en ons ZATERDAG 1 FEBRUARI 1890. ELFDE JAARGANG, No. 5. W. VAN DEN MlNCkRji" Sassen. Doze Courant verschijnt iederen Zaterdag. De Socialistenwet. V.M. 5e Woensdag. S(«sn! der liaan. L.K. 12e Woensdag. N.M. 10e Woensdag Ej K. 26° Woensdag S<»üd der Zon. o, 10, lt>, 22, 28 Jan. op /.35; 7,28; 7.10; 7, -I; 0.51; v'rn.; onder 4.53, 5. 2, 5.13, 5.24; 5.35. nra. Abonnementsprijs per kwartaal. voor Venray 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland 85 c> afzonderlijke nummers 6 c. Uitgever: Prijs der Advertentiën: ran 15 regels ito c. elke regel meer C e. groote letters en vignetten naar iiiaatsruimte. Ailverteiitiün, Smaal geplaatst, wordon Smaal berekend. dvertentiön of Ingezonden Stukken gelieve men Vrijdag vóór S uur 's-middags te be zorgen aan het Bureau «Peel en Maas" te Venray. De socialistenwet is door den üuit- srlien Rijksdag verworpen Zaterdag had de derde lezing van het rogee- ringsontwerp plaats en lokte heftige bestrijding uit. De socialist Bebel trad in een lange redevoering op te gen het voorstel, dat li ij op de kaak stelde als ecu uitzonderingswet, on danks do vrijgeviger tenuitvoerlegging in de laatste jaren. Do minister Hnrrfurth deed al het mogelijke om het betoog van den so cialist te wederleggen. Hij verklaarde <lat het onjuist was, als zou de tot dusver toegepaste wetgeving betreffen de, de socialisten tot de ontwikkeling I o-'l^otbCiia^pOIl lAjg&r' I ct- :.n en de anarchie in het leven proppen hebben. Hij zoidc dat de j ocialistcnwet van '78 niet bestemd U-as om alle socialisten in het alge- pieen te bestrijden, maar enkel die, avelke gevaarlijk zijn voor de maat schappij. Hij voegde er bij dat als de socialisten binnen de wettelijke perken blijven, de wet quacslie hun niets deren kan en dat deze alleen Ie vreezen hébben, ingeval zij den gevaarlijken toeleg openbaren om de bestaande orde van regeering en maatschappij omver te wei per. en de aigemeene rust te verstoren, Do leden der socialistische partij, voegt de minister er bij, beweren onophoudelijk dat zij slechts met wet telijke wapenen strijden, maar ik ben verplicht hun te herinneren, dat de wapenen, die zij te baat nemen, aan Feuilleton. ELIGIUS DE ORGANIST. 4. Na in de provincie zijn diploma van ge neesheer verkregen te hebben, was hij zijne studiën te Parijs komen voltooien; maar hoe wel hij de hoofdstad sedert een groot jaar be woonde, waren de genoegens en verleidingen, welke zij in zoo ruime mate oplevert, geens zins in staat geweest dc geliefkoosde herinne ring aan zijne geboorteplaats in het departe ment Aude, waar zijn vader en zijne moeder hem met zoo veel ongeduld wachtten, te ver zwakken. Zijn schoolleven was, om de waar heid te zeggen, wel geheel en al ontbloot ge- woest van dien schitterenden luhster, welke de buitengewone geesten onderscheidt; maar Dasson had door onvermoeide inspanning en rusteloozen arbeid, wat hem aan vlugheid van geest en bevatting ontbrak, ruimschoots ver goed. Die aanhoudende en afmattende inspan ning, zijn eenvoudig en schuldeloos gemoed en zijne onuitsprekelijke goedheid des harten, verwierven hem ieders genegenheid zoodra men den tijd had hem grondig te leeren ken nen. Maar bij zijne eerste kennismaking met hem was Eligius afgeschrikt door zijne ge sprekken, die bijwijlen dom waren door overmaat van eenvoudigheid; het algeheele gemis van verbeeldingskracht bij den jongen geneesheer stelde buitendien tusschen hen de onmetelijke uitgestrektheid van die denk hun leerstellingen beantwoorden en zij de leerstellingen der Londenscho soci alisten, die zij juist bij voorkeur ver spreiden, tot richtsnoer hunner hande lingen nemen. Ondanks al de vertoogen des minis ters verzette prins Carolalh, lid der vrijeconservatieve partij, zich zoo krachtig legen het artikel betredende de verbanning en eenige andere arti kelen, J dat hij door de radicale lin kerzijde en de socialisten