Venray bezit nog 4000 Ha. woeste grond. Onafzienbaar is het iieiuecom-
dat' z-ch uitstrekvan Üeurae tot nabij Venray, envan Overloon tot
Horst, slechts enkele bonen, zoals die, welke de omlijsting vormen van
het kruis bij de Crayer.hut, onderbreken de gezichtseinder in de richting
Deurne. In de richting Horst vormen enjge groepenj= ik en den tor plaatse,
waar vroeger de schaapskooien stonden, de enige afwisseling. Het terrein
bevat uitgeveende, soms vrij diepe 'gaten, z.gboersnkuilen en enkele gro
tere plassen, in sommige helder water, heerlijk om in te zwemmen. Hen
groot gedeelte is s1 winters moerassig. Ir. de herfst is het eer: aaneenge
sloten h'cidebloesemveld, dat het oog van de natuur1 lefhebber in verruk
king brengt.
Eet zal nog lang duren, dat de heide als natuurmonument hier uitzondering
is géwordén, en .ontginning regel. Hier ook is ten volle van toepassing
de uitroep van een Engelsman, die dwalende op de grote Drentse heide on
der de indruk kwam van de enorme wijdte en kaalheid de uitdrukking bezig
de: 'Here is not even a tree tot hang yourself". Van deze verlaten lap
grond werd in 1912 onder het Veulen 60 Ha. verkocht die thans reeds
tot bouw-' en grasland ontgonnen is en met een mooie boerderij ocbouwd.
Haver, rogge, vlas, erwten, mangelwortelen, aardappelen, klaver en gras
gedijen er uitstekend. Forse Belgische paarden en robuste koeien komen
er tot een ontwikkeling, alsof het een kleibodem gold. De ir.ere0.deels hn-
musrijke, lage zandgrond werd slechts 25 cm. omgeploegd en behouden s het
weinige mest uit eigen bedrijf met kunstmest bemest. In 1916 kocht dezelf
de eigenaar nog 70 Ha. op een publieke verkoop togen f.240.per Ha,
inderen kochten in dezelfde hoek totaal 200 Ha. voor gelijke prijs. De
waarde steeg ir. 4 jaar van f.60.tot f.240.of 400 i<>. De 4000 Ha.
woeste grond, welke Venray nu nog bezie, vertegenwoordigen dus een groot
kapitaal.
Neemt men gemiddeld f.150.— per Ha. aan, dan is de waarde f.6nj.00t.
zodat tegen 5 de gemeente jaarlijks f.18.000.aan inkomsten derft
Bij de Crayonhut verkocht de gemeente in "19'lfi 200 Ha. voor f.250-per
Ha', langs de weg Deurne - venray werden 200 Ha. in effpacht uitgegeven
tegen f.5.tot f.15.por Ha. De gemeente is nu wakker geworden en
volgt nu een gehele nieuwe koers. Vooral sinds de brede macadamweg ven
le'i'TC naar Venray in 1916 werd voltooid, kwam er plotseling verandering
in dé toestand. Dagelijks passeren nu tientallen voetgangers, fietsers
en voertuigen de weg. De gastvrije bewoners der eertijds zo eenzaam gere
gen 0rayor.hu teen café anex boerderij, oorspronkelijk verblijf van
smokkelaars en reeds moor dan een eeuw door dezelfde familie (Janssen,,'
bewoond, verheugen zich in eer. .steeds drukker bezoek. Janssen i,Hannes
•jut de Hut) ontgon hier zelf om het huis 6 ha., gekocht van de gemeen
te Deurne voor f.50,,-- tot f.60.— per Ha. Grote en goed groeiende vrucht
bomen leveren het bewijs van de vrij hoge leeftijd der nederzetting. Weel
derige rogge en aardappelen pleiten voor de productieve kracht van de
grond. Hier vindt de reiziger te midden der dorre streek eensklaps een
plekje om zich te verkwikken. In 19"17 oogstte Janssen 3o al. rogge, en
meer dan 500 hl. aardappelen(Ceresper Ha. Dat hij met zijn tijd mee
gaat, blijkt wel hieruit, dat zijn zoon met good gevolg van de Landbouw
school te'Boxtel, eindexamen heeft gedaan. Dat belooft voor de naaste toe
komst veel goeds ten opzichte var. do ontginning der omliggende heide.
Want de man der praktijk, toegerust met een goede dosis wetenschap, zal
het best en voordeligst ontginnen(De hier bedoelde Brans Janssen ver
trok met eon ietwat dol hoofd in 1928 naar Canada.)
Sedert 1915 is Venray begonnen, de ontsJul tingvan haar woest gebied te
bevorderen d'oor de aanleg van wegen en waterleidingen,
Zij heeft daartoe door de Heren van Beurden, landmeter en Tiir.mermann,
directeur van gemeentewerken, een net van wegen en waterl.eidingen doen
ontwerpen, dat~v-oral rekening houdt met hoofdverbindingen tussen gehuch
ten en dorpen, stations, kanalen etc. Zo is b.v. Noord - Zuid van de Bra
bantse weg vanaf Overloon, dom het raidden van de Venrayse Peel, tot cp
j_ 4 km. san de Horster grens een brede zandweg geprojecteerd. De weg
vertakt zich in tweeën (Lovinckplein)
1een weg naar de Horster veldspoorweg naar station America.
2. een weg naa± het station Griendtsveen er het. Deurnense kanaal. Deze
weger zijn 5 uren gaans lang,Voorts zijn dwars er. parallelwegen gepro
jecteerd, zodat kopers en pachters omtrsn t. uitweg en waterafvoer 're odu
aanstonds georiënteerd zijn. verder.
