en
Rusland en Oostenrijk.
De Dorpsgeneesheer.
Buitenland.
ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1889. TIENDE JAARGANG. No. 32.
Uitgever:
W. VAX 1)E.\ Sll'XCKlIOF-Sasscn.
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
U'euilleton.
Op de beschuldiging,
«lor ^süiïib.
V..M. lle Zondag-. L.K. I8e Zondag. N.M. 20° Maandag.
per kwartaal.
50 c.
05 c.
85 c.
0 c.
S(»itd Zon.
10, 10. 22, 28 Aug. ap 4.20, 4.87. 4.17, 4.0 1.57; v/in.; onder 7.42, 7.82. 7.20. 7.7. 6.51: n'ra.
Prijs der A.dvertentiëri:
van k5 regels 80 c.
elke regel meer 0 e.
groote lettors on vignetten naar pinnfsruimtc.
Advertontiön. 3nmal geplaatst, worden 2maai berekend.
Angus'us: 12 K. 4* Zondag.
Abonnementsprijs
voor Ven rat
franco per post
voor hef buitenland
afzonderlijke mimmei s
Advertentfën of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan het Bureau »Peel en
Maas" te Venray.
I)e politieke toestand van Europa
wordt dóór de diplomaliek-militnirisclie
schaakzctten, zooals men dat sedert
enkele jaren tusschon Rusland en Oos
tenrijk ziet, nog veel meer aangetast,
dan Duitschlands betrekkingen tegen
over het trotsehe Frankrijk. Voor 't
behoud van den algemeenen vrede is
hot gelukkig, dat zich Oostenrijk door
de Russische krijgstoerustingen en de
aanliooping der troepen niet laat in
slaap wiegen, maar kalm en bedaard
zijne tegen-maatregelen treft. Zonder
groot opzien te baren, heeft Oostenrijk
nog een derde armeekorps en wel
datgene, dat tot hieraan met het
hoofdkwartier te Briinn lag, naar
Galliciê verplaatst, alwaar de troepen
met circa 00,000 man zijn versterkt
geworden; ook is door eeuigo schijn
baar onbeduidende nieuwe inrichtin
gen het personeel en de bekwaamheid
der Oostenrijk-Hougaarsche bataillons
merkelijk verhoogd geworden.
Instinctmatig gevoelt men in Rus
land, «oowel als in Oostenrijk, dat
men in de tegenwoordige richting de
mi li taire-diplomatioke schaakzotten niet
meer verder kan doorzetten, zonder
een uiterst gevaarlijken argwaan te
koesteren. Ooslemijk heeft er bepaald
geen lust in, om evenals Rusland met
geld en tijd op eene geheimzinnige
wijze, liet grootste deel zijns legers
naai' de grensprovinciën te verschui
ven, om het daar voortdurend te laten
liggen; nog eer zou dan Oostenrijk
Een vervél' schilderde de vensterluiken
groen, eene meid wasehte de glasruiten, een
tuinman werkte in den tuin.
"Zoo veel te beter, dacht ik bij mij zeiven,
een goed huis, zoo als dat, hetwelk niet be
woond wordt, is een dood kapitaal.
«Met den dag kreeg het huis een bekoor
lijker uitzien; allerlei bloemen en gewassen
kwamen de naaktheid der muren verbergen.
Voor den hoofdingang werd een sierlijk
bloemperk aangelegd; de lanen gezuiverd van
het, onkruid, werden met versch zand be
strooid en sneeuwwitte mousselinen gordijnen
kaatsten de stralen der zon af, als die op de
ruiten scheen. Op zekeren dag eindelijk reed
een postrijtuig door de straten van het dorp
en hield voor do deur van het kleine huis stil.
