klimt de bezielende zon;
Paschen genaaktde jeugdige lente
is daar! en ieder schepsel verkwikt
zich in het vroolijke licht; de velden
herleven, en daar is in de natuur
geene stem, die ons niet toeroept:
gij zult verrijzen! en er stroomt als
een vernieuwd eu oneindig leven
uit alle verborgene bronnen der her
rijzende schepping voort.
Verrukkend gezicht! met het ver
heven Paaschfeest ijlen op de roep
ke zich eerst om ben goschaard had, het ge
sprek over Eligius toekomst en Bernards
onderwijs j/noede, uit elkander gegaan. Eene
jougdige dame had voor de piano plaats ge
nomen en geheel zijne aandacht leenende aan
haar voor hem zoo nieuw spel. had Eligius
zich van zijn ongovraagden raadsman woten
af te maken, en was hij dicht bij do piauc*
gaan staan. Audere dames vervingen de oor-
ate; sommigon harcr zongen zoo verrukkelijk
schoon, dat Eligius er als hot ware door be-
tooverd werd-, daarna werden er veelstem
mige liedoren met veel gevool eu kunstkennis
gezongen. De eenvoudige jongeling geraakte
hierdoor in eone buitengewoon opgowondeno
stemming eu daar men het hom als eene gunst
afsmeekte, om door hom begeleid to worden,
gaf hij toe en op nieuw voor do piano plaats
nemende, speelde hij do muziek, welke men
hom voorlegde, op list eerste gezicht, met
zooveel warmte en uitdrukking, dat er bij het
einde van ioder stuk bijna geen einde aan de
toejuichingen kwam. Naarmate hot later in
den avond word, namen do geestdrift en de
opgewondenheid too; degenen, die in de aan
grenzende vertrekkeu waren, verdrongen
elkander aan de ingangen der zaal, ja, er
klommen er zelfs op stoelen, om Eligius te
zien. Plotseling ontstaat or eene groote op
schudding onder die zaamgedrongeuo menigte,
er gaat eon papier rond, hot gaat van hand
tot hand over, men betwist het elkander als
het ware. Het is eene roman, welke de dich
ter, die eene poos geledon mot Eligius heeft
gesproken, in dar haast met potlood op eon
velletje papier geschreven had. Reeds is het
gekreukt, gescheurd, ieder wil de Minnezan
stem der Kerk hare gehoorzame
kinderen, ten 'feestdisch heen! Vor-
teederende gedachte! dat binnen wei
nige dagen, door de gansche aarde,
volken zonder tal en van alle taal en
stam in de zoete omhelzing des Wel
beminden deelen, en óp het innigst
met den onsterfel ij ken Ver winnaar des
doods zich mogen vereoiiigen
Zoo moet met het Paaschfeest
Christus in ons allen verrijzen en
verwinnen en door zijne goddelijke
omhelzing in ónze broze natuur de
kiem der onsterfelijkheid worden
gelegd.
In tie Vrijdag gehouden slotzitting
der conferentie betreffende het arbei
dersvraagstuk hield de minister Ber-
lepsch eene lange rede, waarin hij
deed uitkomen, dat de conferentie
niet in staat geweest is internationale
overeenstemmingen te treffen, maar
wel wenschen heeft kunnen formuloe
ren. Jlij gelooft, dat de conferentie
Ao ^vonden voor
eene verhoogde beichen.am^ u.
beidende klasse en voor de bevorde
ring barer onderscheidene belangen.
Al mogen ook voor het oogeublik de
moeilijkheden nog groot schijnen, zoo
veel is er dan toch verkregen, dat
er een eenparig internationaal gezichts
punt is, waarnaar bij de oplossing
der vraagstukken de afzonderlijke
regeeringen zich richten kunnen, met
inachtneming van de eigenaardige
verhoudingen.
Door den keizer is hem opgedragen,
aan de leden der conferentie den
warrasten dank te betuigen voor
hunnen zaakkundigen en grondigen
arbeid. Gods zegen moge helpen om
het door hunnen arbeid uitgestrooide
zaad honderdvoudige vruchten te doen
dragen.
ger lezen. Eene stille droefgeestigheid, oen
zielroerend leedwezen over de melodieuse
klanken, welke voorbood uit de hourly ke,
harp van den minnezanger voortkwamen, en
welke het ongeluk en de nijd thans onder
sombere en dikke wolken versmoren, worden
in die roman vol bevalligheid en gevoel ge
schetst en zie, moer dan twintig personen ver-
verdriugjn elkander rondom do piano eu ver-
zookou Eligius dio te zingen. Hij weigort
éérstmen blijft aanhouden, men beijvert zich
om do roman met. 'grootf lettors af te schrij
ven, om het hom gem ikkolykor to maken.
