DE EERSTE ZAAK r ca omstreken. ZATERDAG 14 JULI 1888. NEGENDE JA A RG AXG NEGENDE JA A RG ANC. No. -JU. Uitgever: W. VAX I)K.\ MBCKIIOF-Siisscn. cze Courant verschijnt ietleven Zaterdag avond. in zijne laatste Encycliek Fe uilleton. De oorlogsangsten. MAAS EN PEEL Stand der liaan. L.K. den le Zondag. N.M. den 0® Maandag. E.K. 10* Maandag. V.M. 23® Maandag. L.K.3C®Maandag. Stand «Ier Zon. 12, 18. 21, 3C Juli. op 1.21, 4.10, 4.1, 3.53, 3.10; vin., onder 7.81, 7.12. 7.51. 8.—. 8.7 n'u». Abonnementsprijs per kwartaal. voor Venray 50 c. franco per post 05 c. voor het buitenland 85 c. afzonderlijke nummers 0 c. Prijs der Adverienliën: ▼an 15 regels 30 c. elke regel meer t> c. groote letters en vignetten naar pianfsruinite. Adveitentidn, 3niaa| geplaatst, worden 2maai berekend. Ingezonden stukken, Ad- vertentiën, er.z. voor dit Iilad, worden uiterlijk Vrijdags mor gens vóór 12 uren ingewacht. vat de H. Vader van een hoog stand punt den toestand der moderne wereld in het oog. Als een generaal overziet hij liet gelieele slagveld en alle strij dende partijen; of liever, als de Apos'el der heidenen, beschouwt hij het goede en het kwade hier op aarde onvermij delijk dooreen gemengd, en met groot doorzicht bepaalt hij de houding der Kerk tegenover de moderne maat schappij. Ken enkel voorbeeld zij .hier dienende. Sprekende over de scheiding van Kerk en Staat, toont de II. Vader aan, dat het beginsel in zichzelf valsch is en vol van kwade gevolgen. Hij onderscheidt drie verschillende meenin- geu op dit punt en behandelt di.ii wat 111011 een verdrag, een compromis, zou tnpgou noemen in dezer voege kVeleu keuren de scheiding van Knik en Staat niet goed. maar mee- neit dat de Kerk rekening mag houden met deze tijden en dat zij zich uiag voegen naar een stelsel van regeering dat in onze dagen de voorzichtigheid voorschrijft. Iiun oordeel is juist indien men het verstaat van eeue billijke schikking met in strijd met waarheid en rechtvaardigheid, dat wil zeggen wanneer de Kerk eene zekere hoop erlangt op eenig groot goed, dan kan zij zich toegevend betoenen tegenover de tegenwoordige toestanden, in zoover hare heilige roeping haar dit toelaat. Maar nooit kan zij aldus handelen tegenover toestanden en stellingen, die IN MIJNE NIEIWE BETREKKING. 12) In betrekkelijk korten tijd meende ik hem doorgrond te hebben en het vervolg bewees mij, dat ik mij met vergist had. Hij behoor de tot die heldere, praktische meiischen, die een juist inzicht van de bepalingen der wet «n hunne toepassing haddeu. Dadelijk na het verhoor van den zwager van Alfred had ik een bode gezonden, om hel voormalige dienstmeisje. Louise Selimid, le halen, op wieu de overleden vrouw van Alfred ijverzuchtig was geweest, en van wien echter, ondanks het vermoeden van Kopp, niet bekend was, dat zij met Alfred in betrek king stond. Nadat ik haar met hare ouders in alle Stilte had laten halen, zonder hen de gelegen heid te laten tusschenbeide noch met iemand raiders te spieken, liet ik liet dienstmeisje het'cerst de gehoorzaal binnentreden. "Gij keilt den vleeschhouwer Alfred?" zoo begon ik. Zij antwoordde met de bedaardheid, die )iaar uiterlijk kenteckende: «Ja, ik beb een halfjaar hij hem gediend." -Waarom verliet gij uwen dienst f -De vrouw kon mij niet goed verdragen." -Wat had zij t"gen 11?" de vrucht zijn van zedebederf en val- sche leer. Er zijn geen tijdeu en et- zijn geen omstandigheden waarin men kan buiten godsdienst en waarheid en rechtvaardigheid. E11 daar God deze verhevene en heilige dingen onder de hoede van de Kerk üeeft gesteld, kan niets meer met de rede in strijd zijn dan te wenschen dat de Kerk stil zwijgend en als ging het haar niet aan, dwaling en ongerechtigheid zou dulden of dat