en omstreken.
Een groot Man,
De Missionnaris.
ZATERDAG 26 JANUARI 1889.
TIENDE JAARGANG.
No. 4
Uitgever:
W. VAX f)EX MIACKIIOF-Sassen.
Deze Courant verschijnt iederen Zaterdag.
AAS EN PEEL.
N.M. den P Dinsdag
Stand «Ier 3lann.
E K. 0e Woensdag. V.M. 3.7* Donderdag. L.K. 31* Donderdag.
10, 10, 23, 33 Ja i. »p 3.10. 3 8.
Stand «Ier Xoii.
8.3, 7.7)7, 7.10; v, :q.; onder 1.3.
4.8. 1.18. 4.
Abonnementsprijs
voor Vf.nr.ay
franco per post
voor het buitenland
afzonderlijke nummers
per
kwartaal
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
Prijs der A.dvertentiën
ran 1t repels 30 c.
elk© repel meer C c.
proote letters en ripnetten naar plaatsruimte.
Adrertentiën, 3moal geplaatst, worden 2maal berekend.
Advertentlën of Ingezonden
Stukken gelieve men Vrijdag
vóór 2 uur 's-middags te be
zorgen aan het Bureau «Maas en
Peel" te Venray.
Den 17 Januari 11. was het de dag,
waarop de kleine Excellentie Dr.
Windthorst zijn 77s"'jaar voleindde.
Die dag is voor Uuilsehlands katho
lieken vooral, maar ook voor menigeen
ver over de grenzen een soort feestdag
geworden. Dit bewijzen de talrijke
gelukwenschenwelke den grijzen
jubilaiis van alle zijden ten deel vie
len en de vele giften, welke de liefde
en de vereeiing hem schonken. Toen
Windthorst dien dag in den Rijksdag
verscheen, werd bij niet alleen door
zijne intieme vrienden maar ook door
de Afgevaardigden van alle fraction
hartelijk begroet en toegejuicht. Im
mers de kleine Excellentie geniet door
zijn opgeruimd en innemend gemoed
sedert lang de oprechte sympathie,
zelfs bij zijne politieke tegenstanders.
Ook ontbrak het niet aan geurige
hloembouquetswelke den feestheld
reeds in don rijksdag overhandigd
werden.
Het middenpunt, de kern van het
feest was wel do feestmaaltijd in
do groote zaal van 't keizerhof, welke
de. vereenigde centrumsfractie van den
Rijksdag en 't lluis van Afgevaardig
den hun vereerden leider gaf, en
waaraan beide fractiën schier voltallig
met nog talrijke gasten der Poolsche
fractie, der Elzassers en vrienden uit
Feuilleton.
i.
Het onbekende eiland.
In don loop der maand October 1835 voer
een schip, de Franse he vlag in top, onder de
scon van don keerkring, koeis zettende naai
de Gezelschap» Eilanden. Het was middag.
De diepsto rust., de grootste stilte heerschte
aan boord. Officieren, matrozen en passagiers
ondergingen den invloed van de verzengende
hitte, en de algeiueene afgematheid was zoo
groot, dat de onvermoeibaarste praters geeuo
lust gevoelden om een gesprek aan to knoo-
pen. Diegenen der matrozen, welke geene
dienst behoefden te doen. lagen op liet dek
uitgestrekt onder beschutting Van eenige
zeilen; twee priesters, eonigzius ter zijde
zittende, lazen hunne getijden, terwijl de
kommandant, op een affuit gezeten, met onaf
gewende blikken op eene groep rotsen staar
de, welke men sedert een uur in het gezicht
had.
Zie eens, sprak hij eensklaps tot zijn'
luitenant, hem te gelijker tijd den kijker toe
reikende, men zou zeggen, dat daar rookwol
ken opstijgen. Die rotsen zijn toch onbe
woond!
Hm! antwoordde de aangesprokene, na
een oogenbhlc. aandachtige beschouwing, de
meeuwen en zeezwaluwen maken geen rook,
de katholieke kringen van Berlijn,
deelnamen. Prachtige ruikers versier
den de tafel; een elegant bloemen
tafeltje, door den uit Coblenlz a/J R.
geboortigen ruikerleverancier NVeijer
uit natuurlijke Marschal-Niel-rozeu
vervaardigd trok de algemeene aan
dacht, terwijl een prachtige bloemkorf
hem vóór 't begin der feestmaaltijd
door vorst Radziwill overhandigd werd.