Na lang weigeren geelt h
guit mot oone schroom
woorden te zingen, we
legd heeft. De wijze van
geleiding var. hetzelve, 1 lemen zoo veel treu
righeid. zoo voel loodg
tot drio malen zijne rou
de daiues willen die liobl >n; Eligius geeft aan
eindelijk toe 011 he-
allige aandoening do
te men hom voorgo-
hot lied en zij nu be
voel, dat men hem
nn doet herhaloa. Al
lure smeekingon toe. In
den morgen do muziek
brengon. De bodweltnii
hand over hand toe,
dia mot duizenderlei
zaal vertoefthij wool
of droomt, die zee van 1
rijk. gokleedo dames en
als eene droom voor 1 j
zijne plaats ingeruimd
do artellerie, dio met
toetsen slaat.
Eligius, die eerst, ii
zonken 011 alles rom
naast hot instrument is bi
beloofd don volgen
op schrift te zullen
,r van 'Eligius noemt
iiarmate hij larger in
jeuren bezwangerde
et moer of hij waakt
•lit, die aanzienlijke,
leeron vertoonen zich
ue oogen. Mij heeft
oor oen kolonel van
woest gewold op de
diope gedachten ver-
)m zich vergateade
lijven staan, wordt,
Deze rode vond levendiger bijval.
De Eugetsche afgevaardigde Gerst
dankte den keizer, dit hij deze con
ferentie had bijeengeroepen, welker
resultaten buitengewoon verblijdend
geweest zijn. Hij hoopte, dat deze
conferentie niet de laatst: zijn zou.
Wanneer millioenen kinderen aan de
ellende worden onttrokken en even
zoovele vrouwen aan liet huiselijk
leven worden teruggegeven, zullen zij
zich met dankbaarheid het initiatief
des keizers herinneren.
De Belgische minister Jacobs dankte
den minister Berlepsch voor zijne
leiding dor conferentie, waarbij zich
de gevolmachtigden van Italië en
Spanje aansloten.
De conferentie werd to 3 uren na
mens den keizer gesloten.
Naar men zegt, achtte de confe
rentie de instelling van vrijwillige
seheidsrechtelijke bureaux van werk
gevers eu werknemers aanbevelens
waard en zou baars inziens de
invoering der werkliedencomitós daar
toe nuttig kunnen worden gemaakt.
i«/Utv»Mrii».* iot de feiivooriffë
der overeengekomen bepalï'rigc.»
men niet gestemd voor oprichting van
een internationaal bureau. Daarente
gen was men wel voor liet houden
van periodieke wederbijeenroeping
der internationale conferentie, ter
onderlinge mededeeling van de opge
dane ondervinding, omdat langs dien
weg de grondslagen kunnen worden
gelegd tot een internationaal arbeiders-
recht, hetwelk ten goede komt voor
den biunenlandsehon vrede in de ter
conferentie vertegenwoordigde staten,
zelf voor den algemeenen vrede.
Wat do Zond'igrust betreft, heeft
naar men zegt, de conferentie een
stemmig verklaard, het wenschelijk
te achtten: 1. dat vaste werklieden
wekelijks een rustdag hebben2. dat
zonder (lat hij het ge^ar wordt, vau liever
lede tot aan den wand terug godrongen. Eens
klaps wordt hij oit zijne droomerije» gewekt
door de welbekonde «torn van Dassen, die
hom d® volgende woorden toefluistertzeg
eens beste Eligius. zoudt gij niet denken, dat
wy beter deden om heen te gaan. teu einde
j niet bij het bal tegenwoordig te moeten
zijn!
Dit woord van bal, hetwelk zoo onver-
hoodsch zyn gehoord trof, had op Cusiolnuu
de uitwerking van water, dat op vuur valt.