zij het oog zou sluiten voor wat vijandig is aan den gods dienst. Hieruit volgt, dat het ongeoor loofd is te zoekeu, te verdedigen en te vèrleonen enne onbeperkte en onge- bondene rijheid van denken, van schrijven, van onderwijzen en van voortplanten van elke religie, als zoo veel rechten, die van nature den mensch toekomen." In landen met gemengde bevolking waar eene scheiding van Keik en fSlaat <en het jolenecren van vole dwa lingen de eenige maar ook de zekere weg is om aan de waarheid do vrij heid te verzekeren en veilig te stellen voor onderdrukking en vervolging, schijnt het dus redelijk het hoofd te buigen voor liet stelsel onzer dagen. Verder leert de II. Vader dat de Kerk niet vijandig is aan democra tische regeenngsorinen «mits de ka tholieke leer over den oorsprong en het gebruik van het gezag worde ge handhaafd." Wij w 01 den aangespoord om deel te nomen ttan hel openbaar leven «tenzij wij door bijzondere omstan digheden werden gewaarschuwd zul as niet le doen." Deze Encycliek des Pausen vordert nauwkeurige en zorgvuldige siudio. -Zij deed mij onrecht." -Zeg wat hel was." Het meisje werd mod. zij sloeg de oogen neder, bet was natuurlijke schaamte, die zij verried, haar aarzelen um vool* de waarheid uit te komen, sprak ook voor haar, niet minder de wijze, waarop zij die eindelijk mededeelde. -Zij had Verdenking op mij'èii haar man, maar ik verzeker u, dat de vrouw ongelijk had." -Hebt gij sedert gij het huis vei liet, Alfred gezien i" -Op straat." -Hebt gij met hem gesproken?" -In liet voorbijgaan." -Anders niet t" -ik kan bet mij niet herinneren." -Heelt hij u niet ui uwe Woning bezocht?" -Neen." Zij zag mij zeer onbevreesd aan, maar kon toch eene nevengedachte hebben. -Was hij ook met'in uwe woning -Ik zeg u, dat bij mij niet bezocht heeft." -Zijn bedoek kon uwe ouders gelden." -11 ij is met lü ons huis geweest." Ik eindigde haar kort verhoor, zij had met eene vastheid, die geeno latere uitvluchten mogelijk maakte, ontkend, Alfred wel op straat, maar niet in haar huis gezien te heb ben. Dit was voor mijn doel vuoiloopig voldoende. Haar vader moest binnentreden, ÖetVas een mail van een gemeen, maar vastberaden voorkomen, op het eerst gezicht zou men hem voor een dronkaard houden. Zoo hij met zijne Zij die haar lezen in het oorspronke lijke, in het latijn, dat^inef'kwaardig, is om de reinheid en schoonheid van stijl zoowel als 0111 ue gedachten, waaraan het uitdrukking geeft, zullen zeker begrijpen dat gieno vertaling den geur en de ileur van het originoele kan weergeven. Terwijl Duitschland, dat meer dan eenig ander Kijk belang heeft bij de kwestie van vrede of oorlog, geheel kalm en vol verirouwe.; de dingen afwacht die zullen kouten, hcerscht buiten zijne grenzen een zenuwachtige vreeze, alsof de kanonnen reeds geladen waren. De «Maasüodel leverde laatst een zwartgallig artikel over hetgeen voor de deur staal, dat wel als een cauehemar op zijne le/ors uioet zijn uèêrgevuilot;i.'i sim, men zeggen, hcerscht thans'op staal kundig gebied een zekere stilte, een pauze is ingetreden. Vaardig was men om zijn oordeef te vellen over de ge gevens, die men had, de eerste pro- c amalies van den nieuwen Keizer, die alle twistpunten, zoowel van de binnenlandsehe ais van de biiitenland- sche politiek omzichtig had vermeden, en zich eigenlijk neigeus over uitge laten had. De mannen van de pers en de pen zien dikwerf iels, waar de meeste stervelingen mets zien, en zij zagen dan in de eenvoudige, hartelijke bewoordingen van rouw en beloiten voor de toekomst, door den keizer geuit, een nieuw tijdvak oprijzen. De Duilscaers waonieu rustig al, op welk standpunt de vorst zich zal plaatsen, en dochter eene afspraak had gemaakt, voor dat zij gehaald