ea omstreken.
Het Kasteel Montsabrej.
Buitenland.
ZATERDAG 30 MAART 1889.
TIENDE JAARGANG
No. 13
Uitgever:
VA DE MlACkilOF-Sasscn.
Deze Courant verschijnt icdercn Zaterdag.
Pater Agostino da Montefeltro.
Relgic
der 3!;snn.
Maart: N.M. Vrijdag le E.K. 9° Zaterdag. V.M. 17® Zondag. L.K. 2ie Zondag N.M. 31 Zondag.
Stand der Zon.
5, 10, 10, 22, 28 Mrfc. op 0.38, 0.28,0.1(3, 0.0 5.1»; v,m.; oudor 5.5.51. 0.3. 0.15, 0.25;
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Ven ray
franco per post
voor het buitenland
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
Prijs der Ad verten ti ën
van 15 regels 30 0.
elke regel nicer o c.
groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend
dvertentiën of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
"vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan het Bureau »Peel en
Maas" te Venray.
Er zijn slechts weinige kanselre
denaars geweest, wier faam met zoo
machtigen vleugelslag hun vooruit vloog
als bovenstaande naar Rome voor zich
uitzond.
Zijne huilengewone werkzaamheid
en zijn succes te Florence waren maan
denlang op ieders lippen. Men vertelde
dat in de Duomo, wanneer hij pre
dikte, 10.000 menschen te zamen
stroomden.
Men voegde er aan toe dat zelfs
het hoogaltaar zwart was van men
schen die zich tot zelfs tusschen de
kandelaren nestelden. Men wist te
verhalen dat toen hij eens al de ellende
opsomde die de wereld vervult en hij
die opsomde zooals hij alleen het doen
kan, al die duizenden oprezen en uit
riepen basta, basta, genoeg, genoeg!
Van hem werd getuigd, dat hij op
wondervolle wijze de feiten van den
dag dienstbaar wist te maken aan zijn
betoog; dat eens op een donkeren dag
in den Duomo, toen hij bad om licht
voor de vijanden der Kerk en plotse
ling de zon door het raam in het
Westen een lichtstraal schoot op den
gewijden redenaar, hij zich met eene
beweging en een gebaar dat zijn ge
hoor electriseerde, omhoog hief, ter
wijl hij zonder een woord te spreken
op den lichtstraal wees.
Dit zijn eenigen van de verhalen
Feuilleton.
In de eerste jaren van hun verblijf op het
kasteel gaf niet het geringste teeken, zelfs in
een verwijderde toekomst, hoop op de gene
zing van Lucile. lederen morgen vond ik bij
mijne komst de moeder in dezelfde droefgees
tige stemming, het meisje in dezelfde peinzen
de houding. Ik begon te gelooven, dat de
wetenschap droevige waarheid gesproken had;
ik voedde geene hoop meer, dat de Voorzienig
heid hare uitspraak zou logenstraffen. Lucile
werd grooter, en terwijl haar geest in eene
diepe duisternis gedompeld bleef, nam zij
dagelijks in schoonheid toe. Er lag in dat
contrast eene hittere scherts, eene bloedige
bespotting van het noodlot, welke het hart
van weedom deed wegkrimpen. Toen zij haar
twaalfde jaar bereikt had, begon ik weder
n.oed te scheppen. Naar mate bare gestalte
en krachten zich ontwikkelden, scheen haie
ziel aan hevige aandoeningen ten prooi te zijn.
Het was gemakkelijk te voorzien, dat er eene
crisis zou komen, welke vroeg of laat over
haar lot zou beslissen. Do wetenschap had
klaarblijkelijk een al te streng oordeel uitge
sproken: hare rede was niet uitgedoofd, doch
lang aan bandon; liet denkvermogen leefde in
haar, maar vond gcenen uitweg. Het huilen
van den wind, i et r don van het gebladerte
in zoele zomeravonden, het ge kabbel van de
die de rondte deden onder de katholieke
kringen, toen het bekend werd dat
de groote redenaar op weg was naar
Rome, op bevel van den II. Vader
zeil. Eene zware taak was hem dus
opgelegdde zaak om te voldoen aan
eene gicote, haast grenzenlooze ver
wachting. De Vastenavond was ten
einde en op Aschwoensdag reeds voor
negen uren was de groote kerk van
San Carlo op het Corso gevuld door
eene menigte in gespannen verwach
ting. Pater Agostino zou ten elf ure
op den kansel verschijnen.
Doch neen, hij predikte niet op
Aschwoensdag. Een plotselinge ver
koudheid, den vorlgcn dag op het
Vatikaan opgedaan, noodzaakte hem
zijne kamer te houden en teleurgesteld
verliet de saamgestroomde menigte de
kerk. Den volgenden dag werd hekend
gemaakt dat hij preeken zoude en
wederom was te negen ure de groote
kerk weder zoo goed als gevuld. Te
half tien was do toeloop /po eroot
en het dringen zoo geweldig dat men
er toe besloot de deuren te sluiten.