met levendi ge toejuiching werd begroet. De socialisten Liebknecht verklaar de nog dat de socialisten den mijn werkers in Westfalen ten krachtigste alle nieuwe bedreigingen met werk staking zouden afraden. Toen het ten slotte op stemming aankwam, werd de wet met 169 tegen 98 stemmen verworpen. De verwachting dat Bismarck nog tus- schenbeide zou gekomen zijn om zijn gewicht in de schaal te leggen, is niet verwezenlijkt: de rijkskanselier «'.illp'jc tHi'Jc q-abljmlon verzachtingen, die het ontwerp onder gaan had, stelde hij er blij kaar weinig prijs meer op, het aangeno men te zien: hij kan nu dadelijk na de verkiezingen weer een nieuwe socialistenwet indienen, en dan zien of hij beter zin krijgt. Nog dcnzelfden dag, 's avonds om om zes uur, werd de Rijksdag door den^ftizer gesloten. Hij deed dit meteen rede, waarin hij aan de uitkomsten dei- gemeenschappelijke werkzaamheid van de bondsrogecringen en den Rijksdag herinnerde. 11 ij betuigde zijn dank aan de volksvertegenwoordigers die er toe meegewerkt hebben, dat de veranderingen, welke uit het overlijden van de keizers Wilhelm en Fredrich voortvloeiden, in vrede haar beslag kregen, en de weerkracht van het rijk "alsmede zijn stelling in de beeldige wereld, in welke Eligiu3 zoo dik werf verplaatst was en niet dan nadat Dona- tiaan onderweg zeer breedvoerig over de deugden zijns broeders had uitgewijd, kwam hij eenigszins terug van het ongunstige denk beeld, dat hij'zich van hem gevormd had. Zij kwamen den jongen dokter tegen, juist toen deze het gasthuis verliet. Hij drukte Do- natiaan en Eligius hartelijk de hand en alle drie wandelden zonder doel langzaam voort, herhaaldelijk stilstaande, om al het schoons, dat zich aan hun oog vertoonde, op hun ge mak te beschouwen en, te bewonderen, en vertrouwelijk pratende over bet vcrledene hot tegenwoordige en het toekomende. Die toekomst, meestentijds bezwangerd met twij felingen en schaduwen, was voorzeker niet onbewolkt en helder voor Eligius, maar de komst van zijn vriend had hem zoo gelukkig gemaakt, dat hij in dat oogeriblik alles van de schoonste zijde beschouwde de hem eige ne opgeruimdheid en vróolijkheid waren te ruggekeerd, en, ondanks zijne zorgen, lachte en schertste hij dicu morgen zonder zicli ge weld te behoeven aan te doen. En inderdaad, waarom zou hij niet eenige uren vreugde ge smaakt hebben? Zijn hart was vurig, zijn ge weten was zuiver cu hij was niet teil volle 20 jaar oud. In den namiddag, terwijl onze jonge, lieden nog langs de straten van Parijs slenterden, werden zij door Gustaaf ontmoet. I)eze zou er zich misschien bij bepaald hebben, om ben te groeten, zonder te blijven slilstaau, maar bij den eersten oogopslag hadden de medege zellen van zijn neef zijne nieuwsgierigheid ge wekt. Donatiaan vooral trok zijne aandacht. wereld in het belang vtf'i vrede en beschaving werden g«( vaarborgd. Voorts maakte de keizer; melding van het totstandkomen der sV, athuishou- delijke maatregelen ter verwezenlijking der plannen, in de keizerlijke bood schap van 1881 uitgesproken, en hij hoopte dat de volgende Rijksdag langs vreedzamen en wettigen «eg verbe tering van het lot der arbeidende klasse. Geen woord alzoo ovy- het feit van den dag, de verwl^ping der socialistenwet! Degenen,*, die met spanning deze troonrede es keizers hebben te gemoet gezien, uilen zich door deze nietszeggende wóórden dan ook maar weinig bevredigen .1 hebben gevoeld. Slechts vluchtig werd er even op de aanstaande vel tiezingen gezinspeeld, in zooverre 1-3 keizer de hoop uitsprak, dat del volgende Rijksdag met de regeeriinj mocht samenwerken om verdere vei pterin gen te brengen in de wetgevbvj^.Aeflfen- ila Uc ttFüölUöYS. VLKf'A \i\,. het oog op tie dreigende we flaking, wel de zinsnede merkwa tög, dat de werkende klasse er van fertuigd moge wezen, hoe alleen ngs den weg van vrede en wettejke orde laar toe- bevredigende