Wie waren die vreemdelingen? Niemand wist
het, maar ieder in het dorp wcnschte het te
Aveten. Langen tijd lekte er niets naar buiten
uit hetgeen in die woning voorviel; men zag
alleen de rozenstruiken bloeien en het gras
welig tieren. Er liepen allerlei geruchten om
trent de bewoners en hunne geheimzinnige
levenswijze! Men veronderstelde alles, uitge
nomen de waarheid. De waarheid is zoo een
voudig, dat men niet altijd aan haar denkt; is
de geest eenmaal gespannen, dan zoekt zij
rechts en links, maar denkt er niet aan recht
on waarschijnlijk ook Duitschlam!
tegenover de aanwassende Russische
troepen verschuivingen, als deze eene
dreigende hoogte zouden bereikt heb
ben, antwoorden met eene algeheele
»mobilnnichung" d. i. de. troepen op
voet van oorlog te brengen.
liet meest bedenkelijke van deze
d.plomatieke-militairiscbc zetten op T
schaakbord schijnt men thans ook in
de Russische regeeriiigskringen inge
zien te hebben en de nfficioelö Rus
sische dagbladen zijn ijverig: in de
weer, den argwaan, die de Russische
troepen verschuivingen destijds in Oos
tenrijk verwekt hebhen; te verbreiden.
Eene Petersburgsche correspondentie
zegt zonder omwegen, dat Rusland
met geen enkele grootmogendheid ver
bonden is, terwijl Rusland aan zijne
Westelijke grenzen twee verbonden
mogendheden bezit en in geval van
nood tegen beiden dient gewapend te
wezen. Dit alléén toch eischt buiten
gewone militaire maatregelen ten op
zichte van de Russen. Ook in hot
buitenland wordt maar al te weinig
nota genomen van de gcograpliischo
verhoudingen, zoowel als van Rus-
lands klimaat bij de troepen verschui
vingen. Rusland is bepaald niet in
staat, zooals andere grootmogendheden,
zijn leger binnen 14 dagen werkzaam
aau de grenzen te stellenwanneer
de enkele aftitelingen des legers over
zijne provinciën verspreid liggen. Dit
is toch zoo klaar als de zon, voor
iemand, die de aardrijkskundige lig
ging van Rusland bestudeerd en daar
door kent. Bovendien zou liet in Zuid-
Rusland wegens de droogte des zomers
en in Noord-Rusland wegens de koude
en de sneeuw des winters zeer na-
deelig wezen, daar groote troepen
massa's in te kwartieren. Manschap
pen evenals paarden zouden daar op
den duur van 't jaar geene genoeg-
voor zich uit te zien. Ik voor mij gaf me hoe
genaamd geen moeite. Het komt er weinig op
aan, dacht ik bij mij zeiven, het zijn menscheh;
dus zullen zij niet lang zonder ongesteldheden
blijven en dan zal men mij laten roepen. Ik
bleef geduldig wachten.
«Inderdaad, op zekeren ochtend kwam men
mij boodschappen, dat de hoer William Mere
dith mij verzocht bij hem te komen. Ik trok
mijne boste kleederon aan emmijn gelaat in
den meest mogelijk ernstigen plooi zettende,
ging ik het gelieele dorp door. niet zonder
eenigen trots c-ver mijn gewicht te gevoelen.
Dien dag had ik veel benijdersMen kwam
aan de deur staan om mij na te oogen. "Hij
gaat naar hét witte huis dit nieuws had zich
als een loopend vuurtje door het dorp ver
spreid; en ik, den schijn willende mijden, dat
ook ik nieuwsgierig was, ging met langzame
schreden voort, onderwijl ik mi jne buren de
boeren groette en hun toeriep: tot straks,
mijne vrienden, ik heb geenen tijd." Weldra
schelde ik aan het witte huis.