Daarbuiten op de Piazza waren do
teleurgestelden talrijk aanwezigen het
is treurig hier te moeten bijvoegen
dat hun gedrag daar verre van voor
beeldig was en dat een cordon van
earabiniers noodig was om de hitte
te koelen van hunne begeerte die zich
in aanvallen op de kerkdeuren luchtgat.
Maar onderwijl was het schouwspel
in de kerk zooveel te aantrekkelijker,
liet was natüuMijk onmogelijk de orde
te bewaren. Elk mogelijk of onmogelijk
plekje was bezet en van de deur tot
het hoogaltaar zag iemand, die wat
groot van gestalte was, niets als eene
zee van nienschonhooidcn. Het dringen,
do luide gesprekken, de opschuivende
beweging en al de geluiden, die inen
hoorde, waren nu wel niet op hunne
plaats in eene kerk, maar misschien
waren zij onvermijdelijk. Het sloeg
elf uren en de pater vertoonde zich
niet en het leek wol -alsof het leven
weldra een ding zonder waarde zou
zijn, daar het onmogelijk was om naar
buiten te komen, eu orde een snel uit
het oog verdw ijnend ideaal werd, toen
ei' handgeklap vernomen werd en te
gelijk een pst! om d.'ll te onderdruk
ken en alle oogen zich'richtten op den
preekstoel, die eensklaps bezet bleek.
Do groote redenaar was daar.
Zijn gelaat was evenmin buitenge
woon als onbeduidend, en terwijl hij
eenigo oogenblikken bleef zitten, om
zijne gedachten te verzamelenkon
men zijne gelaatstrekken in volkomen
rust gemakkelijk opnemen. Hij droeg
het ordeskleed van t. Franciscus
van kracht sprak zij.'niet hoog maar
broed voorhoof]:, a 'ijnon die
zijn gelaat doorp'loeguetY, meldden een
verstol ven leven en het vluchtig rood
der wangen getuigde van eene zwakke
borst, want dat is zijne kwaal.
Toen hij opstond was het alsof stil
zwijgen viel over zijn gehoor, maar
al was het zwijgen voor zulk eene
menigte buitengewoon, locli waren
zijne eerste woorden zoo goed als
onverstaanbaar.
Hij sprak van zichzelf. Hij was het
aan zijne hoorders verschuldigd, zoo
zeide hij, hun mede to deolen dat er
een tijd geweest was waarin hij was
afgedwaald van de Kerk. Met weinig
woorden zette hij zijn onderwerp uil-
een en zat toen weder eenige oogen
blikken neder, voordat hij aan zijn
golfjes der Creuse tegen den oever oefenden
op dat teeder gestel een geheimzinnigen
invloed uit. Als mevrouw I)e Montsabrey
zich aan de piano zette en zong, scheen Lucile
nog dieper in bare droomerijen te verzinken
na verloop van eenige oogenblikken vloeiden
de tranen' langs hare wangen, eene geweldige
ontroering teekende zich op haar gelaat,
iedere minuut verwachte ik de rede zich to
zien openbaren. Onder het zingen bespiedde
mevrouw De Montsabrey het met tranen over
dekte gelaat barer dochter in een spiegel; ik
sloeg met angstige opmerkzaamheid hare
minste bewegingen gade. llaar boezem hijgde,
haar hart klopte geweldig, als wilde het zijne
gevangenis verbreken, hare lippen trilden als
ging zij spreken; doch op een oogenblik,
waarin alles eene miraculeuze ontknooping
voorspelde, uitte zij een luiden gil eu stortte
bewusteloos in mijne armen. Ik zal niet trach
ten, mijn jonge vriend, u de hartverscheurende
tooneelen te beschrijven, waarvan ik dikwerf
getuige was. Dc liefde der moeder voor hare
dochter grensde aan het uitzinnige; ik heb
mevrouw De Montsabrey gezien, voor hare
dochter op de knieën liggende en hare handen
met zenuwachtige kussen bedekkende, terwijl
zij haar op hartverscheuroiidon toon do vol
gende woorden toesprak Luister naar mij,
Lucile! antwoord mij toch! Spreek slechts
eenige woorden! Dan woelde Lucile met hare
vingeren door de haren barer moeder eu ant
woordde slechts met ecnen glimlach van ver
bazing of met stille tranen. Sedert vier jaren
hernieuwen die vreeselijke tooneelen zich bijna
iederen dag. En toch zag men nimmer een
zachtaardiger en stiller waanzin, Lucile be
mint en begrijpt de natuur. Zij schept behagen
in opschik. Hare geliefkoosde bezigheid be
staat daarin, om met de bloemen te spelen,