verbetering in stand te verkrijgen is. Na de voorlezing der iroonredo vertrokken de meeste afgevjardigden terstond naar hun districte, om er deel te nemen aan de verkidngscam- pagne. De verwerping der analisten wet geeft aan de verkiemgon een geheel nieuwe beteekenis. Iét zal er nu van afhangen of uit d stembus een Rijksdag voortkomt, ie de re geering een volgzamer mprderheid oplevert. Mocht de partijerliouding voor haar even ongunstig zijn, dan is het te verwachten dat Ie nieuwe socialistenwet, welke zij ojgetwijfeld indienen zal, wederom verworpen wordt. Eu hierop kan niet anders volgen dan Kamerontbinding en her nieuwde verkiezingenvoor do afge vaardigden geen aangenaam vooruit zicht! In verhand met bovenmeegedeelde verklaring van Liebknecht is hut niet zonder belang te lezen, wat liet socialistische Berlijnsche .Voiksblatl' schrijft aangaande de werkstakers- beweging. Waarschijnlijk gaat dit stuk van de socialistische partij in den Rijksdag uit: "Ongetwijfeld aldus liet genoemde socialistenorgaan heerscht in de Duitsche steenkooldistricten een sterke beweging, maar aan de mogelijkheid van werkstakingen met succes valt toch niet te denken. Dc Duitsche mijnwerkers bezitten geen fondsen 0111 het zelfs maar eenige weken uit le houden. Eenigszins voldoende ondersteuning van Duitsche werklied: andere worden verwacht, omdi lieden zclven te veel te doen hebben met strijd over loon en met den ver kiezingstrijd. Uit het buitenland kan urnn "volstrekt niets te gemoet zien. De Belgische en Fransche werklieden J zijn nog armer dan de Duitsche, terwijl de Engcischo werklieden hun gevuldo kassen voor zich zelvon uoo- dig hebben. De eigenaars van steen kolenmijnen en de regeering verlan gen naar werkstaking, de eerstge noemde als een middel om de nog aitoos zwakke onderlinge samenwer king der mijnwerkers le breken, de laatstgenoemde om redenen ter zake der verkiezingen. Daarom zul len de socialistische afgevaardigden in de mijndistricten thans al hot on uitvoerbare tegenwerken." Sedert twee jaren was Donaiiaa liuisondcr- wijzer en gouverneur van de Hl deren van een der aanzienlijkste en rijkstewannon van Bretanje. De gewoonte om onder menslien van het geen men de «Groote Wereld" joerat te ver koeren, zich parende aan eene tem aangebo- rene ongedwongenheid en bevalligheid in hou ding en manieren, hadden den bngen Dona tiaan een voorkomen doen aamenien, dat reeds bij den eersten aanblik 'beide. Gelijk men wel kan nagaan, viel di' Gustaaf ter stond in hei oog, en zich niet lunnende be grijpen, hoe Eligius aan zulk jen kameraad k.wam, trad hij op zijn neef toeen sprak hem op lossen toon aan, terwijl lij diens beide medegezellen met den onbesclaamston blik van de wereld van het hoofd tot de voeten op nam. Gustaaf, sprak Eligius, lom Donatiaan voorstellende, hier ziet gij mijn besten vriend. Des le beter voor u, mijn waarde, luid de liet drooge antwoord; maar gij moet toch zorgen, dat hij Parijs ziet. Zijt gij daartoe in slaat? Mijn verblijf alhier is slechts van korten duur. zeide Donatiaan, en diar ik derhalve bijna niets zou kunnen zien, neb ik beslote-n al mijn tijd aan mijn vriend en mijn broeder toe te wijden. Hé is dat uw broeder? Iiij lijkt niets op u. Ik meen toch zijn aangezicht meer gezien te hebben. Inderdaad, sprak Dassen met ecne bui ging, mijnheer doet mij veel eer met zich mijner te herinneren Waar heb ik u dan gezien Wij hebben elkander dikwerf ontmoet in de omnibussen, ais ik mij niet vergis. Dat is wel mogelijk, ik herinner het mij volstrekt nietAha! dus zijt gij nimmer te Parijs geweest? Het spijt nnj razend, dat gij hier maarzoo kort wilt vertoeven, anders ^ou het misschien boter Jan mij gelukken ora mijn waarden neef, die na zes maanden vei- 1,1 ijf. alhier nog even onnoozol is als de eer ste dag, een weinig te vormen Zie maar eens, hoe vroom en ingetogen hij er uitziet 1 Iloor eens, neefje, nu