"Toen ik de huiskamer van dit geheimzinni
ge verblijf binnentrad, werd ik verrukt door
het schouwspel, dat zich aan mijne oogen
vertoonde: alles was te gelijk eenvoudig en
elegant. Ilct grootste sieraad van dat vertrek
waren bloomen: deze waren zoo kunstig ge
rangschikt, dat de kostbaarste edelgesteenten
geenen grooteren luister daaraan konden bij
zetten: wit mousselinen gordijnen voor de
ramen, wit pcrkalen overtrekken om de stoe
len, dit was niet alles; er stonden nog rozen,
jasmijnen, in een woord, allerlei bloemen als
in eenen tuin. Het daglicht werd getemperd
door de gordijnen, een aangename geur der
zaïnc verpleging vindon, daarom heeft
men, om dit voor te komen, meerdere
korpsen naar de Westelijke provinciën
ve> plaatst, niet omdat zo daar dichter
bij 't oorlogsveld staan zouden, maar
meer om do verpleging, de moor guns
tige verhoudingen ten opzichte van
het klimaat. Dus geen vrees voor
de Russische bewegingen: de tijd der
Hunnen is verstreken.
Toch dient men toe te geven, dat
vele begrippen omtrent do verschuiving
van het grootste deel der Russische
troepen naar de Westelijke grenzen
nu juist niet uit de. lucht gegrepen
zijn, on in vele punten met de waarheid
mogen stroken, doch wij nemen niet
aan, dat door deze verklaringen de
argwaan van Oostenrijk met 'c oog op
Rusland op zij geschoven is, want nu
staan er negen Russische armeekorp-
sen in de Westelijke (listrikien (gou-
vernements) en alle daarvan slaan op
voet van hal ven oorlog.
Indien Ruslands effecten wat beter
gingen, zou het land goed doen. Men
zegt ook. dat tie-4 den Duitseker.
keizer, die nogal reislustig schijnt te
wezen, naar Engeland geen bedoeling
op diploinatieken weg heeft, Geloove,
wie wil."
die nog al eens wordt ingebracht, als
zoude er op onze bijzondere scholen
niet genoeg gedaan worden aan voor
de maatschappij opvoedend onderwijs
antwoordt dr. Schaepman in het Cen
trum, door het leerplan eener gewone
bijzondere school voor onvermogenden
mede te doelen. Daarna schrijft hij:
«Men pleegt nogal eens de vraag
te stellen: wat belet toch eigenlijk de
katholieke kinderen gebruik te maken
van de openbare, school? Zij kunnen,
bloemen verfrischte de lucht en eene jónge
vrouw, zittende op. een rustbank, ontving
."frrsoh en bloeiend,even als al hot haar omrin
gende, mij met oen glimlach op de lippen. Een
schoon jongman, die op oen zitbankje aan hare
zijde zat, stond op, toen men don geneesheer
Barnabé aangediend had.
Manheer! sprak hij tot mij met. eenen
zeer merkbaren, vreemden tongval, men heeft
hier zoo den mond vol van uwe kunde, dat ik
mij verbeelde een giyjsaanl in u to zullen
zien.
Mijnheer, gaf ik hem ten antwoord, ik
heb mij met geheel mijn hart op de studie
toegelegd ik ben doordrongen van het hooge
gewicht mijner stand on van de zware verant
woordelijkheid, welke op mij rustgij kunt
vertrouwen in mij stellen.
Welaansprak hij, ik beveel mijne
vrouw, wier tegenwoordige staat eenigo voor
zorgen en raadgevingen véreischt. in uwe
bijzondere zorg aan. Zij is verre van hier gebo
ren en heeft bloedverwanten en vrienden
verlaten, om mij te volgen. Ik bezit niets dan
mijne liefde om haar te verplegen, maar vol
strekt gcene ondervinding. Ik reken op
uwe kunde en ervaring mijnheer, want zij
is mij dierbaar.
"Dit zeggende, vestigde de jonge man op
zijne vrouw eenen zoo liefdevollen blik. dat de
groote, blaauwe oogen van de vreemdelinge
vol tranen van erkentelijkheid schoten. Zij
liet het mutsje, dat zij borduurde, in haren
schoot vallen en drukte de hand baars eclitge-
noots tusschen de haren.