waarvan zij altijd omgeven is. Zij beschouwt
ze somtijds met eene onbeschrijfelijke droef
geestigheid, als wilde zij tot haar zeggen: »ik
ben even schoon en onbezield «als gij." Zij
verdiept zich gaarne in de beschouwing van
dc flonkerende sterren en de heldere zomer
nachten; het is eene ziel, welke naar den
IIcmcl smacht. In zijne gesprekken met haar
heelt mijn broeder woorden van haar gehoord,
welke mijne hoop hebben doen herleven. Zij
lieett omtrent de bovenwereld, welke wij niet
zien, begrippen, welke nimmer in boeken
onderwezen zijn en die niet te verklaren zijn
dan door bovennatuurlijke ingevingen. Onge
lukkigerwijze verdwijnen die schemeringen
bijna even spoedig als zij opkomen. Helaas,
wij koesteren de overtuiging, cu hare hevig<
aandoeningen geven ons daarvan de onmisken
bare bewijzen, dat het beklagenswaardige
wezen niets kan uitdrukken van hetgeen
gevoeltzij is, tussehon onze handen, gelijk
aan een welluidend instrument, welks snaren
allen door ccnen schok gebroken zijn, en die
wij tot heden vruchtfcloos getracht hebben
weder geluid te doen voortbrengen. Dc crisis,
welke ik voorzien lie is echter op handen
eerste punt begon. Hij zou spreken
over do ellenden van de moderne
maatschappij. Van mijzelf tot het
geheele gehoor besluitende liet het
exordium zijne toehoorders koud. Zijne
stem was niet doordringend, zijne
woorden, al vloeiden zij gemakkelijk,
waren niet uitgelezen en men kon den
een dcu ander aanzien met opgetrok
ken wenkbrauwen en voorui(gebrachte
onderlip. Maar toen hij na do inleiding
weder overeind rees, daalde weder
eene ademlooze stilte over zijn gehoor.
Het is onmogelijk 0111 zijne welspre
kendheid te beschrijven, onmogelijk
om te beschrijven dien machtigen
woordenstroom, die gebaren, die op
rechtheid, dien hartstocht, die heer
schappij over zijn onderwerp en bovenal
zijn buitengewoon talent om met elk
zijner hoorders in geestelijke gemeen
schap te treden.
Eenmaal, toen hij in de geestdrift
zijner welsprekendheid zijn hand uit-
spekte en zijn aanklacht slingerde
tegen" tic Vuisclits i»2ei nfgvu ,.1 x
gen, toen rees er eon luiden kreet en
een machtig handgeklap uit die dui
zenden op, welke geheel door den
redenaar waren medegesleept.
Tusschen zijn eerste en tweede punt
nam hij de gelegenheid waar om
prachtig te protesteereu tegen het
bedrijf der snelschrijvers, die druk in
de weer waren om aanteekeningen te
maken; want zoo snel vloeiden zijn
woorden, dat ook de beste snolschrij
ver niet veel meer dan bier en daar
een halven volzin kon opvangen. Ilij
gaf zijn voornemen te kennen om de
wet van '82 tegen deze roovers in te
roepen. Doch ik bon er van overtuigd
dat deze snelschrijvers zijn woorden
Lueile is zestien jarc
volgen elkander snelle;
is een onmiskenbaar
worstelt om hare ldu
Hoedanig zal de uits
zijn: dit kan ilc u
vriend. Ik heb heden
broeder van mevToi
mot voldoening gehoord hebben, or
zij hen ontsloegen van do wat haas: i
aangegane verplichting, om dagelijk
den tekst dor predikaties voordode*
bladen te leveren.
Met eiken dag neem! dc gcesld i
voor den nedoi igen zoon van Si- ri
ciscus toe, een geestdrift, dio d
regeering der Logo met zorg vervult,
maar den II. Vader deed zeggen,
bezat Italië drio gewijde rcrieiiaat
van de kracht van pater Agostinu
hot land van aanschijn zou veranderen
Tijdens het bezoek der enquête commissi
in zake lager onderwijs, bracht dc burg
meester van Sólangos allerongunstigste rap
pórten uit over de bijzondere scholen. Htj
kin- over de -dwingehndy der
ht.id e i de zeer wcinigeA'orderingen, die do
leerlingen op de katholieke scholen mankten.
Volgens zijn oordeel konden die scholen, wat
het onderwijs betreft, ezen goed gesloten
worden; de jeugd zou er niets bij verliezen.
Men begrijpt dut dezo getuigenissen van
een burgemeester, die "zelf katholiek is, nog
al sensatie verwHUen. I)e liberale
maakte er diuk gebruik van.