biedt zich eene schoonc gelegenheid aan: gij kunt u niet gevoegelijk onttrokken aan do verplichting, on, met die hceren lieden avond naar de schouwburg te gaan! Wat dunkt u. mijne hecren, van eon Jongman, die zes maanden lang hier is, ca 110- nooit een voet in decomedio heeft wil len zetten! Merkt wel op, dal hij ziel, ver heeld een groot musicus te zijn en er eene ge- lieele inusikalo tuekomst in zijn hoofd broeit; merkt tevens daarbij op, dat, de logo van mijn oom ter zijnor beschikking zi.;ndo, liet hem geen duit zou kosten. O! heden avond moet gij ev bepaald met hein heengaan dat zal recht koddig zyn Hiigius in do sc.iouw- burg! dat zal voor mij het vermakclykste van alle stukken zijn. welke ik in langen tijd heb; ik brand van verlangen hem daar le zien, leewi.il de vrome uitdrukking van zijn gelaat voor eene ongekunsteld bewonderende zal plaats raiken, on hij geheel oor. geheel oog zij tl zal'. Ha. iia, In! hot zou inderdaad een grappig onderwerp voor een vaudeville zü"! Het spijt mij voor u Gustaaf; want ho- Falka in den Rott. Schouwburg. Donderdag avond werd in den Grooten Schouwburg door een Engelsch operette-gezelschap opgevoerd eene opcettc comiquc «Falka", waarin op do meest ergelijlse wijze mot 't katho lieke kloosterleven en geestelijkheid do spot gedreven word. Dat tneti tien treurigen moed had, dit schandelijk stuk, dat zoo belee- dignud voor de katholieken, is ook hier op te voeren, was velen een doorn in liet oog. liet was dan ook in de laatste dagen oen publiek go heitn, dat oen aantal katholieken voornemens waren tegen de opvoering van dit schandelijk stuk tc demiti- slccrcn. Dit schijnt ook de directio der ope ra tor oore te zijn gekomen, want, naar men verzekert, liet zij dooreen barer zangeressen bij eene katholie ke familie iufurmcorcn, of.hot juist was, dat het voornemen bestond, o' het «tuk fiasco te 'loon maken, v 1 - .- <>-„ directie '••en-u mantr :>.4ei, nemen. Ofschoon men dus wist, tW. de bal- ka belecdigcnd was voor /e Katho lieken, liet men tocli de opvoering doorgaan. De bedoeling, om do Ka tholieken te beleedigcn, was dus blijkbaar aanwezig. Toen nu Donderdag avond de erger niswekkende figuur van don monnik de .V. li. Cl. noemt deze een aar dige type voor liet voetlicht ver scheen, brak op alle rangen van den schouwburg een geweldig, gesis en gefluit uit. Een poging om dit protest der Katholieken door een applaus te overstemmen, mislukte geheel, liet gefluit en gesis behield een tijdlang de overhand. Tot driemalen too be proefde de acteur, die den monnik don avond zult gij weder button don wnaid gerekend hebben, Neen, noen, mijn waardo, want ik kan boden avond op bijstand rekenenniet waar, mijnheel hernam Gustaaf, zonder j>iichtplo- gingeu zijn arm onder dien ran Donatiaan doorstekende, d:u»r Hij zich verbeeldde, dat Jeze smaakvol gckleede jongman noodwendig zijne begrippen moest deden. Wat kunt g;j u toch allerzondcrlings aanstellen, Gustaaf, riep Eligius verstoord uit kunt gij dan met niemand ijl minuien achtereen spreken, zonder ben naar den schouwburg te willen doen gmiu? Men z<m inderdaad mconen, dat de toneddirecieurs u betalen, oiu menschen naarhnmu voorstel lingen te lokken. Mijuhoer sprak Donatiaau, zijn arm zachtjes uit dien van GustaaflosninUende, uwe woorden kunnen u geen ernst zijn d ;ur ik slechts weinige uren ter mijner beschikking heb, kunt gij toch niet in geraoede verlangen, dat ik die bestede, dm de grond bogiusoleu mijns vrieuds ecu pijnlijk geweld nan te doéu. Zeg hem liever ronduit do waarheid. Huis lorde Dasson zijn broeder in het oorzeg hem, dat gij hem voor zyuo vriendelijkheid wol verplicht zijt, maar dat gij nimmer den schouwburg bc/.oekt. Gtj hebt volkomen gelijk, hernam Gu - laaf, mot een schramporen lach; ik bon a! >il 7.oo dwaas, om in mijne eerste dwaling U her-» vallen. Wordt verrutyl.

Peel en Maas | 1890 | | pagina 1