••Ik beschouwde lien met aandoening, en ik
zou hebben moeten denken, dat hun lot benij-
zoo hoot hot, hun gebed voor de school,
hun Onze TVu/cj* oh hun Weesgegroet,
óf te huis óf in de kerk óf, desnoods,
in een van de schoollokalen afzonder
lijk uitspreken; zij kunnen hun Gods
dienstonderwijs, niet verwarming en
verlichting, builen de schooluren inde
schoollokalen ontvangen wat ont
breekt er cog?
Het antwoord kan eenvoudig zijn:
Alles.
Ieder, die weet wat de eenheid "an
geest, wat de harmonie in liet nevel
voor allen en voor ieder, voor de klein
sten en de grootsten, voor de armslen
en de rijksteu boteekencn, zal dit ant
woord verslaan. Vooral voor liet kind
is het van beteekenis, dat de éénheid
van geest in zijn leven tot een tweede
natuur worde en die eenheid van geest
kan alleen gegeven worden door geloof
en liefde. De handelingen, de woorden,
de daden, waarin deze, geloof en
liefde, zich openbaren, moéten daarom
vooral voor het kind geen op zich
zelve staande, geen van het overige
gescheiden handelingen of daden zijn.
Het gebed vóór en na de school moet
tot de school behooren, liet onderwijs
in den godsdienst moet niet een ander
onderwijs zijn, dat met hot overig
onderwijs eigenlijk in geen betrekking
slaat, neen, het kind moet weten, dat
dit alles behoort en op de beste plaats
behoort tot hel leven en dat zonder
dit alles het volle leven er niet is.
Op later leeftijd kan men dit alles,
indien men wil, door overweging en
redencering verkrijgen, maar het kind
moet dit gevoelen, moet dit zien, het
kind moet hierin opgroeien en groot
worden. Het moet opgroeien en groot
worden in zijn gebondenheid aan God,
den Schepper, don Verlosser, den Za
ligmaker. Het moet op geene wijze
toeren, dat men met die gebondenheid
niet altijd en niet overal rekening
denswaardig was; in geene dcele. Mijn hart
was beklemd: ik zou onmogelijk hebben kun
nen zeggen waarom. Ik bad dikwerf jongge
trouwden zien weenen, van wié ik zeidezij
zijn gélukkig! Ik zag William Meredith en
zijne gade glimlachen, en- toch kwam de
gedachte in mij op, dat zij met verdriet te
kampen hadden. Ik ging naast mijne bekoor
lijke zieke zitten. Nooit hob ik in mijn leven
iets schooner gezien dan dit dour lange krul
lende, blonde haarlokken omgeven fraaie,
regelmatige gelaat.
Hoe oud zijl gij, mevrouw?
Zeventien jaar.
Hcefi dat ver verwijderd land, waar gij
geboren «zijt, een geheel ander klimaat dan
het onze
Ik ben geboren in Amerika, te Nieuw-
Orleans. O! de zon is daar veel schooner dan
hier!
•Zij vreesde ongetwijfeld eene klacht geuit
te hebben; want zij liet er onmiddelijk op
volgen
Maar ieder land is schoon, als men bij
zijnen echtgenoot genoegelijke dagen in den
huiselijken kring doorbrengt.
"Haar oog zocht dat van William, daarna
sprak zij in eene taal. welke ik niet verstond,
hem eenige zoetvloeiende woorden toe, die de
uitdrukkingen van liefde moeten geweest zijn.
