YervolgWoeste grond.
Saab eek, Horst, Oploo, Vi crlingsbeekC-enert, Yenray, Bakol en Sever.ua
geven allen een vrij goed beeld. De uwe, Heyel, Asten, Vlierden er Boe-
kei daarentegen veel minder. Van sommigen dezer laatste is de geringe al-
name '.vel bijzonder opmerkelijk. Gaan we de oorzaken van dit verschijnsel
eens van naderbij beschouwen.
Invloeden op de voortzetting der ontginning. Als algemene regelen, die
"invloed uitoefenen op de voortgang der ontginning gelden:
De lig,ging van de grond ton opzichte van verkeersmiddelen als, kanalen,
spoor-V tram- en kunstwegen, en van bevolkingscentra als, steden en fa
brieksplaatsen. Duidelijk blijkt dat ock in 'het peelgebied do ontginning
sneller vordert, naarmate woeste gronden dichter bij kanalen, spoorwegen
en bevolkte plaatsen liggen. Hoe meer men in het hart van de Peel door
dringt, des te uitgestrekter zijn de eenzame heidevlakten en des te ge
ringer is ook het getal wegen. Men moet zich er over verbazen, dateer
nog mensen waren zc flink en doortastend, en met zulk eer. vooruitziende
blik, dat zij in dit eenzaam en verlaten oord het pionierswerk aandors
ten. Hoe deze gestreden hebber om het verkeersnet te verbeteren en uit
te breiden, welk een tegenwerking zij vaak ondervonden, waar zij volle
recht op dé grootst mogelj jkc steun hadden, niemand kor. het beter dan
zij zelf vertellen.
Dg gemeenten bewezen dikwijls dal het op de weg der provincie ligt, en
deze vindt, dat de gemeenten belangrijk moeten bijdragen, omdatzij er
het profijt van trekken. Waar het meestal ook ontbrak aan de nodige sa
menwerking tussen de gemeenten onderling of tussen de provinciën, blee_
een harde weg of kanaal meestal een vrome wens, tenzij de ondernemende
particulier of vennootschap, het treuzelen en wachten moe, sloeg de hand
aan de ploeg sloeg.
bal van een en ander de gevolgen waren voor de ontginning en de gemeen
schap, block uit hot ontstaan en de lijdensweg der Poelkanalen. De maat
schappij Helonaveen groef zelf een kanaal, de Helonavaart, door de var
Jeurne gekochte gronden, op korte afstand van, en evenwijdig aan de
grens Deurne - Horst van de ÏJoerdervaart tot aan de spoordijk Venlo-
Deurnc. Toen de gemeente Deurne zag, welke uitkomsten werden verkregen,
zou ock zij met de exploitatie dar uitgestrekte venen aanvangen. Doch
pogingen om met "Helenaveen" tot overeenstemming te komen voor gemeen
schappelijk gebruik der vaart, leden schipbreuk. Deurne moest toen zelf
een strook grond van de aangrenzende gemeente Efloyol kopen, daarvoor
f."5.000.betalen en 'bovendien f.155-000.besteden cm oen nieuw ka
naal te graven, dal op Meyel's gebied vlak naast de Helenavaart loopt.
Samenwerking had niet alleen bijna 2 ton voor nuttiger werk kunnen be
sparen, doch tevens een aantal jaren tijd, die nodig was voor hot aan
leggen van de nieuwe waterweg. En indien van moet af aan was samenge
werkt, had men in plaats van twee minder goede kanalen en óón kunnen
aanleggen, dat aah alle eisen voldeed.
Juist bij ontginning, waar nagenoeg alles meel worden geschapen, is de
grootste economie, en dus gemeenschappelijke samenwerking van overheid
en particulier volstrekt nodig, dit geldt evenzo voor de gemeenten onder
ling, maar dar het hierbij nog al eens ontbrak aan de nodige samenwer
king moge blijken uit het volgende voorbeeld.
Deurne wenste haar kanaal vanaf haar turfstrooiselfabriek bij Griendts-
veen, naar het noorden naar de Dcurnose Grote Peel door te trekken. Zij
stuitte hierbij echter op het bezwaar dat dit kanaal mede door de aanwe
zige draaibrug in dc spoorlijn voor c-on gedeelte over het grondgebied
van Yenray moest komen te liggen. Yenray verlangde hiervoor echter een
zo exocbitante som geld, dat het onmogelijk werd om dit kanaal te doen
graven en voor Deurne restte alleen nog de aanleg van een tramlijntje
even voorbij de Crayenhut om de turf uit de Grote Pool naar de fabriek
te vervoeren. Het zou van onberekenbare waarde zijn geweest, als beide
gemeenten hadden samengewerkt en b.v, voor gemeenschappelijke rekening
langs do grens der gemeente een flink kanaal hadden gegraven, dat de
Poel in de lengteas had doorgesneden.
Zo zal ook de samenwerking van deze gemeenten met de provinciën Limburg
en Brabant voor de verharding van dc* weg Deurne - Yenray van verstrek
kende waarde voor de ontginning zijn. Wordt vervolgd.
