2
„DE ZWIJGER
'Iel juiste aantal weggevoerden uit dit
kleine stukje Nederland i.s nog niet bekend,
maar de cijfers in aanmerking nemende van
de verschillende dorpen afzonderlijk moeten
vele duizenden naar Duitsland zijn wegge
voerd. Hun familieleden hebben niet het
minste idee waar deze mannen heen zijn
gegaan ze hebben zelfs geen corresponden
tie adressen en de onzekerheid over hun lot
maakt de ellende van de oorlog nog
groter
RECHT EN PLICHT
VOOR IEDEREEN
Volgens ..Linhurgs Dagblad was de
eerste gilt voor .Hulpactie Venraij", de
plaats die zet omzettend zwaar getroffen is
door het oorlogsgeweld, afkomstig van een
Zuid-Limburgse mijnwerker. Wij kunnen
hierin een symbool zien van de goedheid en
het medeleven, die vooral onder de gewone
eenvoudige mensen bijna vanzelfsprekend
geworden zijn. Spreekt het soms mei boek
delen dat verreweg het grootste gedeelte
der evacuees ondergebracht is bij eenvou
dige middenstanders en arbeiders I In ver
band hiermede is het een droevig verschijn
sel dat de beter gesifurerder, die toch over
iPllflljv iUuuLc opschikken voor cru
in deze hulpactie vóór hun getroffen land
genoten ver achteraan komen 1 Niet dat
deze heren niet aan liefdadigheid doen en
niet de naastenliefde zouden beoefenen.
Want vele van hen zitten met brede horst
in allerlei belangrijke commissies pii comités,
houden belangrijke vergaderingen, laten zich
desnoods interviewen over het prachtige
doel en het \berk wat door het comité ver
richt is, spoeden zich echter na gedane ar
beid diep gehuld in een dikke winterjas
naar huis. waar de vleespotten van Egypte
in rijtjes opgesteld staan in de opgepropte
kelders. En toch was ook Brutus een ach
tenswaardig man Maar in een arbei
dersgezin. waar reeds een zestal kinderen
dagelijks moeders Huizende zorgen uïtir.a
ken, vindt ook nog een evacueésgezin
plaats voor onderdak en deelt de arbeider
samen met hen het sobere war hij nog
heeft1
Op gevaar af te generaliseren (want
ook bij beter .gezeten" landgenoten vinden
wij voorbeelden van begrip en besef voor
de hoge noden van ons volk) durven wij
deze aanklacht uitspreken. De volksmond
heeft het werkelijk niet zo heel erg mis, als-
men eruit hoort dat ,Jan met de pet" weer
aan het kortste eind trekt en ,.Jan met de
hoed" in een schijnheilig vragen ..Ben ik
dan mijn broeders hoeder zich weer isoleert
in zijn egoïstisch Lucullusleven 1
Ons zijn gevallen bekend dat rijke,
slinkrijke boeren in het toch zo over katho
lieke Oost-Brabant evacuees op stal lieten
slapen, de vrouwen bij de gratie Gods een
plaats konden krijgen op een winderige zol
der I Hoe vindt LI een prijsje van f 1.25
per ei. dat een evacué mocht kopen, omdat
hij dan (och getroffen was? Is dat een
nieuw begin in een herrezen Nederland
In herhaling getreden, wij vinden tegen
woordig onder het gewone volk dc klacht
dat Jan boezeroen" altijd de zwaarste
prijs betaalt. Verre van in te stemmen met
deze banale gemeenplaats, voelen wij dat
er een grond van waarheid in dit gezegde
schuilt. Het gewone volk is open en eerlijk,
ziet ae dingen gewoonlijk wel wat eenzijdig,
maar heeft een sterk gevoel voor recht en
onrecht. Nemen wij mnar eens het onder
werp ter hand. dat zo langzamerhand wel
enigszins hernrht geworden is ,.de zuive
ring". Men moet toch wel iets met de be
kende struisvogel gemeen hebben, wanneer
iemand durft te beweren, dat het volk nog
veel vertrouwen stelt èn in de rechtvaar
dige wijze waarop én in de energieke door
lastendheid. waarmede, naar men ons her