De eerste toost op den jubilaris
bracht de voorzitter der centrumsfrac
tie in den Rijksdag, de vrijheer van
en tot Franckenstein uit. Van
Noord en Zuid en Oost en West,
zeide spreker, waren de vertegen
woordigers van het katholieke volk
samen gekomen, om hun leider op
zijn geboortedag geluk te wcnschen,
hem hunne liefde en erkentelijkheid
te betuigen. De wensch der aanwezi
gen bepaalde zich meest daarop, dat
hem zijn huiselijk geluk, het geluk
zijner familie behouden bleve, ook
koesterde het Centrum en't katholieke
volk geen anderen v e.iochdan dat
Windthorst in zijne nog frissche levens
kracht des geestes nog lange jaren
het behouden bleve. -Dat zijn optreden
voor het ware en voor alle rechten
met een gunstigen uitslag bekroond
woide, dat de gevierde leider nog
lange jaren aan 't hoofd der fractie
verder strijde voor waarheid, vrijheid
en recht."
liet -hoch" waarmede do vrijheer
v. Franckenstein eindigde, vond in
de vergadering eeno daverende toe
juiching.
De voorzitter der centrumsfractie in
het Pruisische Huis van Afgevaardig
den, Frh. v. Schorlemer-AIst her
innerde aan de gouden bruiloft, welke
naar ik vermeen, en dat is wis en zeker rook.
Misschien een of andere vuurspuwende
berg.
In dit geval zou hij van zeer kleinen
omvang zijn.
Farbleu! hernam do kommandant, ik
wil er het naaste van weten. Wij zullen bij
draaien. Neem eeno sloep on zos matrozen
mot u en ga die rotsen verkonnen, maar keer
vóór zonsondergang terug.
De luitenant hoog zonder te antwoorden en
tien minuten daarna was het bevel van den
kommandant uitgevoerd.
Vier uren later keerde de sloep terug on de
luitenant maakte zijn rapport aan don gezag
voerder.
Hot eiland is bewoond, sprak hij, dat
wil zeggen liet. bovenste gedeelte dor rotsen,
dio eene bergvlakte vormen van ongeveer zes
mijlen uitgestrektheid, welke bijna ongenaak
baar is. I)e inboorlingen zijn zachtaardig en
vreesachtig. Bij onze aannadering' hebben zij
de vlucht genomen; zij droegen hoegenaamd
geene wapenen en spreken eene taal, welke
mij geheel en al onbekend is. Ik zou
gaarno mijn onderzoek voortgezet hebben,
maar gij had mij bevolen vóór zonsondergang
weder aan boóvd te zijn. gingde otlicier voort,
den arm naar den gezichteinder uitstrekkende,
zonder er iets meer bij te voegen.
Het was juist het oogenblik, dat sir Walter
Scott zoo bewonderenswaardig beschreven
heeft in zijn dichtstuk Roke.by, als hij, van de
zon der keerkringen sprekende, zegt:
-Geene damp verduisterd den glans van
hare laatste stralen; gelijk aan een gloeiend
schild, spoedt zij zich naar hare brandende
den 29 Mei II. dooi- den afgev. Dr.
Windthorst geuerd werd en waarbij
de volmaakte gezonc-hèid en geestes
kracht Van 't jubeipaar algemeene
vreugde te weeg bracht. Wel was
sinds dien de gezondheid van mevrouw
des staatsministers eenigszins geschokt
geworden, doch ge'ukkig was dit
heden hersteld en het grijze paar kon
dus in 't volle genot, der gezondheid
de toekomst te gemoet gaan. Al is
W indthorst ook de beminde, gevierde
leider van 't Centrum toch wordt hij
zelve nog geleid (hilariteit) en wel aan
de gouden ketens van liefde en trouw.
(Levendige toejuiching!) Excellentie
Windthorst moge trots wezen op zijne
kleine hand, welko lui iedereen toont,
die haar nog niet gezien heeft. (Dr.
Windthorst steekt onder daverende
toejuiching zijne hand lier in de hoogte.)
Deze kleine hand is tot 't uitdeelen van
klappen, wel is waar min geeigend,
maar daarvoor bezit Windthorst een
ander orgaan, dat d ie krachtiger
werkt. (Grüöle bijyarp-- none evenz o
schoone als frissche, 'maar toch ster
kere hand bezit de mevrouw van den
staatsminister Windthorst, waarmede
zij den gevierdcn cenlrumslcider leidt
en richt. Dat God mevrouw Dr.
Windthorst nog verder in 't leven
behoude en dat God ook onzen leider
nog lange jaren voor ons bespare.
(Toejuiching.)