Lenigen tijd lator werd door de pators Re
demptoristen een missie te Sélanges gegevon
en do burgemeester, die aan zijn kerkelijke
plichten met voldeed, keerde tot het rechte
pad terug. Hij liet het daar niet bij; openlijk
herroept hij in de dagbladen zyn vroegere
getuigenissen, die hy uit wrevel tegen het
katholieke onderwijs verzonnen had.
Naar men zegt. vertrekken de koningin
en prinses Clementine in de Paaschwcck naar
Mirainar, waar aartshertogin Stéfanie, do
pers
oud; dc verschijnselen
op; hare uittering zelfs
voorteekenhare ziel
iters te verbroken
ig van die worsteling
ot zeggen, mijn jonge I
norgen aan den schoor
De Mon'sabrev
af
schreven. Hij is een ernstig, doch vriendelijk
man, zeer gehecht aan zijne schoonzuster en
komt iederen winter een of twee maanden bij
haar doorbrengen. Ik hoop dat hij weldra
bier mag zijn: de crisis is nabij, zij is onver-
mijuelyk; zij kan Lucile redden, maar haar
ook dooden, en als Lucile sterft, wat zal er
dan van bare moeder worden
Diep bewogen door het verhaal van den
doctor, onthield Frederik zich van alle aan
merking eu bleef in een somber stilzwijgen
verzonken zitten.
Mijn vriend, sprak hij eindelijk (sta mij
toe u zoo te noemen, ofschoon ik u van daag
voor het eerst gesproken heb ik hoop, dat
de Hemel uw en uws broeders taak zal zege
nen; laat ons op God vertrouwen, die den
dauw aan de planten, den geur aan de bloe
men en het sap aan de hoornen schenkt.
Ja, mijn zoon, antwoordde dc grijsaard,
vertrouwen wij op God, op God alléén; want.
wat de geleerden ook mogen zeggen, de
wetenschap wrocht gcenc mirakelen?
Na nog eenigen tijd met elkander te hebben
zitten praten, gaf Frederik zijne vcr\vondq,-ing
te kennen, dat dc doctor, dit» zulk «.cue uit
gebreide kennis bezat, zich In het, kleine dorp
had kunneu vestigen.
O! hernam doctor Pincent, dc oorzaak
hiervan is zeer cenv0UjjIP o;| j.a„ j., weinige
woorden verba J1(i worden. Mijne kinder-en
joiigelingpj:' .en llüb te Parijs gesletenTen
j gevolde vau iflijno studiën en mijne volli r
(l1'* e, had ik mij eene tamelijk groote prak-
rijk verworven. Mijn naam was niet onbe
kend meer; reeds voorspelden mijne vleiers,
(wie hoeft er niet twve of driemij groo'c
I
vermaardheid en aanzien, toen eensklaps mijn
levensgeluk verwoest werd door een dier
orkanen, welke even als het vuur des hemels
treffen eu verteren. Ik had behoefte aan
eenige d.igen rust eu afzondering. Ik vertrok,
cn nam miju intrek by myn broeder, die reeds
vroegtijdig, door zijnen vurigen ijver gedre
ven, den geestelijken stand omhelsd hnd, cu
sedert achttien maanden pastoor van Sint
Maurico was. Gij kent mijn broeder, doch gij
kunt u niet voorstellen, welke onwaardeer
bare schatten van godsvrucht cn naastenliefde
in zijn hart verborgen liggen; bij licni is de
schuldeloosheid van een kind vereeuigd met
de zelfopoffering eens apostels. Do kalmto
van die evangelische ziel moest ongemerkt in
mijn hart overgaan. Naar hem luisterend-
voelde ik hel geloofcn hot betrouwen op G-od,
dat mijne goede ouders mij in mijne kindscl.c
jaren zoo diep ingepveot hadden, weder leven
dig ontwaken; zijne handelingen ziende, be
greep ik, dat er in liet vervullen van do ee -
vi'ujjgstc betrekkingen nog rmmseho! t*
gelegenheid bestaat tot het beoefenen der
vcrliovcEsto deugden. Ik kan u niet zegge::,
hoo hot zich toedroeg, maar weldra voelde ik
oen ODOverwinbai 011 afkeer van de wereld -
dc vermaken, waarin ik tot dusverre geler
had in mij opkomon. Mijn broeder had z
geheel toegewijd aan do verzorging van
hem aanvertrouwde kudde; zyn eenigo wen-
was. dat men hem slechts mocht vergeten
niet overplaatsen naar eene andere gemeen
ofschoon Sint Maurico het armste kerspel w
van het goheelc bisdom; ik besloot ook
mijne tot hot welzijn zijner gemeente bi
I V* r