was, dan waren van hem geene tegenstrijdige antwoorden ie wachten. In de kleine stad had zich het gerucht van du ver giftiging en het gerechtelijk onderzoek, als een ioopond vuurtje verspreid, de plegers van de misdaad moesten dus eeue nauwkeu rige afspraak gemaakt hebben. De man wilde den vleeschhouwer Alfred slechts van aanzien kennen en in zijn huis nooit gezien te hebben. Ik verhoorde de vrouw, die als eene listige slag rundluerde zij maakte ecu nog slccute- ren indruk op mij, dan haren tuaiu De ant woorden die zij gal, stemden geheel oveieeli met die barer man en doculer. Tot nog toe had ik voor de bevestiging van mijn vermoeden mets gewoum-u, net meisje had zieu zoo onbevreesd en oiiscnuklig ge dragen, kou zij nel, als Grietje lvopp Ueipeu, dat. hare ouders er gemeen uitzagen eu boven dien, wat deed dit lot liet onderzoo K af? Dergelijke bemerkmgeu las Ik'op het ga laat val» nuju grillier, wien net mei omgaan kult, welke waarde ik aan liet verhuur der familie Gcumid hechtte. Na aitoop van nuu verhoor, liet ik de dt ie personen dadelijk naar huis gaan, üe grilliei* begreep dit nog minder, hei w.*s dan ook tegen net gewoon geoimk, .iet volgende oe- greep liij volstrekt met. Ik liet den vieescnaouwer Alfred wedtH' voor komen. -Lenigen tijd geleden heeft zekei'e Louise Scltniid bij u gediend Lene aai'dv-ile tint vloog over zijn gelaat welk*e.beginselen aan het parlement tol riclu^np.er hij zal «joven doch ile niet- DuilsWrers hebben hiertoe geen geduld, zij wachten geen duidelijker verklarin gen af; uit den eersten welkomstgroet van den jongen keizer aan zijn volk weten zij geheel zijn program op te uiakeu. Eeue interpellatie in de zitting der Oosten 1 ijksche delegatie gedaan door den afgevaardigde II uiMior gaf den eersten stoot tol de zenuwachtige aan doeningen in Europa. Hij vroeg dan den minister van buiteulatidsche zaken «ufhet uitsluitend doel van !icl(Duilsch- Oostenrijksch) verbond, de vrede, niet zou kunnen lijden door «le naamsverwis seling daar toch dt: mogelijkheid be staat, dat een jeugdige, krachtige en in hooge mate militair ontwikkelde votsl wol geen aanvallende politiek zou volgen; maar toch een schijnbaar aan vallende politiek van andere mogend wodeu -io-orj.-tsg ix>u - Hjli'HTxffil'." De graaf Kalnoky wist bijna niet, wat daarop le antwoordenmet eene dis cussie over «le persoonlijke hoedanig heden van een bevriemlen sottverein, die tevens bondgenoot is, kon hij zich moeilijk inlatenwant gegronde ge gevens waren omtrent hem niet voor handen. Hij redde zich er mede met te zeggen, dat in het korte tijdsbestek van 's keizers optreden nog geen be richten uit Herlijn konden zijn inge komen. E11 wat het boudgenoolscnap betrof, dit zou èu wat zijn aard en wat zijn doei betrof wel hetzelfde biijvou. lulussclieu lachen de Duitschci s met al de zenuwaanvallen dei buitenlan ders, niet het minst over de Kussen en l'Yanschen, die zich dagelijks warm maken over de vermeende uurlogzueh- cn hoewel den mail overigens ijzervast voor mij stuud, llikkcrdcu zijne oogen. Was ik nu op deli reciitou weg -Ja," antwoordde hij en het kostte hem moeite, om voor dat oemgc kleine woordje lucht te vinden. Ju, ik was op den tochten weg, ik moest het zijn, op liet gelaat van den stil, hoewel verrast, maar bevredigd voor zich zienden griliiei, lus ik hel ook. Ik had nu nog slechts een puur vragen aan den mail te ducu, dezelfde die ik aan het meisje gedaan luid. -llubl gij die Louiso Sclumd, sedert hare verwijdering un uwo woning, nog gezien?" -2>omtijds up straat." -Gok gesproken -Het is mogelijk, in 't voorbijgaan." -Hebt gij haar in hare woning bezuebt?" -Neen." Waait gij nooit in haar huis -Nouit." Woord voor wouiul de antwaurden van liet m -isjo en met Vulledige bedaarducid eu zeker heid gegeven. Die schrik had maar een oogeu- Idik geduurd, muur ik wus tevreden, ik hud nu de draden van de misdaad vast eu had ze nog maar vast te kuoopen. Mijn plan, reeds dadelijk, toen de vteeach houwer ivopp van Louise Soiiimd sprak eu i., due:' net veiho *r vuil («rietje kupp tol de overtuiging was gekomen, dat du knul onscuuidig was, mij.i pi. 11 tóen dadelijk on;Warped, auJ ge- durende ue v.