haaldeHkbelpoJ^^eefi, dezgzou gesclue-
ten I Ook hier kennen wij voorbeelden van
schuchterheid en vrees om de zo keurig op
gebouwde ..heiligenhuisjes in elkaar te
trappen Hoe is het mogelijk dat ergens
in Oost-Brabant enkel op aanwijzing van
een paar getuigen de directe arrestatie ge
schiedde van een doodarme, eenvoudige
beklaagde, ..een Moffenmeid' maar dat de
commissie eer. andere zaak. die tegelijker
tijd aanhangig was gemaakt, zo lang mo
gelijk gerekt heeft1 Weid deze bewuste
juffrouw, die jaren iang tic bevolking van
Venraij geergerd had door haar uitdagende
omgang niet Duitse officieren, misschien
omdat haar Papa in de oorlog het geluk
mocht smaken tot een, zekere welstand te
geraken, zoveel mogelijk gespaard Zeker
hei is tenslotte er van gekomen dat ook
deze ..dame" haar verdiende loon niet ont
gaan is. maar het kwaad was reeds ge
schied
Waren de lieren der Commissie mis
schien bang voor opspraak, lieten -:i: zich
niet enigszins leiden door menselijk op-
-icht Wij willen de onpartijdigheid dezer
heren niet in discrcdiet brengen, maar dat
wij ens rechtgevoel gekrenkt meenden, wie
zal het ons kwalijk nemen Waar toch een
menigte van getuigen zich bereid verklaar
de om te bevestigen, waarvan in de aan
klacht sprake was luid men hier onverwijld
en zonder pardon in moeten grijpen I
Nogeens wij mogen uit zo n geval niet
overgaan tor een generaliserend oordeel,
maar een dergelijke onrechtvaardigheid tast
hef toch reeds zo geschokte volksvertrouwen
in ernstige mate aan
De roep on rechtvaardigheid is in deze
roerige tijd sterker clan ooit. Onze toch zo
overspannen zenuwen kunnen met veel
meer verdragen Moge daarom de overheid
in haar beleid steeds de stelregel voor ogen
houden èn toepassen ..gelijke monniken,
gelijke kappen Iedereen, zonder aanzien
des persoons. moet de last van deze zware
tijd naar evenredige draagkracht op de
schouders gelegd krijgen. Dit geldt vóór
alles nu. waar het gemeenschapsbelang of
fers vraagt van onze Nederlanders, niet ai-
leen bij de opbouw, maar ook bij dar werk.
wat een gezond herstel moet voorafgaan-
een radicale zuivering. Het herrijzend Ne
derland mag geen vriendjespolitiek meer
kennen, geen achterbakse kanalen, waar
langs men aan allerlei geoieenachapsplichl-
ten kan ontkomen, geen slinkse kuiperijen,
geen angst om ..Het kind bij den ware
naam te noemen", geen stroop en hielen
likker); Neen, strijd met open vizier, recht
door zee radicaal zonder ontzag voor de
flgv-frrgS.-mtinr
karakterloosheid, egoïsme en schijnheiligheid
welig tieren, daarin moeten wij de voor
waarde en het fundament zien voor een
nieuwe bouw van ons vaderlands Tehuis.
Om dit te verwezenlijken hebben wij man
nen nodig, sterk en eerlijk van karakter, in
staat om ons volk te bezielen voor het
prachtige ideaal ons land waarlijk te doei:
herrijzen. Mannen met ongelooflijk idealis
me. met een sterk geloof in de kracht van
ons volk, mannen die niet zullen aarzelen
om iedere verderfelijke egoiïstische „sabo
teur' aan de kaak te stellen, wie hij ook zij.
Krachtige figuren, die aan iedere Nederlan
der zijn passende Laak weten te geven, die
aan iedereen zijn rechten zullen verzekeren,
maar ook ieder zullen wijzen op zijn plich
ten, waar net gemeenschapsbelang dit ver
eist 1
Rechten en plichten voor iedereen, dan
zal onze gemeenschap een waarachtige zijn.
P.W.
lllllltlllllllllHlllllllllllllllllllllllllliill
Wij vestigen Uw aandacht op onze adres
wijziging. Ons kantoor en redactiebureau is
thans: Houtse Parallelweg 13, Helmond.