De afgevaardigde van den Rijksdag
en lid van 't Heerenhuis v. Kos-
zie Is ki sluit zich namens de Polen
bij de wenschen des vorigen sprekers
en betreurt het, dat vorst Anton Rad
ziwill, die de groeten der Polen zou
overbrengen, door ziekte verhinderd
is. Nadat Dr. Windthorst als leider
kim, verwt de majestueuse golf met een bloe
dig schijnsel, duikt wegen alles is in
duisternis gedompeld."
Inderdaad, juist toen de luitenant op het
hemellichaam wees. wiens vurige schijf duide
lijk aan den horizon zichtbaar was, verdween
het eensklaps, en ontelbare sterron vonkelden
als door eenen tooverslag aan het uitspansel
en verhelderden den sluier van den nacht.
Kommandant, liet de zachte en ernstige
stem van den oudsten der twee priesters, die
wij eenige uren te voren, hunne getijden
lezende, verlaten hebben, zich booren ik wilde
gaarne met mijnen reisgenoot aan laud gaan.
Onmogelijk, mijn heer de abt. ant
woordde de gezagvoerder op beleefden toon;
hot doet mij leed; dat ik niet aan uw verlan
gen kan voldoen, maar ik heb snikte orders;
ik moet, zonder my op te houden, naar Taïti
stevenen, en ik heb reeds vier uren verloren
laten gaan, welke ik moot inhalen door alle
zeilen bij te zetten.
Gij behoeft ons slechts aan land te zet
ten! hield de priester aan.
L' aan land zettenik wierp liever met
eigene handen mijnen besten mast over
boord
Dank, kapitein, voor uwe belangstelling,
antwoordde de priester, vriendschappelijk do
hand van de zeeman schuddende; maar heeft
de luitenant u niet zoo even gezegd, dat er
raenschen op die rotsen wonen
Menscheneters misschien!
God verhoede het! maar in dat geval
zou het eene reden te meer zijn, om welke de
abt Erailius en ik ons zouden haasten hen van
die leelijke ondeugd af te brengen, hernam de
en staatsman is gevierd geworden
wenscht hij van zijn kant hem te
vieren als pleitbezorger van 't recht
en elke dringende zaak, kortom als
de shoveling des ongeluks." (Toe
juiching.)
Namens deKIzas Lotharingers treedt
de afgev. G ue rber op met de groeten
zijner landslieden en huldigt den leider
des centrums, die tot in 't diepste
zijner ziel zwart is als roet en zich
daarom ook het lot der zwarte slaven
in Afrika aantrekt. (Hilariteit en toe
juiching.)
De afgev. Senestrey brengt de
groeten over uit Beieren aan den
Beiersclien landsman Windthorst, die
als eereburger van Atnberg tot de
Beieren behoort. (Toejuiching.) Aan
'i slot zijner rede overhandigt hij den
«jubilaris" eene gift voor de Maria-
kerk tc Hannover.
Hierop nam de afgevaardigde Dr.
Windthorst zichtbaar geroerd, het
woord op, en dankte de vergaderde
V I V-TIUI
waarop zij zijn geboortedag herden
ken. Het centrum beeft met hem droeve
dagen beleefd en harde aanvallen te
strijden gehad onder de leiding der
bisschoppen cn onder toezicht der
rechtsbeginselen onder strenge bewa
ring der pariteit, tot het dezen strijd
gelukkig doorstreden heeft. Het zou
niet mogelijk zijn, het Ceutrum te
betichtendat het ooit aan deze prin
ciepen is te kort geschotenen God
geve, dat het Centrum ten allen tijde
deze beginselen met onwankelbaren
trouw naïeve. Dit was in moeielijke
dagen voorwaar, nog gemakkelijker
geweest, dan thans, nu dezelfde
oude geest in plaats der vroeger
priester glimluclieiido.
Maar als zij u opeten? merkte de kom
mandant aan.
Het schynt, dat ik te taai ben; want
anderen hebben het reeds beproefd en bet niet
kunnen gedaan krijgen, zeide de priester, ter
wijl bij te gelijker lijd de mouw van zynen
overrok opsloeg cn den bevelvoerder liet lid-
teeken liet zien, hetwelk de beet van twee
rijen scherpe tanden in zijnen arm had achter
gelaten.
Gij vergeet, sprak de abt Kmilius
lachende, dat men ter naauwernood den tijd
gehnd heeft u te proeven, en dat hij, dio op
dien slechten inval gekomen is, reeds bij den
eeisten mondvol een' kogel door het hoofd
heeft gekregen.