-ruore ven»Ooi'.;u meer .Itw.k- keid en tol ui z;jue by/amderhe i-n gevormd. -Gij kun: naar buis g.«an," zoido ik legen den vleesclihnuwei AiireJ. iit*o bmlocliiigmi des nieuwen keizers. Dit heeft in hun oo«* n»g «roede zijde; die "rees kan heilzaam werken. Do vorige keizer w as de goedheid zelf en ceil man des viedes bij uitnemend heid, eu toch hield het aanhitsen tegen de Duitsc'iers en hun vorst, in Rusland niet op; en Alexander III nam daar enboven een zeer bedenkelijke houding am. Do Frausebou waardeerden in keider Erederiii zeer veel gn *ds, zijn vriendschap en vredelievendheid prezen zij, en gedurende de korte regecring van den vrod'.'vorst hoeft men uitspat tingen van liet Fransche chauvinisme aanschouwd, welke den rijkskanselier dwongen den afstand tusscheu de 1 wee lauden wat grootcr l«' rnakeiu N'u-ruit blijkt, dat goedheid noch inschikke lijkheid in slaat zijn de onrustige geesten tot kalmte te breng.-n. D«s vrees voor een oorlogzuclitig.-u heer schop kan wellicht uitwerken, wat mevr ;w-tuWl'i?ii'k«.4jjf\«; huei|:tiiiub»;«,Vn iilot ver mochten. Alleen de vrees kan de bui- tiüilandscllo heethoofden in loom hou den, de vrees voor de overmacht. Dat zij dus maar gulooven aan de prikkel- baarheid der Duitscliersdes le voor zichtiger zullen zij zijn, en des te minder hebben wij van eene storing des vredes te vreezen. De woorden door den Duitschcu Keizer gebezigd bij de opening van hol parlement, wettigen de gekoesterde \re«s evenwel ouder geen enkel op zicht. Alles toont aan. dal li ij ile staatkunde van zijnen grootvader en zijns vaders z:il blijven volgendo staatkunde van den vrede. au eene traditie als deze, die geheel strookt met liet belang des lands en mei dat van hei vorstelijk stamhuis, wijkt men Hij verliet de verl.ourza.il zondereen woord te spreken, zonder eene spier le vertrekken, maar my 11 grillier was buiten zicli zei 7e. Kr is geen twijfel aan, met bom zijn wij uil don logen in deli drop gekomen, /.piao luj. Do brave, plichtgetrouwe ambtenaar moest echter nog meer doen. Volgens de rechtspleging kou ik als iuqui- renc op mijne verantwoording iiaiidclcii, zuo- uls ik wildo, alleen een besluit van bul col lege kon mij bmdcu. Do gi Uiioi center was vei plicht, indien hij onregelmatigheid of tegenstrijdig beid met du w et in mijne hande lingen ontdekte, zijne bedenkingen met be scheidenheid a u mij Voor le dragon. Dit deed hij dan ook -lieer directeur, dat er eene vergiftiging heult plaats gehad, staal vast uil Aitred hw-It zich do"i zijn goJrag vcrdach'. gemaakt, hij heefi zieti namelijk daardoor de verdacht ma king op zich gcia.ild. dewijl hij iedere be trekking mot die L-ui e Soumid ol'hare uu- uers ontkent, die echter, zouuls g'ij juist ver moed hebt, naar m.jne «»vui ini0i.ig nog Ho staal. De Waai 1101J z.il at 1 cell dm le ««t- dekken zijn, uls Inj eu lunnlle Scnmid eu deze onderling ui tegenspraak geur. ebt vvonl', evenwel iaat gij die p«!isoi. n 111 vrilucil g.u.u en geeft hen g«:.eg«*nneid, *uov«;«-i z..u..,i at te spreken eu le ««vu;b'ggon z. *ll,en. Neem. inij «Hiel kwaii.iK. Oat u hei luljli pligt ueut, di< u m over weging le ge. en. Jk liad iieiu bedaard 1>«(- n u;t-prekea til vuorloopig tflecitts w einig geaiitwoortl. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1888 | | pagina 1