-Na een kort bezoek verwijderde ik mij,
hun belovende terug te komen,
«Ik kwam terug, en na verloop van twee
maanden werd ik bijna als een huisvriend
aangezien. Mijn lieer en mevrouw Meredith
smaakten geen zelfzuchtig geluk, zij hadden
nog den tijd, om aan andere menschel) te den-
hc-Cfft te houden. De ouderwijze" moet
niet ecu man zijn. die bij alles wat
bidden is of wat de waarheden des
hoils betreft als door oen luik in den
vloer veidwijnt. Kinderoogcn zien dat
ei kindo.roogoii houden lang de beelden
vast.
Op de Volksschool is liet maat
schappelijk onderwijs niet alleen hoofd
doel. maar éenig doel.
Daarom is zij voor ons onvoldoen
de. Ons maatschappelijk leven reikt
ook op deze aarde boven de aarde uit.
Deze overwegingen zijn de groote
beweegredenen tot den strijd voor de
bijzondere school. Wij willen men-
scheu vormen, die geheel zijn en uit
éen stuk. Niet, uit lust tot onver
draagzaamheid, maar uit liefde tot
zelfstandigheid.
Ik zou tot het algemeene afdwalen.
Wat ik nog meen te mogen zeggen,
is dit: voor het wantmuweu tegen de
bijzondere school zijn naar mijne mce
lling geen voldingende feiten aan te
voeren. Wel voor hot tegendeel."
Belgie
Voor eenige weken stierf te Luik ecno
oude vrouw, die in de grootste onreinheid
leefde. Eene voorbueldelonze wanorde heersehte
in h u e woning en nog alle dngen doet men
er ontdekkingen van .schatten in geld en
papier. Men heeft reeds ongeveer 100,000
franken gevonden in bankpapier, goud, zilver
en kopergeld. Op het einde der voorgaande
week heelt men een bundel banknoten ont
dekt. die nog niet schijnen gediond te hebhon,
en een aantal goudstukken zoo nieuw alsof
zij pas uit du munt -kwamen.
De rechtbank te Bergen heeft de invrij
heidstelling van Pourbaix bevolen, daar bet
onderzoek geen voldoende gronden voor eeno
strafrechtelijke vervolging beeft opgeleverd.
ken. Zij beseften, dat de dorpsgeneesheer,
geenen anderen omgang hebbende dan die der
boeren, hot zich tot een onuitsprekelijk genoe
gen rekende, om oen uurtje de taal der groote
wereld tc kunnen spreken. Zij ontvingen mij
met de moeste hartelijkheid, vertelden mij van
hunne reizen, en weldra deelden /.ij mij, met
die innemende vertrouwelijkheid, welke de
jeugd kenmerkt, hunne levensgeschiedenis
mede. liet was de jonge vrouw, welke het
woord nam.
Doctor! ving zij aan, daar ginds, aan
gene zijde der zee, heb ik een vader, zusters,
bloedverwanten en vrienden, die ik beminde
tot .op den dag. dat ik William bemind heb;
maar toen bob ik mijn hart gesloten voor hen,
die mijn vriend verstootten. Williams vader
verbood hem mij te huwen, daar hij van to
hooge geboorte was voor een Amerikaanse] io
planter. Mijn vader verbood mij William te
beminnen, daar hij te trosch was. om zijne
dochter te schenken aan een man, wiens
familie haar niet met hartelijkheid en liefde
zoude ontvangen hebben. Men wilde ons
scheiden; maar wij beminden elkander. Lang
hebben wij gesmeokt, geweend en oin de toe
stemming gebeden van hen, aan wie wij
gehoorzaamheid verschuldigd warenzij ble
ven onverbiddelijk en wij beminden elkan
der! Ducte:, hebt gij ooit bemind? Ik
wensclito bet, opdat gij toegevender jegens
ons gestemd zoudt zijn. Wij zijn in bet geheim
gdiuwd cn hebben naar Frankrijk deu wijk
genomen. O! hoe schoon kwam my de zee
voor in de eerste dagen onzer liefde. Zij was
gastvrij voor beide vluchtelingen.
Wordt vervolgd.