Helaas ja! rjitwoordde de oude priester
zuchtende. God zij zijne arme ziel genadig!
ilo, i.o! waarde abt, nu zijt gij al te
goed, riep de kommandant uit; dat boet ik do
christelijke liefde een weinig te ver uitstrek
ken
Gij wilt dus, dat ik nog wrok koesterc
tegen dien rampzalige, die op hef. punt stond
mij rogolredit naar de andere wereld te zen
den, zonder dien ongelukkigen kogel? Ik zou
eerder veistoord kunnen zijn op hem. die hot
schot loste, als ik my niet overtuigd hield,
dut do Voorzienigheid zijn' arm geleid hceff.
Eerwaarde vader, hernam dc jonge
priester, met eene zekere vrolykheid, waarin
echter zy'no achting voor den grijsaard door
straalde, het spijt mij voor u. maar ditmaal,
als er iemand opgegeten wordt, zal ik het
zijn; want die goede raenschen, hoe wild zij
ook zijn mogen, zullen terstond opmerken,
dreigende gebaren, thans een inne
mend gebaar aangenomen heeft, dat
men vast als ernstig gemeend zon
dienen te beschouwen. Tegenover zulk
een locstand heeft hij zich afgevraagd,
of hij nog verder zou meegaan of wel
«staken" cn do wapens in don strijd
zou nederlcggcn. Doch met 't oog op
deze dischgenooten cn na zoovele op
beurende en vriendschappelijke woor
den vernomen te hebbenis hem deze
gedachte weder uit 'i hoofd gevaren.
Hij zal verderop pal staanmaar
verzoekt eenig inzicht te hebben met
de afnemende krachten zijns oudor-
doms. Immers epn grijsaard mag niet
als een klein kind gekastijd worden.
Als het Centrum één blijft, zooals tot
hiertoe, en in volle eenheid, open
hartigheid en waarheid, vasthoudt,
dan zal zijn streven gesteund op de
onverantwoordelijke grondslagen, door
den zego bekroond wordcu. Daarop
beantwoordt Dr. Windthorst de afzon
derlijke heiiwenechen, deeU ernstig,
«v II." v!.. - .w
de giften zijner Ma na kerk, met de
bemerking, dat hij nog lang niet ge
noeg heeft, en dat hij ook de bijdra
gen \au zijn collega Dr. Franz slechts
beschouwt als zijnde betaling in kor
ting. (Groote hilariteit.) Hij sluit met
herhaalden dank en verzoek om vast
tc houden aan waarheid, vrijheid en
recht, onversaagd te strijden voor 't
rcclu, of het valt of niet. (Stormach
tige bijval.)
De afgov. vrijheer van en tot
Franckenstein toost op den senior
der centrumsfractie van den rijks- en
landdag, de afgev. Dr. P. Rcichen-
sperger, en gaf daardoor dezer, laatste
aanleiding tot een verheven loost op
dat ik mulgcher ben dan gij'.
Allo scherts ter zijde, mijne heeren, viel
dc kommandant hem in de rede, is bet u wer
kelijk ernst aan land fe gaan?
Zonder twijfel; zwemmende als het zyn
moet
Maar wat zal er van u worden, zonder
hulpmiddelen, zonder mondbehoeften, zonder
wapenen?
Watrtoe zou dat dienen? sprak de abt
Kmilius: heeft de'Meester niet gezegdToen
ik u zonder voedsel en zonder schoeisel uit
zond, hebt gij loen ooit aan iets gebrek
gohad? en op eeno andere plaatsZook
eerst bet ryk Gods on zyno r egt vaardigheid,
cn al het overige zal u als toemaat gegeven
worden. Zie hier onze wapenen, ging de jonge
priester met geestdrift voort, een kruisitix
van uit zijne borst te voorschijn halonde, wat
liet voedsel aangaat, wij zijn bot. dit» het Ituu
brengen, cn hij woes mul eon indrukwekkend
gebaar op hel evangelieboek, dat zijn lutg<K
noot in dc band hield, cn als zij weigeren cm
eenige geringe spijzen te vei ruilen tegen het
hemelsche manna, welnu! dun zal God ii\
onze behoeften voorzien
Goed gesproken! sprak de grijsaard mot
eenon goedkeurenden glimlachdaarna bega
ven beiden zich naar hunne hut, om hunne
weinige bagaadjo bij elkander to pakken, ter
wijl de konunandaut intusschen be vol gaf dei\
sloep uit te zetten.
Toen de beide priesters weder op liet dek.
verschenen, vonden zij de bernai iing onder do
wapens.
vervolgd-