Dit is eene daad, lijnrecht in strijd mot de
grondbeginselen, welke men' hom van jongs
af hoeft ingeprent. tlij werpt verschrikt een
blik in het rond en laat zich, aan eene ge
weldige ontroering ter prooi, werktuigelijk
door zijn vriend, die hem hij de hand gegre
pen heeft, vuortleidonmaar onderwijl neemt
het bal eon aanvang on Eligius. do vrome
on iiigctogone Eligius, die nimmer eene een
voudige quadrillle heeft zien dansen, is ver
plicht eeuo poos toeschouwer te blijven, daar
het hom onmogelijk is, wil hij niet eeno
groote verwarring veroorzaken, den uitgang
te bereiken. Aan eou misdadiger gelijk stond
Eligius, over al zijne leden bevende, het ein
de van den dans af te wachten en niet zoo dra
ziet hij de gelegenheid schoon, of hij sluipt
ongemerkt do zaal uit. do trappen af en staat
op straat, terwijl do klokken dor naburige
torens olf uur sluan.
VIII.
Om op zulk een vergevorderd uur zijn
ouden toren te willen binnen komen, was
iets. waaraan Eligius niet behoefde te den
I ook aan allo werklieden bij de in-
j dustrie oen vrije dag per weck ver-
zokeid worde; 3. dat als rustdag
voor minderjarige werklieden de Zon
dag worde aangewezen, behoudens
zoodanige uitzonderingen als in ieder
land noodzakelijk worden geacht.
Voorts weid het nog wenschelijk ge
noemd, dat do Zondag voor alle
werklieden bij do industrie do rustdag
mocht zijn. Hierbij hield Frankrijk
zich buiten stemming.
Bij de vraag, welke uitzonderingen
er kunnnen worden toegelaten, wanneer
men het omtrent de Zondagrust zal
zijn eens gewoiden, stemden allo
aanwezigen, uitgezonderd Engeland,
voor de volgende punten van uitzon
dering: alie bedrijven, alwaar om
technische redenen, of wel wegens
onvermijdelijke noodzakelijke levoran*
tien, eene onafgebroken productie
wordt vereischt. alsook alle bedrijven
waarin slechts in bepaalde jaargetijden
kan worden gewerkt, of waar do
werkzaamheden afhangen van wind of
weder. Bij deze bedrijven moeten ech-
ter> de 4
•l.igóu oen vrij uil dag hebben.
Bij de vraag, hoe de uitzonderingen
belmoren te worden vastgesteld, stem
den Engeland, Frankrijk on Italië in
met een voorstel van België, oui do
middelen Ier bepaling van uitzonderin
gen aan iederen Staat over te laten,
zoowel als de middelen ter vei wezen
lij king van de besluiten dor conferentie.
De overige mogendheden gaven hare
stem aan oen voorstel van Luxemburg,
om het wenschelijk te verklaren dat do
uitzonderingen voor alle contracteeren-
de partijen dezelfde zullen zijn en hij
internationale overeenkomst vastgesteld
worden.
kon. Hij ging dorhalvo met Dnsson, dio hem
natuurlijk uitnoodigdo, voor dien nacht zyn
intrek bij hem to nomen, mode. niet zonder
onderweg drio of vier malen boos geworden
te zyn op zijn vriend, wiens eenvoudige en
ilftïvo opmerkingen zijne dichterlijke druotne-
rijon kwamen vei storen.
Zoo als hij wol vermoed had, ontving hij
den volgenden dag bij zijne tehuiskomst eone
scherpe bestraling van don klokluider, dio
tut tien ure opgebleven was, om hom op te
wachten. Eune poos daarna bracht oen koor
knaap hem een briefje van Bernard, waarin
dezo hem kennis gaf. dat hij dion uach hot
i'humatick iu do hand gekregen hebbende ou
dioüsvolgens niet kunnendo spelen, Eligius
hom dien ochtend moest vervangen. Eligius
\va.< dit bei iclit alles belmlvo aangenaamhij
had eon zoor onrustigen nacht gehad en ge
voelde zich workelyk ongesteldwant van
alle ziekten is de zodelijko koorts voorzeker
de pijnlijkste! Do horinnoring aan do partij,
welke hij den yorigen avond had bijgewoond
zweefde hem voortdurend voor den geest,
tcrw'jl zijn geweten hem tovens aanhoudend
ver wijtingen dood. Hij was geheel afgemat en
lusteloos en vo'.d evenwel rust noch duur. Hij
ging als naar gewoonte do H. AIi« bijwonen,
maar alleen zyn lichaam was voor het al-
laar; zijne ziel was elders en zijn hart nam
geen deel aan de geboden, welke zijn lippen
werktuigelijk prevelden, Die toestond, waar
van hij zich volkomen bewust was, dood hem
geweldig leed; do vrome aandacht, welke hy
gewoon was in zijn dagolijkschon omgang mot
God te vinden, was gohoel verdwenen.
Wordt vervolgd.